Кемялгн. Кемəлһн

1. Кемəлһн

2. Кезəнə күүкнə хүрм ирсн һазрт худнран, шин элгəн нəрəр шинҗлдг бəəсмн. «Күүнə һазрт, хəр улст мууһан үзүлхмн биш» гиҗ заадг.

Тегəд чигн күн баһасн авн кесг зүсн
эрдм
дасдг, цецн, мергн үг тодлдг, хальмг
улсиннь,
отг-нутгиннь тууҗ сəəнəр меддг болхар
зүткдг бəəсмн. Тер эрдмин нег зүүлнь –
кемəлһн,
эсклə яс кемəлһн, нурһ кемəлһн чигн гиһəд
келдг.

3. Яс кемəлһн гисн хөөнə нурһна ясна тускар келлһн. Кезəнə күүкнə хүрм ирсн һазрт худнран, шин элгəн нəрəр шинҗлдг бəəсмн. Тер

эрдмин
нег зүүлнь – кемəлһн.

4. Орчлңгин йосн, Өөрдин заң, эн нурһ кемəлһҗ өгтн, залу ах! – гиҗ сурдг бəəсмн. Худ өвгн ясиг модн шораснь бəрəд, иигҗ эклдг

-Орчлңгин йосн, Өөрдин заң, эн нурһ
кемəлһҗ өгтн, залу ах! – гиҗ сурдг бəəсмн.
Худ өвгн ясиг модн шораснь бəрəд, иигҗ
эклдг бəəсмн:
- 24 нурһни хөөт бийд урһсн, хөврцг ясни
деед бийд үүдсн, 9 шинҗ бер тогтсн яр хар
ясн гиҗ кемəдг.
- Пө, пө! Басл олн шинҗтə ясн гиһит!

5. Ясна шинҗс

1.Алтта Алг уул.
2.Хурдн хут бүргдин җивр.
3.Арнзлын соя.
4.Беркт көкт тəəһн нохан чикн.
5.Тальвн Цаһан ташу.
6.Урмблин Улан һол.
7.Төдгт Хар баатрин маңна.
8.Нальш мөңгн эмəл.
9.Сəн эмин сəəр.

6. Үгин көдлмш

Хут бүргд – беркут
Хул – кулан
Түмн – 10 тысяч
Бум – 100 тысяч
Зандн модн – сандал
Ярһа модн – кизиловое дерево

7. Үчүкн ясн тиим олн шинҗтə. Эн шинҗин тускар келəд йовдг келн сəəхн, өгҗəлəд келдг күн мергн. Ова ясн уул болҗ, ясна хойр җивр –

бүргдин җиврлə əдл,
судл нүкнь ик уста һол…
Эн соньн сəəхн дүңцүл.
Кемəлһнд хуучна цагин
бəəц медүлгч, тууҗла
залһлдата чигн хара биш
олн үг шиңгрҗ үлдҗ.

8. Эрнҗəнə Константин (1912-1991) – нертə бичəч, амн үгин зөөрин хадһлач, хəəртə харулч, билгтə келмрч. Бичəчин герəсн: хальмг

Эрнҗəнə
Константин (19121991) – нертə бичəч,
амн үгин зөөрин
хадһлач, хəəртə
харулч, билгтə
келмрч. Бичəчин
герəсн: хальмг
келəн, амн үгин
зөөрəн дурлх,
эңкрлх, медх, дасх,
өргҗүлх…

9. Сурврмуд болн даалһвр:

• Ямаран яс кемəлһдг бəəсмн?
• Кезə эн сөрлһн олзлгддг бəəсмн?
• Ясна кемəлһ юунла дүңцүлҗ нерəддг
бəəҗ?
• Ямаран һазрин, аңгин, урһмлын, малын
нерд кемəлһнд харһна?
• Эн шинҗллһн юуһарн өвəрц?
• Урдк цага җирһлин тускар ю келҗ болх?
• Кемəлһдг нурһна яс шинҗлҗ кемəлһтн.