Монополист фирманың қылығы

1.

Кафедра «Экономика»
Микроэкономика
Тастандиева Нуржамал Бурибаевна
э.ғ.к., доцент

2.

Лекция. Монополист фирманың қылығы
Лекцияның мақсаты: Жетілмеген бәсеке шолу.
Монополияның түрлеріне шолу. Монополияның оптималды
өнімі мен бағасын анықтауды үйрену. Монополиялық билік.
Лекция жоспары:
1. Бәсеке нысандары
2. Монополия. Монополияның түрлері
3. Монополияның оптималды өнімі мен бағасы
4. Лернер коэффициенті мен икемділік арасындағы
байланыс
5. Бағалық дискриминация
6. Монополиялық билік, оны азайту тәсілдері
7. Монополтяға қарсы заңдар

3.

Монополия, оның түрлері
Монополия (грек –moons-жалғыз, polio- сатамын) жеке
өндіруші тауар нарығын бақылап және сол нарықта үстем
орын алған кезде пайда болады.
Монополияның мақсаты- нарықта баға мен өндіріс
көлемін бақылау арқылы мүмкін болатын жоғары табыс алу.

4.

Монополияның ерекшеліктері
жалғыз фирма болады
бағасы өнім көлемі айнымалы
ақпарат берілмейді
нарықтағы сұраныс пен өзінің шығындарын
ескереді
тосқауыл қойылады

5. Монополиялық тосқауыл (шектеулер)

ірі өндірістің
басымдылығы
………..тосқауыл қояды
……….монополиялық түрде иелену
легальды
тосқауылдар
бәсекелесуді
әділетсіз
жүргізу
…..бір мемлекеттік фирмада өндіріледі).
………. арқылы, ұсақ фирмаларды нарықтан
ығыстырады

6. Монополияның түрлері

Жабық • бәсекелестің .............қорғалған
монопо
лия
Табиғи • бір көлемдегі ............түсетін өндіріс саласы
монопол
ия
Ашық • фирма болып .............жоқ болатын жағдай
монопол
ия

7. Монополияның сұраныс қисығы

Монополистің сұраныс қисығы бір мезгілде
нарықтың сұраныс қисығы болып табылады .
P
Өндіріс көлемінің функциясын
көрсетеді: Р = Р (Q)
P1
Жалпы түсімі TR = P(Q)•Q
P2
D
Q1
Q2
Q

8.

Монополияның оптималды
өнімі мен бағасын белгілеу
Пайданы барынша көбейту 2 кезеңнен тұрады:
1. МR = МС шартында өнімнің ұтымды көлемі (Qm)
анықталады ;
2.Тауардың бағасы (Рm) анықталады
МС
Р
Р1
Рm
Р2
D
МR
Q1
Qm
Q2
Q

9.

• МR > 0 немесе
Р ( 1 + 1/Ер) > 0.
Егер өнімге деген сұраныс икемді болса, шекті
табыс оң болады, яғни - ∞ < Е < -1.
• Бұдан, пайданы мейлінше көбейту шартын мына
түрде көрсетуімізге болады:
(1/ ЕР + 1) = МС.

10. Монополиялық биліктің көрсеткіштері

Монополиялық
биліктің күшін бағалау
Абба Лернер
көрсеткішін қолданады: