IT_Менеджмент_10_лекция_НОВАЯ

1.

ҰЙЫМДА ЖОБАЛАРДЫ БАСҚАРУ.
ТОПТЫ (ҚЫЗМЕТКЕРДІ)
БАСҚАРУ.

2.

ДӘРІС ЖОСПАРЫ
01
02
03
Жобалық топты
басқару
Кадрларды
стратегиялық
басқарудың басты
қағидалары
Жобалық
қызметкерді
басқарудың
ерекшеліктері
04
Жоба менеджерінің
рөлі
05
Программалық
жабдықтауды
жасайтын жоба
қызметкерлерін
басқару

3.

ЖОБАЛЫҚ ТОПТЫ БАСҚАРУ
Жобалар құрылымы жөнінен күрделі жəне олардың жүзеге
асырылуы үдерісіне əртүрлі қызметтер орындайтын көптеген
ұйымдар қатысады. Жоба мүшелері арасындағы қызметтерді бөлу
əрбір жоба үшін жекелей шешіледі.
Жобалық топ – белгілі бір жобаны жүзеге асыру үшін
құрылатын
уақытша
ұжым.
Жобалық
топтың
ұйымдастырушылық құрылымы мен құрылу əдісі əртүрлі
факторларға байланысты болады: жобаның түрі мен типіне;
аталған аймақта, қалада, нақты фирмада қабылданған
дəстүрлі тəсілдемеге; жоба менеджментіне қатысты
мамандандырылған фирманың болуына жəне т.б.

4.

Жоба тобын басқару жүйесінің құрылымы
келесідей элементтерден тұрады
01
Топтың құрылуы мен дамуы: ұйымдық құрылымның қалыптасуы; жауаптылық
пен өкілеттілік аймағының бекуі; жоба менеджері мен əртүрлі басқару
орындарына менеджерлердің тағайындалуы; топтың ұйымдық дамуы.
02
Топ қызметін ұйымдастыру: бірігіп жұмыс істеуді ұйымдастыру; ұйымдық,
іскерлік, бірлескен мəдениеттің қалыптасуы мен дамуы; топ
байланыстары мен кеңсесінің ұйымдастырылуы; шешім қабылаудың
ұйымдастырылуы; жиналыстардың ұйымдастырылуы; келісімдерді
ұйымдастыру.
03
Топ мүшелерін басқару: қызметкерді басқару стратегиясы;
кадрлық жоспарлау; кадрлар дамуы; уəждеме, ынталандыру
жəне сыйақылар беру жүйелері; əлеуметтік-психологиялық
жұмыс; кадрлық есеп; жұмыс уақытын басқару.

5.

Қызметкерді басқару концепциясы мынаны қамтиды:
қызметкерді басқару əдісін
жасау
қызметкерді басқару
жүйесін құрау
қызметкерді басқару
технологиясын жасау

6.

Қызметкерді басқару жүйесі
қызметкерді басқарудың мақсаттарының, қызметтерінің, ұйымдастырушылық
құрылымының, шешімдердің негізделуі, жасалуы, қабылдануы жəне орындалуы
кезінде жетекшілер мен мамандар арасындағы тік жəне көлденең функционалды
өзара байланыстардың жасалуы.
Қызметкерді басқару технологиясы
бұл қызметкерді жалдау, таңдау, қабылдауды ұйымдастыру, оның іскерлік бағасы,
кəсіби бағдары жəне бейімделуі, оны үйрету, оның іскерлік мансабы мен қызметтіккəсіби алға басуын басқару, еңбектің негіздемесі мен ұйымдастырылуы, ұйымның
əлеуметтік дамуын қамтамасыз ету, қызметкердің босатылуы.
Қызметкерді стратегиялық басқару
ұйымның оның сыртқы жəне ішкі ортасындағы болып жатқан жəне болатын
өзгерістерді есепке алғандағы бəсекеге қабілетті еңбек əлеуетінің қалыптасуы.
Ұйымды стратегиялық басқару
ұйымның негізі ретінде адам əлеуетіне сүйенетін, сыртқы қоршаған ортада боп
жатқан өзгерістерге икемделе алатын, өз қызметін тұтынушылар қажеттілігіне
бағыттай отырып, ұйымда бəсекеге қабілеттілік жағдайына мүмкіндік беретін
мерзімді өзгерістер жасай алатын, осылардың барлығын қоса алғанда ұйымның
болашақта ұзақ мерзім бойына жұмыс істеуін қамтамасыз ететін басқарудың түрі.

