7.64M
Категория: ЛитератураЛитература

Айдар Хәлимнең “Тал баласы Талхаветдин” әсәрендә милләт язмышы

1.

2.

Эшне
дәүләт
башкарды:
педагогия
Яр
Чаллы
университеты
студенты
Галимуллина Гөлчәчәк Минхарис
кызы
Фәнни җитәкче: ф.ф.к., доцент
Мубаракшина И.И.

3.

Эшнең актуальлеге
Айдар Хәлим хәзерге милли
сүз сәнгатен әйдәп баручы
халыкчан, милләтпәрвар язучы.
Аның
милли
рух
һәм
халыкчанлык белән сугарылган,
үзәгенә
милләт
язмышы
мәсьәләсе куелган әсәрләре
татар балалар әдәбиятында зур
урын алып тора. 2014 елда
басылып чыккан “Тал баласы
Талхаветдин”
әсәре
шундыйлардан берсе.

4.

А.Хәлимнең “Тал баласы Талхаветдин” әсәре хезмәтнең
өйрәнү объекты, хикәяләрдә милли проблематиканың
бирелү үзенчәлеге тикшеренү предметы итеп алынды.
Максат: А.Хәлимнең “Тал баласы Талхаветдин”
әсәрендә милләт язмышының бирелеш үзенчәлеген
ачыклау.
Бурычлар:
• А.Хәлимнең балалар әдәбияты өлкәсендәге иҗатына бәя
бирү;
• А.Хәлимнең “Тал баласы Талхаветдин” әсәрендә милли
идеянең чагылышын өйрәнү;
• “Тал баласы Талхаветдин” әсәренең сюжет-композиция
үзенчәлеген барлау.

5.

Болыттан туган тал баласы
Кешелекнең барлыкка
килүе
Таллар шатлыгы
Башка милләтләр белән бер
рәттән татар милләтенең
формалашуы
Төн һәм көн
Әйләнә-тирәбездәге һәр
нәрсәне бар иткән, мәңгелек
мәрхәмәт, изгелек һәм
рәхмәт иясе – Аллаһы
Тәгалә
Һавалар нигә зәңгәр?
Татар халкы кичергән
авырлыклар аларга аерым
хәтер бүләк итеп, аларны
беркайда да адашмас һәм
беркайчан да бер-берсен
ташламас нәселгә
әверелдергән

6.

“Арбадагы сәяхәт”
“Кем акча югалтты?”
Сабырлык һәм күп көч куеп
кына нәтиҗәгә ирешеп була
Татар халкы дин тыелган
заманаларда яшәсә дә, үз
диненнән баш тартмый.
Безнең изге китабыбыз
“Коръән Кәрим”ебез бар
“Йөзү остасы”
Яхшы гамәлләр кылу өчен
тирән акыл, тырыш кул
белән теләк кенә кирәк
“Диңгез ярында
сөйләшү”
Татар милләте кыйналып
җиңәргә өйрәнә

7.

Уенчыклар кибетендә
Бәхетле булу өчен кыйбатлы
уенчыклар да, таш диварлар да
кирәкми, бары тик Ватаның,
туган йортың, якыннарың
яныңда булу кирәк
Беренче намаз
Бар нәрсәне барлыкка китергән
өчен без Аллаһы Тәгаләгә
рәхмәтебезне намаз аша
җиткерәбез
Кискән саен үсә торган
тал-металл
Без мәңге үлемсез. Без – талтатарлар! Без киселгән җирдән
генә түгел, сагынудан җиргә
тамган күз яшеннән дә үсәбез!
Үзәгеңне сакла, балам!
Сабырсыз, ялкау булсаң эшнең
нәтиҗәсе аянычлы була

8.

Боз сөңгесе, Күргән
һәм күрмәгән
Кайсы тәмлерәк?
Күрше хакы
Иртә торсаң ит пешә, соңга
калсаң бит пешә
Һәр кәвемнең, һәр кешенең
яраткан ризыгы була.
Татарларның төп ризыклары –
бәрәңге һәм икмәк
Безнең якыннарыбыз,
дусларыбыз нинди генә милләт
вәкилләре булмасын без аларга
яхшылык кына эшләргә тиеш
Авыл бетмәячәк!...
Авылларның яшәешендә татар
милләтенең киләчәге
Булмаганны чүпли
Кешеләрнең булганнары һәм
булмаганнары да бар

9.

“Туган тел” китабы
Шифаханәдә
Татар милләтенең
горурланырдай бөек
шәхесләре, туган телләре
– татар телебез бар
Безнең үз кануннары
булган саф, пакь
динебез бар
Тал баласы Талхаветдин

10.

Талхаветдин
Хас сыйфатлар
Намуслы
Акыллы
Юмарт
Бәхетле
Эшлекле Нечкә күңелле
Көчле
Түзем
Сабыр
Горур
Игътибарлы
Оялчан
Бердәм
Батыр
Намуслы
Тырыш
Гөнаһсыз
Иманлы
Милли идея
Тарих
Аллаһы Тәгалә
Хәтер
Коръән Кәрим
Акыл
Ватан
Туган җир, туган йорт
Ата-ана
Намус
Тырышлык
Милләт
Авыл
Хезмәт
Туган тел
Иман

11.

Мәрхәмәтле
лек
Ихтыяр
көче
Намус
Юмарт
Бердәмлек
Сабырлык
ӘХЛАКЫЙ
СЫЙФАТЛАР
Татулык
Горурлык
Изгелек
Тырышлык
Гайрәт һәм
батырлык

12.

Ватан
Туган тел
Ата һәм
Ана
Коръән
Кәрим
Җан һәм
Күңел
Бәхет
Хәтер
Тарих
ФӘЛСӘФИ
КЫЙММӘТЛӘР
Туган
нигез
Аллаһы
Тәгалә
Дин
Хезмәт
Авыл
Хакыйкать
Мәхббәт

13.

Нәтиҗә ясап әйткәндә,
Айдар Хәлимнең милли
идея белән сугарылган
“Тал баласы Талхаветдин”
әсәре балаларда милли рух,
үз
милләтеңне,
туган
телеңне
ярату
хисләре
тәрбияли, бу әсәрне мәктәп
программасына
кертү
кирәк.
English     Русский Правила