خواب و استراحت-

1. Normal sleep

1

2. مقدمه

‫مقدمه‬
‫‪ ‬خواب یکی از نیازهای انسان است که یک فرایند بیولوژیک جهانی‬
‫مشترک بین انسان ها است‪.‬‬
‫چرا به خواب نیاز داریم؟‬
‫‪2‬‬

3.

‫‪ ‬بسیاری از افراد تیم سلمت از عواقب کمبود‬
‫مزمن خواب بی اطلعند‪،‬‬
‫نظیر افزایش ریسک ابتل به‪:‬‬
‫‪ ‬فشارخون‬
‫‪ ‬دیابت‬
‫‪ ‬چاقی‬
‫‪ ‬افسردگی‬
‫‪ ‬حمله قلبی‬
‫‪ ‬حمله مغزی‬
‫‪3‬‬

4. تعریف خواب

‫تعریف خواب‬
‫‪ ‬خواب حالت تغییر یافته از هوشیاری که در آن‬
‫ادراک فرد از محیط و پاسخ به آن کاهش می یابد‪.‬‬
‫‪4‬‬

5. فیزیولوژی خواب

‫فیزیولوژی خواب‬
‫‪ ‬کنترل چرخه طبیعی خواب‪:‬‬
‫ی‬
‫سااازایشاابکها ا (‬
‫‪RAS‬و اقاع در یساایستم فااعاااال‬
‫‪.‬ساااقاها ماغاز‬
‫‪ ‬این سیستم پیام ها را از سیستم عصبی محیطی‬
‫دریافت کرده و به قشر مغز می فرستد‪.‬‬
‫‪ ‬نوروترانسمیترهای مهم در سیکل خواب و بیداری‪:‬‬
‫‪ -1‬سروتونین‬
‫‪ -2‬ملتونین‬
‫‪ -3‬استیل کولین‪ ،‬دوپامین و نورآدرنالین‬
‫‪5‬‬

6. انواع خواب

‫انواع خواب‬
‫ خواب بدون حرکت سریع چشم‬o
Non rapid eye movement or NREM
‫ خواب با حرکت سریع چشم‬o
Rapid eye movement or REM
6

7. مراحل خواب

‫مراحل خواب‬
‫‪ ‬خواب ‪ NREM‬دارای ‪ 3‬مرحله است‪:‬‬
‫‪ ‬مرحله ‪ :1‬خواب خیلی سبک یچند دقیقه(‬
‫‪ ‬مرحلاه ‪ :2‬اکثار کارکردهایا فیزیولوژیاک و فعالیت‬
‫مغزی نسابت باه حالات بیداری به میزان چشمگیری‬
‫کاهش مییابد‪.‬‬
‫‪ ‬مرحله ‪ :3‬عمیق ترین مرحله خواب یا خواب دلتا‬
‫شخاص باه ساختی بیدار مای شود‪ .‬خرو پاف؛ کاهش‬
‫نبض و تنفس ‪ 20‬تا ‪ 30‬درصد کمتر از بیداری‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪7‬‬

8.   NREM

‫‪NREM‬‬
‫‪ ‬در خواب ‪NREM‬ضربان قالب‪ ،‬تنفسا‪ ،‬فشار خون کاهش مییابد‪.‬‬
‫‪ ‬جریان خون در اکثر بافاتها از جمله مغز مختصری کاهش‬
‫مییابد‪.‬‬
‫‪ ‬ثبات دمائی بدن وجود دارد‪.‬‬
‫‪ ‬حرکات غیرارادی و دورهای در عللت بدن مشاهده می‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ ‬اگر فرد در این مرحله‪ NREM‬بیدار شود دچار اختلل جهتیابی‬
‫بوده و تفکرش آشفته است‪.‬‬
‫‪ ‬بیدار شدنهای کوتاه مدت از خواب عمیق یمرحله ‪ (3‬نیز همراه‬
‫فراموشی نسبت به روایدادهای حین بیداری است‪.‬‬
‫‪ ‬خواب ‪ ، NREM‬برای سلمتی فیزیولوژیک بدن ضروری است‪.‬‬
‫‪8‬‬

9.

