Zasady księgowania

1.

1
ZASADY KSIĘGOWANIA
AUTOR:
RyszardCZCIONKA
ORLIŃSKI
TYTUŁ PREZENTACJI:
ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
ryszard_orliń[email protected]

2.

Proces przetwarzania informacji w
rachunkowości polega, przede
wszystkim, na grupowaniu danych w
różnych konfiguracjach w drodze
zapisów na kontach
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
2

3.

Do ksiąg rachunkowych okresu
sprawozdawczego należy wprowadzić,
w postaci zapisu, każde zdarzenie,
które nastąpiło w tym okresie
sprawozdawczym.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
3

4.

Księga rachunkowa to zbiór kont
dotyczących poszczególnych
składników majątku i źródeł ich
pochodzenia
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
4

5.

Konto księgowe
to podstawowe urządzenie księgowe
służące do rejestrowania operacji
gospodarczych
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
5

6.

Konto księgowe to zbiór danych
liczbowych o określonej treści
ekonomicznej
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
6

7.

Konto księgowe - jest to urządzenie
ewidencyjne, służące do grupowania
jednorodnych operacji gospodarczych
w celu odzwierciedlenia stanu i zmian
określonego składnika aktywów,
pasywów lub wyników działalności
jednostki (kosztów, przychodów, strat i
zysków nadzwyczajnych)
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
7

8.

Elementy zapisu na koncie:
1. numer operacji
2. data dokonania operacji
3. rodzaj i numer dowodu księgowego
stanowiącego podstawę zapisu
4. krótka treść operacji
5. oznaczenie kont, których dotyczy
operacja
6. kwota operacji
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
8

9.

Dt
Wn
Nazwa i symbol
Ct
Ma
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
9

10.

Wn (Dt)
- Obciążenie konta
- Zapisanie w ciężar konta
- Księgowanie po stronie Wn
- Debetowanie konta
Ma (Ct)
- Uznanie konta
- Zapisanie na dobro konta
- Księgowanie po stronie Ma
- Kredytowanie konta
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
10

11.

Wn
KONTO AKTYWNE
Ma
Dt
Ct
Stan początkowy zmniejszenia
zwiększenia
Stan końcowy
Suma obrotów
Suma obrotów
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
11

12.

Wn
KONTO PASYWNE
Ma
Dt
Ct
Zmniejszenia
Stan początkowy
Zwiększenia
Stan końcowy
Suma obrotów
Suma obrotów
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
12

13.

Nazwa konta jest dostosowana do istoty
ujmowanych na nim składników lub
zjawisk gospodarczych np. środki
trwałe, kasa, materiały itp.
W praktyce każde konto jest opatrzone
symbolem cyfrowym ułatwiającym jego
identyfikację.
Symbol konta wynika z planu kont
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
13

14.

PLAN KONT
O – aktywa trwałe
1 – środki pieniężne, rachunki bankowe oraz
inne krótkoterminowe aktywa finansowe
2 – rozrachunki i roszczenia
3 – materiały i towary
4 – koszty według rodzajów
5 – koszty według typów działalności
6 – produkty i rozliczenia międzyokresowe
7 – przychody i koszty związane z ich
osiąganiem
8 – kapitały, rezerwy i wynik finansowy
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
14

15.

BILANS OTWARCIA
zestawienie aktywów i pasywów
na dzień rozpoczęcia działalności
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
15

16.

ZAŁOŻENIE KONTA - wpisanie jego
nazwy, która określa jego treść
ekonomiczną oraz symbolu cyfrowego
nadanego w planie kont
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
16

17.

OTWARCIE KONTA
zaksięgowanie stanu początkowego z
bilansu otwarcia, a jeżeli dany
składnik nie występuje w bilansie
otwarcia, to zaksięgowanie pierwszej
związanej z nim operacji gospodarczej
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
17

18.

STAN POCZĄTKOWY
(saldo początkowe)
kwota przeniesiona z bilansu otwarcia
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
18

19.

OBROTY KONTA
zwiększenia lub zmniejszenia konta
zapisane po jednej lub drugiej stronie
konta
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
19

20.

STAN KOŃCOWY
(saldo końcowe)
różnica zapisów na stronach konta
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
20

21.

