Энергия аудитінін міндеттері турлері және негізгі кезендері

1.

Орындаған: Маканова Аяулым
Мәтібай Тоғжан
Тексерген: Омарова Ж.Б

2.

Энергия аудиті – энергия үнемдеу мүмкіндігі мен
әлеуетін бағалау және қорытынды дайындау
мақсатында энергия ресурстарын пайдалану туралы
деректерді жинау, өңдеу және талдау.«Энергия
үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру туралы»
Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабының 5тармағына сәйкес: Мемлекеттік мекемелерді
қоспағанда, Мемлекеттік энергетикалық тізілімнің
субъектілері электр энергетикалық энергетикалық
тізілімнің нәтижелері бойынша қорытынды алуға
міндетті. Осы Заң қолданысқа енгiзiлген күннен
бастап төрт жыл iшiнде энергетикалық аудит
жүргiзедi.

3.

Энергия аудитінің негізгі мақсаты – энергия үнемдеу
мүмкіндіктерін іздеу және шаруашылық жүргізуші субъектілерге
энергия ресурстарын тиімді пайдалану бағыттарын анықтауға
көмектесу.Энергия аудитінің негізгі міндеттері:
• энергия ресурстарын үнемдеудің резервтері мен әлеуетті
мүмкіндіктерін анықтау;
• энергия үнемдеу шараларының бағдарламасын әзірлеу, энергия
үнемдейтін технологияларды енгізу;
• энергия үнемдеу шараларын енгізуден экономикалық тиімділікті
анықтау;
• энергия үнемдеу шараларының өтелу мерзімін және оларды
жүзеге асыру құнын анықтау;
• энергия тұтынуды бақылау және есепке алу жүйесін жетілдіру;
• кәсіпорынның энергетикалық паспортын әзірлеу.

4.

Қазақстанда энергетикалық аудит жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасы
Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы No 400
«Энергия аудитін жүргізу қағидалары» бұйрығымен айқындалады.Осы Ережеге
сәйкес энергетикалық аудит 4 негізгі кезеңнен тұрады:
I кезең. Дайындық. Бұл кезеңнің міндеттері: энергия аудитінің бағдарламасын жасау
(жұмыстарды аяқтау мерзімдерін және тапсырыс берушінің балансындағы
объектілердің толық тізбесін көрсете отырып) және тұтынушыға ұсынылуы тиіс
қажетті ақпарат пен құжаттардың тізбесін қалыптастыру. . Бұл қадамның нәтижесі:құрастырылған, қол қойылған және тараптардың мөрімен куәландырылған, қабылдау
және бастапқы деректерді беру актісінен тұрады. Энергия аудитінің бағдарламасы
әзірленіп, бекітіледі, оның құрамына аспаптық сараптама бағдарламасы кіреді.
II кезең. Өлшеу (сынақ).Бұл кезеңнің міндеттері: стационарлық және (немесе)
тасымалданатын құрылғыларды пайдалана отырып, энергия ресурстарын
тұтыну сипаттамаларын өлшеу және тіркеу, тұтастай алғанда және жеке
бірліктерде объектідегі отын және энергия ағындарын зерттеу. Бұл қадамның
нәтижесі: өлшемдердің құрастырылған хаттамасынын жасап шығару

5.

III кезең. Аналитикалық.
Бұл кезеңнің міндеттері: өлшеу сатысында алынған ақпаратты және өлшеу
нәтижелерін талдау; ғимараттардың, жабдықтың жекелеген түрлерінің және
технологиялық процестердің энергия тиімділігінің нақты көрсеткіштерін
есептеу; энергия тиімділігінің нақты көрсеткіштері мен нормативтік
көрсеткіштері арасындағы сәйкессіздіктің себептерін анықтау және талдау;
әрбір жеке көрсеткіш бойынша, ғимараттар мен жабдық түрлері бойынша
энергия үнемдеу потенциалының мәнін есептеу; объектінің отынэнергетикалық ресурстарды пайдалану тиімділігін талдау. Бұл қадамның
нәтижесі:
- Энергия аудиті бойынша техникалық есепті дайындады және құрастырды.
IV кезең. Финал.
Бұл кезеңнің міндеттері: энергия тасымалдаушылардың топтары мен түрлері бойынша
ғимараттардың, құрылыстардың, жабдықтардың энергетикалық ресурстарын
пайдалануды талдау нәтижелерін жалпылау; жалпы нысанның және жеке
бөлімшелердің энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру бойынша
қорытынды. Бұл қадамның нәтижесі:
- Энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру бойынша қорытынды дайындау.
- Энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру бойынша іс-шаралар жоспары
әзірленеді және бекітіледі. Энергия аудитінің нәтижелері бойынша энергия үнемдеу
және энергия тиімділігін арттыру туралы қорытынды жасалады, ол энергия аудитін
жүзеге асыратын заңды тұлғаның фирмалық бланкісінде ресімделеді және оның
басшысы бекітеді.

