Әбдіжәміл Кәрімұлы Нұрпейісов
Өмірбаяны
Шығармашылығы
«Қан мен тер»трилогиясы
Марапаттары
Экранизация
Ескерткіш
614.60K
Категория: БиографииБиографии

Әбдіжәміл Кәрімұлы Нұрпейісов

1. Әбдіжәміл Кәрімұлы Нұрпейісов

2. Өмірбаяны


1924 жылы 22 қазан - Қызылорда облысы, Арал ауданының
Құланды ауылдық кеңесіне қарасты Үшкөң жері.
Қазақстанның халық жазушысы, ХХ ғасырда қазақ әдебиетіне
зор үлес қосқан суреткерлердің бірі, қоғам қайраткері.
1941- 1945 жылдардағы II Дүниежүзілік соғыс ардагері, Оңтүстік
және Прибалтика майданында, Луганск түбінде миномёт
ротасында саяси қызметкер, кейін штабист ретінде Балтық
маңында Курляндия плацдармындағы шайқастарға қатысқан.
1954-1956 жж.-Мәскеудегі М.Горький атындағы Әдебиет
институты
1962-1964 жж.- "Жұлдыз" журналы,бас редактор
Қазір халықаралық Қазақ ПЕН клубының президенті
1947 жылдан әдебиетке араласа бастады.

3. Шығармашылығы

• 1950 жыл- Ұлы Отан соғысы тақырыбына арналған
"Курляндия" романы-тұңғыш шығармасы.
• 1958 жыл-"Курляндия" романы өңделіп,
толықтырылып, "Күткен күн" деген атпен
• «Қан мен тер» трилогиясын құрайтын 1961 жылы
«Ымырт», 1964 жылы «Сергелдең» , 1970 жылы «Күйреу»
романдары.
• 1972 жыл- "Толғау" (кейіннен "Жүрегі толы жыр еді")
деген жеке кітабы.
• 1983 жыл- "Сең" романы
• 1985 жыл- "Ақбидай туралы аңыз" атты очерктер жинағы
• 1999 жыл- "Соңғы парыз" романы

4. «Қан мен тер»трилогиясы

• «Қан мен тер» трилогиясы – ел, халық, оның әлеуметтік тағдыры
туралы шығарма.
• «Қан мен тер» трилогияның «Ымыртта» бастапқы кітабында кейіпкер
туралы. Еламан – қарапайым балықшы, туа біткен мінезіне өршілдік,
қайраттылық тән намысқой жігіт, саналы күрескер, халқының
қолындағы қаһарлы қару, білек күші жағынан ғана емес, ақылы да
пәрменді құрал.
• Трилогияның екінші кітабы «Сергелдеңде» Еламанның жеке басының
қайғысын ел қайғысы басып кетеді. Қазақ даласында әлеуметтік
қайшылықтардың өршуін тереңнен қопарып көрсетеді. Екінші
кітаптың сюжеті мен композициясы бас кейіпкер характерінің осы
ерекшеліктерінен туындайды.
• Романның «Күйреу» аталатын үшінші, соңғы кітабында комиссар
Дьяков насихаттайтын болашақ коммунистік қоғамның басты
принципінің дұрыстығына Еламан әжептәуір күмән келтіреді.

5.

6. Марапаттары

• Екінші дәрежелі Ұлы Отан соғысы, «Қызыл Жұлдыз»
ордендері
• «Еңбек Қызыл Ту» ордені
• «Құрмет Белгісі» ордені
• КСРО Мемлекеттік сыйлығы
• Қазақ ССР-і Халық жазушысы. 200 томдық Бүкіләлемдік
кітапхананыдайындап басып шығаруды жүзеге асыруға
белсене атсалысқаны үшін,оның ішінде осы сериядағы
Мұхтар Әуезовтың екі томдығына арналған алғысөзді
мұқияттылықпен жазып шыққаны үшін РКФСР
ЖоғарғыКеңесінің Құрмет Грамотасы
• Қазақстанның «Отан» ордені
• 1985 жылы «Қазақ КСР халық жазушысы» құрметті
атағы

7. Экранизация

• 1978 жылы Әзірбайжан Мамбетов пен
Юрий Мастюгин Әбдіжәміл
Нұрпейісовтің "Қан мен тер"
романының желісі бойынша екі
бөлімнен тұратын кино түсірді.
• Фильм 1979 жылы Мәскеуде өткен
ВДНХ КСРО-ның Алтын медальын және
Ашхабад қаласындағы өткен
кинофестивальда "Ең үздік тарихиреволюциялық фильм" номинациясы
бірінші жүлдеге ие болды.

8. Ескерткіш

• 2008 жылдың 14-қараша күні
Ақтөбе қаласында "Қан мен
тер" трилогиясының
кейіпкерлеріне арналған Ерік
Жауымбаевтың ескерткіші
ашылды.
• Ескерткіш Ақтөбе облыстық
Сақтаған Бәйішев атындағы
кітапхананың алдында
орналастырылған.
• Мүсіндік копозицияда
"Беларан" аралындағы
романның негізгі жеті кейіпкері
және ит мүсінделген.
English     Русский Правила