Тармақталу алгоритмдерін программалау

1.

Тақырыбы: Тармақталу
алгоритмдерін программалау
Сыныбы: 7

2.

Сабағымызды бастамас бұрын
топқа бөлініп алайық.
Алгоритм
тобы
. Паскаль
тобы

3. А

Паскаль программалау тілін
ұсынған кім?
Алгоритм дегеніміз не?
Программада CONST сөзі не
үшін қолданылады?
Сызықтық алгоритм
дегеніміз не?
Программаның соңғы және
негізгі бөлімі
Паскальда программа неше
бөлімнен тұрады?
Алгоритмнің қанша түрі бар?
Сызықтық алгоритмге
мысал келтірші
А
Л
Г
О
Р
И
Т
М

4.

Алгоритм типтері
Сызықты немесе
тізбекті алгоритм
Циклдік немесе
қайталау
алгоритмдер
Тармақталу немесе
шартты тексеру
алгоритмдері

5.

•Сызықтық алгоритм деп — алгоритм әрбір
қадамы болса және олардың барлығы басынан аяғына дейін, бірінен соң бірі тізбектеле
орындалуын айтамыз.

6.

Көптеген алгоритімдер белгілі бір әрекеттер
тізбегі бірнеше рет қайталанып орындалып
отырады.Есептеу процесінің бөліктерінің
қайталап орындалуын цикл деп аталады

7.

Қадамдардың тізбектеп орындалуы кейбір
шарттарға байланысты болатын алгоритмдерді
тармақталу алгоритмдері деп атайды.

8.

9.

1- мысал. Екі бүтін сан енгізіп,экранға
олардың үлкенін шығару.
Шығару амалы: бірінші сан екінші саннан
үлкен болса, біріншісін, ал егер кіші болса
екіншісін экранға шығару.
Ерекшелігі: атқарушының әрекеті кейбір
шарттардың орындалуына байланысты
болады (егер …әйтпесе …).

10.

10
Блок-схема
басы
«таңдау» блогі
енгізу a,b
иә
a > b?
max:= a;
Тармақталудың
толымды түрі
жоқ
max:= b;
шығару max
соңы
?
Егер a = b?

11.

Программа
program qq;
var a, b, max: integer;
begin
writeln(‘Екі бүтін сан енгіз');
read ( a, b );
шартты
if a > b then begin
оператордың
max := a;
толымды түрі
end
else begin
max := b;
end;
writeln (‘Екі санның үлкені', max);
end.
11

12.

Шартты оператор
if <шарт> then begin
{егер шарт орындалса, не істеу керек}
end
else begin
{егер шарт орындалмаса, не істеу керек}
end;
Ерекшеліктері:
• else-тің алдында нүктелі үтір болмауы керек
• екінші бөліктің (else …) болмауы да мүмкін
(толымсыз түрі)
• егер блокта бір ғана оператор болса, begin мен end
сөздерін жазбауға да болады
12

13.

Қай жері дұрыс емес?
if a > b then begin
a := b;
end
else begin
b := a;
end;
if a > b then begin
a := b;
end
begin
else b
> a begin
b := a;
end;
if a > b then begin
a := b; end
else begin
b := a;
end;
if a > b then begin
a := b;
end;
end
else begin
b := a;
end;
13

14.

14
Блок-схема
басы
енгізу a,b
max:= a;
иә
b > a?
max:= b;
шығару max
соңы
жо
қ
тармақталудың
толымсыз түрі

15.

Программа
program qq;
var a, b, max: integer;
begin
writeln(‘Екі бүтін сан енгіз');
read ( a, b );
шартты
max := a;
оператордың
толымсыз түрі
if b > a then
max := b;
writeln (‘Екі санның үлкені', max);
end.
15

16.

ЕСЕПТІ ШЫҒАРУ, ПАСКАЛЬДА ЖАЗЫП НӘТИЖЕ АЛУ
Тапсырма. Есепті шығарып, паскальда теру.
Екі сан енгізіп олардың кішісін табу.
Мысал:
екі сан енгіз: 15 9
ЖАУАБЫ:9

17.

Сөзжұмбақ
B
R
A
N
C
H
E
D
1. Негізгі программаның басы
2. Шығару операторы
3. Программа тақырыбы
4. Бүтін санның типі
5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама
6. Символдық шама
7. Енгізу операторы
8. Бағдарламаның соңы

18.

Жауаптары:
1. Begin
2. write
3. program
4. integer
5. const
6. char
7. readln
8. end

19.

Ребусты шешіңдер

20.

Тест тапсырмалары
1. «Алгоритм» атауы қайдан шыққан?
А) Мұхаммед әл-Хорезми атының латынша айтылуынан
Б) Мұхаммед әл-Хорезми атының арабша айтылуынан
В) әл-Фараби атының латынша айтылуынан
2. Алгоритм дегеніміз не?
А) Қоршаған ортада болып жатқан түрлі құбылыстар
Б) Орындаушының белгілі бір мақсатқа жету барысындағы
ретімен орындалатын түсінікті дәл ұйғарымы, іс-әрекеті.
В) Алғашқы берілген мәліметтерді пайдаланып жұмыс жасау
3. Блок-схемада қандай геометриялық фигуралар қолданылмайды?
А) тіктөртбұрыш, ромб
Б) стрелкалар, параллелограм
В) шеңбер, үшбұрыш
4. Командалары бірінен соң бірі орындалатын алгоритм?
А) сызықтық
Б) циклдік В) тармақталған
5. Алгоритмнің графикалық түрде жазылуы қалай аталады?
А) программа Б) сөздік
В) блок – схема

21.

Жауаптары:
1
2
3
4
5
А
Б
В
А
В

22.

23. Үйге тапсырма

1. Екі бүтін сан енгізіп,экранға олардың
кішісін шығару.
2. Өз ойларыңнан мысал түзіп, оның
алгоритімін құрып келу.

24. Сергіту сәті Тармақталу алгоритміне мақал 1. Егер жұмыс істемесең, онда ........................   2. Егер барға қанағат

Сергіту сәті
Тармақталу алгоритміне мақал
1. Егер жұмыс істемесең, онда ........................
2. Егер барға қанағат етпесең, онда ................
3. Егер екі жұмысты бір мезгілде істесең, онда
........................