Патофизиология пәні; Қысқаша даму тарихы; Мақсаты мен міндеттері

1.

2. Дәріс тақырыбы

Патофизиология
пәні, мақсаты
мен міндеттері

3. Дәрістің жоспары:

Патофизиология пәні;
Қысқаша даму тарихы;
Мақсаты мен міндеттері;
Патофизиологияның бөлімдері;
Зерттеу әдістері;
Эксперименттің
артықшылықтары мен
кемшіліктері

4. ПАТОФИЗИОЛОГИЯ (грек. pathos- ауру, дерт; physis – жаратылыс, қызмет; logos- ілім) - ауру организмнің тіршілік заңдылықтарын зерттейтін ілім.

5.

6.

7. Қазақ елінде патофизиология

• XVII ғасырда Өтейбойдақ Тілеуқабылұлы қойлар мен дала түлкілеріне
тәжірибе жасаған; Қойдың басы мен
жүрегін жарақаттап, адамның жаны
қайда орналасқан деген сұраққа жауап
іздеген;
• Суға кетіп өлген және мұздап қалған
адамдарды тірілту жолдарын ұсынған.

8.

9.

Д.С. Четвертак
С.М. Лейтес

10.

11.

12.

13. Патофизиологияның бөлімдері:

ПАТОФИЗИОЛОГИЯ-1
Жалпы нозология;
Жалпы этиология;
Жалпы патогенез;
Біртектес дерттік үрдістер
ПАТОФИЗИОЛОГИЯ-2
• Жекелеген ағзалар мен жүйелердің
патофизиологиясы;
КЛИНИКАЛЫҚ ПАТОФИЗИОЛОГИЯ

14. Патофизиологияның міндеттері:

• АУРУДЫҢ ПАЙДА БОЛУ СЕБЕПТЕРІН
(ЭТИОЛОГИЯСЫН) ЗЕРТТЕУ;
• АУРУДЫҢ ДАМУ ЖОЛДАРЫН
(ПАТОГЕНЕЗІН) ЗЕРТТЕУ;
• ДӘРІГЕРЛІК ДҮНИЕТАНЫМДЫ
ҚАЛЫПТАСТЫРУ;
• ТӘЖІРИБЕЛІК ЕМДЕУ ТӘСІЛДЕРІН
ЖЕТІЛДІРУ;
• ДЕРТТАНУДЫҢ ЖАЛПЫ ҚАҒИДАСЫН
ҰСЫНУ.

15. Патофизиологияның негізгі зерттеу тәсілі

Патофизиологиялық тәжірибенің
негізгі ерекшелігі
• Жануарларда адам ауруларының үлгісін
алу

16.

17. Тәжірибенің артықшылықтары:

• аурудың басталуын зерттеу (жасырын,
әйгіленімсіз кезеңін);
• аурудың емделмеген түрін зерттеу;
• аурудың кез-келген сатысында ішкі
ағзалардың биохимиялық және
морфологиялық өзгерістерін зерттеу;
• емдеудің жаңа әдістерін дайындау
және дәрі-дәрмектердің әсерін сынау.

18. Тәжірибенің кемшіліктері:

• Жануарларда адам ауруы үлгісін
толық көлемде алуға болмайды;
• Жануарларда кейбір аурулардың
үлгісін алуға болмайды.

19. Дәріс тақырыбы:

20. ДӘРІСТІҢ ЖОСПАРЫ:

21.

Нозология ( грек. nosоs-ауру) – ауру туралы
жалпы ілім.
Жалпы нозология тарауы қамтиды:
Ауру туралы түсінік, анықтама;
Жалпы этиология;
Жалпы патогенез;
Ауру дамуындағы:
организм реактивтілігінің маңызы;
тұқым қуалаушылықтың маңызы;
дене бітімінің маңызы.

22. Денсаулық

23. Ауру

• “Ауру – тұтас организмнің қоршаған
орта жағдайларына қорғаныпбейімделу мүмкіншіліктерінің
шектелуімен көрінетін, дерттуындататын сыртқы және ішкі ықпалдардан дамитын, биологиялық және
әлеуметтік мұқтаждықтарын атқара
алмайтын оның жаңа сапалық
жағдайы”.

24.

25. Біртектес дерттік үрдістер:

• көптеген себептерден пайда
болуына қарамай бір патогенездік
жолмен өтеді;
• әрі бүліністік, әрі қорғаныстықбейімделістік маңызы бар;
• жоғары ұйымдастырылған
жануарлар мен адам организмінде
бірдей заңдылықпен өтеді

26. Біртектес дерттік үрдістер:

• Қабыну;
• Қызба;
• Гипоксия;
• Зат алмасуларының
бұзылыстары;
• Аллергия;
• Өспе өсуі

27.

–
гемартроз
Шорбуын
(анкилоз)
тұқыл

28. Аурудың нышандары:

1. Тұлғалық әйгіленімдердің болуы;
2. Айғақты әйгіленімдердің болуы;
3. Орта ықпалдарына организм
бейімделуінің шектелуі;
4. Еңбекке қабілеттілігінің болмауы.

