Podstawy prawne w dziedzinie BHP

1. Podstawy prawne w dziedzinie BHP 

Podstawy prawne w dziedzinie
BHP

2. Slajd 2

3. Konstytucja

• Podstawowym aktem prawnym, mówiącym o
prawie do bezpiecznych i higienicznych
warunków pracy, jest Konstytucja RP, która w
art. 66 gwarantuje takie prawo każdemu.
Sposób realizacji tego prawa określa ustawa

4. Slajd 4

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 2 kwietnia 1997 r.
(Dz. U. nr 78, poz. 483)
Art. 24
• Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej
Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami
wykonywania pracy.
Art. 66
• 1. Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych
warunków pracy. Sposób realizacji tego prawa oraz
Obowiązki pracodawcy określa ustawa.
Art. 68
• 1. Każdy ma prawo do ochrony zdrowia.

5. Slajd 5

• Ustawą określającą prawa i obowiązki obywateli w tym
zakresie jest Kodeks pracy. Podstawowe uregulowania
kodeksowe w zakresie bhp znajdują się w dziale X kodeksu
dotyczącym bhp, w dziale VII dotyczącym ochrony pracy
kobiet i w dziale IX dotyczącym ochrony pracy młodocianych.
Natomiast art. 9 Kodeksu pracy wskazuje na inne źródła prawa
pracy, szczególnie zaś porozumienia normatywne zawierane
między partnerami socjalnymi, tj. układy zbiorowe i inne
porozumienia
zbiorowe,
np.
akty
wewnątrzzakładowe
stanowione w formie regulaminów i statutów.

6. Slajd 6

Kodeks pracy
DZIAŁ DZIESIĄTY
Bezpieczeństwo i higiena pracy
Art. 207.
Rozdział I. Podstawowe obowiązki pracodawcy
§1. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy.
§2. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez
zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim
wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
W szczególności pracodawca jest obowiązany:
– organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki
pracy
– zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym
zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
– zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych
przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
– zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.

7. Slajd 7

• Wśród
źródeł
prawa
dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy można więc
wyróżnić
akty
prawne
powszechnie
obowiązujące, stanowione przez upoważnione
do tego organy oraz porozumienia zawierane
pomiędzy
partnerami
społecznymi,
obowiązujące grupy, które takie porozumienia
zawarły. Dodatkowo, jako źródło praw i
obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i
higieny pracy, zostały wprowadzone zasady
bhp.

8. Slajd 8

• ZASADY BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY –
pozaprawne (nie określone w prawie) reguły
bezpiecznego
postępowania,
wykonywaniu
określonej
wynikające
z
wymagane
pracy
doświadczenia
naukowych i technicznych.
oraz
przy
(czynności),
przesłanek

9. Slajd 9

• Przepisy powszechnie obowiązujące, poza
wymienionym już Kodeksem pracy, są to akty
wykonawcze
bezpośrednio
rozwijające
postanowienia działu X Kodeksu pracy oraz
przepisy ogólne, dotyczące określonych gałęzi
pracy lub rodzajów prac, wydane na
podstawie delegacji zawartej w art.23715 k.p.

10. Slajd 10

• Do przepisów powszechnie obowiązujących
należą również przepisy zaliczane do
przepisów prawa pracy, takie jak:
• ustawy ustanawiające nadzór i kontrolę nad
warunkami pracy,
• prawo budowlane
• prawo górnicze i geologiczne
• prawo atomowe.

11. Slajd 11

• Pozostałe przepisy, będące na podstawie art. 9
k.p przepisami prawa pracy, można podzielić
na
przepisy
stanowione
w
drodze
porozumienia
zawartego
pomiędzy
partnerami społecznymi lub w ściśle
określonych
przypadkach
przepisy
wewnątrzzakładowe, ustanawiane przez
samego pracodawcę.
• Do pierwszej grupy należy zaliczyć przepisy
bhp występujące w ponadzakładowych i
zakładowych układach zbiorowych pracy uzp .

12. Slajd 12

• Do najczęściej występujących w uzp
uregulowań z zakresu bhp zaliczyć można
przede wszystkim:
– dodatkowe przywileje zdrowotne
– dodatkowe urlopy dla pracowników pracujących w
warunkach szkodliwych lub uciążliwych oraz
skrócenie dobowego wymiaru czasu pracy dla
pracowników zatrudnionych w takich warunkach
– rekompensaty finansowe dla pracowników
zatrudnionych na stanowiskach pracy w
warunkach szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych
oraz niebezpiecznych.

13. Regulamin pracy

Aktem wewnątrzzakładowym, regulującym sprawy z zakresu bhp, jest regulamin pracy.
Zakres przedmiotowy regulaminu, określony w art. 1041 k.p. obejmuje uregulowania w
zakresie:
wyposażenia pracowników w odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej i
higieny osobistej,
wykazy prac wzbronionych pracownikom młodocianym i kobietom,
rodzaje prac i wykazy stanowisk pracy dozwolonej pracownikom młodocianym w celu
odbywania przygotowania zawodowego,
wykaz lekkich prac dozwolonych pracownikom młodocianym zatrudnionym w innym celu niż
przygotowanie zawodowe,
obowiązki dotyczące bhp w tym sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym,
które wiąże się z wykonywana pracą.

14. Slajd 14

• Regulamin pracy ustala pracodawca w porozumieniu z
zakładową organizacją związkową, jeżeli zatrudnia co
najmniej 20 pracowników. Jednakże, w przypadku gdy
pracodawca nie może uzgodnić treści regulaminu z
organizacją związkową lub gdy taka organizacja nie działa u
pracodawcy, regulamin ustala sam pracodawca. Regulamin
nie musi być ustalany, jeżeli w zakresie przewidzianym dla
regulaminu obowiązują postanowienia układu zbiorowego
pracy. Z treścią regulaminu pracodawca ma obowiązek
zapoznać każdego pracownika.

15. Zasady bhp

• Zasady bhp są regułami pozaprawnymi na
wzór klauzul
generalnych. Oznacza to, że nie są one zdefiniowanie prawnie ani
też określone w przepisach, jednakże - zgodnie z obowiązującymi
przepisami - zarówno pracodawca, jak i osoba kierująca
pracownikami i sam pracownik są obowiązani je przestrzegać, a ich
naruszenie
lub
niestosowanie
może
spowodować
sankcje
przewidziane w Kodeksie pracy. W teorii, za zasady bhp uważa
się reguły postępowania wynikające z doświadczenia życiowego
oraz przesłanek naukowych i technicznych