Буряад онтохонууд

1.

Ивалгын аймагай Доодо Ивалгын дунда hуралсалай
hургуули
Проект «Буряад онтохонууд»
Хутэлбэрилэгшэ:
Банзаракцаева Людмила
Баторовна
Анги: 1 «г»

2.

Арюухан ногоон дайдада,
Айхабтар ургэн талмайда
Алтайхан Доодо Ивалга
Нютагни байнал даа!
hайхан сэбэр агаарни
hанаа ухааем шэмэглэнэ.
hэрюухэн дулаан hалхи
Илдамхан сэдьхэлым сэбэрлэнэ.
«Үльгэр домогто энэ ажаябуулгамнай та бүгэдэндэ, танай үхи хүүгэдтэ
туһатай, хэрэгтэй байха аабза гээд найданаб. Юрэдөө, ямарш
онтохондо сагааниинь хараяа дарадаг, һайниинь муугаа диилэдэг.
Хорото хүсэнүүдые хэһээхэ хэрэг имагтал сэсэн мэргэн ухаанһаа,
нигүүлэсхы зөөлэн сэдьхэлһээ эхитэй», - гээд Анжелика Мешкова
тэмдэглэнэ.
«Буряад онтохонууд» проект соо буряад арадай ба уран зохёолшодой,
зурагшадай уран hайхан онтохонуудые уншажа, зурагуудые хаража,
удха дээрэ худэлхэдэ ухибуудтэ hонирхолтой байха гэжэ hананаб.

3.

«Буряад онтохонууд»
Буряад арадай жэнхэни онтохонуудые
согсолон суглуулха, ухибуудтэ
hонирхуулха эндэ табиха гэһэн тон
шухала зорилгонуудай нэгэн болоно.
Түрүүшын ээлжээндэ буряадуудай
бултанда мэдээжэ онтохонууд
оруулагдаха. Хожомоо эндэ буряад
туургата зоной аман зохёолой бүхы
баялиг – онтохон, үльгэрнүүд, түүхэ,
домогууд суглуулагдаха зэргэтэй. Гэхэтэй
хамта, жороо ба оньһон үгэнүүд тусхай
хэһэг боложо табигдаха. Тиин уншаад,
наадаха, буряад хэлэеэ үзэхэ хэрэгтэ
туһатай заабари зүбшөөл боложо магад.

4.

Проектын гол зорилгонууд:
Yхибүүдэй үгэ хэлые баяжуулха, hанал
бодолоо хэлэжэ шадаха холбоотой хэлэлгэ хүгжөөхэ
Уран hайхан
онтохонуудтай танилсуулха, хун зоной ажабайдал,
байгаалиин узэгдэл тухай олгосыень
үргэдхэхэ, үхибүүдые хүмүүжүүлхэ.
Турэл буряад арадайнгаа аман зохёол ухибуудтэ
дурлуулха, hонирхуулха.

5.

6.

Проект бүтээлгын ажалнууд:
Буряад онтохонууд hурагшадта мэдэсэ үгэхэhөө гадна, тэдэниие уран
зохёолнуудай образуудай нүлөө доро hайхан абари зан, түрэл арадаа,
турэлхи хэлэндээ унтаршагуй дурлал хүмүүжүүлхэ ёhотой.
Буряад онтохонуудые уншажа,сэдьхэлээрээ мэдэжэ буряад арадай заншал
нуудые, сэсэн hургаалнуудые ойлгосо,бодожо үзэхэ hургаал
элируулхэ.
Энэ проектын байгуулга болон ургаха технологи хоёр гол заршамууд
дээрэ ундэhэлэн зохёогдобо: художественно –
эстетическэ болон литературоведческэ.Нэгэдэхинь, уран зохёол уран
гээшэ үгын искусство гэжэ зохёолые бурин бутээн
ойлгохые хангаха, хоёрдохинь, онтохонуудай удхаар тайзан дээрэ наадаха
шадабари. Турэлхидэй туhаламжа – гол нэмэри болоно.

7.

Хэрэглэхэ янзанууд.
№п/ Ажалай янзанууд
п
Баримта тоо(в рубль)
Сэн. Тоо( в рубл)
Хамта дээрээ
1.
Хубсаhан.Торгон буд
5
1000
5000
2.
Хубсаа оелго
10
3.
Фото камера
1
15000
15000
4.
Фонограмма
5
2000
10000
5.
Проектор
1
15000
15000
Хамта
5000
50000

8.

Тобшолол: (Ожидаемые результаты)
«Буряад онтохонууд» гэhэн проектэдэ
хабаадаад, hурагшадай аман хэлэлгэ ба hүбэлгэн ухаан хүгжэхэ.
Ухибүүдэй hонирхол, эрмэлзэл, анхарал татаха.
hурагшад hуралсалай жэлэй эсэстэ онтохонуудай удхыень
ойлгожо, зүбөөр, нэгэжэгдэ түргэноор, уран гоёор уншажа,
үгэнүүдээ эли тодоор үгүүлжэ, мэдуулэлэй hүүлдэ аянгалжа,
мэдүүлэлэй хоорондо зогсолго хэхэ дадал оложо абаха.
Эхэ хэлэнэйнгээ нөөсэ баялигыень ʏргэн дэлистэйгөөр ʏргэдхэжэ байгаа
hаамнай , хʏʏгэдэй зохёохо арга улам хурсадхаха байха гэжэ найдая.

9.

Тʏсэб бэелʏʏлхын арга :
Онтохонуудаа хʏдөө нютагайнгаа ба hургуулиин тайзан дээрэ
харуулагдаха.
Онтохонуудай удхаар мастер класс харуулха.
Буклет, гэрэл-зураг( видео) фото-зурагуудые байгуулха.
Реклама хэхэ.

10.

Аман үгын абдарhаа. Арадай
онтохонууд.
«Табан хурган»
«Хулгана тэмээн хоёр»
«Тоти шубуун»
«Yнэгэн шоно хоёр»
«Муура багша»
«Шоно хурьган хоёр»
«Хирээ ба унэгэн»
«Yгытэй уншэн басаган»
« hарада гараhан басаган»
«Хоридой Мэргэн» г.м.

11.

Баяртай!