Sprzęt Ochrony Dróg Oddechowych

1. ODO

2. Sprzęt Ochrony Dróg Oddechowych

3. Producenci sprzętu ochrony dróg oddechowych.

4. Wprowadzenie

Sprzęt ochrony dróg oddechowych zabezpiecza w pełni drogi
oddechowe ratowników przed wchłanianiem szkodliwych
dla organizmu gazów, pyłów, dymów, par i mgieł.
Służy do prowadzenia krótkotrwałych działań ratowniczych
w atmosferze nie nadającej cię do oddychania, oraz tam
gdzie stężenie tlenu w otaczającej atmosferze spada poniżej
18%.

5. Typy aparatów powietrznych podciśnieniowych:

AP-3
AP-2/2-50
APS/3S-1600
12.10.2018
5

6. AP-3 - Faser

2 butle o poj. 2 x 4 l x 200 atm = 1 600 l powietrza
reduktor dwustopniowy – redukcja z 200 na 6 i na atm.
czas pracy przy poborze 40 l/min – 40 min
sygnał akustyczny uruchamia się przy 40±5 atm.
waga aparatu – 15,6 kg
manometr
reduktor
uprząż
stelaż
wąż karbowany
butle
12.10.2018
6

7. Schemat budowy aparatu AP 3

Reduktor dwustopniowy
o stopniach połączonych
1 - butla,
2 - zawór odcinający,
3 - reduktor,
4 - sygnalizator akustyczny,
5 - wąż oddechowy,
6 - maska,
7 - przewód wysokociśnieniowy,
8 - manometr.

8. Aparat powietrzny FASER APS/3

Reduktor dwustopniowy
o stopniach rozdzielonych
1 - butla,
2 - zawór odcinający,
3 - reduktor,
4 - automat oddechowy,
5 - maska,
6 - manometr,
7 - sygnalizator akustyczny.

9. Zasada działania aparatów podciśnieniowych.

Po otwarciu zaworu powietrze o wysokim ciśnieniu (20-30Mpa)
wypływa z butli do reduktora pierwszego stopnia , który redukuje
ciśnienie (do około 0,6 - 0,9Mpa) na odcinku od reduktora pierwszego
stopnia do reduktora drugiego stopnia (różnie umiejscowiony).
Po wykonaniu wdechu przez użytkownika w masce membrana
reduktora drugiego stopnia ugina się uruchamiając dźwignię zaworu
dozującego. Powietrze jest dozowane do momentu wyrównania
ciśnienia wewnątrz maski do ciśnienia atmosferycznego. Przy wydechu
otwiera się zawór wydechowy w masce , zaś dźwignia i membrana są
nieruchome nie powodując wypływu świeżego powietrza w reduktorze
drugiego stopnia w masce. Przy ponownym wdechu membrana ugina
się i proces się powtarza.

10. Reduktor dwustopniowy o stopniach połączonych

11. Reduktor dwustopniowy o stopniach rozłączonych

12. Typy aparatów nadciśnieniowych:

Dräger PA - 80
Dräger PA - 90
Auer BD - 88
Faser APS/3NE – 1800
Air 5500 MONO/DUO FENZY
12

13. APARAT APS/3NE - FASER

APS/3N-1400
APS/3N-1600
APS/3N-1800
APS/3NE-1800
butle o poj. 2 x 4 l x 200 atm = 1 600 l powietrza
1 x 7 l x 200 atm = 1 400 l powietrza
1 x 6 l x 300 atm = 1 800 l powietrza
reduktor dwustopniowy o rozdzielonych stopniach redukcji –
redukcja z 300 lub 200 na 7 i na atm.
czas pracy przy 40 l/min – 40 min
sygnał akustyczny uruchamia się przy 55±5 atm.
waga aparatu – maks. 17,8 kg

14. BD – 96 Auer

butla o poj. 1 x 6 l x 300 atm = 1 800 l powietrza
2 x 4 l x 200 atm = 1 600 l powietrza
reduktor dwustopniowy o rozdzielonych stopniach redukcji – redukcja z
300 na 7 i na kilka mbar.
czas pracy przy 40 l/min – 45 min
sygnał akustyczny uruchamia się przy 55±5 atm.
waga aparatu – maks. 15,7 kg, 13,4 kg (super lekkie butle)
12.10.2018
14

15. l. Maska oddechowa 2.Półmaska 3.Automat oddechowy S.A. 5000 4.Automat oddechowy S.A. 5000 ZENI-TH 5.Przewód średniego ciśnienia