6.

1-кезең
Кәсіпорынмен танысу, қажетті ақпаратты жинау және
талдау.Кәсіпорынды шолу бойынша жұмысты бастау үшін аудиторлар
кәсіпорын туралы жалпы түсінік алуы, оның құрылымын түсінуі,
технологиялық процестермен танысуы және негізгі жабдықтардың тізімін
алуы керек.Кем дегенде соңғы 12 айдағы барлық ресурстарды тұтыну және
өнім шығару туралы кәсіпорында бар ақпаратты заттай және ақшалай
түрде жинау қажет.Әдетте, бұл деректердің толықтығы мен сапасы
кәсіпорынның алдағы сауалнамасы бойынша жұмыс көлемін
сипаттайды.Осы мәліметтер негізінде аудитор бағдарлама жасайды,
жұмыстың құны мен мерзімін көрсетеді.Аудиторға алынған ақпаратты
талдау және бағдарламамен бірге тұтынушыға ұсыну пайдалы:· Әрбір
ресурстың үлестік тұтыну құны және олардың құны;· Өнім бірлігін өндіруге
арналған әрбір ресурстың нақты шығындары заттай және ақшалай түрде;·
Энергияны үнемдеу перспективаларының сараптамалық бағасы.Мұндай
ақпарат аудитордың тәжірибесін сипаттайды және оның кәсіпорынын
одан әрі сараптау үшін шығындар сметасы туралы тапсырыс берушінің
ойларын айшықтай алады.

7.

2-кезең
Сауалнама тұтыну көлемі мен шығындары бойынша әрбір энергия ресурсының
маңызды тұтынушыларын анықтау мақсатында жүргізіледі. Аудитор
технологиялық процестерді түсініп, ықшамдалған схемасын құруы керек. Оның
әрбір элементі үшін барлық ресурстар мен шығындардың ағындарын
анықтаңыз және қолданыңыз. Тұтыну көлемдерін көрсете отырып, энергия
ресурстарының негізгі тұтынушыларының тізімін құрастырыңыз.Аудитор
кәсіпорын персоналы арасында түсіністік пен өзара көмекке қол жеткізуі
керек, адамдармен сөйлескенде ғана қажетті ақпараттың көпшілігін алуға
болады.Кәсіпорында бар ақпарат энергия ағындарын бағалау үшін жеткіліксіз
болса, ол жиі орын алады, өлшеулер мен сынақтарды, аспаптық сараптама
деп аталатын тексеруді жүргізу қажет.Сауалнама нәтижесінде мыналар
алынады:
· Кәсіпорынның энергия ресурстарын тұтыну баланстары;
Бір жағынан, бізде кәсіпорынның энергияны тұтыну құны, ал екінші жағынан,
олардың тұтынуы туралы деректері бар негізгі тұтынушылардың тізімі,
плюс қолайлы теңгерімсіздік бар.
· Энергия тиімділігін арттыруға арналған көптеген идеялар.Энергия аудитінің
үшінші кезеңінде бұл материалдар ұсынылған энергия үнемдеу жобаларының
негізін құрайды.

8.

4-кезең
Жұмыс нәтижелері бойынша аудитор тапсырыс берушіге энергия аудитінің
қорытындысын, қажет болған жағдайда кәсіпорынның энергетикалық
паспортын ұсынады және кейде кәсіпорын басшылығы мен мамандарына
нәтижелермен таныстырады.Есеп энергия аудитінің нақты өнімі болып
табылады, ол анық, қысқаша жазылуы және нақты материалды қамтуы
керек:
· физикалық және ақшалай түрде энергияны тұтыну деректері;
· кәсіпорынның энергетикалық жүйелерінің қысқаша сипаттамасы;энергияны
тұтыну және жоғалтулар туралы ақпарат;
· күтілетін үнемдеуді нақты және ақшалай түрде көрсететін ұсынылған
энергия үнемдейтін жобалардың тізбесі;
· жобаларды іске асырудың кәсіпорынның энергия ресурстарын жалпы
тұтынуына және оларды төлеу мөлшеріне әсері туралы қорытынды.Сапа
туралы есеп үш бөлімнен тұрады:
· Аға басшылар мен техникалық емес мамандарға арналған энергетикалық
аудит нәтижелерінің қысқаша мазмұны. Бұл сауалнаманың негізгі
нәтижелерін қамтитын шағын көлемді жеке құжат.
· Атқарылған жұмыстар мен ұсынылған жобалардың сипаттамасын
қамтитын негізгі бөлім.
· Қосымшаларда мамандар талап етуі мүмкін толық ақпарат берілген: егжейтегжейлі есептеулер, әдістердің сипаттамасы, пайдаланылған анықтамалық
деректер және т.б.