Киберқауіпсіздік: компьютерлік вирустер және олардан қорғану

1.

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік Медицина
Университеті
Орындаған: Сайкомова А.Т
Тексерген: Сисембаева А.Н
Ақтөбе ,2017 жыл

2.

1.
2.
3.
4.
5.
Мазмұны
Компьютерлік вирустер және олардың өмірлік циклі
Компьютерлік вирустердің шығу тарихы
Вирустердің құрылымсыз қимылдары
Антивирустық құралдар
Компьютерлік вирустерден сақтану әдістері

3.

Компьютерлік вирустер
Компьютерлік вирус деп өздігінен пайда болу, көбею және басқа
бағдарламаларға белсенді ену қасиетіне ие бағдарламаларды
айтады. Вирустар әруақытта кесел келтіреді – ДК-ің қалыпты
жұмысына кедергі болады, файлдық құрылымды бұзады және т.б.,
сондықтан олар зиян тасушы бағдарламалар қатарына жатады.
Компьютерлік витрустердің өмірлік циклі
1. Латенттік период, вирустың ешқандай қимыл жасамайтын
уақыты
2. Өсу периоды, вирустың тек қана көбею уақыты
3. Белсенді период, көбеюмен бірге вирус алгоритміне салынған
рұқсатсыз қимылдар жасалатын уақыт
Дербес компьютерге вирустердің енуінің негізгі жолы
алмастырып ақпарат тасушы жинақтауыштар және желілік
коммуникацияның құралдары, негізінде Интернет желісі болып
табылады.

4.

Компьютерлік вирустердің шығу тарихы
Ең бірінші ДК-ның вируспен көпшілік зақымдалуы 1987жылы
байқалды, ол Пакистандық деп аталатын вирусты ағайынды
Амджат және Базит Алви жасады. Осылай олар, Пакистаннан арзан
бағамен заңсыз түрде бағдарламалық қамсыздандырдың көшірмесін
сатып алып жүрген американдықтардың сазайын тарттыру үшін,
жасалған вируспен зақымдай бастады. АҚШ-та вирус 18 мыңңан
астам компьютерлерді зақымдап, жер шарын айнала келіп ССРО-на
тоқтады. Келесі кең тараған вирус Lehigh(Лехайдық вирус) , ол,
аттас АҚШ университетінде тарады. Бірнеше апта бойы
университеттің есептеуіш орталығы қорынан жүздеген дискет
құрамын, сондай-ақ студенттердің жеке дискеттеріндегі ақпаратты
жойды. 1989 жылдың ақпанына дейін АҚШ-та бұл вируспен 4 мың
ДК зақымдалды.
Қазіргі уақытта әлемде, бір типті вирустердің әртүрі болып
табылатын штаммдарды қосқанда, 20 мыңнан астам вирус бар.

5.

Вирустердің құрылымсыз қимылдары
ДК-ің жұмысына әсер ету
Бағдарламалық файлдардың бұрамалануы
Дисктің немесе оның бөліктерінің
Файлдардың
пішімделуі берілгендермен бұрамалануы
Дисктің немесе оның бөліктеріедегі
ақпаратты алмастыру
Жүйелік немесе жүйелік емес дискінің
жүктеудің бұрамалануы
FAT кестесінің бұрамалануы арқылы
файлдардың байланысының бұзылуы
CMOS-жадындағы берілгендердің бұрамалануы

6.

Антивирустық құралдар, бір немесе
бірнеше келесі функцияларды орындаушы
бағдарламалық өнім:
1) Файлдық құрылымды бұзылудан сақтау
2) Вирустарды байқау
3) Вирустарды нейтралдау
Компьютерлік вирустерден қорғану жеке
компьютерлердегі
сияқты,
сондай-ақ
автоматтандырылған ақпараттық жүйелерде
ақпараттарды қорғау бойынша комплекстер
өлшемінің бөлігі болуы керек.

7.

Мүмкін болатын бұзылу мен жоғалтуға қарсы қорғаныс құралдары
әруақытта қолданылуға қажет. Бұған қосымша вируспен зақымдалудан
құтылу үшін келесі ұстанымдарды ұстану қажет:
Жазудан қорғану үшін кілегейленген тілігі бар иілгіш
дисктерді әруақытта қолдану керек;
Белгісіз дискеталарды қолданбау
Басқа адамдарға өзіңнің дискеталарыңды бермеу
Тағайындалуы түсініксіз бағдарламаларды жүктемеу; тек
қана лицензиялық бағдарламалық өнімдерді қолдану
ДК-ге басқа адамдардың жұмыс жасауына жол бермеу
Жаңа бағдарламалық өнімнің файлын қосымша сақтау
Жаңа бағдарламалық қамсыздандырумен жұмыс жасау үшін
қажет файлдарды сақтаудан өткізу