Aparaty nadciśnieniowe -budowa
l. Maska oddechowa
2.Półmaska
3.Automat oddechowy S.A. 5000
4.Automat oddechowy S.A. 5000 ZENI-TH
5.Przewód średniego ciśnienia
6.Manometr i urządzenie ostrzegawcze
7.Ochraniacz manometru
8.Ochraniacz automatu płucnego
9.Podwójny przewód ciśnieniowy
10. Stelaż
11.Paski maski
12.Zawór wydechowy maski
13.Butla ze sprężonym powietrzem
14.Szelki stelaża
15 Pas mocujący butlę
16.Pas piersiowy
17.Pas brzuszny
18.Reduktor ciśnienia
19.Zawór butli
20.Trójnik do podłączenia dwóch butli

16. Slajd 16

Maska
Automat
oddechowy
FENZY
Zawór
wydechowy Butla
Przewód
ciśnieniowy
Uniwersalny pas
mocujący butlę
Pasy
nośne
Manometr
Uchwyty do
butla o poj. 1 x 6,8 l x 300 atm =
2040 l powietrza
regulacji
Sygnalizator
1 x 6 l x 300 atm = 1 800 l powietrza
akustyczny
2 x 4 l x 200 atm = 1 600 l powietrza
reduktor dwustopniowy o rozdzielonych stopniach redukcji – redukcja z
300 na 6,2 i na kilka mbar.
czas pracy przy 40 l/min – 40, 45 lub 51 min
sygnał akustyczny uruchamia się przy 55±5 atm.
Reduktor
waga aparatu – maks. 18 kg
Stelaż
ciśnienia
Klamra z
regulacją

17. Aparat powietrzny

18. Umiejscowienie sygnalizatorów akustycznych

Sygnalizatory akustyczne sytuowane są w
jednym z dwóch miejsc:
przy reduktorze
przy manometrze
12.10.2018
18

19. Podzespoły aparatu oddechowego

1. Stelaż składa się z dopasowanej do ciała
człowieka płyty wyposażonej w otwory nośne
do wygodnego transportu aparatu, z pasa
biodrowego umożliwiającego noszenie
aparatu na biodrach, z naramienników
gwarantujących dobre ułożenie i rozłożenie
ciężaru aparatu, z zamocowania reduktora
ciśnienia oraz podpórki pod butlę z
wbudowaną prowadnicą węża oraz pasem
zamocowania i sprzączką mocującą butlę.
12.10.2018
19

20. Stelaż

W przedstawionym obok stelażu
zamontowany jest reduktor z
sygnalizatorem akustycznym i wąż
wysokiego ciśnienia z manometrem.
1 - stelaż,
2 - reduktor,
3 - pasy mocujące butlę,
4 - pasy naramienne,
5 - wąż wysokiego ciśnienia,
6 - manometr,
7 - pas biodrowy.

21. 2. Reduktor ciśnienia z przyrządem ostrzegawczym, ciśnieniomierzem wraz z przewodem ciśnieniomierza oraz przewodem. Reduktor

Podzespoły aparatu
oddechowego
2. Reduktor ciśnienia z przyrządem ostrzegawczym,
ciśnieniomierzem wraz z przewodem ciśnieniomierza oraz
przewodem. Reduktor ciśnienia obniża ciśnienie powietrza
z butli do około 7 bar, zapewnia stabilność średniego
ciśnienia niezależnie od ciśnienia powietrza pozostającego
w butli.
Zawór bezpieczeństwa jest ustawiony w taki sposób aby
zadziałał przy ciśnieniu 11 bar, następuje wypływ
powietrza na zewnątrz aparatu, zabezpieczając przed
wejściem takiego ciśnienia na II stopień redukcji
Urządzenie ostrzegawcze wydaje sygnał akustyczny przy
spadku ciśnienia w butli do 55 bar.
21

22. Slajd 22

Podzespoły aparatu
oddechowego
3. Butla - występuje w pojemnościach 4; 6; 6,8 litra może być
napełniana do ciśnienia 200 lub 300 bar.Wykonana jest ze stali
lub w postaci zespolonej lub z włókien węglowych. Waży po
napełnieniu od 6-12 kg.
22

23. Butle kompozytowe

Lekkie butle kompozytowe
wykonane są ze szkieletu
aluminiowego, opasanego
włóknem węglowym z
domieszką włókna
szklanego w górnej
warstwie. Są one
utwardzane w piecu
przenośnikowym, by w
końcu otrzymać finalne
wykończenie powłok przy
użyciu żywic
3,9 kg