SUMA BILANSOWA
to stan początkowy plus zwiększenia
lub zmniejszenia i stan końcowy
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
21

22.

ZAMKNIĘCIE KONTA
jest to podsumowanie
i uzgodnienie obrotów,
stanu końcowego
oraz sum bilansowych
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
22

23.

BILANS ZAMKNIĘCIA
jest to zestawienie aktywów i pasywów
na dzień zakończenia działalności
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
23

24.

ZASADA PODWÓJNEGO ZAPISU
oznacza księgowanie na co najmniej
dwóch kontach, po ich
przeciwstawnych stronach i w tych
samych kwotach
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
24

25.

DEKRETACJA OPERACJI
wskazanie
kierunku księgowania operacji
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
25

26.

KORESPONDENCJA KONT
współzależność zapisu księgowego
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
26

27.

KONTA BILANSOWE – tworzą zasadniczą
grupę kont stosowanych w rachunkowości,
salda tych kont umieszcza się w bilansie
Dzielą się na konta:
- aktywne, które występują wyłącznie w
aktywach bilansu,
- pasywne, które występują wyłącznie w
pasywach bilansu,
- aktywno – pasywne, które mogą występować
zarówno w aktywach, jak i pasywach bilansu
(nawet jednocześnie po obu stronach, jeżeli
występują dwa salda.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
27

28.

KONTA POZABILANSOWE – służą do
ewidencji składników nie będących
naszą własnością np. zapasy obce,
środki trwałe dzierżawione, depozyty,
środki trwałe w likwidacji itp., zapis na
kontach ma charakter pojedynczy
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
28

29.

KONTA KORYGUJĄCE – służą do
ewidencji informacji wydzielonych z
konta zasadniczego, istnieją tylko w
obecności kont zasadniczych, mają
charakter niebilansowy np. umorzenie
środków trwałych, odchylenia od cen
itp.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
29

30.

KONTA ANALITYCZNE – służą do
ewidencji szczegółowej składników,
stopień rozwinięcia analityki zależy od
potrzeb informacyjnych użytkownika,
zapis na kontach ma charakter
powtórzony, przyjmuje się zasadę
księgowania od syntetyki do
najgłębszej analityki a zamykanie kont
od najgłębszej analityki do syntetyki,
suma sald kont analitycznych daje
saldo konta syntetycznego
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
30

31.

KONTA ROZLICZENIOWE – służą do
ewidencji operacji rozciągniętych w
czasie, mogą być bilansowe lub
niebilansowe, np. rozliczenie zakupu,
rozliczenie kosztów rodzajowych,
rozliczenia międzyokresowe kosztów,
rozliczenie wyniku finansowego
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
31

32.

KONTA WYNIKOWE służą do ewidencji
operacji związanych z kategoriami
kosztów/strat nadzwyczajnych,
przychodów/zysków nadzwyczajnych
oraz wyniku finansowego.
Konta wynikowe nie wykazują salda
początkowego ani końcowego (oprócz
wyniku finansowego, który jest również
bilansowy)
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
32

33.

Zestawienie obrotów i sald, jest to
uporządkowany wykaz kont wraz z ich
stanami początkowymi, obrotami oraz
stanami końcowymi.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
33

34.

Zestawienie zawiera wykaz wszystkich
kont syntetycznych, a w szczególności:
nazwę i symbol konta,
saldo początkowe,
obroty debetowe i kredytowe,
saldo końcowe.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
34

35.

Sporządzając zestawienie obrotów i sald
należy:
wpisać nazwy i symbole kont oraz ich salda
początkowe,
ustalić obroty na kontach i wpisać je do
zestawienia obrotów i sald,
zsumować i uzgodnić łączne sumy sald
debetowych i kredytowych,
obliczyć i wpisać salda końcowe
poszczególnych kont,
zsumować i uzgodnić łączne sumy sald
debetowych i kredytowych.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
35

36.

Jeżeli suma obrotów debetowych równa
się sumie obrotów kredytowych oraz
suma sald debetowych równa się
sumie sald kredytowych to oznacza, że:
• wszystkie księgowania zostały
dokonane zgodnie z zasadą
podwójnego zapisu,
• księgowania są kompletne
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
36

37.

