Жануарлар әлемінің түсінігі және принциптері

1.

2.

1. Жануарлар әлемінің түсінігі және принциптері
2. Жануарлар дүниесін ұтымды пайдалану мен
қорғауды қамтамасыз ететің мемлекеттікқұқықтық механизмі.

3.

Құқықтық
қорғау
–
бұл
жануарлар әлемін қорғаудағы
міндеттемелерді орындаудың
бір
әдісі,
құқықтық
нормаларды
қолдану
мен
шығарудың
еркін
білдіру,
тұтастығын
сақтауға
бағытталады,
жануарлар
қауымының
табиғи
көптүрлілігі, оларды тиімді
пайдалану мен ұдайы өндіру
болып табылады.
Жануарлар әлемі қоршаған
ортаның
құрамдас
бөлігі
ретінде қоршаған ортаның
басқа бөліктерімен тұрақты
экологиялық
байланыстағы
және
табиғи
бостандықтағыжер
бетіндегі
және
судағы
жануарларды
қамтиды.

4.

Жануарлар дүниесі ұғымы
дегеніміз жер қыртысында
табиғи еркін
жағдайдатұрақты немесе
уақытша мекендейтін барлық
жабайы жануарлар (сүт
қоректілер, құстар, бауырмен
жорғалаушылар,
қосмекенділер, балықтар,
ұлутектілер (молюскалар),
насекомдар) жатады.
Жануарлар дүниесі құқықтық
қорғау, өсімін молайту және
пайдалану құқықтық
ережелері – жануарлар тобын
қорғау және пайдалану деген
сөз. Осы саладағы барлық
қатынастардыңреттелуі
мемлекеттік шаралар
құқықтық сипатқа ие.

5.

1) жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi
төнген түрлерi;
2) жануарлардың аң аулау объектiлерi болып табылатын
түрлерi;
3) жануарлардың балық аулау объектiлерi болып
табылатын түрлерi;
4) жануарлардың өзге де шаруашылық мақсаттарда (аң
аулау мен балық аулаудан басқа) пайдаланылатын түрлерi;
5) жануарлардың шаруашылық мақсаттарда
пайдаланылмайтын, бiрақ экологиялық, мәдени және өзге
де құндылығы бар түрлерi;
6) жануарлардың халықтың денсаулығын сақтау, ауыл
шаруашылығы және басқа да үй жануарларын аурудан алдын
ала қорғау, қоршаған ортаға зиян келтiрiлуiн болдырмау,
ауыл шаруашылығы қызметiне айтарлықтай зиян келтiру
қаупiнiң алдын алу мақсатында саны реттелуге тиiс түрлерi.

6.

Жануарлар дүниесін қорғау мен олардың
өсімін молайту, пайдалану ережелері,
жануарлар дүниесінің өсіп-өну үрдісін өсімін
қорғау, табиғи жағдай жасау, олардың табиғи
ортасына қол сұқпау саласындағықатынастары
Қазақстан Республикасының тиісті
заңдарымен реттеледі.
Біздің елімізде табиғатты қорғау және оның
байлықтарын ұтымды пайдалану қоғамның
дамуыныңконституциялық қағидаларына
енгізілген, ол әрбір адамның парызыретінде
жалпымемлекеттік, жалпыхалықтық міндет
болып табылады.

7.

• 1) жануарлар дүниесiнiң қорғалуын, өсiмiн молайтуды және
орнықты пайдаланылуын қамтамасыз ету;
• 2) жануарлар дүниесiн iзгiлiк принциптерiне сәйкес
жануарларға қатал қарауға жол бермейтiн тәсiлдермен
пайдалану;
• 3) жануарлар дүниесiнiң пайдаланылуы мен қорғалуына мемлекеттiк
бақылауды жүзеге асыру жөнiндегi қызметтiң жануарлар дүниесi объектiлерiн
пайдалану жөнiндегi қызметпен қоса атқарылуына жол бермеу;
• 4) жануарлар дүниесiн пайдалану құқығын жердi, суларды, өсiмдiк
дүниесiн және басқа табиғи ресурстарды пайдалану құқығынан бөлу;
• 5) жануарлар дүниесiн арнайы пайдаланудың ақылы болуы;
• 6) Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесiн қорғау,
өсiмiн молайту және пайдалану саласындағы заңдарын
бұзғаны үшiн жауапкершiлiктен бұлтартпау;

8.

жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
саласындағы мемлекеттiк саясаттың негiзгi бағыттарын
әзiрлейдi және iске асырылуын қамтамасыз етедi;
жануарлар дүниесiн иелену, пайдалану және оған билiк ету
құқығын жүзеге асырады;
уәкiлеттi органның және жергiлiктi атқарушы органдардың
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
мәселелерi жөнiндегi қызметiне басшылық жасауды жүзеге
асырады;
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
жөнiндегi мемлекеттiк бағдарламаларды әзiрлейдi;
уәкiлеттi органды белгiлейдi;
жануарлар дүниесi объектiлерiн алып қоюға арналған
лимиттердi бекiтедi;
халықаралық және республикалық маңызы бар балық
шаруашылығы су тоғандарының (учаскелерiнiң) тiзбесiн
бекiтедi;
аң аулау, балық аулау ережелерiн бекiтедi;

9.

жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асырады;
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
жөнiндегi салалық (секторлық) бағдарламаларды әзiрлейдi;
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асырады;
бекiтiлген лимиттер негізiнде жануарлар дүниесi
объектiлерiн алып қоюға арналған квоталарды бөледi;
аңшы куәлiгiн берудiң тәртiбiн белгiлейдi;
аңшылық шаруашылықтарының санаттарын белгiлейдi;
жануарлар дүниесiн пайдалануға рұқсаттар бередi;
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
саласындағы нормативтердi әзiрлейдi;
жануарлар дүниесiн мемлекеттiк есепке алуды, оның
мемлекеттiк кадастры мен мониторингiн жүргiзедi;

10.

жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану жөнiндегi өңiрлiк бағдарламаларды
бекiтедi;
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану мәселелерi бойынша жергiлiктi
атқарушы органдар басшыларының есептерiн
қарайды.

11.

жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
жөнiндегi өңiрлiк бағдарламаларды әзiрлейдi және олардың
iске асырылуын қамтамасыз етедi;
жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану
жөнiндегi ведомстволық бағыныстағы органдар мен
ұйымдардың қызметiн үйлестiру мен бақылауды жүзеге
асырады;
жергiлiктi маңызы бар балық шаруашылығы су
тоғандарының тiзбесiн бекiтедi;
жануарлар дүниесiн пайдаланушыларға Қазақстан
Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен
аңшылық алқаптар мен балық шаруашылығы су тоғандарын
(учаскелерiн) бекiтiп беру жөнiнде шешiмдер қабылдайды.

12.

Жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және
пайдалану туралы Қазақстан Республикасының 2004
жылғы 9 шілдедегі N 593 Заңы.
И.С. Уханова. Экологическое право: учебник. Изд-во
СПб ун-та МВД России. ‒ СПб. : ООО «Р-КОПИ», 2018.
‒ 216 с.
О.Р.Саркисов, Е.Л. Любарский . Экологическое право:
учеб. -5-е изд. переработанное и доп – Казань:
Центр инновационных технологий, 2014. – 335
с.Стамқұлов Ә.С., Стамқұлов Г.Ә. ҚР жер құқығы.
Жалпы бөлім. Оқу құралы. – Алматы. Заң әдебиеті.
2004. - 334 бет