Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі

1.

Біліктілікті арттыру курсы «Биология пәні бойынша педагогтердің пәндік
құзыреттіліктерін дамыту. 10-11 сыныптардың күрделі тақырыптары»
МОДУЛЬ 1. «Білім сапасын арттыру жағдайында пәндік құзыреттіліктерді
жетілдіру»
1.2 Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі

2.

Ұзақтығы: 8 ак.сағат
Күтілетін нәтиже:
Табиғат құбылыстарын ұйымдастыру және зерттеу деңгейлерінің ерекшеліктерін
түсіндіре алады.
Жасушалық деңгейді зерттеу әдістерін ажырата алады. Микрофотография
көмегімен жасуша компоненттерін сипаттай алады.
Өсімдіктер мен жануарлардың жасушаларын ажырата алады.
Нақты оқу жағдайына қарай білім алушылардың жеке қажеттіліктерін ескере
отырып, практикаға бағытталған тапсырмаларды іріктей және түзете алады. Білім
алушылардың нақты тобы үшін "Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі"
тақырыбы бойынша сабақтың үзіндісін жобалай алады
Сабақта қолданылатын стратегиялар мен тапсырмалардың тиімділігін бағалай
алады

3.

Сабақ 1 Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі
С1
C1 – CONNECTIONS – БІРІКТІРУ
«Сөздерден құралған коллаж» әдісі»
Уақыты: 2 минут
Жұмыс түрі: жеке
Тыңдаушылардың алдына стикер
беріледі. Сол стикерлерге тақырып
бойынша не біледі, соны жазып,
тақтаға іледі. Әр тыңдаушы бірнеше
стикер жапсыра алады. Тыңдаушылар
өз білімдерін ортаға салады.
«Тізбек» әдісі
Уақыты: 13 минут
Жұмыс түрі: жұптық
Тыңдаушылар бірінші тапсырмада бірін бірі тыңдап,
күнделікті жұмыс жасайтын смарт бейдж арқылы жұпқа
бөлінеді. Жұпта олар тақырып бойыша өз ақпараттарын
тағы да еске алып, сұрақтарға жауап береді? Ол сұрақтар:
Кім? Не? Қашан? Қалай? Не үшін? Неге? Қасындағы
жұптарымен алмасып, кері байланыс береді. Тренер
жұптардың арасында жүріп, өз кері байланысын беріп
отырады

4.

Сабақ 1 Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі
С2
«Бағытталған оқу» әдісі
C2 – CONCEPTS – ТЕОРИЯ
Уақыты: 20 минут
Сайт түсіндірмесі
Жұмыс түрі: топтық
Уақыты: 15 минут
Жұмыс түрі: жеке
https://www.mozaweb.com/ сайтында
«Жануар және өсімдік жасушалары,
жасушалық органоидтар» тақырыбы
бойынша
ЗД
видеосын
қарап,
түсіндірмесін тыңдайды. Сұрақтарға
жауап береді
Тренер педагогтарға жасушалық деңгей бойынша тақырыптарды
топқа бөоіп береді. Олар оқу үрдісіне әр мағыналы абзац сайын
тоқтап отырып, әр абзацқа түйінді сөйлем жазуы керек. Жазған
постерлерін қорғап, басқа топтар өз постерлерін толықтырады.
2 группа
1 группа
4 группа
3 группа
5 группа

5.

Сабақ 1 Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі
С3 C3 – CONCRETE PRACTICE –НАҚТЫ ТӘЖІРИБЕ
«Т кестесі» әдісі
«Дабал – бабл» әдісі
«Сурет галереясы» әдісі
Уақыты: 10 минут
Уақыты: 20 минут
Уақыты: 10 минут
Жұмыс түрі: жұптық
Жұмыс түрі: топтық
Жұмыс түрі: топтық
Т кестесі
1 тыңдаушы
2 тыңдаушы
Жасуша

6.

Сабақ 1 Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі
С2
C2 – CONCEPTS – ТЕОРИЯ
«Пікірлер жібі» әдісі
«Суретті әңгімеле» әдісі
Уақыты: 10 минут
Уақыты: 20 минут
Жұмыс түрі: жеке
Жұмыс түрі: топтық
Тыңдаушыларға тақырып таныстырылады.
Тақырып бойынша әр зерттеу туралы
ақпарат жазып, пікірлер жіюіне іледі.
Жасушаның құрылымы мен қызметін
зерттеудің негізгі әдістері туралы жиналған
ақпаратты барлығы жүріп, оқи алады.

7.

