"Gumata" info-debat diskussion klubi

1.

info-debat diskussion klubi

2.

3.

4.

5.

Debat
nima?

6.

Biror bir voqea, hodisaga yoki
mavzuga nisbatan odamlarning
turli xil qarashlarni himoya qilishi.

7.

Bu turdagi ommaviy bahs-munozaralar birbirlarini emas, balki uchinchi tarafni о‘zining
haq ekanligiga ishontirishga qaratilgan.

8.

9.

Prezentatsiya qilish;
Konspekt yozish;
Katta va notanish auditoriyada hayiqmay so`zga
chiqish;
O`zgalarning gapini chuqur tahlil qilish;
O`z fikrlariga tanqidiy qarab, mantiqiy va isbotli himoya
qilish;

10.

Ensiklopedik bilimlarga ega bo`lish;
Fikr doirasini kengaytirish va konstuktiv fikrlash;
Muayyan masalaga tahliliy yondashish;
Ma’lumotlar bilan ishlash ko`nikmasini hosil qilish;
Insonlarga hurmat va bag`rikenglik bilan qarash;

11.

Tinglash malakasiga ega bo`lish;
Ona tili va chet tillarida nutqni o`stirish;
Yangi do`stlar orttirish;
Yangi joylarni ko`rish;
Kundalik hayotda;

12.

DEBATLARNING
TURLARI
Norasmiy
debatlar
Rasmiy
debatlar

13.

RASMIY DEBATLARNING
ASL MAQSADI
Neytral 3-tomonni
(ekspertlarni) o`zining
pozitsiyasi ustunroq
ekanligiga ishontirish.

14.

“Munozara”
formatidagi
debat
“Gumata”
debati

15.

O`yin ishtirokchilari tarkibi
Tasdiq va Inkor jamoa (3 kishidan, o`z
nomiga ega bo`lgan);
Ekspertlar/Hakamlar (toq sonda 1-11
tagacha);
Timekeeper (vaqt nazoratchisi, nutq
yakuniga yetayotganini 2, 1 daqiqa va
30 soniya ko`rsatkichlari bilan
ko`rsatib, notiqni ogohlantiradi);
Auditoriya (tomoshabinlar).

16.

Mavzu
Ahamiyatli, bahslasha oladigan,
muvozanatlashtirilgan bo’lishi kеrak.
Darak gap shaklida (9+/-2)
(Ekologik muammolarni yеchish
nufuzli yo’nalishlar safiga kiritilishi
lozim).

17.

Argument
ATIX asosida tuziladi, loyiha va maqsadga
bog’lanishi kеrak.
Argumеntlar yordamida hakamlarni o’z nuqtainazaringiz kuchliroq ekanligiga ishontirasiz.
Argumеntlar sust yoki kuchli bo’lishi mumkin,
lеkin opponеntning hujumiga turib bеrish
kеrak, mantiq va hammaga ma'lum bo’lgan
faktlar va ma'lumotlar yordamida qo’llabquvvatlanadi.

18.

ATIX
Ariza
• talab oldinga suriladi
chiqmayman.)
(A: Mеn uydan
• talab tushuntiriladi (T: Bugun
Tushunti
yomg’ir yog’adi.)
rish
Isbot
• dalil va mantiq orqali isbot amalga oshiriladi
(I:«Axborotda»
yomg’ir yog’ishning ehtimoli borligi haqida aytilgan edi, ko’chada
shamol, osmon bulut.)
Xulosa
• xulosa chiqariladi isbot + tushuntirish + ariza
Shuning uchun mеn uydan chiqmayman).
(X:

19.

T 1 – 5 daqiqa
Hamma bilan salomlashadi va o`z jamoasini taqdim etadi.
Debatning mavzusini e’lon qilib, uni tasdiqlaydi va ahamiyatini ochib
beradi.
Tushunchalarni ta’riflaydi
Falsafani taqdim etib, tasdiqlaydi.
Argumentlarni birma-bir taqdim etadi:
Argument 1 …
Argument 2 … …
Xulosa chiqarib, o`z nutqini quyidagi so`zlar bilan tamomlaydi:
“Hurmatli hakamlardan bizning jamoamizga ovoz berishingizni
so’raymiz”.
(Barcha argumentlarni faqat T1 taqdim etadi)

20.

I 1 – 6 daqiqa
Hamma bilan salomlashadi va o`z jamoasini taqdim etadi.
Debatning mavzusini e’lon qilib, uni inkor etadi va tarafining ahamiyatini ochib
beradi.
Agar T-jamoasining tushunchalarining ta’riflari ma’qul kelmasa, o`z
tushunchalarini taqdim etadi.
T jamoaning Falsafasini qabul qiladi yoki o`z falsafasini taqdim etadi.
T jamoasining hamma argumentlarini birma-bir inkor (rebuttal) etadi.
O`z argumentlarini taqdim etadi:
Argument 1…
Argument 2… …
Xulosa chiqarib, o`z nutqini quyidagi so`zlar bilan tamomlaydi: “Hurmatli
hakamlardan bizning jamoamizga ovoz berishingizni
so’raymiz”.
(Barcha argumentlarni va qarama-qarshi argumentlarni I 1 taqdim etadi)

21.

T 2– 4 daqiqa
Hamma bilan salomlashadi.
“rebuttal” qilib, o`z nuqtai nazarini tiklaydi.
O`z argumentlarini yangi dalillar bilan
mustahkamlaydi. (Yangi argumentlar kiritmaydi).
O`z argumentlarining ustun ekanligini ko`rsatadi.
Opponentlarini inkor etadi.
Xulosa chiqarib, o`z nutqini quyidagi so`zlar bilan
tamomlaydi: “Hurmatli hakamlardan bizning
jamoamizga ovoz berishingizni
so’raymiz”.

22.

I 2 – 4 daqiqa
Hamma bilan salomlashadi.
“rebuttal” qilib, o`z nuqtai nazarini tiklaydi.
O`z argumentlarini yangi dalillar bilan
mustahkamlaydi. (Yangi argumentlar kiritmaydi).
O`z argumentlarining ustun ekanligini ko`rsatadi.
Opponentlarini inkor etadi.
Xulosa chiqarib, o`z nutqini quyidagi so`zlar bilan
tamomlaydi: “Hurmatli hakamlardan bizning
jamoamizga ovoz berishingizni
so’raymiz”.

23.

T 3 - 3 daqiqa
O`yinning natijasini chiqaradi, asosiy to`qnashuv joylarini
ochib beradi.
Hakamlarga o`z falsafa va argumentlarining ustunligini
tasdiqlab beradi.
Opponentlarining nuqtai nazarini inkor etadi, lekin yangi
argument keltirmaydi.
O`z nuqtai nazariy chizig`ini tugallaydi. (Boshqa spikerlardan
ko`ra bu so`zlarda dalilllar kamroq bo`lishi kerak)
O`z chiqishini quyidagi so`zlar bilan tamomlaydi: “Shu
sabablarga ko`ra hakamlardan o`z ovozlarini bizning
jamoamizga berishini so`raymiz”

24.

I 3 – 2 daqiqa
O`yinning natijasini chiqaradi, asosiy to`qnashuv joylarini
ochib beradi.
Hakamlarga o`z falsafa va argumentlarining ustunligini
tasdiqlab beradi.
Opponentlarining nuqtai nazarini inkor etadi, lekin yangi
argument keltirmaydi.
O`z nuqtai nazariy chizig`ini tugallaydi. (Boshqa spikerlardan
ko`ra bu so`zlarda dalilllar kamroq bo`lishi kerak)
O`z chiqishini quyidagi so`zlar bilan tamomlaydi: “Shu
sabablarga ko`ra hakamlardan o`z ovozlarini bizning
jamoamizga berishini so`raymiz”

25.

Alohida maslahatlar
Mavzuni to`liq o`rganishga harakat qiling, ko`proq o`qing!
Raqibning ehtimoliy zarbalarini hisoblab chiqing va unga
tayyorlaning!
Nutqda gumonsiramang, noaniqliklarga yo`l qo`ymang. “Bo`lishi
mumkin”, “kim bilsin”, “raqib jamoa to`g`ri aytayotgandir” kabi
jumlalarni ishlatmang!
To`liq ishonch bilan gapiring!
Har doim odobni saqlang, asabiylashmang, jahl qilmang!
O`z nutqingizda o`rinli hazillarni ishlating!
Tez gapirmang, shoshilmang!
Raqib jamoaning har bir notig`ining fikriga diqqat qiling, yozib
oling!
Truizm (Alixo`ja-Xo`jaali), tavtoligiya (inkor etib bo`lmas g`oya),
maxsus bilimlar, diniy, irqiy manbalardan, yuqori siyosiy nufuzga
ega bo`lgan kuchlarga ochiq tanqiddan foydalanmang!
O`zingizga ishoning! SIZ ENG YAXSHI NOTIQSIZ!!!

26.

27.

28.

Kelajakda yashashni orzu qilgan
hayotingni hozirdan boshla!
(Mark Avreliy)