Мемлекеттік медициналықәлеуметтік сараптама қызметінің мекемелерінде медициналықәлеуметтік

1.

Мемлекеттік
медициналықәлеуметтік сараптама
қызметінің
мекемелерінде
медициналықәлеуметтік жұмысты
ұйымдастыру
Орындаған: Орынбай.Ә.
Қырықбаева С.

2.

Жоспары:
1)Медициналық әлеуметтік
сараптама:негізгі
принціптері,әдістері құқықтық
нормативтік базасы!
2)Азаматты мүгедек деп тану үшін
негіздер.
3)Функционалдық бұзылулардың
негізгі топтары мен дәрежесі!
4)Медициналық диагноз
құрылымының негізгі параметрлері!
5)Әлеуметтік диагностиканың
мазмұны мен әдістемесі!
6)ҚР-дағы мүгедікке әлеуметтік
медициналық көмек көрсету!

3.

Елімізде бұрыннан қалыптасқан еңбекке
қабілеттілікті сараптау жөніндегі дәстүрлі идеялар
енді мүгедектікті анықтауға жаңа заманауи
көзқарасқа жол берді. Сарапшылар жұмыс істеу
қабілетінің шектелуімен қатар, оқу, өзіне-өзі қызмет
көрсету, қозғалыс, қарым-қатынас, бағдарлау, өз
мінез-құлқын бақылау мүмкіндіктерінің шектелуін де
бағалайды.Адам өмірінің маңызды аспектілерін
қамтитын мүгедектік тобын құрудың жаңа тәсілі
медициналық-әлеуметтік сараптамаға кең ауқымды
мамандардың қатысуын көздейді. Мұндай
жағдайларда әлеуметтік жұмыс маманының рөлі
өлшеусіз артады. Халықты әлеуметтік қорғаудың
бүкіл жүйесі қызметінің нәтижелері көбінесе оның
қабылдайтын сараптамалық шешімдерінің
кәсібилігіне байланысты.

4.

Медициналық-әлеуметтік
сараптама – организм
функцияларының тұрақты
бұзылуымен денсаулығының
бұзылуынан туындаған өмірлік
белсенділіктің шектелуін бағалау
негізінде тексерілетін адамның
әлеуметтік қорғау шараларына,
оның ішінде оңалтуға қажеттілігін
белгіленген тәртіппен анықтау.

5.

АЗАМАТТЫ МҮГЕДЕК ДЕП ТАНУ ҮШІН МЫНАДАЙ ҮШ ФАКТОРДЫҢ
ЖИЫНТЫҒЫ НЕГІЗ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:
-АУРУЛАРДЫҢ, ЖАРАҚАТТАРДЫҢ НЕМЕСЕ АҚАУЛАРДЫҢ САЛДАРЫМЕН
БАЙЛАНЫСТЫ ДЕНЕ ФУНКЦИЯЛАРЫНЫҢ ТҰРАҚТЫ БҰЗЫЛУЫМЕН
ДЕНСАУЛЫҚТЫҢ БҰЗЫЛУЫ;
- ӨМІРЛІК БЕЛСЕНДІЛІКТІ ШЕКТЕУ (АДАМНЫҢ ӨЗІНЕ-ӨЗІ ҚЫЗМЕТ
КӨРСЕТУ, ӨЗ БЕТІНШЕ ҚОЗҒАЛУ, БАҒДАРЛАУ, ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС ЖАСАУ,
МІНЕЗ-ҚҰЛҚЫН БАҚЫЛАУ, ОҚУ НЕМЕСЕ ЕҢБЕК ҚЫЗМЕТІМЕН АЙНАЛЫСУ
ҚАБІЛЕТІН НЕМЕСЕ ҚАБІЛЕТІН ТОЛЫҚ НЕМЕСЕ ІШІНАРА ЖОҒАЛТУ);
-ӘЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУ ШАРАЛАРЫНЫҢ, ОНЫҢ ІШІНДЕ ОҢАЛТУДЫҢ
ҚАЖЕТТІЛІГІ.

6.

Медициналық диагностика
отандық клиникалық медицина
мен медициналық-әлеуметтік
сараптаманың дәстүрлі
ережелеріне негізделген.
Клиникалық-функционалдық
диагнозды белгілеу үшін негіз
болып тексерілетін адамды
тексеру нәтижелерін және тиісті
медициналық құжаттарды егжейтегжейлі зерделеу табылады.

7.

Медициналық диагностиканың құрылымы
келесі негізгі параметрлерді қамтиды:
* білім деңгейі (жалпы және кәсіптік);
* негізгі кәсіп (мамандық);
* жалпы жұмыс тәжірибесі;
* кәсіби стереотип;
* денсаулық жағдайының негізгі кәсіптің
психофизиологиялық талаптарына сәйкестігі;
* еңбек жағдайлары мен ұйымдастырылуы,
жұмысқа орналастырудың ұтымдылығы;
* кәсіби білім мен дағдыларды сақтау;
Осы мәліметтерді талдау негізінде тексерілетін
тұлғаның қауіпсіздігі немесе кәсіби және еңбек
жағдайының бұзылуы туралы шешім
шығарылады. Бұзылу, өз кезегінде, үш ауырлық
дәрежесімен (күшті, орташа, әлсіз) сараланған
жұмыс істеу және/немесе оқу қабілетінің
шектелуінің нәтижесінде пайда болады.

8.

ӘЛЕУМЕТТІК ТҰРМЫСТЫҚ ФАКТОРЛАРДЫ ТАЛДАУ МЫНАЛАРДЫ
ҚАМТИДЫ:
ОТБАСЫ ЖАҒДАЙЫ;
ӘЛЕУМЕТТІК ЖӘНЕ ТҰРМЫСТЫҚ ҚАТЫНАСТАР;
МАТЕРИАЛДЫҚ ЖАҒДАЙ;
ӘЛЕУМЕТТІК ЖӘНЕ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ БЕЙІМДЕЛУ ЖАҒДАЙЛАРЫ;
БАСҚА АДАМДАРҒА ТӘУЕЛДІЛІГІ;
ӨЗ БЕТІНШЕ ӨМІР СҮРУ, ОНЫҢ ІШІНДЕ ӨЗІНЕ-ӨЗІ ҚЫЗМЕТ ЕТУ, ӨЗ
БЕТІНШЕ ҚОЗҒАЛЫС, БАҒДАРЛАУ, ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС ЖАСАУ, ӨЗ
МІНЕЗ-ҚҰЛҚЫН БАҚЫЛАУ ҚАБІЛЕТІ.

9.

Мүгедектік топтарын анықтау критерийлері
«Медициналық-әлеуметтік сараптаманың федералды
мемлекеттік мекемелерінің азаматтардың
медициналық-әлеуметтік сараптамасын жүзеге асыру
кезінде қолданылатын жіктеулер мен критерийлер»
бөлімінде берілген. Осы немесе басқа мүгедектік
тобын анықтайтын негізгі факторлар:
- аурудың, жарақаттың немесе ақаудың салдарынан
организм қызметінің бұзылуының ауырлық дәрежесі;
- тіршілік әрекетінің жекелеген санаттарын немесе
олардың үйлесімін шектеу дәрежесі;
- әлеуметтік қорғау шараларының, оның ішінде
оңалтудың қажеттілігі.

10.

Әлеуметтік жұмыс маманы сонымен қатар мүгедектің әлеуметтік
тұрмыстық және кәсіби еңбеу әрекеттерді орындау қабілетінің
құрылымы мен дәрежесін талдайды. Талдау мынадай мүмкіндіктерді
қамтамасыз етуді бағалауды қамтиды:
- ЖЕКЕ КҮТІМ (ЖЕКЕ ГИГИЕНАНЫ САҚТАУ, ӨЗ БЕТІНШЕ ТАМАҚТАНУ ЖӘНЕ КИІМДІ
ПАЙДАЛАНУ МҮМКІНДІГІ);
- ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК (ГАЗДЫ, ЭЛЕКТР ҚУАТЫН, КӨЛІКТІ, ДӘРІ-ДӘРМЕКТЕРДІ ЖӘНЕ Т.Б.
ПАЙДАЛАНУ);
- ӘЛЕУМЕТТІК ДАҒДЫЛАР (ТАМАҚ ЖАСАУ, ҮЙ ЖИНАУ, КИІМ ЖУУ, ЖӘНЕ Т.Б.);
- ӘЛЕУМЕТТІК ТӘУЕЛСІЗДІК (ӨЗ БЕТІНШЕ ӨМІР СҮРУ, АЗАМАТТЫҚ ҚҰҚЫҚТАРДЫ
ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ, ҚОҒАМДЫҚ ҚЫЗМЕТКЕ ҚАТЫСУ ЖӘНЕ Т.Б.);
- ӘЛЕУМЕТТІК КОММУНИКАЦИЯ;
- ЖЕКЕ МӘСЕЛЕЛЕР (ЖЫНЫСТЫҚ ТӘРБИЕ, ТУУДЫ БАҚЫЛАУ ЖӘНЕ Т.Б.);
- ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ, СПОРТ ЖӘНЕ БАСҚА ДА МӘДЕНИ-ТЫНЫҒУ ШАРАЛАРЫ.

11.

Мүгедектерді әлеуметтік қорғау –
мүгедектерге өмірлік шектеулерді
еңсеру, ауыстыру (өтеу) жағдайларын
қамтамасыз ететін және олардың
өмірге қатысуына тең мүмкіндіктер
жасауға бағытталған мемлекет
кепілдік берген экономикалық,
әлеуметтік және құқықтық шаралар
жүйесі.

12.

