Психологияның әлеуметтік және жаратылыстнау ғылымы ретіндегі өзіндік ерекшеліктері

1. Психологияның әлеуметтік және жаратылыстнау ғылымы ретіндегі өзіндік ерекшеліктері.

2.

ЖОСПАР
1. ПСИХОЛОГИЯ ҒЫЛЫМЫНЫҢ ДАМУ ТАРИХЫ.
ПСИХИКАНЫҢ ҒЫЛЫМИ ТҮСІНІГІ.
2. САНА ЖӘНЕ ПСИХИКАНЫҢ ДАМУ КЕЗЕҢДЕРІ.
3. ФИЗИКАЛЫҚ, ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ПСИХИКАЛЫҚ
БЕЙНЕЛЕУ. ПСИХИКАЛЫҚ БЕЙНЕЛЕУДІҢ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ. БЕЛСЕНДІЛІК – ПСИХИКАЛЫҚ
БЕЙНЕЛЕУДІҢ МАҢЫЗДЫ ЕРЕКШЕЛІГІ РЕТІНДЕ.
4. САНАНЫҢ НЕЙРОФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ МЕХАНИЗМДЕРІ
ИРРАДИАЦИЯ ЗАҢЫ, ЖҮЙКЕ ПРОЦЕСТЕРІНІҢ
ШОҒЫРЛАНУЫ ЖӘНЕ ӨЗАРА ИНДУКЦИЯСЫ..
5. ПСИХИКАЛЫҚ ҚҰБЫЛЫСТАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ:
ПСИХИКАЛЫҚ ПРОЦЕСТЕР, ПСИХИКАЛЫҚ ҚАСИЕТТЕР,
ПСИХИКАЛЫҚ КЕЙІП.

3.

Психологияның ғылым ретіндегі
ерекшелігі.
1. Психология – біздің өзіміз туралы, біздің
ішкі және рухани әлеміміз туралы ғылым.
2. Психология адамзатқа таныс, ең күрделі
құбылыстар туралы ғылым.
3. Психология тұлғаның жеке даралық
ерекшеліктерін, с.қ. барлық адамға тән
психикалық сапасын оқытады.

4. Психология терминін грек тілінен аударғанда “жан туралы” ғылым дегенді білдіреді.

“Жан” түсінігі адамның ішкі әлемін, оның
санасы мен өзіндік санасын білдіреді.
Адамның ішкі әлемі ерекше күрделі және
әртүрлі, ол біздің ішкі субъективті
тәжрибемізге сүйенеді- олар біздің сезім,
ой, тілек т.б. Айтылғандардан басқа,
психиканың басқа да көрністері атауға
болады- мінез, бейсаналық әрекеттер т.б.

5.

1 кезең
(психология жан туралы ғылым).
Психологияға мұндай анықтама осыдан 2000
жыл бұрын берілді. ХYIIғ. дейін психология «жан
туралы» ғылым болып келді.
Идеалистік
Платон
Материалистік
Демокрит

6. 2 кезең (психология сана туралы ғылым). ХҮІІ ғасырда жаратылыстану ғылымының дамуымен байланысты.Ойлай алу, сезе алу қабілетін сана деп ата

Зерттеудің негізгі әдісі адамның өзін-өзі
бақылауы болды, яғни интроспекция («ішке
үңілу») әдісі арқылы зерделеу болды.
Декарт, Дуализм
1879ж. В.Вунд.
Бехтерев, Қазан

7.

3 кезең (Психология – “мінез-құлық” туралы
ғылым) .
Психология ғылым ретінде қалыптасуы үшін
көруіге мүмкін болатындарды ғана бақылауы
керек.Нақтырақ айтсақ:адамның реакциясын,
мінезін және іс-әрекетін (қылығын) бақылау.
(Іс-әрекетті туғызушы мотивтер ескерілмеді)

8. Бихевиоризм – мінез-құлық туралы ғылым. Бұл бағыт америка психологиясында В.М.Бехтерев пен И.П.Павловтың идеаларының негізінде пайда болд

9. Психологияның дамуының 4-ші кезеңі

Диалектикалық материализм
философиясы көрсектендей, психика –
ол жүйке жүйесінің
қызметінен туындайды.
Ми және ЖЖ
туындайтын физикалық
-химиялық процестер –
материалдық, ал
психика материалдық
емес, ол осы
процестердің нәтижесі.