С3 C3 – CONCRETE PRACTICE –НАҚТЫ ТӘЖІРИБЕ
SWOT-талдау
«10 сұрақ әдісі»
Уақыты: 15 минут
Уақыты: 15 минут
Жұмыс түрі: топтық
Жұмыс түрі: жеке
S
Мықты жақтары
W
Әлсіз жақтары
O
Мүмкіндіктері
T
Қауіпі
Тақырып бойынша 10 сұрақ қойып,
бір – бірінің жауптарына кері
байланыс береді

8.

Сабақ 1 Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі
С3 C3 – CONCRETE PRACTICE –НАҚТЫ ТӘЖІРИБЕ
«Жұлдыз» әдісі
Кесте толтыру
Уақыты: 10 минут
Уақыты: 10 минут
Жұмыс түрі: топтық
Жұмыс түрі: жеке
Зерттеу
әдісі
Талқылау
сұрақтары
Сипаттамасы
Тыңдаушының
толықтыруы

9.

Сабақ 1 Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі
С4
C4 – CONCLUSIONS – ҚОРЫТЫНДЫ
«Рефлексивті экран» әдісі
Уақыты: 10 минут
Жұмыс түрі: жеке
Тыңдаушыларға рефлексия жазу үшін сұрақтар жазылған қиындылар беріледі.
Ал үлкен тақтаға рефлексияға арналған 5 сұрақ шығарылады. Тыңдаушылар
сұрақтарға жауап беріп, қиындыларын тренерге тапсырады.
1. бүгінгі сабақтан ұққаным... …
2. мен үшін жаңалық болғаны...
3. мен үшін түсінуге қиын болғаны ...
4. сәтті шыққаны...
5. жетілдіруді қажет ететіні...

10.

САБАҚ 2 Микрофотографияның көмегімен жасуша компоненттерін анықтайды
С1
Органоид сипаттамасы
C1 – CONNECTIONS – БІРІКТІРУ
А) мембраналармен
қоршалған
Б) құрамында ДНҚ
бар
В) ақуыздарды
синтездейді
Г) екі бөлімшеден
тұрады
Д) Жасушаның бөліну
кезінде болмайды
Е) диаметрі шамамен
20 нм
«Сәйкестендір» әдісі
Уақыты:5 минуты
Жұмыс түрі: жеке
Органоид құрылысы
А) екі мембраналы
органоид
Б) өзіндік ДНҚ бар
Б) мембранадан,
көпіршіктерден,
цистернадан тұрады
В) тиракоидты
түйіршіктер және
стромалардан тұрады
Г) бір мембраналы
органоид
органоид
А
Б
Сипаттамасы
А) мембраналық органоидтар
жоқ.
Б) муреиннің жасушалық
қабырғасы бар.
В) тұқым қуалайтын материал
нуклеоидпен ұсынылған.
Г) құрамында тек кішкентай
рибосомалар бар.
Д) тұқым қуалайтын материал
сызықтық ДНҚ-мен
ұсынылған.
Е) жасушалық тыныс алу
митохондрияда жүреді.
ОРГАНОИД
1)
2)
Жасуша типі
1)
ФУНКЦИЯ
2)
А) синтезделген
заттардың секрециясы
Б) ақуыз биосинтезі
B) Органикалық
заттардың бөлінуі
Г) лизосомалардың
пайда болуы
Д) полистің
қалыптасуы
Е) қорғаныс
ОРГАНОИД
1)
2)
3)

11.

САБАҚ 2 Микрофотографияның көмегімен жасуша компоненттерін анықтайды
С2
C2 – CONCEPTS – ТЕОРИЯ
Сызба құрау
«7-5-1» әдісі
Уақыты: 15 минут
Уақыты: 10 минут
Жұмыс түрі: топтық
Жұмыс түрі: топтық
«Жасуша құрылымы» сызбанұсқасын салу,
құрылымын жазу
Тыңдаушыларға сілтеме жіберіледі, сол жердегі сілтеме
бойынша 7 ақпарат жинау. Сол ақпаратты 5ке дейін
қысқартады. Сол қалған 5 ақпараттан тек 1 алып ең
маңызды деген ақпаратты жинап алып кетеді гой.
Тыңдаушыларға ұсынылатын сілтеме:
https://kazmedic.org/archives/5415
https://lektsii.net/5-54566.html
Тренер өз қалауы бойынша басқа сілтеме ала алады

12.