7.

КАДРЛАРДЫ СТРАТЕГИЯЛЫҚ
БАСҚАРУДЫҢ БАСТЫ
ҚАҒИДАЛАРЫ
Жоба мүшелерінің құрамы, олардың рөлдері, қызметтері мен
жауапкершіліктері жобаның типіне, көлемі мен қиындық
деңгейіне, сонымен қатар жұмыс жасау кезінде қатысушылар
құрамына, олардың рөлдеріне, жауапкершіліктің бөлінуі
өзгеріскер түсетін өмірлік айналымның жоба фазаларына
байланысты болады.
Жобада оны басқаратын менеджер болуы тиіс. Жоба тобы мен
функционалды топтары болуы тиіс.
Топ мүшелерінің функционалды міндеттерінің анықталуы
жобаны
басқарудың
қабылданған
ұйымдастырушылық
құрылымына байланысты болады.

8.

ТОПТЫҢ ДАМУЫ МЕН ҚЫЗМЕТІН БАСҚАРУ
• топтың құрылуы .
жобан ың жүзеге асырылу кезінде топ мүшелерінің рөлі , олардың
мə ртебелері анықталад ы , т оптың ма қсатын а жет уін қамт ам асыз ететін
формальды емес көшбасшылары айқындалады ;
• топ жұмысының жоспарлануы .
Бə рінен бұрын кадрлық жоспарлау – қажетті сандық жə не сапалық
құрамның анықт а луы , содан соң жоспарлауға топт ың б арл ық
мүшелері қатысад ы . Жоспа рдың жасалуына жобаның жасалуы мен
жүзеге асуы негіз болады ;
• топ жұмысының ұйымдастырылуы .
Нысандан дырылған
ұйымның
ұйымдық
н ормасын а н
ерекшеленеді . Орындалат ын қызметт ердің қатаң бекі тілуі
емес , алға қойылға н мақс ат т арға жет у үшін міндеттер мен
жауап кершіліктердің бөлін іп берілуі . Бұл жоб ала рды
басқарудың қағидасы .

9.

ТОПТЫҢ НƏТИЖЕЛІ ЖҰМЫС ІСТЕУІ ҮШІН
ҚАЖЕТ:
• рөлдер мен жауапершіліктердің нақты бөлінуі;
• топтың əрбір мүшесінің жобаның мақсаттары мен
ағымдағы міндеттерін сезінуі;
• топқа бірігу сəтіндегі адамдардың тұлғалық жəне кəсіби
қасиеттерінің есепке алынуы;
• менеджерлердің жоба мақсаттарына жетуге жəне
жұмыс уақытында достық қарым-қатынаста болуына
назар аударуы.

10.

Қ
Ғ
Қ ҚҰ
Қ
Ү
1
Ұжыммен
жұмыстың
ұйымдастырылуына
байланысты
қызметкердің
штаттық
саны
мен
еңбек
өнімділігі.
2
Қ
Қ
3
Метрикалар
мен Уақыт көрсеткіштері
олардың бағалануы.
Еңбек өнімділігі. Жоба
тобының
жұмыс
уақытындағы
еңбек
өнімділігінің өзгерісі.
Жұмыс уақыты жəне
оның жұмсалуы.
Оргқұрылымның еңбек
өнімділігіне ықпалы.
4
Қызметкерлер
құрамы
жəне
дайындау
ерекшеліктері.
Жекелеген
қызметтердің
орындалуына
кететін шығындар
əдетте алдыңғы
жобалар бойынша
жинақталады.
Қ
Ң

11.