Мүгедектерді оңалту –
мүгедектердің
тұрмыстық, әлеуметтік
және кәсіптік қызметке
қабілеттерін толық
немесе ішінара қалпына
келтіру жүйесі мен
процесі.

13.

Мүгедектерді оңалтудың негізгі
бағыттарына мыналар жатады
- қалпына келтіретін медициналық
шаралар, реконструкциялық
хирургия, протездеу және
ортопедия, курорттық емдеу;
- кәсіптік бағдарлау, оқыту
және тәрбиелеу, жұмысқа
орналасуға жәрдемдесу,
өндірістік бейімделу;
- әлеуметтік-экологиялық,
әлеуметтік-педагогикалық,
әлеуметтік-психологиялық және
әлеуметтік-мәдени оңалту,
- дене шынықтыру және
сауықтыру шаралары, спорт.

14.

Мүгедектерді әлеуметтік оңалту бағдарламасы
келесі іс-шаралар тізбесін қамтуы тиіс :
әлеуметтік бейімделу үшін:
• мүгедектерді оңалту мәселелері бойынша
ақпараттандыру, кеңес беру;
• мүгедекті және оның отбасын бейімдеу;
• мүгедекке өзіне-өзі қызмет көрсетуді үйрету;
• мүгедекті қозғалуға үйрету;
• мүгедектің үйдегі өмірін ұйымдастыру;
• мүгедекті техникалық оңалту құралдарымен
қамтамасыз ету.

15.

әлеуметтік және экологиялық бағыттылығы
бойынша:
психодиагностика және тұлғаны тексеру;
•психотерапия;
•психологиялық түзету;
•психологиялық кеңес беру;
•психогигиеналық жұмыстар; жеке қауіпсіздік
тренингі;
•әлеуметтік дағдыларды үйрету;
• әлеуметтік коммуникацияға үйрету;
• әлеуметтік дербестікке үйрету;
• жеке мәселелерді шешуге көмек көрсету
(босануды бақылау, жыныстық тәрбие
саласында білім алу және т.б.);

16.

Қазастан Республикасындағы мүгедектерді әлеуметтік қорғау Қазақстан
Республикасының Конституциясымен, Қазақстан Республикасының «ҚР
мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы» Заңымен және Қазақстан
Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерімен реттеледі.
Мүгедектің мынадай құқықтары бар:
* әлеуметтік қорғалу, соның ішінде сауықтыру, қоғамға бейімделу
* әлеуметтік инфрақұрылым нысандарына кірумен қамтамасыз етілу
* білім беру, қызмет түрін еркін таңдау, соның ішінде еңбекке байланысты
* Қазақстан Республикасының заңнамасымен анықталатын тәртіппен
көрсетілетін тегін медициналық көмектің кепілденген көлеміне ие болу
* кәсіби дайындық және қайта дайындау, еңбекке жарамдылығын
қалпына келтіру және жұмысқа орналасу
* Қазақстан Республикасының тұрғын үй заңнамасына сәйкес үй алу
* Мүгедектердің шығармашылық мүмкіндіктерін қолдау.

17.

Мүгедектерге көрсетілетін әлеуметтік көмектердің түрлері:
* Мемлекеттік жәрдемақы, өтемақы және басқа да төлемдер
* Жергілікті атқарушы органдармен көрсетілетін қосымша әлеуметтік төлемдер
* Жұмыс берушілердің көрсететін қосымша әлеуметтік көмек түрлері және өзге де
ұйымдармен.
Мүгедектерді тұрғын үймен қамтамасыз ету
Жергілікті атқарушы органдар:
* Есепке алып, баспанасыз мүгедектерге үй береді
* Мүгедектер мен отбасылық құрамында мүгедек бер жанұяға баспана кеңістігі жабдықтары
мен арнайы құралдар мен жабдықтармен қамтамасыз етеді
Мүгедектерді жұмыспен қамту
Жергілікті атқарушы органдар мүгедектерді жұмыспен қамтуды мына жолмен қамтамасыз
етеді:
* қызмет орындарының жалпы санының үш пайызы мөлшерінде мүгедектерге жұмыс
орындарынан квота бекіту
* жеке кәсіпкерлікті, шағын және орта бизнесті дамыту арқылы мүгедектер үшін қосымша
жұмыс орындарын құру
* арнайы, сонымен қатар мүгедектерді жұмысқа орналастыру үшін арнайы жұмыс орындарын
құру

18.

Сұрақтар:
1)Мүгедектердің оңалтудың негізгі
бағыттарына нелер жатады?
2)Мүгедектерге көрсетілетін әлеуметтік
көмектердің түрлері?
3)Мүгедектердің қандай құқықтары бар?
5)Мүгедектерді әлеуметтік қорғау ?
6)Мемлекеттік-әлеуметтік сараптама
дегеніміз не?
7) Мүгедектікті анықтайтын негізгі
факторлар?

19.

Назарларыңызға
рахмет!