Біржан сал Қожағұлұлы

1. Біржан сал Қожағұлұлы

2. Өмірбаяны

Біржан сал Қожағұлұлы
(1834, Ақмола облысы
Еңбекшілдер ауданы —
1897, туған жерінде) —
Қазақтың әйгілі ақыны,
сазгер. Ол 1834 жылы
Ақмола
облысының
Еңбекшілдер ауданында
дүниеге
келіп,
1897
жылы алпыс үш жасында
туған жерінде қайтыс
болған.

3.

Біржанның алғашқы әндерінің бірі — «Біржан
сал» әні. Мұнда жастық шақтың от-жалыны да,
салдық, серілік салты да, сұлулык атаулыға
қызығу да көрініс береді. «Айтбай»,
«Ақтентек», «Алтын балдақ», «Бірлен»,
«Ғашығым», «Мәті-Дәулен» сияқты әндер
Біржан сал шығармашылығындағы шоқтығы
биік, сыршыл шығармалар.

4. Шығармашылығы

Біздің
заманға
Біржан
салдың
алпысқа жуық әндері жеткен. Оның
әндері нәзік сезімді, сұлулықты
жырлаған сыршылдығымен қоса
(«Ғашығым», «Қаламқас», «Ләйлім
шырақ», «Айтбай», «Ақтентек», т.б.),
әлеуметтік
мән-мазмұнымен
де
(«Жанбота», «Адасқақ», «Көлбай –
Жанбай», «Шідер», т.б.) құнды. Сара
ақынмен айтысы оны дарынды,
суырыпсалма ақын ретінде дүйім елге
танытты. Біржан салдың ақындық
өнерінің өріс ашып, өрби түсуіне Сара,
Әсет, Доскей, т.б. қатарлы тұтас бір
сала буын игі әсерін тигізген.