Błędy księgowe mogą powstawać z
następujących powodów:
- niewłaściwie dokonanego zapisu
księgowego,
- pominięcia operacji gospodarczych w
księgach rachunkowych
- opóźnienia zapisu księgowego
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
37

38.

Zestawienie obrotów i sald ujawnia
następujące błędy księgowe:
- zaksięgowanie operacji tylko na
jednym koncie
- zaksięgowanie operacji na dwóch
kontach lecz po tych samych stronach
- zaksięgowanie operacji na dwóch
kontach, po przeciwstawnych stronach
lecz w różnych kwotach
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
38

39.

-
Zestawienie obrotów i sald nie ujawnia
następujących błędów księgowych:
pominięcia operacji gospodarczej
dwukrotnego zaksięgowanie tej samej
operacji
zaksięgowania operacji w kwocie innej
niż w dokumencie
zaksięgowania operacji na dwóch
kontach, w poprawnej kwocie lecz
dokładnie odwrotnych stronach
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
39

40.

Usunięcie błędu musi być dokonane bez
naruszenia mocy dowodowej ksiąg
rachunkowych.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
40

41.

Niedopuszczalne jest wymazywanie,
wyskrobywanie czy wywabianie błędów
księgowych lub dokonywanie
przeróbek.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
41

42.

Podczas usuwania błędów księgowych
należy przestrzegać obowiązujących
zasad ich poprawiania
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
42

43.

Błędy ujawnione przed zamknięciem
miesiąca poprawia się poprzez
skreślenie błędnego zapisu,
zamieszczenie zapisu prawidłowego,
opatrując go podpisem osoby
upoważnionej oraz datą dokonania
poprawki.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
43

44.

Błędy księgowe ujawnione
po sporządzeniu zestawie kontrolnych
poprawiane są za pomocą
storna
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
44

45.

Pod pojęcie storna rozumie się sposób
poprawiania błędów księgowych
polegający na usunięciu ich wpływu
na saldo końcowe konta,
a w niektórych przypadkach także na
obroty konta
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
45

46.

Storno czarne jest to korekta błędu
księgowego kwotą dodatnią zapisaną
po przeciwnych stronach konta w
stosunku do zapisu błędnego
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
46

47.

Storno czarne
sztucznie zwiększa obroty na koncie i nie
powinno być stosowane dla kont na
których obowiązuje zasada czystości
obrotów
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
47

48.

Storno czerwone jest to korekta
błędnego zapisu kwotą ujemną
zapisaną po tych samych stronach co i
zapis błędny.
Nie wolno mieszać storn
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
48

49. Literatura

Gierusz B., Podręcznik samodzielnej nauki księgowania;
Gdańsk 2009 r. ODDK.
Podstawy rachunkowości, pod red. S.Sojak, J.Stankiewicz,
TNOIK, Toruń 2007
Rachunkowość finansowa. Praca zbiorowa pod redakcją K.
Sawickiego, Warszawa 2009 r. ,PWE.
Rachunkowość - zasady prowadzenia po wejściu do Unii
Europejskiej Cz. I, praca zbiorowa pod redakcją T.
Kiziukiewicz, Wrocław 2008 r., Wydawnictwo Ekspert.
Rachunkowość i sprawozdawczość finansowa w małych
firmach. Praca zbiorowa pod redakcją T.Kiziukiewicz,
Wrocław 2008 r., Wydawnictwo Ekspert.
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ, KOLOR CZARNY
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO
49

50.

50
61-755 POZNAŃ
UL. E. ESTKOWSKIEGO 6
Rektorat tel. 61 850 47 81
Dziekanat tel. 61 850 47 64
Księgowość tel. 61 850 47 79
Kadry tel. 61 850 47 71
fax 61 850 47 89
[email protected]
www.wsl.com.pl
DZIĘKUJEMY
TYTUŁ PREZENTACJI: CZCIONKA ARIAL, WIELKIE LITERY,
WYRÓWNANIE DO LEWEJ,
CZARNY
ZAKOLOR
UWAGĘ
AUTOR: IMIĘ I NAZWISKO