ҰЙЫМДАСТЫРУШЫ-БАСҚАРУШЫ
Топта келесідей іс-əрекеттерді орындайды:
тапсырыс берушімен өзара қарым-қатынас;
мерзімдердің жоспарлануы мен бақылануы;
ресурстардың бөлініп берілуі, жұмыстардың үйлесімділігі;
ұйым басшылығы алдында есеп беру (егер топ осындай құрамда
жұмыс істесе).
Бұндай ұйымдық құрылым міндеттерді шығармашылықпен шешу үшін
құрылады жəне жүйе жобалануының ерте кезеңдерінде орындалатын
жұмыстар үшін жобаның пəндік аймағына зерттеу жүргізу кезінде
(басқару объектісі), концепциясын талдау мен оны жасау үшін
ұсынылады.
STRATEGIES

12.

ОРТАЛЫҚТАНДЫРЫЛҒАН ҰЙЫМДЫҚ
ҚҰРЫЛЫМ ЖЕТЕКШІСІ
Жобалық топтың орталықтандырылған ұйымдық құрылымы жетекші
ретінде ұйымдастырушылық жəне техникалық басқаруды жүзеге
асыратын жоғары сапалы маманды қарастырады. Ол топтың, жобаға
тапсырыс берушінің жəне ішкі ұйымдардың арасындағы негізгі
байланыстырушы болып саналады.
Аталған құрылым жүйені жасауда мерзім мен шығындарға қатал
шектеулері бар міндеттерді шешу үшін қолданылады. Бұндай
топтардың құрамындағы адамдар саны 7-ге дейін болады. Жобалық
топтың бұл ұйымдық құрылымының ерекшелігі ретінде мамандар
арасында қызметтер мен басымдықтардың нақты бөлінуі саналады.
STRATEGIES

13.

БАС МАМАН
Келесі міндеттерді атқарады:
жобаланушы АЖЭ-ның ортақ концепциясын жасауға жəне
қолданушының талаптарының жобада шешім табуының
сəйкестігіне жауап береді;
аналитиктермен бірге жүйенің декомпозициясын орындайды;
жобалану мерзімі мен жоба құжаттарының толықтығын
бақылайды;
барлық аспектілер тұрғысынан жобаның жасалуына
жауапкершілікке ие.
Бас маман жобаны басқарады жəне жобаның стратегиясын
анықтайды.
STRATEGIES

14.

БАС МАМАННЫҢ ОРЫНБАСАРЫ
АЖЭ-ны жобалаудың тактикалық мəселелеріне, жобалық шешім
қабылдаудағы альтернативаларды талдауға бағытталған.
Орынбасар жобаның барлық мəселелерімен таныс болады жəне
кез келген қажетті сəтте өзіне жобалық топтың жетекшісінің рөлін
ала алады.
Ол жобаның жасалуына тікелей қатысады.

15.

АНАЛИТИКТЕР МЕН
ПРОГРАММАЛАУШЫЛАР
Жоба бөліктерін жасауға тікелей атсалысады.
Кітапханашы жобалық шешімдерді немесе мəліметтер
сөздігін ұйымдастырумен жəне кітапханасын жүргізумен
айналысады.
АЖ
жобалау
процесінде
қолданылуына жауапты болады.
нақты
ресурстардың
STRATEGIES

16.

БАС АРХИТЕКТОР
STRATEGIES
Жоба бөліктерінің бас мамандарына ұйымдастырушылық
жəне əдістемелік жетекшілік жүргізеді.
Рөлдердің
бұлайша
бөлінуі
үлкен
жобалардың
концептуалды бірлігін қамтамасыз етеді.
Осылайша ең басты ерекшелік бас архитектордың жұмысы
болып саналады.
Ол өз кəсіби техникалық білімдерін қолданушының мүддесі
тұрғысында қолданады.

17.

