кыргыз эл жомогу (1)

1.

Кыргыз эл жомоктору
Жөө жомоктор

2.

План
• Кыргыз эл жомоктору
• Жөө жомоктор
• Типтери

3.

Жомок деген эмне?
Жомок – оозеки чыгармачылыкта кеңири
тараган, көбүнчө ойдон чыгарылган, окуяларды
апыртмалуу, фантазиялуу чагылдырган,
сюжети кызыктуу, баяндоо түрүндөгү чыгарма.
Жомоктор ыр түрүндө да, кара сөз формасында
да болот.Жомок – оозеки чыгармачылыкта
кеңири тараган, көбүнчө ойдон чыгарылган,
окуяларды апыртмалуу, фантазиялуу
чагылдырган, сюжети кызыктуу, баяндоо
түрүндөгү чыгарма. Жомоктор ыр түрүндө да,
кара сөз формасында да болот.

4.

Фольклористика илиминин тажрыйбасына
таянып жана өздүк материалдарга жараша
кыргыз жомоктору төмөнкүдөй
классификацияланган:
1.Айбанаттар жөнүндөгү жомоктор
2.Кереметтүү жомоктор
3.Турмуштук жомоктор

5.

Айбанаттар жөнүндөгү
жомоктордо аллегориялык
маанидеги нравалык тарбия
жатат. Адамдардын ачкөздүгү,
сараңдыгы, карөзгөйлүгү,
акылсыздыгы, айлакерлиги
жана ошол эле учурда достукка
бекемдиги, боорукердиги
өңдүү, адамзатына тиешелүү
кеңири темадагы мүнөзсапаттар чагылдырылат.

6.

Кереметтүү жомоктордогу магиялык,
сыйкырдуу предметтер канаттуу ат,
ажыдаар (үч, жети баштуу), кырк кулактуу
казан, топу, таяк, жайыл дасторкон, шакек,
ийне, куштун жашартуучу канаты, жез
кемпир, кыдыр, перилер, дөөлөр ж. б. у. с.
Жаңы жана эски кереметтүү жомоктордун
сюжети жанрдан да мурда пайда болушу
мүмкүн.

7.

Турмуштук жомоктордун мазмунуна, негизги
багытына караганда уруучулук, таптык
түзүлүштүн мезгилинде пайда болгон деп
айтууга негиз бар. Жаралуу мезгили,
сюжеттик курулушу, композициялык
түзүлүшү, образдар системасы, курч
социалдык мазмуну, идеялык өзгөчөлүгү,
турмуш чындыгын баяндоосу менен
турмуштук жомоктор жөө жомоктордун
башка түрлөрүнөн кескин айырмаланат.

8.

https://youtu
.be/FSrysfqA
6dk
https://youtu.be/7
Wf8eIMMbGY?si=
NfzCEdyfD57wyR
Az
https://youtu.be
/MU4pp718OY?si=RDQ
MDh8twG4ojVS
E