Мағжан Жұмабаевтың “Батыр Баян” поэмасы

1. Сабақтың тақырыбы

•Мағжан
Жұмабаевтың
“Батыр Баян”
поэмасы
Мағжан
Жұмабаев

2. Мағжан поэмалары

“Ертегі”
“Жүсіпхан”
“Қорқыт”
“Қойлыбайдың
қобызы”
“Тоқсанның тобы”
“Батыр Баян”

3. “Батыр Баян” поэмасының сюжеттік негізі

XVII-XVIII ғ. қазақ пен
қалмақ арасындағы
жаугершілік заман

4. Поэма кейіпкерлері

1.
2.
3.
4.
5.
6.
Абылай хан
Батыр Баян
Ноян
Қалмақ қызы
Қанай би
Батыр Баянның
жолдасы Жанатай
1711-1780 ж. қазақтың ұлы ханы,
ел азаттығы үшін күрескен тарихи тұлға.
Жоңғарларға қарсы күрескен батыр.
Әдеби кейіпкер
Әдеби кейіпкер
XVIII ғ. Көкше жерінің беделді биі
Әдеби кейіпкер

5. Баян образы:

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Абылайдың Баянсыз жауға шаппауы.
Қалмақ қызын алып қашып келгеннен кейінгі
Баянның ар мен жүрек таласы, жан қиналысы.
Інісі Ноян мен қалмақ қызы қашып кетті деген
хабарды естігендегі күйі.
Інісі мен қалмақ қызын өлтіргендегі жан
күйзелісі, ашу мен ақыл, сана мен сезім таласы.
Абылай ханмен тілдескендегі батылдығы
Жолдасы Жанатайға көрсеткен жанашырлығы
Қалмақтармен соғысқандағы ерлігі.

6. Образдар

Батыр Баян
Ашу мен ақыл Көзсіз ерлік
Ноян
Қалмақ қызы
Жастықтың албырттығы, сезімнің соқырлығы
мен ақылға бағынбайтын асаулығы, сана мен
сезімнің таласы

7. “Батыр Баян” поэмасының сюжеттік-композициялық құрылысы

“Батыр Баян” поэмасының сюжеттіккомпозициялық құрылысы
Пролог (кіріспе)
А) Ақын монологы
Ә) Көкше дидары
Шарықтау шегі
Баянның інісі Ноян мен
қалмақ қызын өлтіруі
Шешімі
Туады ерлер ел үшін
(Баянның қазасы)
Ноян мен қаламақ қызының
қашуы.
Ноянның қалмақ қызына ғашық болуы.
Батыр Баянның қалмақ қызын әкелуі.
Экспозиция. Абылайдың ордасына батырларды жинауы.

8. Поэмадағы негізгі тартыс

Сана
Ақыл
Адамның жан
дүниесі
Жүрек
Ар
Сезім

9. Қорытынды

1.
2.
3.
Күрделі поэма
Терең психологиялық-реалистік
поэма
Тарихи-эпикалық поэма