Компьютерлік вирустар

1.

Желтоқсанның он үші.
Сабақтың тақырыбы:

2.

Компьютерлік вирустарды және
олардың түрлерін анықтап,
вирустардан қорғану жолдарын
іздестіру. Қазіргі кезге лайықты
антивирустық программалардың түрін
анықтау.

3.

К
Компьютерлік вирус –
“көбейтілуге” және басқа
программаларға “жұғуға”
қабілетті, әдетте өлшемі шағын
(200-ден 5000 байтқа дейін)
арнайы компьютерлік
программа.

4. Компьютерлік вирус түрлері бөлінеді

Мекендеу
ортасы
бойынша
Зақымдану
әдісі
бойынша
Мүмкіндіктері
бойынша
•Желілік;
•Файлдық;
•Жүктейтін.
•Резиденттік;
•Резиденттік
емес.
•Зиянсыз;
•Қауіпсіз;
•Қауіпті;
•Өте қауіпті.

5. Вирустардың жіктелуі

ЖІКТЕЛУІ
Көлемі
бойынша
Логикасы
бойынша
Әрекетіне
байланысты
Мақсатына
байланысты
«А» 648 байт
«В» 1701 байт
«С» 1808 байт
«Е» 1800 байт
«N» n байт
«Ұстауыштар»,
«Логикалық
бомбалар”,
«Құрттар» ,
«Троян аттары» ,
«Жолбарыстар»
ДЭЕМ – дерде,
есептеу
желісінде ,
ақпараттық
желілерде
«Бейсуат»,
«Шантажшы» ,
«Мағынасыз»,
«Насихатшы»

6.

- операциялық жүйе жүктелген кезде іске
қосылады және қатқыл дисктердің,
дискеталардың жүктелу аймақтарын
зақымдайды.
- Word мәтіндік құжаттары арқылы
таралатын вирустар. Мәтінді не
кестені түзету кезінде Visual Basic
бағдарламалау тілінде жасалған
макрокоманда (вирус) іске қосылады.
- Интернетте электрондық пошта қызметін
көрсететін бағдарламалар көмегімен хабар алу
кезінде таралатын вирустар. Құрттық
вирустарды антивирустық бағдарлама көмегімен
жою – көп жағдайда мүмкін емес.
- басқа бағдарламалар атынан жасырынып,
өздігінен таралатын вирустар.

7. Компьютерде вирустардың пайда болуының негізгі белгілері:

• Ойдағыдай жұмыс істеп тұрған программалардың
жұмысын тоқтатуы немесе жұмыс істемеуі;
• компьютердің баяу жұмыс істеуі;
•файлдар мен қапшықтардың жоғалуы немесе олардың
ішіндегілердің бұрмалануы;файлдардың өлшемдерінің
өзгеруі;
• дискідегі файлдар санының кенеттен көбеюі;
• бос жедел жад өлшемінің кішіреюі;
• компьютер жұмысындағы жиі тұрып қалулар мен
жаңылысулар.

8. Компьютерлік вирустардың тарихы

Компьютерлік вирустың «бірінші
эпидемиясы» 1986 жылы пайда
болды, Brain атты вирус (ағылшынша
–«мозг») компьютердің дискеттерін
«зақымдады».

9. Компьютерлік вирустардың тарихы

Джон фон
Нейман
(1903 - 1957)
Норберт
Винер
(1894 - 1964)
Вирустың ең бірінші прототипі 1971
жылы пайда болды. Боб Томас деген
программист бір компьютерден екінші
компьютерге ақпаратты жіберуді
шешу үшін, өз бетімен бір
компьютерден басқа компьютерге
«секіретін» Creeper программасын
құрды. Бірақ бұл программа өз-өзінен
көбеймеді, зияны болмады.
Фон Нейман және Винер
программистері бірінші рет өз-өзінен
көбейетін табиғи құрылымдарды
зерттеді.

10.