24. Slajd 24

Podzespoły aparatu
oddechowego
4. Automat oddechowy - zaopatrzony w złączkę, gwarantuje pewne i szybkie
połączenie z maską. Posiada przycisk dodawczy zwiększający wydajność.
Z chwilą podłączenia do maski zapewnia ciśnienie dodatnie w masce do
natężenia przepływu rzędu 500 1/min..
Automat płucny zaopatrzony w dwupunktową złączkę Air Klik podłącza się
łatwo i pewnie do maski (Fenzy) Następuje wtedy automatyczne uruchomienia
automatu płucnego i powstanie nadciśnienia w masce. Odłączenie automatu
płucnego od maski może nastąpić tylko w skutek zamierzonego gestu, tzn.
naciśnięcia jednocześnie jedną ręką na 2 przyciski złączki. Wypływ powietrza z
automatu płucnego jest wówczas automatycznie przerwany.

25. MANOMETR I URZĄDZENIE OSTRZEGAWCZE.

Manometr posiada tarcze ze skalą od 0 do 35MPa i pozwala
odczytywać ciśnienie powietrza w butlach.
Pokryty jest farbą fluoroscencyjną ,skala czytelna widoczna
w ciemności i zadymieniu. Obudowa wykonana z
tworzywa „odpornego na uszkodzenia mechaniczne”,
wodoodporna. Dodatkowo manometr umieszczony jest w
osłonie gumowej. Pod manometrem znajduje się
urządzenie ostrzegawcze (100 dBa z odległości 1 m i
częstotliwości dźwięku 3000 Hz). zadziałanie urządzenia
ostrzegawczego informuje użytkownika o spadku
ciśnienia w butlach poniżej 5,5+/-0,5 MPa

26. Slajd 26

Dräger Bodygard II
1.Cyfrowy wskaźnik ciśnienia
2. Czas do rezerwy /gwizdania/.
3. Przycisk Iluminacjii
4.Przycisk temperatury
5. Klucz carbo – klucz rejestracji.
6. Dioda aktywności urządzenia.
7. Podwójne świtała ostrzegawcze
– niezależne alarmowanie
niskiego ciśnienia
8. Gwizdek pneumatyczny
9. Ręczny guzik alarmu.
Ponadto :
Posiada port podczernieni IR do
transmisji danych /dane można odczytać
do 18 h/.
współpracuje z urządzeniem
rejestrującym Drägerman PSS Merlin.
(wbudowana bateria wystarcza na 100 h
normalnej pracy)

27. Zasada działania aparatów nadciśnieniowych.

Po otwarciu zaworu powietrze o wysokim ciśnieniu
(20-30MPa) wypływa z butli do reduktora I-stopnia który
redukuje ciśnienie (do około 0,6-0,9Mpa) na odcinku od
reduktora I-stopnia do reduktora II-stopnia.
Po wykonaniu „pierwszego" wdechu wymuszonego przez
użytkownika uruchamia się zawór dozujący powietrze.
Reduktor II- stopnia zwany automatem
oddechowym utrzymuje stałe nadciśnienie wypływu
powietrza „pod" maską.
Zawór wydechowy maski otwiera się przy nadciśnieniu
około +4,5mbara. Niezależnie od formy oddychania
(wdech-wydech) automat płucny cały czas dawkuje
powietrze pod ciśnieniem 0-3,9mbara.

28. Zagrożenia mogące wystąpić podczas stosowania sprzętu ochrony dróg oddechowych:

Nieszczelności w sprzęcie
izolującym,
2. Stosowanie sprzętu filtrującego w
atmosferze, która nie może być
oczyszczona przy jego użyciu,
3. Nieprawidłowe działanie reduktora
ciśnienia lub innych elementów
aparatu oddechowego,
4. Stosowanie sprzętu ODO w zbyt
wysokich temperaturach
5. Niewłaściwa konserwacja sprzętu
ODO powodująca nieprawidłowe
12.10.2018
jego funkcjonowanie.
1.
28

