Оптоэектрондық құрылғылар

Оптоэлектроника дегеніміз
• Оптоэлектроника дегеніміз оптикалық және электрлік
әдістерді қолданатын электрониканың бір саласы.
• Оптоэлектрондық құралдар деп көрінетін инфрақызыл және
ултракүлгін аймақтарда электромагниттік сәулеленуге
сезімтал болып келетін, сондай ақ сәулеленуді өндіретін,
құрылғыларды айтамыз.

3.

• Электр құрылғыларда оптрондар оптикалық сауле
қабылдағыш пен сәулелендіргішті қосып тұрушы
байланыс элементі ретінде қолданылады.
• Сәулелендіргіш ретінде Жарық диоды қолданылады.Ал
Қабылдағыш ретінде Фоторезистор фотодиод
фототранзистор фототиристор қолданылады.

4.

1
2
Фотодиодтар
Фоторезисторлар
• Фотодиод фотосезімтал жартылай өткізгіш
ауысуымен р—n-диодын ұсынады (мекі
жартылай өткізгіш түрлері мен жартылай
өткізгіш мен темір арасындағы). р—n- диоды
кезінде ауысуында онда электрондық – тесік
жұптар пайда болады. Осы зарядтардың тоқ
бағыты ауысуының айналма тоқ бағытымен
байланысты.
Фоторезистор бұл фотоэлектрлік
жартылай өткізгішті сәуле қабылдауышы,
диэлектрикалық
үстіңгісінің
жартылай
өткізгіш қабығымен оның қызмет ету
принципі
фотоөткізгіш
әсерінде
негізделген. Сәулемен сәулендіруі болмаған
Фотодиодтың фото сезімтал үстіне жарық
түскен кезінде жарық жартылай азаяды
(белгіленеді, азаяды) және жартылай осы
үстінінен таратылады. Фотосезімтал жартылай
өткізгішпен оптикалық сәуленуін жұтқан
кезінде онда заряд ұстағыштар пайда болады
— электрондар мен тесіктер, бұл электр
өткізгіштігіне әкеледі, ол фотоөткізгіш болып
аталады. Фотодиод — жұмыс істеу қағидасы
ішкі фотоэффектіге негізделген, р-п өткелінен
тұратын және екі шықпасы бар фотоэлемент.
кезде прибор арқылы өтетін тоқ (қараңғы
тоқ)
10.20
потенциалдар
айырмашылығында. Жиі кезде 1 мкА
жоғары
болмайды,
фторезистордың
фотосезімтал үстіне оптикалық сәулеленуі
кезінде оның өткізгіштігі мың ретке өседі,
ал тоқ бірнеше жүз милиамперге өсуі
мүмкін.

5.

Жарық диодының негізгі параметрлері
Жұмыстық кернеулерінің
төменгі шекті аралығы
жұмыстық кернеуінің
төменгі шекті мәні оның
жарық шығара
бастағандағы кернеуі мен
анықталды
Жұмыстық кернеулерінің
жоғарғы шекті аралығы
жұмыстық кернеуінің
жоғарғы шекті мәні
шашырата алатын ең үлкен
қуатымен анықталады.
инерциялылығы
инерциялылығы оның
жарықтылығымен
максимал мәнінің 0,1-0,9
бөлігіне тең болған кездегі
жану және сөну
уақыттарымен анықталады

6.

Фотодиод екі түрлі жұмыс
режимінде пайдаланылады
Сыртқы қорек көзінсіз
фотогенератор ретінде
Сыртқы қорек көзімен
фототүрлендіргіш ретінде

7.

Фотодиод
Артықшылықтары
Негізгі
сипаттамалары
- Жоғары
сезімталдылығы
- Кедергісі аз
- Инерттілігі аз
- Аз кернеумен жұмыс
істей алады
ВАС
Спектралдік
сипаттамасы
Жарықтық
сипаттамасы

8.

Фототранзисторлардың екі р-п өткелімен жасалған жартылай
өткізгіштен тұрады,жарық тасқының электр тоғына өзгерту үшін
қолданады.Фототранзистордың жай кәдімгі биполяр транзистордан
конструктивтік айырмашылығы тек мөлдір терезесінде сол арқылы
транзистордың базасына жарық саулесі түседі. Кернеу корегі Е
эмиттермен коллекторға берілген.Осындай қосылыста
фототранзистордың коллекторлық өткелі жабық болады, ал
эмиттерлігі ашық болады.Фототранзистрдың базасы еркін
болады.Фототранзисторға жарық түскенде оның базасында
электрондар мен кемтіктер пайда болады Кемтіктер + зарядты п
типтес жартылай өткізгішке негізгі заряд болмағандықтан электр
өрісінің әсерімен коллекторға қарай өтеді де оның өзіндік тоғын
өсіреді ал электрндар болса базада қаладыда оның потенциалын
төмендетеді.

Оптоэектрондық құрылғылар

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.