Компьютерлік вирустардың ену
мүмкіндіктері
Интернет желісі
арқылы
Ақпарат тасымалдаушы құралдар
арқылы

11. ДК-ді вирустан қалай қорғауға болады?

Антивирустық бағдарлама орнату…
Антивирустық бағдарлама – бұл
файлдар мен бағдарламалардағы
вирустарды тауып, оларды жоюға
мүмкіндік беретін компьютерлік
бағдарлама.

12. Антивирустық программалар түрлері

Антивирустық
программалар
Детекторпрограма
Докторпрограмма
Ревизорпрограмма
Фильтрпрограмма
Белгілі вирустардың
бірімен зақымдалған
файлдарды табады,
мұндай
программалар жеке
түрде сирек
кездеседі.
Вируспен
зақымдалған
файлдарды тауып
қана қоймай, оларды
“емдейді” де,
фйалдардан вирус
программасының
тәнін жояды.
Вирустардан
қорғайтын
құралдардың ең
сенімдісі.
Программалардың
алғашқы қалпын, яғни
компьютердің
вируспен
зақымдалмаған кезін
есте сақтайды.
Олар
компьютердің
операцияларын
бақылайды және
компьютер
жұмысының
барысындавируста
рға тән күмәнді
әрекеттерді
табады.

13.

•Жұмысы файлдағы деректерге
арналған әр түрлі бақылаулық
қосындыларды есте сақтауға
негізделген;
• Резиденттік программалар,
олар вирусты программаны
немесе ОЖ зақымдау кезінде
табады;
• Файлдарда вирустың барын олар
зақымдағаннан кейін табады.
• Детектор - программалар;
• Доктор - программалар;
• Ревизор – программалар;
• Фильтр - программалар

14.

Вирусқа қарсы -
Антивирус Касперский 7.0 6.0
Kaspersky Internet Security 7.0
Kaspersky Open Space Security
5.0
Вирусқа, ұрлыққа қарсы - Антивирус Касперский Mobile;
Хакерлерге қарсы -
Kaspersky Internet Security 7.0;
Спамға қарсы -
Kaspersky® Anti-Spam 3.0;
1980 жылы Евгений Касперский ашты.
Ресейде «Касперский лабораториясы« компаниясында - 600
жоғары дәрежелі мамандар жұмыс жасайды.
10 жыл
500 компаниясы 60 мемелекетте орналасқан.

15. Компьютерлік вирустардан қорғану үшін не істеу керек:

резервтік көшірме жасау – ақпараттарды архивтеу;
• зақымдануы ықтимал кездейсоқ “заңды өнім болып
табылмайтын”
ұрлық программаларды қолданбау;
• дискеттерден файлдарды шығарып оқымай тұрып,
оларды вирусқа тексеру;
• Антивирустық программа дискетте сақталуы керек;
• компьютерді үнемі вирусқа тексеріп отырыңдар.

16. Қорытынды

Қазіргі кезде компьютерлік вирустардың түрлері өте
көп. Вирус - қажетті, маңызды ақпараттарды жойып,
тіпті жүйені де істен шығарады. Әр вирустың қандай
зияны бар екенін де білген жөн. Сол себептен әркім, мұндай
компьютерлік вирустардан қорғанудың жолын білу керек.
Егер әрбір қолданушы вирустың түрлерін анықтап, әр
вирустан қалай қорғануға болатынын білсе, онда өзінің
құнды ақпараттарының жоғалмауына, сақталуына,
жүйенің бұзылмауына септігін тигізеді. Кейбір вирустар
өте қауіпті, сондықтан, әркім вирусқа қарсы қолданылатын
шараларды білу қажет. Қорытындылай келе:
1. Компьютерді әркімнің жиі пайдалануын шектеу;
2. Сырттан келген мәліметтерді мұқият тексеруден өткізу;
3. Вирустан «емдеу аспаптарын» дайындап қою.