29. Sprawdzenie przed użyciem

Odkręcić zawór butli do końca i pół obrotu
wstecz
Sprawdzić ciśnienie na manometrze – ogólna
zasada ciśnienie butli minus 10% np. dla 300
atm min 270
Zakręcić zawór butli i sprawdzić szczelność
wysokiego ciśnienia – ulot może być słyszalny
lub zauważalny na manometrze – należy
odczekać 1 minutę i sprawdzić czy ciśnienie nie
spadnie więcej niż o 5 (10) atm.
Sprawdzić funkcjonowanie sygnału
akustycznego 50 5 atm
Sprawdzenie i przygotowanie uprzęży
Oględziny zewnętrzne aparatu
12.10.2018
29

30. Czynności przed użyciem

Założyć aparat, dopasować
Odkręcić zawór butli do końca i pół obrotu
wstecz
Sprawdzić ciśnienie na manometrze
Nałożyć maskę, sprawdzić szczelność
Nałożyć kominiarkę
Podłączyć automat oddechowy z maską
Wykonać wdech
Założyć pozostałe elementy uzbrojenia
12.10.2018
30

31. Slajd 31

Zasady pracy w sprzęcie ODO
Przed
wejściem do strefy zadymionej ustala
się umowne sygnały przekazywane przy
pomocy linki ratowniczej, załącza się
sygnalizator bezruchu, sprawdza się łączność
radiową,
W przypadku wykonywania trudnego lub
niebezpiecznego zadania, dla ratowników
wchodzących do strefy zadymionej należy
wydzielić kanał pracy łączności radiowej, aby
na bieżąco relacjonowane były czynności
wykonywane przez ratowników; decyzję w tej
kwestii podejmuje dowódca akcji,
12.10.2018
31

32. Zasady pracy w sprzęcie ODO

Właściwy przełożony ma obowiązek:
po założeniu masek przez podwładnych
sprawdzić funkcjonowanie izolacyjnego sprzętu
ochrony dróg oddechowych, a zwłaszcza
otwarcie dopływu tlenu lub powietrza z butli,
szczelność przylegania maski, szczelność
połączeń i złącz oraz wskazania przyrządów
określających ciśnienie tlenu lub powietrza w
butlach,
zwracać uwagę, aby linki oraz inny
sprzęt ubezpieczający, jak również
uzbrojenie osobiste oraz wyposażenie
nie powodowało lub nie mogło
spowodować unieruchomienia
izolacyjnego sprzętu ochrony
12.10.2018
dróg oddechowych,
32

33. Slajd 33

Zasady pracy w sprzęcie ODO
przestrzegać
ściśle zasady nie
przekraczania dopuszczalnego czasu pracy
ustalanego dla danego typu aparatu
oddechowego z jednoczesnym
zachowaniem niezbędnej rezerwy czasu
działania ochronnego;
w przypadku bardzo długiego dojścia
obowiązuje zasada pozostawienia minimum
takiego zapasu powietrza jaki zużyty był na
dojście do miejsca pożaru tzn. że po
dojściu należy odczytać na manometrze
wielkość spadku ciśnienia.
w przypadkach trudnych warunków pracy
zmniejszyć w odpowiednim stopniu
dopuszczalny czas przebywania
osób w
12.10.2018
obszarze zagrożonym,
33

34. Slajd 34

Zasady pracy w sprzęcie ODO
posługiwać
się wcześniej ustalonymi umownymi
znakami sygnalizacyjnymi.
Każda osoba pracująca w pomieszczeniach
zadymionych powinna być wyposażona w sprawnie
działający sprzęt oświetleniowy i inny odpowiedni
do warunków akcji.
Osoby wprowadzane do
pomieszczeń zadymionych,
piwnic, kanałów, studni,
zbiorników i innych
o skomplikowanym
układzie lub do miejsc
trudno dostępnych należy
zabezpieczyć tak, aby
w razie konieczności można
było niezwłocznie udzielić
im pomocy.
12.10.2018
34

35. Slajd 35

Zasady pracy w sprzęcie ODO
Asekuracja
- 1 do 1; 2 ratowników
przygotowanych do wejścia w strefę
zadymioną, trzymających linki ratownicze, do
których podpięci są ratownicy pracujący w
strefie zadymionej; linka przeznaczona jest w
razie konieczności do zapewnienia szybkiego i
łatwego dojścia ratowników asekurujących do
ratowników prowadzących działania
lub też dojścia ratowników do wyjścia
ze strefy zadymionej,
W pomieszczeniach zadymionych
lub o słabej widoczności należy
posuwać się rzędem, poruszać się
wzdłuż ścian, tak aby nie stracić
orientacji;
12.10.2018
35

