Próchnica zębów

1. Próchnica zębów

2. Etiologia

Bakterie
Substrat (węglowodany)
Podatność zęba (wrażliwość zęba)
Czas

3. Rodzaje próchnicy

Próchnica początkowa – demineralizacja
szkliwa, powierzchnia zmiany jest gładka,
twarda, zgłębnik przesuwa się jak po szkle.
Klinicznie występuje jako plama biała (w
postaci ostrej) lub plama żółta, a nawet
czarna (w postaci przewleklej)

4. Rodzaje próchnicy

Leczenie próchnicy początkowej:
- Trafna diagnoza
- Ślinociąg, wałeczki z ligniny, osuszenie
powierzchni zęba (ewentualnie wcześniej
należy oczyścić z miękkich złogów)
- Pokrycie zmiany preparatami fluoru
- Kontrola, zalecić pacjentowi pasty z dużą
zawartością fluoru oraz miejscowe
stosowanie preparatów fluoru

5. Slajd 5

6. Slajd 6

7. Slajd 7

8. Rodzaje próchnicy

Próchnica powierzchowna – niewielki ubytek
szkliwa, dolegliwości (na dotyk, produkty
kwaśne, słodkie)

9. Slajd 9

10. Slajd 10

11. Rodzaje próchnicy

Próchnica średnia – obejmuje szkliwo i
zębinę, od miazgi dzieli ja gruba warstwa
zębiny.

12. Slajd 12

13. Rodzaje próchnicy

Próchnica głęboka – warstwa zębiny
oddzielająca ubytek od miazgi zęba jest
bardzo cienka, mogą występować
dolegliwości bólowe (zimno, ciepło, ból
samoistny)

14. Slajd 14

15. Slajd 15

16. Slajd 16

17. Podział próchnicy (przebieg)

Próchnica ostra (osoby młode, dzieci) –
miękkie, kruche zmiany, jasno żółte, bardzo
szybko się rozwija
Próchnica przewlekła (osoby dorosłe) –
twarde, ciemno – brązowe zmiany.

18. Podział próchnicy (przebieg)

Próchnica prosta – ewentualne dolegliwości
ustępują po wyleczeniu zęba
Próchnica powikłana – daje objawy ze strony
miazgi

19. Podział próchnicy (inne)

Próchnica okrężna – w okolicy przyszyjkowej, na
kilku sąsiednich powierzchniach zęba. U dzieci
często nazywana próchnicą butelkową
Próchnica cementu korzeniowego lub korzenia
(głównie u osób starszych)
Próchnica wtórna – pod lub na obrzeżach
wypełnienia
Próchnica nietypowa – w zębach martwych

20. Podział próchnicy (inne)

21. Klasyfikacja próchnicy Graham J. Mount

22. Klasyfikacja próchnicy Graham J. Mount

Po pierwsze – podział obejmuje klasyfikację
zmian w zależności od ich umiejscowienia:
Miejsce 1: zagłębienia i bruzdy (powierzchnie
żujące i inne gładkie powierzchnie).
Miejsce 2: obszar kontaktu między zębami.
Miejsce 3: obszar przyszyjkowy kontaktujący
z dziąsłem brzeżnym.

23. Klasyfikacja próchnicy Graham J. Mount

Po drugie – nowa klasyfikacja definiuje
zmiany próchnicowe w zależności od
rozmiaru:
Rozmiar 0: zmiana próchnicowa bez ubytku
tkanek, może ulec remineralizacji.
Rozmiar 1: niewielki ubytek, już poza
możliwością wyleczenia na drodze
remineralizacji.
Rozmiar 2: ubytek średniej wielkości, nie
obejmujący guzków.

24. Klasyfikacja próchnicy Graham J. Mount

Rozmiar 3: duży ubytek, w którym
przynajmniej jeden z guzków jest
podminowany i wymaga ochrony przed
działaniem sił okluzyjnych.
Rozmiar 4: rozległy ubytek z utratą
przynajmniej jednego guzka lub brzegu
siecznego.

