Мәтіндер тапсырмаларымен

1.

ЕКІ ДОС
Елтай мен Ануарбек бірінші сыныпта оқиды.
Екеуі келе жатқан жолдың үстінде нанның бөлігі
жатты. Елтай назар аудармастан өтіп кетті.
Манарбек тоқтап, жерден нанды алды.
- Оны қайтесің? – деп сұрады Алтай
- Нанды басуға, жерге тастауға болмайды. Обал
болады.
- Оны саған кім айтты?
- Әжем айтты.
- «Обал» деген не? – деді Елтай.
- Оны әжеңнен сұра.
- Әжем алыста, ауылда тұрады, - деп Елтай жауап
қатпай үнсіз қозғалды.

2.

Тапсырмалар
1. Мәтіннен сан есімді тауып жаз.
Ол қандай сан есім?
______________________________________
2. Төмендегі есептік сан есімдерді реттік
сан есімдерге айналдырып жаз.
1. _______________
2. _______________
3. _______________
4. _______________
5. _______________
6. _______________
7. _______________
8. _______________
9. _______________
10._______________
3. Мәтіннен мағыналары қарама – қарсы
сөздерді тап.
______________________________________
4. «Обал» сөзінің мағынасын көшіріп жаз.
«Обал» ұғымы жақсы нәрсенің қадірін білу, оны
тастамау, түбінде оның зарын тарту дегенді
білдіреді.

3.

АЛМА
Ауыл шетінде бір қария тұратын. Оның алма бағы
бар еді.
Думан мен Дастан көше бойымен келе жатып, бақ
жанына аялдайды.
Осы кезде Дастан екі – үш алманы жұлып алды да,
бір – бір тістеп лақтырды.
Сосын:
- Туу, қандай қышқыл еді! – деді тыжырынып.
Думан досына қарап:
- Сұрамай алған жемістің дәмі, тәтті болмайды.
Әбден піскенде атай алмасын өзі де беретін едіғой
– деді ренжіп.
- Дастан дұрыс емес әрекет жасап алғанына қатты
қынжылды.

4.

Тапсырмалар
1. Мәтіннен мағыналары жақын сөздерді тауып
жаз.
______________________________________
2. Мәтіннен лепті сөйлемді тауып, көшіріп жаз.
______________________________________
3. Мына сөздер кестедегі қай топқа
тиісті екенін тап және оларды кестеге
орналастыр.
Ауыл, қария, бір, дәмді, аялдады,
қышқыл, алма, екі – үш, қынжылды.
Заттың
аты
Заттың
сыны
Заттың
саны
Қимылдық
атау

5.

НАУРЫЗ
Наурыз – шығыс халықтарының Жаңа жыл
мерекесі болып есептеледі. Бұл кезде күн ұзарып, түн
қысқарады.
Халық наурыз мерекесіне алдын – ала
дайындалады. Наурыз көжені жеті түрлі дәмнен
әзірлейді. Сүт, айран, қатық, қысқы соғым ет, бидай,
тары, күріштен пісіреді. Наурыз көже аса қасиетті ас
болып саналады. Мерекеде тал егіп, арықтарды
тазалайды. Бір – біріне сыйлық береді.

6.

Тапсырмалар
1. Наурыз көжеге керекті заттарды жаз.
______________________________________
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
Мәтіннен мағыналары қарама – қарсы сөздерді
тауып жаз.
______________________________________
Берілген сын есімдерге қандай сөз сай келеді?
Пайдалы
Дәмді
Қасиетті

7.

КЕЗЕКШІЛЕР
Бүгін Асқар мен Сара сыныпта кезекшілер еді.
Олар мектепке басқа балалардан бұрын келді.
Алдымен терезені ашты. Үстелдерді реттеп
қойды. Сара парталардың үстін дымқыл
шүберекпен сүртті. Асқар тақтаны сулы
шүберекпен сүртті. Түрлі түсті борларды
дайындап қойды. Балалар өз міндеттерін
ұқыпты орындады.

8.

Тапсырмалар
1. Мәтіннен жекеше түрдегі зат есімдер мен
көпше түрдегі зат есімдерді тауып жаз.
Жекеше зат есімдер: _________________________
Көпше зат есімдер: __________________________
- Берілген сөзде неше әріп, неше дыбыс неше
буын бар?
Кезекші
Әріп: ______
Дыбыс: ______
Буын: ______
Дауыссыз
дыбыстарды боя.
Сөздерді сәйкестендір.
Терезені
сүртті
Партаны
дайындады
Тақтаны
ашты
А
Ж
Дауыссыз
дыбыстарды
боя
Ы
Бор
П
сүртті
Ң
С
Ғ
У

9.

БІЗДІҢ ОТБАСЫМЫЗ
Менің отбасым үлкен. Біздің үйде атам, әжем,
анам, әкем, ағам бар. Атам мен әжем – зейнеткер.
Әкем ұшқыш. Анам – дәрігер. Ағам – оұушы: мен
де оқушымын. Мен өз отбасымды жақсы
көремін.