NREM (75 percent)
REM (25 percent)
9

10. REM

‫‪REM‬‬
‫‪ ‬هر ‪ 90‬دقیقه‪ ،‬خواب‪ REM‬تکرار می شود‪.‬‬
‫‪ ‬در ‪ REM‬نبض و فشار خون باتتر از ‪ NREM‬و اغلب باتتر از حالت‬
‫بیداری است‪.‬‬
‫‪ ‬مصرف اکسیین مغز نیز بات میرود‪.‬‬
‫‪ ‬حرارت بدن با تغییر حرارت محیط تغییر میکند‪.‬‬
‫‪ ‬فلج تقریبا ً کل عللت اسکلتی ایجاد میشود‪.‬‬
‫‪ ‬متمایزترین خصوصیت‪ ، REM‬دیدن رؤیا است‪.‬‬
‫‪ ‬خواب ‪ ،REM‬برای تعادل روحی ا روانی و اجتماعی‪ ،‬ضروری است‪.‬‬
‫‪10‬‬

11. کارکردها و تأثیر خواب

‫کارکردها و تأثیر خواب‬
‫‪ ‬خواب کارکرد تعادلی و ترمیمی داشته و به نظر میرسد در‬
‫تنظیم درجه حرارت و حفظ انرژی اهمیت اساسی دارد‪.‬‬
‫‪ ‬خواب با تسریع سنتز پروتئینها به ترمیم قوای بدن کمک‬
‫میکند‪.‬‬
‫‪ ‬میزان خواب متعاقب کار جسمانی و ورزش‪ ،‬افزایش‬
‫فعالیت ذهنی و موقعیتهای یادگیری دشوار‪ ،‬گرسنگی‪،‬‬
‫بیماری‪ ،‬حاملگی‪ ،‬استرس روانی‪ ،‬ممکن است افزایش‬
‫یابد‪.‬‬
‫‪11‬‬

12. الگوهای خواب در سنین مختلف:

‫الگوهای خواب در سنین مختلف‪:‬‬
‫‪ ‬دورها نوزادی‪ :‬الگوی نامنظم خواب ؛ ‪ 12‬تا ‪18‬ساعت‬
‫خواب‪،‬‬
‫‪ ‬نکته‪ :‬قرار دادن نوزاد در رختخواب وقتیکه خواب آلوده‬
‫است یکمک به خود تسکین دهندگای نوزاد(‪.‬‬
‫‪ ‬دوره نوپایی‪ :‬نیاز به ‪ 12‬تا ‪14‬ساعت خواب و خواب‬
‫کوتاه بعد از ظهر‪.‬‬
‫‪ ‬دورها پیشا دبستانی‪ :‬نیاز به ‪ 11‬تا ‪ 13‬ساعت خواب‪,‬‬
‫مقاومت در برابر خوابیدن‪.‬‬
‫‪ ‬دورها دبستان‪ :‬نیاز به ‪ 10‬تا ‪ 11‬سااعت خواب؛ آموزش‬
‫عادات سالم خوابیدن‪.‬‬
‫‪ ‬در سنین نوجوانی و بزرگسالی‪ ،‬با افزایشا سن نیاز به‬
‫خواب‪ ،‬کاهشا می یابد‪.‬‬
‫‪ ‬سالمندان‪ ،‬تمایل به زود خوابیدن و زود از خواب بیدار‬
‫شادن دارند‪.‬‬
‫‪12‬‬

13. شیوع اختلال خواب در این موارد بیشتر می‎شود:

‫شیوع اختلل خواب در این‬
‫موارد بیشتر میشود‪:‬‬
‫‪ ‬جنسیت زن ‪،‬‬
‫‪ ‬وجود اختلل طبی و روانی ‪،‬‬
‫‪ ‬سن بات ‪،‬‬
‫‪ ‬سوء مصرف مواد ‪.‬‬
‫‪13‬‬

14.

14

15. عوامل موثر بر خواب:

‫عوامل موثر بر خواب‪:‬‬
‫‪ ‬بیماری‪ :‬ناشی از درد‪ ،‬تنگی نفس‪ ،‬مشکل معده و ‪...‬‬
‫‪ ‬محیط‪ :‬سر و صدای محیط‪ ،‬فقدان محرک معمول یا وجود‬
‫محرکهای جدید‬
‫‪ ‬سبک زندگی‪ :‬داشتن یک برنامه زمانی نامنظم‬
‫‪ ‬استرس عاطفی‪ :‬بیشترین علت مشکل در بخواب رفتن‬
‫‪ ‬محرکها و الکل‪ :‬عملکرد مشابه با محرکهای سیستم عصبی‬
‫مرکزی‬
‫‪ ‬رژیم غذایی‪ :‬رژیم کاهش دهنده وزن منجر به افزایش کلی زمان‬
‫خواب می شود‪.‬‬
‫‪ ‬سیگار‬
‫‪ ‬داروها‪:‬‬
‫ مختل کننده خواب ‪ :REM‬بتابلوکرها‪ ،‬داروهای ضد احتقان‪،‬‬‫داروهای مخدر؛ برونکودیتتورها‬
‫ افزایش دهنده خوابب روزانه‪ :‬داروهای ضد افسردگی‪ ،‬آنتی‬‫هیستامین ها و مواد مخدر‬
‫‪15‬‬

16. اختلالات رایج خواب

‫اختلتت رایج خواب‬
‫‪ ‬الف( بی خوابی‪:‬‬
‫‪ ‬ناتوانی در بخواب رفتن یا خواب ماندان یعادم احسااس‬
‫راحتی بعد از بیدارشادن از خوابا‪.‬‬
‫‪ ‬حاد یا مزمن‬
‫‪ ‬بیخوابیهائای کاه حداقالا یاک ماه طول میکشانادا ‪،‬رابطاه‬
‫آشکاری باا نشاانه های رفتاری و روانشناختی اختلاتت‬
‫روانی شاناخته شده بالینی دارندا‪.‬‬
‫‪ ‬اشاکالا در باه خواب رفتان معموت ً ناشی از اضطراب‬
‫استا‪.‬‬
‫‪ ‬در بی خوابی مربوطا به اختلال افساردگی‪ ،‬شروع خواب‬
‫معموت ً طبیعای اسات ولای در خللا نیماه دوما شبا‬
‫بیداریهای مکرر و ساحرخیزی زودرس وجود دارد‪.‬‬
‫‪16‬‬

17.

17

18. ب)خواب آلودگی شدید روزانه

‫ب(خواب آلودگی شدید روزانه‬
‫‪ ‬علل‪:‬‬
‫‪ ‬هایپرسومنیا‬
‫‪ ‬نارکولپسی‬
‫‪ ‬آپنه خواب‬
‫‪ ‬خواب ناکافی‬
‫‪18‬‬

19. هایپرسومنیا

‫هایپرسومنیا‬
‫‪ ‬تعریف‪ :‬با وجود خواب کافیا در شب‪ ،‬باز هم در‬
‫طول روز نمی تواند بیدار بماند‪.‬‬
‫‪ ‬علل‪:‬‬
‫‪ -1‬آسیب ‪CNS‬‬
‫‪ -2‬آسیب کلیه یا کبد‬
‫‪ -3‬اسیدوز دیابتی‬
‫‪ -4‬کم کاری تیروئید‬
‫هایپرسومنیا‪ ،‬کمتر جنبه روانی دارد‪.‬‬
‫‪19‬‬

20. نارکولپسی

‫نارکولپسی‬
‫‪ ‬حملت خواب یا خواب آلودگی شدید طی روز‬
‫‪ ‬علت‪ :‬کمبود هیپوکرتین در ‪ CNS‬یعامل تنظیم‬
‫کننده خواب(‬
‫‪20‬‬

21.

21

22. نارکولپسی

‫نارکولپسی‬
‫‪ ‬اشکال مکرر در اجزاء خواب ‪ REM‬و گذار بین خواب و‬
‫بیداری کاه باا توهمات پیاش خوابای و پاس خوابای یاا فلج‬
‫خواب در شروع یا پایان دورههای خواب ظهور میکند‪.‬‬
‫‪ ‬نارکولپسای نوعای صارع یاا نوعای اختلل روانزاد نیست‪.‬‬
‫‪ ‬بلکاه نوعای ناهنجاری مکانیسامهای خواب سیستم‬
‫اعصااب مرکزی اسات و عموما ً قبال از ‪ 30‬سالگی‬
‫شروع میشود‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪22‬‬

23. درمان نارکولپسی

‫درمان نارکولپسی‬
‫‪ ‬وادار کردن بیمار به خوابهای اجباری و کوتاه‬
‫مدت در زمان مشخاص از روز در بسیاری از‬
‫موارد کفایت مینماید‪.‬‬
‫‪ ‬داروهای محرک نظیار متیال فنای دیات نیز‬
‫مفیاد هساتند‪ .‬احتمال وابساتگی باه این دارو‬
‫نیاز وجود دارد و در تجویاز آان بایاد دقت و‬
‫احتیاط صورت گیرد‪.‬‬
‫‪23‬‬