25. Klasyfikacja ubytków próchnicowych wg. Blacka

I-ubytki rozpoczynające się w zagłębieniach
anatomicznych wszystkich zębów, a więc na
powierzchniach: zgryzowych zębów
przedtrzonowych i trzonowych,
podniebiennych zębów trzonowych górnych,
policzkowych zębów trzonowych dolnych,
podniebiennych siekaczy bocznych górnych,

26. I klasa – zęby trzonowe, przedtrzonowe w szczęce i żuchwie

27. I klasa – powierzchnia podniebienna (wewnętrzna) zębów trzonowych górnych

28. I klasa powierzchnia policzkowa zębów trzonowych dolnych tzw. otwór ślepy

29. I klasa – powierzchnie podniebienne siekaczy bocznych górnych

30. Klasyfikacja ubytków próchnicowych wg. Blacka

II-ubytki
rozpoczynające się na
powierzchniach
stycznych zębów
przedtrzonowych i
trzonowych

31. Klasyfikacja ubytków próchnicowych wg. Blacka

III-ubytki
rozpoczynające się na
powierzchniach
stycznych zębów
przednich z
zachowanym kątem
siecznym
http://www.kerrhawe.pl

32. Klasyfikacja ubytków próchnicowych wg. Blacka

IV-ubytki
rozpoczynające się na
powierzchniach
stycznych zębów
przednich z
uszkodzonym kątem
siecznym
http://www.kerrhawe.pl

33. Klasyfikacja ubytków próchnicowych wg. Blacka

V-ubytki
rozpoczynające się w
1/3 przydziąsłowej
powierzchni zęba

34. Klasyfikacja ubytków próchnicowych wg. Blacka

VI-ubytki
rozpoczynające się na
brzegu siecznym,
szczytach guzków,
listewkach brzeżnych,
2/3 dokoronowych
powierzchni zęba,

35. Slajd 35

http://adentis.pl

36. Slajd 36

http://www.fan-dent.pl

37. Klasyfikacja ubytków próchnicowych cztero-punktowa (D – Decay)

D1 – zmiana w szkliwie – próchnica
początkowa
D2 – zmiana w szkliwie z niewielkim
ubytkiem – próchnica powierzchowna
D3 – zmiana w obrębie zębiny z ubytkiem
tkanek lub bez ubytku – próchnica średnia
D4 – zmiana sięgająca miazgi – próchnica
głęboka

38. Rozpoznanie próchnicy

Badanie wzrokiem (często dopiero po
higienizacji). Uwaga na zgłębnik!!!
Badania rtg i rvg, głównie skrzydłowo –
zgryzowe
Transiluminacja (np. lampą do utwardzania
wypełnień)
LIF – zjawisko fluorescencji szkliwa i zębiny
wzbudzonej światłem lasera

39. Rozpoznanie próchnicy

Krwawiące, rozpulchnione brodawki
międzyzębowe
Porwana nitka, wyjęta z przestrzeni
międzyzębowych
Testy ślinowe

40. Slajd 40

41. Slajd 41

42. Slajd 42

43. Slajd 43

44. Objawy próchnicy:

Ubytek tkanek twardych zęba
Ból sprowokowany – słodkie, kwaśne, zimno,
ciepło, zgłębnikowanie, wtłoczenie jedzenia
do ubytku, nawiercanie. Ból ustępuje po
odjęciu bodźca
Przykry zapach z ust

45. Leczenie próchnicy

Próchnica początkowa – remineralizacja
Próchnica prosta – wypełnienie stałe
Próchnica powikłana, głęboka – wypełnienie
stałe, często z dodatkowymi zabiegami
leczniczymi np. opatrunkiem
glassjonomerowym, podkład biologiczny

46. Slajd 46

47. Slajd 47

48. Skutki próchnicy

Zapalenie miazgi (zakażenie miazgi, Pulpitis)
Bóle samoistne, o różnym natężeniu i sile.
Leczy się biologicznie lub konieczne jest
leczenie kanałowe (ewentualne usunięcie
zęba)

49. Skutki próchnicy

Martwica i zgorzel. Zgorzel miazgi polega na
gnilnym rozpadzie martwej miazgi. Konieczne
jest leczenie kanałowe, często usunięcie zęba
Zapalenie ozębnej – spowodowane
przedostaniem się substancji toksycznych poza
otwór wierzchołkowy zęba, objawia się bólami
na nagryzanie, uczuciem wysadzania zęba z
zębodołu. Powikłaniem tego stanu mogą być
ropnie przyzębne. Konieczne jest leczenie
kanałowe, często ekstrakcja zęba.

50. Skutki próchnicy

Choroba odogniskowa – powstaje na skutek
wpływu ogniska zakażenia na cały organizm.
Ogniskiem zakażenia mogą być zęby z
martwą lub zgorzelinową miazgą

51. Skutki próchnicy

Utrata zębów – zmiany w US – zmiany w
stawach skroniowo – żuchwowych –
parafunkcje itd..