10.

Тапсырмалар
1. Өз отбасыңның мүшелерін атап жаз.
_________________________
2. Үлгі бойынша сөздерді өзгертіп жаз.
Ата – аталар
Әже - _________
Әке - _________
Ана - _________
Аға - _________
Зейнеткер - _________
Ұшқыш - _________
Дәрігер - _________
Оқушылар - _________
Кестені толтыр.
Сөздер
Зейнеткер
Ұшқыш
Дәрігер
Оқушы
Түбір
Қосымша

11.

ҚАЛАМ
Самат тиянақты бала. Ол күнделікті сабағын
мұқият орындап, оұу құралдарын түгендеп
отырады.
Бірде Саман шкаф тартпасынан бірден үш қалам
алып, сөмкесіне салып қойды. Мұны байқаған
әпкесі:
- Саған бір қалам жетпей ме? Үшеуін бірден
қайтесің? – деді.
- Біздің сыныпта кейбір балалар қаламдарын
үйлеріне қалдырып кетеді. Солардың біреуіне
керегі болар, - деді Самат.
- Бауырының қамқорлығына риза болған
әпкесі:
- Ола болса, қаламдарды алып бара ғой, - деді.

12.

Тапсырмалар
1. Самат қандай бала?
Самат
2. «Қамқорлық» сөзіне мағынасы жақын сөз
тауып жаз.
3. Заттың санын білдіретін сөздер бар
сөйлемдерді көшіріп жаз. Олардың астын сыз.
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
4. Мәтіннен сұраулы сөйлемдерді көшіріп жаз.
__________________________________________
__________________________________________

13.

ҚУ ТҮЛКІ
Түлкі орманда, інде тұрады. Түлкі інін терең етіп
қазады. Іннің іші таза, жылы, кіріп шығатын
жері көп. Түлкінің тісі өткір, терісі қалың,
құйрығы ұзын, үлпілдеп тұрады. Түлкі өте сақ
жүреді. Егер түлкі тышқанды, қоянды, қарғаны
көрсе, бұға қалып, ақырын жылжып келеді.
Түлкі өте қу!

14.

Тапсырмалар
1. Мәтіннен заттың сынын білдіретін сөздерді
теріп жаз.
2. Төмендегі сөздерге мағыналары қарама –
қарсы сөздерді тауып жаз.
Таза - _________
Жылы - _________
Көп - _________
Қалың - _________
Ұзын - _________
Ақырын - _________
Берілген зат есімге қатысты бірнеше сын
есім және заттың қимылын білдіретін сөздер
(етістік) тауып жаз. .
Түлкі
қандай?
Түлкі не
істейді?

15.

Балапан мен мысық
Наурыз айы келді. Балалар қараторғайға ұя
жасады. Асан да құстарға ұя дайындады. Бір күні
ұяда үш балапан пайда болды. Шешелері тамақ
әкелуге ұшып кетті. Балапандардың біреуі жерге
құлап түсті. Қараторғай балапанын айнала
шырылдай ұшып, Асанға: «Балапанымды
қорғашы!» дегендей болды. Ол қолына шыбық
алды. Мысықты біраз жерге дейін қуып тастады.
Жерде жатқан балапанды апарып ұясына салды.

16.

Тапсырмалар
1. Мәтіндегі оқиға жылдың қай мезгілінде
болды? _________________________
2. Мәтіннің кейіпкерлерін жаз.
_________________________________________
Торкөздердің ішіндегі әріптерден сөз
құрастыр да, келесі торкөздерге орналастыр.
с
қ
м
ы
ы
б
ш
ы
қ
ы
а
т
м
қ
а
о
қ
а
р
ғ
Меңзер бағытымен оқып, шыққан сөйлемді жаз.
____________________________
құс

17.

БАЛАПАНДАР.
Тауық жұмыртқа басып үш апта жатты. Райхан
тауыққа жем берейін деп келсе, бір балапан
шиқылдап тұр, жанында жұмыртқаның қабығы
жатыр. Кешке дейін тағы да екі балапан пайда
болды. Райхан оларға піскен жұмыртқаны ұсатып
берді. Балапандар тауықтан бір елі қалмайды. Ол
балапандарын жем жеуге үйретіп жүрді.
Қарындары тойған балапандар тауықтың
қанатының астына тығылып ұйықтады.

18.

Тапсырмалар
1. Заттың санын білдіретін сөздерді көшіріп жаз.
Олар қандай сұраққа жауап береді?
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
2. Берілген зат есімге қатысты бірнеше сын есім
тауып жаз.
Балапан
қандай
3. «Тауық» және «жұмыртқа» сөздеріне
дыбыстық талдау жаса.
Т - ________________
Ж - ________________
А - ________________
Ұ - ________________
У - ________________
М - ________________
Ы - ________________
Ы - ________________
Қ - ________________
Р - ________________
Т - ________________
Қ - ________________
А - ________________