Нарықтағы делдалдарды пайдалану қызметтілігі

1. Нарықтағы делдалдарды пайдалану қызметтілігі

НАРЫҚТАҒЫ ДЕЛДАЛДАРДЫ
ПАЙДАЛАНУ ҚЫЗМЕТТІЛІГІ
Орындаған:
Орындаған:Сағындықов
Сағындықов
Данияр
Данияр
ҚР-232
ҚР-232

2.

Делдалдардың
Делдалдардыңтүрлері
түрлерікөп
көпболғанымен
болғаныменолардың
олардыңбәрін
бәрінбіріктіретін
біріктіретінбір
бірнәрсе
нәрсе––олар
олар
сатушы
мен
сатып
алушылар
арасында
жүретін
ресми
қызметкерлер. 
сатушы мен сатып алушылар арасында жүретін ресми қызметкерлер. 
Делдалдарда
Делдалдардамемлекеттік
мемлекеттіклицензия
лицензияболады.
болады.Оларды
Олардыреттеуші
реттеушібақылап
бақылапотырады.
отырады.Біздің
Біздің
жағдайымызда
биржалық
делдал
–
«Халықтық
IPO»
Бағдарламасы
бойынша
акциялар
жағдайымызда биржалық делдал – «Халықтық IPO» Бағдарламасы бойынша акциялар
сатып
сатыпалатын
алатынинвестордың
инвестордыңқағаздарды
қағаздардыалып-сату
алып-сатуоперациялары
операцияларыжүретін
жүретінқор
қорбиржасы
биржасы
әлеміндегі
жеке
жолбасшысы. 
әлеміндегі жеке жолбасшысы. 

3.

Делдалмен
Делдалмен жұмыс 
жұмыс 
Өзара
Өзара әрекеттесу
әрекеттесу формуласы
формуласы өте
өте оңай:
оңай: инвестор
инвестор
–– брокер
брокер –– қор
қор нарығы.
нарығы. Бұл
Бұл процесте
процесте әркімде
әркімде өз
өз
тапсырмасы
тапсырмасы мен
мен мақсаттары
мақсаттары бар.
бар. Мысалы
Мысалы
дербес
дербес инвестор
инвестор мәмілесінің
мәмілесінің юридициялық
юридициялық және
және
қағаз
қағаз мәселелеріне
мәселелеріне араласпай
араласпай уақытын
уақытын
үнемдейді. 
үнемдейді. 
Барлық
Барлық жұмысты
жұмысты оған
оған делдал
делдал жасап
жасап береді.
береді.
Инвесторға
Инвесторға тек
тек пайда
пайда түсіру
түсіру үшін
үшін қандай
қандай құнды
құнды
қағазды
қағазды қашан
қашан сатып
сатып алғысы
алғысы келетінін
келетінін нақты
нақты
біліп
біліп отырғаны
отырғаны керек. 
керек. 
Делдал
Делдал әрбір
әрбір жүзеге
жүзеге асқан
асқан мәміледегі
мәміледегі қызметі
қызметі
үшін
үшін ақысын
ақысын алып
алып отырады(комиссия).
отырады(комиссия).
Сондықтан
Сондықтан ол
ол сіздің
сіздің биржада
биржада жақсы
жақсы сауда
сауда
жасағаныңызға
жасағаныңызға мұқтаж.
мұқтаж. Себебі
Себебі сіздің
сіздің саудыңыз
саудыңыз
көтерілген
көтерілген сайын
сайын делдалдың
делдалдың да
да ақысы
ақысы
жоғарлайды. 
жоғарлайды. 

4.

Делдалдық шотты қалай ашуға болады? 
Делдалдық компанияға жеке куәлігіңізді және СТН әкеліп құнды қағаздар
нарығындағы делдалдық қызметтерді пайдалануға келісімге отыру керек. Келісімге
қол қойғаннан кейін инвесторға Орталық Депозитарииде шот ашылады. Онда
инвестордың құнды қағаздары мен қаражаты тіркеледі. Орталық Депозитариидегі
осы шотқа делдалдың клиентінің банктегі шотынан ақша жіберіледі. Кейін делдал
акцияларды алып-сатуда осы ақшамен жұмыс жасай береді

5.

Делдалдың
Делдалдыңмақсаты 
мақсаты 
Делдалдық компанияның келісімшартқа отырғаннан кейінгі міндеттері: 
Делдалдық компанияның келісімшартқа отырғаннан кейінгі міндеттері: 
- инвестордан бұйрық алғаннан кейін фондтық биржадағы инвестордың құнды
- инвестордан бұйрық алғаннан кейін фондтық биржадағы инвестордың құнды
қағаздарын
қағаздарынсатып
сатыпалу
алужәне
жәнесату; 
сату; 
- инвестордың шотына құнды қағаздардан түскен пайданы және лған тиесілі
- инвестордың шотына құнды қағаздардан түскен пайданы және лған тиесілі
дивиденттерді
дивиденттердіаудару; 
аудару; 
- инвесторға құнды қағаздарды сатып алу мен сату жөнінде әрбір тапсырмасын
- инвесторға құнды қағаздарды сатып алу мен сату жөнінде әрбір тапсырмасын
орындағаны
орындағаныжайлы
жайлыесеп
есепберу; 
беру; 

6.

Брокер – кәсіби делдал
Делдалдардың түрлері көп болғанымен олардың бәрін біріктіретін бір нәрсе –
олар сатушы мен сатып алушылар арасында жүретін ресми қызметкерлер. 
Делдалдарда мемлекеттік лицензия болады. Оларды реттеуші бақылап
отырады. Біздің жағдайымызда биржалық делдал – «Халықтық IPO»
Бағдарламасы бойынша акциялар сатып алатын инвестордың қағаздарды
алып-сату операциялары жүретін қор биржасы әлеміндегі жеке жолбасшысы

7.

Делдалды қалай таңдау керек? 
Делдалды қалай таңдау керек? 
Делдалды таңдауда ескерілуі тиісті жағдайларды тізбектесек: біріншіден,
Делдалды таңдауда ескерілуі тиісті жағдайларды тізбектесек: біріншіден,
компанияның фондтық нарықта жұмыс жасауы үшін лицензиясы барлығын білу.
компанияның фондтық
нарықтаалаңдардағы
жұмыс жасауы
үшін лицензиясы
барлығын
Екіншіден,делдалдың
биржалық
қызметі
қандай екенін
анықтапбілу.
алу.
Екіншіден,делдалдың
биржалық
алаңдардағы
қызметі
қандай
екенін
анықтап
алу.
Онымен осында танысуға болады. 
Онымен осында танысуға болады. 
Үшіншіден, делдалдың тарифтік ұсыныстарын оқып білу. Кейбір компанияларда
Үшіншіден, делдалдың тарифтік ұсыныстарын оқып білу. Кейбір компанияларда
тарифтің құрамына барлық комиссиялар кіреді. Ал енді кейбірінде, саудалық жүйені
тарифтің құрамына
барлық
комиссиялар
кіреді. Ал енді кейбірінде, саудалық жүйені
қолданғаны
үшін айлық
төлемдер
қосылмайды.
қолданғаны үшін айлық төлемдер қосылмайды.