Литосфераның экологиялық функциялары

1.

Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университі
Жалпы гигиена экология және тағам гигиена кафедрасы
СӨЖ
Тақырыбы:Литосфераның экологиялық функциялары
Орындаған:Мирзабай А.О
126 топ ЖМФ
Тексерген:Елеусинова Г.М
Қарағанды 2011ж

2.

Мазмұны
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Литосфераның құрылысы, құрамы және қасиеті
2. Қазақстан Республикасы топырақтарының сипаттамасы
3. Топырақтың ластануы
4. Топырақтың эпидемиологиялық маңызы
Қорытыды
Қолданылған әдебиеттер

3.

Кіріспе
Литосфера- Жердің қатты бөлігінің сыртқы қабаты, ол біртіндеп
заттектердің беріктілігі азаятын сфераларға өтеді және оның
құрамына жер қыртысымен жердің беткі мантиясы кіреді.
Литосфераның қалындығы 5-200 км, оның ішінде жер қыртысықұрлықта 50-70км –ге дейін болады. Литосфера қоршаған табиғы
ортаның ең маңызды бөлігі, ол көлеммен, бетінің пішінімен
топырақ жамылғысымен, өсімдіктермен кен қазбалармен,
сонымен қатар халық шаруашылығы әр түрлі салаларының
кеңістікте орналасуымен сипатталады

4.

Литосфера –Жер қабаты. Литосферада өсімдіктермен
жануарладың қалдықтары жиналады., Ал одан таулы
қатапарлар жиналады. Тірі ағзалар литосфераның құрып
бітуіне де өз үлесін тигізеді. Литосфераға тау қатпарлары,
құрлық, қырлар жатады.

5.

Аумақтың экологиялық жай-күйінің критерийі
ретінде топырақ тозуының нәтижесінде (эрозия,
дефляция, қайталама сортаңдалу, сортаңдалу, шел
қабықтану) пайдаланылатын жерден шығарылған
алқаптардың ауданын пайдалану ұсынылады.
Қолайсыз процестердің бірқатары (пайдалы
қазбаларды ашық өңдеу, құрылыс жұмыстары
кезінде топырақтың жамылғысын механикалық
жою; адам жасаған су эрозиясы және дефляциясы)
оның дәрежесі топырақтың тозу критерийі ретінде
пайдаланған топырақ көкжиектерін бұзуға әкеліп
соғады.

6.

7.

. Топырақ құрылымының бұзылуы және қосылу
процестерінің дамуы топырақ тозуының маңызды
көрсеткіштері болып табылатын топырақ тығыздығының
ұлғаю дәрежесімен сипатталады. Жер астындағы сулар
деңгейінің ұлғаюын топырақтың әрбір типі үшін әртүрлі
сыни мәніне қатысты бағалау ұсынылады. Топырақтың
экологиялық уыттылылығын бағалау үшін қауіптіліктің
әртүрлі сыныптағы заттары үшін сараланған түрде нақты
ластаушы заттардың ШРШ асу еселігін пайдалану
орынды. Бірқатар ластаушы заттар үшін ШРШ бекітілген
мәнінің болмауына байланысты (мысалы, кадмий үшін)
табиғи сулар үшін ШРШ тиісті шамасына топырақтың
(топырақ қоспасы) сұйық фазасындағы ластаушы
заттардың бар болуына қатынасын пайдалану ұсынылады

8.

Ақтау қаласы.

9.

Топырақтың экологиялық жай-күйін
бағалау критерийлері және параметрлер
негізінде олардың маңыздылығы өңірлік
ерекшеліктермен анықталатын
қарастырылатын критерийдің байқалу
ауданын ескере отырып жүргізіледі

10.

Топырақ ластануының кешенді көрсеткіші ретінде
фитоуыттылықты жоғары өсімдіктер ұрықтарының өсіп
шығуын, өсуін және дамуын басатын ластанған
топырақтың қасиеті қабылданады (тестік көрсеткіш).
Топырақтың биологиялық тозуының белгісі топырақтың
микроорганизмдері өміршеңдігінің төмендеуі болып
табылады, ол туралы белсенді микробты биомасса
деңгейінің төмендеуі бойынша, сондай-ақ неғұрлым
таратылған, бірақ сонша нақты емес көрсеткіш топырақтың тыныс алуы бойынша айтуға болады..

11.

Топырақ ластануының кешенді көрсеткіші ретінде
фитоуыттылықты жоғары өсімдіктер ұрықтарының
өсіп шығуын, өсуін және дамуын басатын
ластанған топырақтың қасиеті қабылданады
(тестік көрсеткіш). Топырақтың биологиялық
тозуының белгісі топырақтың микроорганизмдері
өміршеңдігінің төмендеуі болып табылады, ол
туралы белсенді микробты биомасса деңгейінің
төмендеуі бойынша, сондай-ақ неғұрлым
таратылған, бірақ сонша нақты емес көрсеткіш топырақтың тыныс алуы бойынша айтуға болады..

12.

Топырақтың өсімдіктер арқалы ластануы

13.

Топырақтың экологиялық жай-күйін бағалау критерийлері және
параметрлер негізінде олардың маңыздылығы өңірлік
ерекшеліктермен анықталатын қарастырылатын критерийдің
байқалу ауданын ескере отырып жүргізіледі.

14.

Өсімдік улескісі астындағы топырақ
органызмдерініңқауымдастықтары тепе-теңдік күйінде болады

15.

Топырақтағы судың мөлшеры бірқатар факторларға байланысты

16.

Атмосференың ластануы.

17.

Қорытынды
Біздің еліміздің ең басты байлығы-жер.
Өйткені жер –адамзатты асырап
сақтайтын ең негізгі табиғи ресурстың
бірі. Осыған орай –әр өндіріс салалары
табығат байлығының сақталуына,
табығатты қорғау мен жақсартуға
тұрақты турде көңіл бөліп, оларға
қатысты нақтылы ережелерді білулурі
және міндетті турде орындаулары керек.

18.

1.
2.
3.
4.
5.
Қолданылған әдебиеттер
Г.В.Добровольский, Е.В.Никитин. Экологические
функции почвы.
К.А.Алишев. Алматы 2006
У.Б.Асқаров. Алматы 2004
А.Жақболова. Г.Э.Санова Экология. Алматы.2003
www.google.kz

19. РАХМЕТ!!!!