Хур кайăк çулĕпе

1.

Хатĕрлекенĕ:
Шупашкар хулинчи 29-мĕш номерлĕ вăтам шкулта
чăваш чĕлхипе литертури вĕрентекен
Фомина Вера Артемьевна

2.

Хур кайăк çулĕпе
Андриян Григорьевич Николаев – Чăваш
Республикин хисеплĕ гражданинĕ, техника
ăслăлăхĕсен кандидачĕ, Совет Союзĕн икĕ
хут Геройĕ, авиаци генерал-майорĕ

3. Сĕнтĕрвăрри районне кĕрекен Шуршăл ялĕнче 1929 çулта, авăн уйăхĕн 5-мĕшĕнче çуралнă

СĔНТĔРВĂРРИ РАЙОННЕ КĔРЕКЕН ШУРШĂЛ ЯЛĔНЧЕ
1929 ÇУЛТА, АВĂН УЙĂХĔН 5-МĔШĔНЧЕ ÇУРАЛНĂ
Ку çурта 1960 çулта туса лартнă
Пулас космонавт çак çуртра çуралса ӳснĕ
Кам пĕлмест-ши паян Шуршăла?
Хисеплетпĕр эпир çак яла.
Кунта пирĕн тăван Андриян
Курнă çутă тĕнче чи малтан …

4.

Ачаранах маттур пулнă
Андриян тинкерет тӳпене
Сăнать хурçă хăлат вĕçнине
Хăй вара çавăнтах шухăшлать:
«Эх, вĕçесчĕ пĕрре кайăкла!»

5.

Вěç, вěç, куккук!— тесе юрлать чăваш,—
Хура вăрман хěрне, тет, çитиччен...
Паян ку юрă пирěншěн йăваш,
Юх, юрă, космос паттăрě çинчен!
1951 çулта Фрунзери çар авиаци
летчикĕсен училищинче вĕренме пуçланă
... Андриян летчика вĕренет,
Хăйĕнчен хăй йăлтах тĕлĕнет:
Çутă ĕмĕт кĕрет пурнăçа —
Ăçта хурăн чунри савнăçа!

6. Тĕнче уçлăхĕнче - пирĕн ентеш

ТĔНЧЕ УÇЛĂХĔНЧЕ - ПИРĔН ЕНТЕШ
Аслаçу, аçу та сан,
Савнă тусăм Авдриян,
Аслăк тăрринчен çÿле
Хăпарса пěртте курман.
Эсě кайрăн инçене,
Çутă çăлтăрсем патне,
Хăвăн халăх çěр-шывне
Мухтавларăн ěмěрне.
Ку сăн тĕнчери хаçатсен малтанхи страницине
вырнаçнă

7. 1962 ÇУЛХИ АВĂНĂН 11 - 15-МĔШĔСЕНЧЕ «ВОСТОК-3» КОСМОС КАРАПĔ ÇИНЧЕ ХĂЙĔН ПĔРРЕМĔШ КОСМОС ВĔÇЕВНЕ ТУХНĂ

А.Г.Николаев космосра пуçласа пĕр
талăк ытла ирттернĕ, чи малтан
креслăран уйрăлнă, йывăрăшсăрлăхра
вĕçнĕ, чи малтан çĕр туртăмĕн
йывăрăшне чăтса ирттернĕ
Вăл космос историне виççĕмĕш космонавт пулса
кĕрсе юлнă

8.

Вĕçевре иккĕмĕш хут
Николаевпа Севастьянов вĕçев хыççăн
Вĕçевĕ 17 талăк та 16 сехет те 58
минут та 55 секунд пынă
1970 çулхи çĕртме уйăхĕн 1 - 19-мĕшĕсенче
Союз-9 карапăн экипажăн командирĕ пулса
Виталий Севастьянов борт-инженерпа
пĕрле вăл вăхăтри чи тăсăк космос вĕçевне
ирттернĕ

9. А.Г.Николаева тăван ялĕнче пытарнă

А.Г.НИКОЛАЕВА ТĂВАН ЯЛĔНЧЕ ПЫТАРНĂ
Космонавтăн вил тăприйĕ çинче часавай
Шуршăлти Космонавтика музейĕ

10. Андриян çăлтăрĕ сӳнмест

АНДРИЯН ÇĂЛТĂРĔ СӲНМЕСТ
Шупашкар хулинчи палăк
Шупашкар урамĕнче
Космонавт шлемĕпе
Николаев хăй тăрать,
Тавралăха тинкерет.

11. источниксем

ИСТОЧНИКСЕМ
фон: http://pedsovet.su/load/320-4-2
http://ria.ru/gagarin_mm/20110306/341793388_14.html
http://www.cap.ru/home/12/1/2009/rz/Nikolaev/Foto/04.htm
http://www.lib.cap.ru/nikolaev/biography.htm
http://www.lib.cap.ru/nikolaev/links.htm
/www.archives21.ru/home/technotron/virtualll/5/nikolaev/chapter1/page1.htm
http://www.walkinspace.ru/index/0-694
http://rgantd.ru/vzal/popovich/pages/34.htm
http://www.cabinetmagazine.org/issues/14/turkina_mazin.php
http://www.gap.archives21.ru/news.aspx?id=99889&s_page=1
http://www.help-rus-student.ru/text/53/197.htm
фон http://pedsovet.su/load/320-4-2
http://gov.cap.ru/hierarhy.asp?page=./877862/882056/882814/882824

12.

Интернет-ресурсем
Официальный портал органов власти Чувашской Республики
Сайт Министерства культуры, по делам национальностей,
информационной политики и архивного дела ЧР
Космическая энциклопедия ASTROnote
Космический мемориал
Герои страны
Сайт ИГФ ЧГУ им. И.Н. Ульянова
Новости космонавтики
Космический мир
Сайт "Космонавтика" гимназии №46 г. Чебоксары.
People's History
История Российской/ Советской космонавтики
Википедия: Свободная энциклопедия