29. Аурулардың жіктелуі

30.

Қан жүйесі, тыныс жүйесі, жүрек,
бүйрек аурулары
• Жаңа туған нәрестелердің аурулары,
балалар аурулары, егде және қарт
адамдардың аурулары
• Хирургиялық, терапиялық

31.

32. Аурудың сатылары:

33.

34.

• Жасырын (латенттік, әйгіленімсіз немесе
инкубациялық, обыралды) кезеңі;
• Аурудың хабаршы (продромалық) кезеңі.
Ауруалды жағдайында дұрыс ем-дом
қолданудан аурудың ары қарай дамуы
болмайды.

35. Ауру әйгіленімдері:

• Тұлғалық және айғақты;
• Спецификалық және бейспецификалық

36.

Қызылша кезіндегі БельскийФилатов, Коплик таңдағы
Жәншау
(скарлатина)
кезіндегі
бөртпелер
Жел шешек

37.

38. Аурудың аяқталуы мен салдарлары

Сауығу
Өлім
клиникалық
Сүлде
түрге
айналуы
биологиялық

39. Сауығу тетіктері:

40. 2. Салыстырмалы тұрақты икемделістік тетіктер

ағзалардың қосымша мүмкіншіліктерінің қосылуы. Сау организмде өкпенің
тыныстық беткейінің 20-25%, жүрек
еті қуатының 20%, бауыр ұлпасының
15% ғана пайдаланылады;
реттеуші жүйелер қызметтерінің жаңа
деңгейге көтерілуі, (мәселен, қызба,
лейкопоез артуы кездерінде);
улардың бейтараптануы;
дәнекер тіннің әсерленістері.

41. 3. Тұрақты қорғану-икемделу тетіктері

ай, жылдар бойы сақталады
(икемделістік гипертрофия және
гиперплазия, регенерация,
иммунитет)

42. Толық сауығу

43.

• - организмде бар ауруға басқа бір дерттік
үрдістің қосылуы. Ол негізгі аурудың даму
ерекшеліктеріне байланысты немесе
жүргізілген аңғарымдық (диагноздық)
және емдік шаралардың күтпеген
зардаптары болады.
• – аурудың клиникалық көріністерінің
уақытша жоғалуы
• – ауру әйгіленімдерінің қайтадан пайда
болуы

44. Өлім табиғи мезгілсіз

45.

жүрек соғуы мен тыныс алу жиілеп әлсірейді, артынан сирейді,
, санасезім, рефлекстер үдемелі түрде азаяды,үзілісті тыныс дамиды.
Ақтық үзіліс
- Кезінде
тыныс алу және жүрек соғуы
тоқтайды,
Рефлекстер жоғалады, көз қарашығы
кеңиді.

46. ЖАНТӘСІЛІМ кезеңінде

47.

• ДЕНЕНІҢ МҰЗДАУЫ;
• ДЕНЕНІҢ СІРЕСІП ҚАЛУЫ;
• ӨЛІКТІК ДАҚТАР пайда болуы.

48. Реанимация – организмді тірілту

РЕАНИМАЦИЯНЫҢ ҰСТАНЫМДАРЫ:
1.
Жүрек жұмысын қалпына келтіру
Жүрекке тікелей немесе кеуде сыртынан
ысқымақ (массаж) жасау;
Дефибрилляция- жүрек етінің жыпылығын жою

49.

50. 2. Тыныс алуды қалпына келтіру

3. Бұзылған зат алмасуларын
қалпына келтіру

51. Тірілтілген организм ауруының сатылары:

1.Ағза функцияларының уақытша
тұрақтану сатысы
Реанимациядан 10-12 сағаттан кейін
дамиды
Тыныс алудың және қанайналымның тұрақтануы.

52. 2. Организм жағдайының қайтадан құлдырау сатысы

• Бірінші тәуліктің соңында, екінші тәуліктің
басында байқалады:
Гипоксиядан соңғы энцефалопатия;
Жүрек және тыныс алудың жіті
жеткіліксіздігі;
Бүйрек және бауырдың жіті жеткіліксіздігі.
3. Организм қызметтерінің қалпына келу
сатысы.

53. Тірілтілген организм ауруының патогенезі

Тірілтілген организм
Аноксия
Мембрана
липидтерінің
асқын тотығуы
Уыттану

54. .

Аноксия
• анаэробты гликолиздің әсерленуі, метаболизмдік ацидоз
дамуы, ағзалар мен тіндерде
микроциркуляцияның
және
электролиттер алмасуының
бұзылыстары;

55.

Реперфузия
Қанайналымының қалпына келуі ,
тіндерге оттегінің жеткізілуі және оның
тіндерде толық пайдаланылмауы,
оттегінің бос радикалдары құрылуы,
Липидтердің асқын тотығуы
Мембраналардың зақымдануы

56.

Қанайналымының қалпына келуі

57.

• Қой, жігіттер, күн болды
ойланарлық,
• Білім, әдет, ақылды ойға
аларлық,
• Надандықтан еліріп босқа
жүрсек,
• Мына заман көрсетер бізге
тарлық. (Шәкәрім Құдайберді ұлы)