36. Slajd 36

Zasady pracy w sprzęcie ODO
jeśli
szukamy miejsca pożaru wówczas
zewnętrzną częścią gołej dłoni dotykamy ścian i
sprawdzamy ich temperaturę - jeśli nie
dysponujemy sprzętem do pomiaru
temperatury
dowódca powinien
badać przed sobą
drogę, obecność
przeszkód i miejsc
niebezpiecznych,
sygnalizować oraz
ostrzegać
o niebezpieczeństwach.
12.10.2018
36

37. Slajd 37

Zasady pracy w sprzęcie ODO
Przerwanie
pracy i wyjście roty ze strefy
zagazowanej, zadymionej, poza rozkazem
właściwego dowódcy, może nastąpić w
szczególności w razie:
wystąpienia złego samopoczucia u uczestników
akcji,
stwierdzenia uszkodzeń izolacyjnego sprzętu
ochrony dróg oddechowych,
stwierdzenia naruszenia rezerwy tlenu lub
powietrza niezbędnego na czas powrotu,
zaistnienia niebezpieczeństwa zagrażającego
życiu lub zdrowiu ratowników.
12.10.2018
37

38. Slajd 38

Zasady pracy w sprzęcie ODO
Stosując
izolacyjny sprzęt ochrony dróg
oddechowych, należy:
zachować szczególną karność, spokój i
opanowanie,
używać sprzęt tylko na wyraźny rozkaz
dowódcy,
zakładać i zdejmować maski wyłącznie na
zewnątrz pomieszczeń, w atmosferze nie
zanieczyszczonej substancjami szkodliwymi, a
jednocześnie w miejscach położonych jak
najbliżej obszaru, na którym prowadzona jest
akcja ratownicza. Przed założeniem maski
osoby posiadające ruchome protezy zębowe
12.10.2018
obowiązane są je wyjąć z jamy
ustnej.
38

39. Slajd 39

Zasady pracy w sprzęcie ODO
Osoby
noszące brody i bokobrody oraz długie
włosy, a także nie przestrzegające bieżącego
golenia zarostu twarzy nie mogą brać udziału w
działaniach ratowniczych prowadzonych wewnątrz
obiektów oraz w przypadkach stwierdzenia lub
podejrzenia obecności lotnych substancji
toksycznych.
12.10.2018
39

40. Slajd 40

Zasady pracy w sprzęcie ODO
Gdy
sytuacja nie pozwala na zwłokę ze względu
na konieczność ratowania ludzi, a stężenie
dymów jest nieznaczne, w praktyce dopuszcza się
wprowadzanie do pomieszczeń zadymionych osób
nie zabezpieczonych izolacyjnym sprzętem
ochrony dróg oddechowych, wykonując to w
następujący sposób:
tylko osoby, które same się zgłosiły,
prowadzona jest szybka ewakuacja bez
przeszukania,
jak najszybciej oddymić i przewietrzyć
pomieszczenia,
posuwać się w pozycji schylonej ku podłodze
(posadzce), jeżeli dym unosi się ku górze.
12.10.2018
40

41. Czynności po użyciu

Odkręcić i wymienić butlę, sprawdzając stan
uszczelnień
Sprawdzenie i przygotowanie uprzęży
Oględziny zewnętrzne aparatu
Sprawdzić funkcjonowanie aparatu na
urządzeniach do testowania aparatów
12.10.2018
41

42. Zakładanie, sprawdzanie i zdejmowanie maski:

12.10.2018
42

43. Zakładanie maski:

12.10.2018
43

44. Zdejmowanie maski

12.10.2018
44

45. Konserwacja maski

Zabrudzoną
maskę należy umyć w ciepłej wodzie z
dodatkiem detergentu – po każdym użyciu lub co
pół roku
Wysuszyć w temperaturze normalnej, bez kontaktu
z promieniami słonecznymi
Szybę maski przetrzeć płynem odtłuszczającym
Jeśli to konieczne zdemontować zawory maski oraz
półmaskę – oczyścić gniazda zaworów, wnętrze
półmaski
Przeprowadzić dezynfekcję maski – po każdym
użyciu lub raz w roku
12.10.2018
45

46. Konserwacja maski

Sprawdzić
szczelność maski – po każdym
użyciu lub co pół roku
Dyski zaworów należy wymieniać co 2 lata
Pierścień uszczelniający przyłącze należy
wymieniać co 2 lata
Membranę foniczną należy wymieniać co 6 lat
12.10.2018
46

47. Konserwacja masek

12.10.2018
47