ЛЕКЦИЯ 5

1.

Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік
университеті
Техникалық факультет
“Мұнай - газ ісі” кафедрасы
«Ұңғыны геофизикалық әдістермен
зерттеудің теориялық негіздері» пәні
Лекция №5
Ұңғыны геофизикалық
зерттеу әдістерінің түрлері
Ақтөбе,2025ж

2. Қарастырылатын сұрақтар: 1. Ұңғыларда геофизикалық зерттеулер жүргізуге қойылатын талаптар. 2. Ұңғыны геофизикалық зерттеу

әдістерінің түрлері.

3. Ұңғыларда геофизикалық зерттеулер жүргізуге қойылатын талаптар

4. Геофизикалық зерттеулер ұңғының сипаттамаларын, жобаға сәйкес зерттеу технологиясын ескере отырып, жұмысты ұйымдастыру жоспары

бойынша
жүргізіледі.
Ұңғыларды зерттеулер жүргізу үшін
тапсырыс беруші мердігермен бірлесе
отырып жұмысты ұйымдастыру
жоспарын жасайды.

5. Геофизикалық жұмыстар алдында ұңғыда қауіпсіз жұмыс жүргізуді және геофизикалық зерттеулердің талап етілетін кешенін жүргізу

үшін
қажетті уақыт көлемінде ұңғының
барлық оқпаны бойынша
геофизикалық жұмыстардың
кедергісіз өтуін қамтамасыз ету үшін
дайындалады.

6. Ұңғыда жұмыстар жүргізу алдында ұңғы оқпанының жағдайы, геофизикалық техниканың орналасуы, электрмен жабдықтау, шығырдың және

геофизикалық
жабдықтың жағдайы, ұңғылық
құралдың және аспаптардың кабельге
бекітілу сенімділігі тексеріледі.

7. Геофизикалық зерттеулер жүргізу кезінде кабельдің қозғалысына және құралдардың көрсеткішіне бақылау жүргізіледі.

8. Аппаратураны көтеру және түсіру жылдамдығы жоспарда көрсетіледі. Жалпы басшылықты жұмысты ұйымдастыру жоспарында көрсетілген,

бұрғылау ұйымының өкілі
жүзеге асырады. Ұңғыларды зерттеу
процесінің технологиялық
талаптарының сақталуын
геофизикалық ұйымның өкілі – жұмыс
жетекшісі қамтамасыз етеді.

9. Тапсырыс беруші қамтамасыз етеді: - геофизикалық зерттеу жүргізуге ұңғыны дайындау; -мердігердің өкілдерімен бірлесе отырып

алынған нәтижелерді жедел
талдаудың орындалуын.

10. Мердігер қамтамасыз етеді: -зерттеу технологиясын таңдауды : -зерттеу үшін техникалық құралдарды таңдау және жұмыс жағдайын

тексеру;
-геофизикалық зерттеу бойынша жұмыс жетекшісінің
тікелей қатысуымен ұңғыны зерттеу бойынша
жұмыстарды техникалық бақылау және басшылық
ету;
-ұңғыны зерттеу нәтижелерін жедел талдауды және
зерттеу объектісі бойынша алдын ала қорытындыны
беру;
-зерттеу мәліметтерін өңдеуді және белгіленген
мерзімде объект бойынша соңғы қорытындыны
беруді.

11. Ұңғыны геофизикалық зерттеу әдістерінің түрлері

12. Ұңғыларды геофизикалық зерттеу –қажетті аппаратпен жабдықталған арнайы аспапты электр желісімен (кабель) ұңғыға түсіру арқылы

белгілі
бір мәндер өзгерісін каротаж
диаграмма арқылы бақылау.

13. Каротаж–жер қабатында немесе ұңғыларда жүргізілетін арнаулы геофизикалық зерттеулер кешені.

14. Қазіргі уақытта анықтау қажет мәліметтеріне байланысты каротаждың: - механикалық, - акустикалық, - сейсмикалық, - электрлік, -

магниттік,
- радиоактивтік,
-газдық және т.б. түрлері белгілі.

15.

16.

17.

18.

19.

20. Каротаждық зерттеулер нәтижесінде “каротаждық қисық сызық” деп аталатын ұңғы оқпаны бойында жүргізілген каротаждық өлшем

көрсеткіштерінің өзгеруін
кескіндейтін сызба дайындалады.
Оны каротажды диаграмма деп
атайды.

21. Геофизикалық зерттеудің механикалық әдісі

22. Геофизикалық зерттеудің механикалық әдісін: 1.Инклинометрия 2. Кавернометрия 3. Профильдеу (профилеметрия) процестері құрайды.

23. Инклинометр (от лат.  incline — наклоняю и …метр) — әртүрлі нысандардың ауытқу бұрышы мен оның бағытын (азимут) анықтауға

Инклинометр (от лат.
incline — наклоняю и
…метр) — әртүрлі
нысандардың ауытқу
бұрышы мен оның бағытын
(азимут) анықтауға арналған
құрал.

24. Инклинометрия — бұл сағаға қатысты ұңғы оқпанының ауытқу бұрышын және оның қисаю азимутын анықтау әдісі. Мұндай өлшемдерді

Инклинометрия — бұл сағаға қатысты
ұңғы оқпанының ауытқу бұрышын және
оның қисаю азимутын анықтау әдісі.
Мұндай өлшемдерді жасау үшін арнайы
құрал – инклинометр және каротажды
станцияның қосымша жабдықтары қажет.
Инклинометрлердің келесідей түрлері
белгілі:
- электрлі;
- гироскопиялық.

25. Гироскопиялық инклинометр