24. آپنه خواب

‫آپنه خواب‬
‫‪ ‬وقفه کوتاه و مکرر تنفس در طول خواب‪.‬‬
‫‪ ‬همه افراد درجاتی از آپنه خواب را دارند‪.‬‬
‫‪ 5 ‬رخداد آپنه بیش از ‪ 10‬ثانیه در ساعت‪ :‬غیر‬
‫طبیعی‬
‫‪ ‬علیم‪:‬‬
‫خروپف بلند‪ ،‬بیداری مکرر شبانه‪ ،‬خوا ب آلودگی‬
‫شدید روزانه‪ ،‬سردرد صبحگاهی‪ ،‬تحریک پذیری‬
‫‪3 ‬نوع رایج‪:‬‬
‫آپنه انسدادی‪ ،‬آپنه مرکزی و آپنه ترکیبی‬
‫‪24‬‬

25. خواب ناکافی

‫خواب ناکافی‬
‫‪ ‬بیمار باه طور ارادی اماا اغلاب ندانسته دچار‬
‫نوعای محرومیات مزمان خواب اسات و شکایت‬
‫جدی اش خواب آلودگی روزانه است‪.‬‬
‫‪ ‬برخای افراد بخصوص دانشآموزان و اشخاص‬
‫شاب کار کاه میخواهند کارهای شبانهشان را‬
‫انجام دهناد و در عیان حال زندگای روزانه فعال‬
‫داشته باشند‪.‬‬
‫‪ ‬ممکان اسات به طور جدی خود را از خواب‬
‫محروم کنناد و در طول ساعات بیداری دچار‬
‫خواب آلودگی هستند‪.‬‬
‫‪25‬‬

26. پاراسومنیا

‫پاراسومنیا‬
‫‪ ‬رفتارهایی که ممکن است با خواب تداخل‬
‫کند و حتی حین خواب بروز کند‪.‬‬
‫‪ ‬مثال هایی از پاراسومنیا‪:‬‬
‫‪ -1‬دندان قروچه ی‪(Bruxism‬‬
‫‪ -2‬شب ادراری ٍی‪(Enuresis‬‬
‫‪ -3‬حرف زدن در خواب‬
‫‪ -4‬راه رفتن در خواب ی‪(Somnombulism‬‬
‫‪26‬‬

27. بهداشت خواب:

‫بهداشت خواب‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪27‬‬
‫تنظیم زمان خوابیدن و بیدار شدن به صورت منظم‬‫در صورت گرسنه بودن‪ ،‬قبل از خواب یک غذای سبک بخورید‪.‬‬‫یک برنامه ی ورزشی منظم داشته باشید –یک ساعت قبل از رفتن به رخت خواب آرامش‬‫داشته باشید ‪.‬‬
‫اگر در مورد مسئله ای نگران هستید قبل از رفتن برای خواب آن را روی کاغذ بنویسید و‬‫برای صبح بگذارید‪.‬‬
‫محیط اتاق خواب را یسرد( و خنک کنید ‪.‬‬‫اتاق خواب تاریک باشد‬‫اتاق خواب ساکت باشد‬
‫در طول روز نخوابید‪.‬‬‫در زمان بی خوابی مرتب به ساعت نگاه نکنید‪.‬‬‫قبل از رفتن به رختخواب فعالیت سنگین نداشته باشید یبرای اینکه خودتان را خسته کنید(‪.‬‬‫در رختخواب تلویزیون تماشا نکنید یدر حالی که بی خواب هستید(‬‫پس از خواب غذای سنگین نخورید‪.‬‬‫ قهوه نخورید‬‫سیگار نکشید‪.‬‬‫الکل نخورید‪- .‬در رختخواب کتاب نخوانید‪- .‬در رختخواب غذا نخورید‪.‬‬‫تلفنی در رختخواب صحبت نکنید‪- .‬در رختخواب ورزش نکنید‪.‬‬‫برای درمان بیمار در هرزمان باید فقط روی یکی یا دومورد از این گزینه ها کار کرده نه‬
‫تمام آنها ‪.‬‬