Экономикалық теорияның пәні мен әдістері

1. Тақырыбы: «Экономикалық теорияның пәні мен әдістері»

2.

Экономикалық теорияның даму кезеңдері
Меркантилизм
Т. Мен, А. Монкретьен
Физиократизм
Ф. Кенэ, А. Тюрго
Классикалық
саяси эканомия
У. Петти, А Смит,
Д. Рикардо
Марксизм
К. Маркс, Ф. Энгельс
Маржинализм
К. Менгер, У. Джевонс
Маржинализм
К. Менгер, У. Джевонс
Байлық сыртқы сауда жасау нәтижесінде
жинақталады. Зерттеу мақсаты – айналыс аясы
Өндіріс аясын зерттеу. Бірақ өндіріс аясы түсінігіне
ауыл шаруашылығы жатқызылған
Өндіріс аясының зерттелуі. Еңбек – барлық тауар
құндылықтарының негізі мен өлшемі. Экономиканы
реттейтін заңдардың барлығы объективті болып
келеді. Қоғамның барлық топтарының табыс
көздерін анықтау.
Қосымша құн теориясы. Қоғамның барлық
экономикалық құбылыстары талдауының классикалық
тәсілдемесі
Экономикалық категорияларды зерттеу үшін шекті
шаманы пайдалану. Микроэкономикалық әдіс
Экономикалық категорияларды зерттеу үшін шекті
шаманы пайдалану. Микроэкономикалық әдіс

3.

Экономикалық теорияның даму кезеңдері
Жаңа классикалық
теория
А. Маршалл, А. Пигу
Кейнсиандық
Дж. М. Кейнс
Институционализм
Т. Веблен, У. Митчел,
Д. Гэлбрейт
Қоғамдық нысанға тәуелсіз экономиканы зерттеу –
“экономикалық адамның” қылығы мен субъективті
себептері
Реттелмелі экономика теорияасы – мемлекеттің
араласуы. Мокроэкономикалық тәсілдеме
Экономикалық дамудың сипаттамасы, нарық бөлігі
болатын экономикалық инситуттардың жүйесі болып
табылады

4.

Экономикалық теория
Микроэкономика
Макроэкономика
Экономиканың жеке субъектілері
(фирмалар, салалар, т.с.с.) деңгейінде шектеулі ресурстарды тиімді
пайдалану мәселелерін зерттеу
Экономиканы жалпы
зерттеу
Негізгі категориялары
Өндіріс факторлары,
шығындар, баға, сұраныс,
ұсыныстар
Ұлттық табыс, жиынтық
сұраныс, инфляция,
жұмыссыздық

5.

Э
к
о
н
о
м
и
к
а
Оң
экономика
Дерек негізіндегі
экономикалық қылық
туралы болжаулар.
Экономика – дәл өзі
Нормативті
экономика
Елдің экономика туралы
бағалау пікірлер.
Экономикалық теория
негізіндегі кепілдемелер

6.

ЭКОНОМИКА ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ ЖІКТЕЛУІ
Экономикалық теория
Жалпы
экономикалық
ғылымдар
Экономикалық
білімнің
тарихы,
экономикалық
тарих
және т. б.
Қолданбалы
экономикалық
ғылымдар
Функционалдық:
қаржы, несие,
маркетинг,
бухгалтерлік
есеп, т. б.
Салалық:
ауыл шаруашылығы,
денсаулық
сақтау,
сауда, т. б.
Біріктірілген
ғылымдар
Экономикалық
география,
математикалық
экономика
экономикалық
құқық

7.

Экономикалық теорияның функциялары
Танымдық
Экономикалық заңдарды, құбылыстарды
зерттеу және түсіндіру
Практикалық
Іс жүзінде зерттелген объектілер теориясын
қолдану. Мемлекеттік экономикалық саясаты
Болжамдық
Экономиканың және жалпы қоғам дамуының
ғылыми болжамын жасау
Дүниетанымдық
Ғылым негізінде қоғам өміріне белгіленген
көзқарастар жүйесін құру
Методологиялық
Экономикалық ғылымдар жүйесі үшін
теориялық және методологиялық негіз болады

8.

ЭКОНОМИКА ҒЫЛЫМЫН ТАНУ ӘДІСТЕРІ
Экстраполяция
Дедукция
Гипотеза
(болжам)
Индукция
Болашаққа
лайықталған
тенденциялар
негізіндегі
экономикалық
даму
болжамы
Көпдеген
деректаерді
зерттеу
нәтижесінде
жалпы
қорытынды
жасау
Жалпы
ережелер
негізінде
жеке
қорытынды
жасау
Алдын ала
тексерілмеген
қағида

9.

ҒЫЛЫМИ АБСТРАКЦИЯ ӘДІСТЕРІ
Бейтанымды, нақтылы
Танымал, нақтылы
Эмпиризм –
бақылау, фактілерді
жинақтау
Эмпиризм –
теорияны фактілер
арқылы тексеру
Талдау
Синтез
Категориялар, заңдар

10.

Экономикалық категорияларадамдардың қоғамдық өндірістік
қатынастарының теориялық көрінісі.
Өндірістік қатынастардың мәнін ашу,
талдау нәтижесі экономикалық
категориялар болып табылады. Мысалы:
тауар, құн, қосымша құн, ақша т.б.
Экономикалық категорияларды жіктеп,
эканомикалық өмірдей құбылыстарды
сипаттап қорытындылауға көмектеседі.