САБАҚ 2 Микрофотографияның көмегімен жасуша компоненттерін анықтайды
С3 C3 – CONCRETE PRACTICE –НАҚТЫ ТӘЖІРИБЕ
«Жас зерттеуші» әдісі
«Біреуін ал – екіншісін қайтар»
Биологиялық диктант
Уақыты: 20 минут
Уақыты: 20 минут
Уақыты: 10 минут
Жұмыс түрі: жұптық
Жұмыс түрі: жеке, жұптық
Жұмыс түрі: жеке
«Жасушалардың негізгі компоненттерін
микрофотографияларды қолданып сипаттау»
Зертханалық жұмысты талдау.
Зертханалық жұмыс. «Жасушалардың негізгі
компоненттерін микрофотографияларды
қолданып сипаттау».
Мақсаты:микрофотографияларды оқып түсіну,
қызметіне байланысты оргаоидтерге тән
белгілерді көрсету, суретін салу, «жасуша
құрылымы» сұлбасын құру.
Әрбір жұптың тыңдаушысына қандай да бір
факт немесе басқа деректер туралы ақпарат
жазылған қағаз парағы берілді. Әр тыңдаушы
үшін әртүрлі ақпарат анықталған жөн. Сол
ақпараттың арасынан тыңдаушылар жұпта
отырып, өз фактілері мен деректерін
дауыстап кезектеп айтады, екіншісі керекгін
өзіне алып, маңызды емес деп ойлағанын
алмайды. Таңдап алынған дерекпен бөлісіп,
неге осыны таңдағандарын түсіндіреді.

13.

САБАҚ 2 Микрофотографияның көмегімен жасуша компоненттерін анықтайды
С4
C4 – CONCLUSIONS – ҚОРЫТЫНДЫ
«Мен не үйрендім?»
«Ашық микрофон»
Уақыты: 5 минут
Уақыты: 5 минут
Жұмыс түрі: жеке
Жұмыс түрі: жеке
- Мен.......… үйрендім
- Мен......… білдім
- Мен бұл туралы растауды таптым - Мені қызықтырды…
- Маған ұнады…
- маған ұнамады …
- Мен үшін ең маңызды болды…

14.

Сабақ 3 ҰБТ мен ҰКТ-дің сегіз тақырыбын талдау. "Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі" тақырыбы бойынша
практикаға бағытталған тапсырмаларды іріктеу және түзету.
С1
C1 – CONNECTIONS – БІРІКТІРУ
«Қара жәшік» әдісі
Уақыты:5 минуты
Жұмыс түрі: жеке
Жәшіктің ішінде тақырып бойыша микрофотографиялар, кескіндер, сөздер, сөйлемдер жатады. Тыңдаушылар
жәшік ішінен біреуін алып, сипаттайды.

15.

Сабақ 3 ҰБТ мен ҰКТ-дің сегіз тақырыбын талдау. "Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі" тақырыбы бойынша
практикаға бағытталған тапсырмаларды іріктеу және түзету.
С2
C2 – CONCEPTS – ТЕОРИЯ
«Атаулар мекені» әдісі
Уақыты:10 минуты
Жұмыс түрі: жеке
Граналар –
Гликокаликс
Цитоқаңқа
Плазмидалар
Қарапайым диффузия
Белсенді тасымалдау
Геликаза

16.

Сабақ 3 ҰБТ мен ҰКТ-дің сегіз тақырыбын талдау. "Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі" тақырыбы бойынша
практикаға бағытталған тапсырмаларды іріктеу және түзету.
С3 C3 – CONCRETE PRACTICE –НАҚТЫ ТӘЖІРИБЕ
«Басқа адамдардың пікірлері» әдісі»
«Идеялар жетекшісі» әдісі»
Уақыты:30 минуты
Уақыты:30 минуты
Жұмыс түрі: топтық
Жұмыс түрі: топтық
«Екі жұлдыз, бір тілек»
Уақыты:10 минуты
Жұмыс түрі: топтық

17.

Сабақ 3 ҰБТ мен ҰКТ-дің сегіз тақырыбын талдау. "Биологиялық жүйелердің жасушалық деңгейі" тақырыбы бойынша
практикаға бағытталған тапсырмаларды іріктеу және түзету.
С4
C4 – CONCLUSIONS – ҚОРЫТЫНДЫ
Сұрақ» әдісі
Уақыты:5 минуты
Жұмыс түрі: жеке
Кім? Тапсырма құрастыру үшін КІМ әдіс-тәсілді ұсынды?
Не? Тапсырма құрастыру барысында НЕ маңызды болды?
Неге? ҰБТ, ҰКТ сұрақтарын талдау барысында НЕГЕ назар
аудардым?
Қалай? ҰБТ, ҰКТ білім алушыларды тақырып бойынша
ҚАЛАЙ дайындай аламын
Қайдан? Тапсырма құрастыру үшін керекті ақпараттар мен
ресурстарды ҚАЙДАН алдым?
Қашан? ҰБТ, ҰКТ дайындау ҚАШАН басталу керек?
Дәл қазір? ДӘЛ ҚАЗІР менің сабақтан алған әсерім қандай?