10. Психология психиканың механизмдерін, заңдылықтарын оқытатын ғылым

Яғни, психология адамның
психикасының
пайда
болу
заңдылықтарын, дамуын және
қалыптасуын оқытатын ғылым.

11. Психика (ψ) – тіршілік дамуының белгілі бір сатысында тірі организм мен сыртқы ортаның өзара қатынасын білдіретін бейнелеудің айрықша түр

12. Психика дегеніміз - үнемі болып отыратын қозу мен тежелу сияқты физиологиялық процестердің ми қабығында жасалуы. Сыртқы заттар мен құбылы

13. Сонымен, психика –мидың қасиеті. Психикалық әрекеттің негізгі мүшесі-адамның күрделі психикалық әрекетін қамтамасыз етуші –бас ми қырты

14. А.Р.Лурия нейропсихологияның заманауи көзқарасы бойынша адам миының функционады ұйымдасуын негізгі үш блокқа бөледі.

І-энергетикалық блок, бас ми
қыртысының жоғарғы бөліктерінің
қалыпты жұмысына
қажетті, қолдаушы тонус (ми бағанының
жоғарғы бөліктерінде ораласқан);
ІІ-ақпаратты қабылдау, өңдеу, сақтау
блогы (екі жарты шардың артқы
бөліктері, төбе, самай, желке бөліктері);
ІІІ-әрекетті реттеуші, бақылау және
бағдарламалау блогы (маңдай бөлігі)

15.

16.

І-блоктың
қызметі бұзылса зейін
тұрақсызданып, бейжайлық пен
ұйқышылдық пайда болады.
ІІ-блоктың қалыпты жұмысының
бұзылуы сезімталдықтың жоғалуына
әкеледі-көру, есту, терікинестетикалық, дәм сезу мен иіс
сезуді де жатқызуға болады, бірақ
олар басқа сезімтал жүйелерге
қарағанда бас ми қыртынсында
әлсіздеу болады.

17.

Екінші
блоктың бұзылуы: самай
бөлігі — естудің бұзылуы; төбе
бөлігінің зақымдануы— тері
сезімталдығының жоғалуы, сипап
сезу (науқас адам заттарды
ұстағанда тани алмайды. Желке
бөлігінің зақымдауы — көру
ақпаратын қабылдау және өңдеу
жоғалады.

18.

ІІІ-блоктың зақымдануы- тірекқимыл аппаратының бұзылысына
әкеледі, қозғалыс өзінің біркелкілігін
жоғалтып, қозғалыс дағдылары
ыдырайды. Солай бола тұра, ақпаратты
өңдеу мен сөйлеу бұзылмайды.

19. Бейнелеудің келесідей формаларын атап өтеміз

Физикалық
бейнелеу – мысалы,
жарық пен түсті бейнелеу.
Физиологиялық
бейнелеу – тірі
материяның қызметі. Бұны
тітіркенгіштік д.а., яғни ағзаның
сыртқы орта
тіріркендіргіштеріне жауап
қайтара алуы.

20. Психикалық бейнелеу -

эволюцияның
ең
жоғары
деңгейінде
және
бас
ми
жасушаларының
дифференциалды дамуы кезінде
пайда болады.
Бейнлеу
ми
қабаты
жықпылдарында адамның жас
мөлшері, білім, дағды, икемі,
тәжрибесіне орай түрлі деңгейде
көрініп отырады.

21. Адам психикасының құрылымы:

Психикалық процестер
Психикалық кейіп
Психикалық қасиеттер