ОСЫЛАЙША МАМАНДАРДЫҢ ТӨРТ ТОБЫ БӨЛІНІП
ШЫҒАДЫ
жүйелік талдау жасау жəне жобалау
тобы
жұмыстық жобаны жүзеге асырады. АЖны
жобалау
процесінің
ұйымдастырылуында
көлемді жоба үлгісінде тестілеу тобын құру.
тестілеу тобы
жоба құжаттарын, құжаттарды, есептерді
бақылауды қоса алғандағы техникалық жəне
ұйымдастырушылық қызметтерін орындайды.
жүйелік талдау жасайды, автоматтандырылған жүйеге
спецификация жасайды, АЖ жобалауды жүзеге асырады,
ойықты жүзеге асыру кезінде бақылау қызметін жəне
жүйенің құжаттандырылуын стандарттар талабына сай
жүзеге асырады.
орындау тобы
(бағдарламалау тобы)
Олар жүйені кешенді ретке келтіру мен
қабылдау сынағын өткізуді жүзеге
асырады.
ұйымдастырушы топ

18.

Жоба менеджерінің рөлі
Жоба менеджерінің өз қызметі бойынша арнайы салалар бойынша кең білімі болуы
тиіс. Жобаны тиімді басқарушы жобаның барлық өмірлік фазаларын детальді түрде
түсіне білуі тиіс.
Жоба менеджерінің қызметтің жекелеген салалары бойынша негізгі қызметтері:
1.Өзара қарым-қатынастар. Белсенді тыңдау, қатысу. Билікпен, клиентпен, жобаның
басқа қатысушыларымен тұрақты, іскерлік байланыстарды қолдау. Қоғамдық
ұйымдармен, прессамен, телевидениемен жəне т.б. жақсы қарым-қатынаста болу.
2.Жұмыстарды ұйымдастыру. Талдау жүргізу. Қызметті жоспарлау. Жоспарлар мен
кестелердің орындалуын бақылау. Соңғы нəтижеге жетуге мақсат қою.
3.Топ құру. Қатысушыларды іріктеу. Қызметтер мен жауапкершіліктерді бөлу.
Стимулдар қолдану. Команда мүшелері жұмысы нəтижелерінің дұрыс бағалануы.
4.Топты басқару. Үлгі бола білу. Іс-əрекеттің жылдамдығы. Өкілеттілікті табыстау. Топ
мүшелері жұмысын бақылау. Топ мүшелеріне көмек пен қолдау көрсету. Қабылданған
шешімдердің дұрыстығына сендіре білу. Тұлғааралық жанжалдарды шешу.
5.Шешімдер қабылдау. Мəселені шешуге барлық мүшелерін қатыстыру. Шешімдерді
жүзеге асыру əдістерін таңдау. Қажетті ресурстарды табу. Орындалу нəтижелерін
бағалау, қорытынды жасау.

19.

Компанияның жеңісті қызмет етуі
анық құралған жəне тізбектеліп
жүргізілетін
кадрлық
саясатсыз
мүмкін емес. Оның негізінде талдау
əдістерінің, қызметкердің ынтасы
мен
дамуы,
сонымен
қатар
корпоративтік мəдениет пен топтық
сезімнің қалыптасуы түсіндіріледі.
Программалық
жабдықтауда
жасаушы компанияда қызметкерді
басқару негізінен жобалық түрдегі
ұйымдарда қызметкерді басқаруға
ұқсайды.

20.

Ұ
Қ
• Жобаның жобалық командасына анықтама беріңіз.
• Жобаның командасын басқару жүйесі неден тұрады?
• Жұмыстың ұйымдастырылуының кең тараған формалары
қандай?
• Бағдарламалық
құралдар
мен
ақпараттық
жүйелер
жобаларын жасауға қатысатын қызметкер мен оның
қызметтерін атап көрсетіңіз.
• Қызметтің
жекелеген
салалары
бойынша
менеджерінің негізгі қызметтерін атап көрсетіңіз.
жоба

21.

Назарларыңызға
рахмет!