Мәнерлеп сырғанау

1.

Тақырыбы: Мәнерлеп
сырғанау
Дайындаған: УА-11 тобының студенті Мырзағалиева Ж.Н.
Тексерген: Плешакова Ю.М.

2.

Мәнерлеп сырғанау

3.

• Мәнерлеп сырғанау — спорт түрі. Мұнда
спортшы конькимен сырғанап, музыка сазына
сәйкес әсем қимыл жасайды.
• Мәнерлеп сырғанау алғаш рет Ұлыбританияда
пайда болған. 1763 ж. Лондонда Б.Вест мәнерлеп
сырғанаудан алғаш рет өнер көрсеткен.
Мәнерлеп сырғанаумен айналысатын әлемдегі ең
ежелгі әрі әйгілі клуб 1742
жылы Эдинбург қаласында болған. Мәнерлеп
сырғанаудың жекелей, жұптасып, топтасып
сырғанау және мұздағы би түрлері бар

4.

5.

• Жекелей сырғанауда міндетті және еркін
жаттығудан спортшы өзінің қабілеті мен
шеберлігін көрсетеді. Жұптасып сырғанауға жігіт
пен қыз қатысады. Оның үш түрі олимпиада
бағдарламасына енген.
• Мәнерлеп сырғанауда қозғалыс жылдам не баяу,
әр түрлі бағытта (айналып, секіріп, тағы да басқа)
орындалуы тиіс. Спорттың бұл түріне баланы 7-8
жастан баули бастайды.

6.

7.

• Мәнерлеп сырғанаудан әлем чемпионаты
1896 жылдан бастап өтіп келеді. Әуелі
жарыс тек қана ерлер арасында өтсе, он
жылдан кейін әйелдер де күш сынаса
бастады. 1908 жылы жұптасып
сырғанаудан, 1950 жылы мұз үстіндегі
бишілер бәсекесі ұйымдастырыла бастады.

8.

9.

• Қазақстанда алғашқы жарыстар 1957 жылы өтті.
Қазақстандықтар арасында жұптасып сынға
түсуден Е.Стекольникова мен Д.Казарлыга 1996 ж.
Харбинде өткен III Қысқы Азия
ойындарында алтын, ал 1996
жылы Кореяның Кангвон қаласында өткен IV
Қысқы Азия ойындарында М.Халтурина мен
Е.Крюков күміс жүлдені еншіледі.

10.

11.

• Қазір мәнерлеп сырғанаушылар
үйірмелері Алматы, Астана, Орал, Ақтөбе,
Теміртау, Қарағанды, Өскемен қалаларында
жұмыс істейді. 2014 ж. 15
ақпанда Сочидегі қысқы олимпиадада
Денис Тен Қазақстан тарихындағы бұл
спорт түрінен алғашқы медаль - қола
медальды жеңіп алды.

12.

13.

Мәнерлеп сырғанаудың
тарихы
• Мәнерлеп сырғанаудың шығу тарихы ежелгі
дәуірде жатыр және қола дәуірінде (б.з.д. 4
мыңжылдықтың аяғы - 1-мыңжылдықтың басы)
басталған, бұл археологиялық олжалармен
дәлелденеді - ірі жануарлардың аяқ-қолдарының
фальангесінен жасалған сүйек конькидері.
Осындай табылулар Еуропаның көптеген
елдерінде кездеседі, ал ең ежелгі «коньки» Одесса
маңындағы Оңтүстік Бұғаның жағасынан
табылды

14.

15.

• Алайда мәнерлеп сырғанаудың спорт түрі
ретінде пайда болуы, конькиді бұрынғыдай
сүйектен емес, темірден жасай бастаған
сәтпен байланысты. Зерттеулерге сәйкес,
бұл алғашқы жағдай Голландияда, XII-XIV
ғасырда болған. Бастапқыда мәнерлеп
сырғанау әдемі позаны сақтай отырып,
мұзға түрлі фигураларды салу шеберлігі
үшін жарыс болды.

16.

17.

• Алғашқы мәнерлеп сырғанау клубтары 18 ғасырда Британ
империясында, Эдинбургте (1742) пайда болды. Сондайақ, конкурсқа қатысуға міндетті тұлғалардың тізімі және
жарыстың алғашқы ресми ережелері жасалды.
Артиллерия лейтенанты Роберт Джонс сол кезде белгілі
болған барлық негізгі тұлғаларды сипаттаған «Скейт
туралы келісім» (1772) жариялады [2]. Мәнерлеп сырғанау
Еуропадан Америка Құрама Штаттары мен Канадаға
келді, онда ол өте дамыды. Мұнда көптеген мәнерлеп
сырғанау клубтары құрылды, коньки тебудің жаңа үлгілері
жасалды, технологиялар мектебі құрылды.

18.

19.

Мәнерлеп сырғанаудың
түрлері
• Ерлер мен әйелдердің жалғыз
сырғанауы
• Жұппен сырғанау
• Спорттық би
• Синхронды конькимен жүгіру

20.

21.

Мәнерлеп сырғанаудың негізгі
элементтері
Қадамдар - бұл конькимен сырғанаудың негізгі
элементтері - доғалар, үштіктер, тартқыштар,
жақшалар, ілгектер, ілмектер мен ілмектер.
Бағдарламалар элементтерін қосу үшін қадамдар
қолданылады. Сонымен қатар, қадам жолдары
бағдарламаның маңызды элементі болып табылады.
• Спиральдар- бұл мұз үстінде бір коньки және аяғы
(тізе мен етікті қоса) жамбас деңгейінен жоғары
орналасқан позиция. Спиральдардың позициялары
бір-бірінен жылжымалы аяқпен (оңға, солға), жиегіне
(сыртқы, ішкі), сырғу бағытымен (алға, артқа) және
бос аяғының орналасуымен (артқа, алға, бүйірмен)
ерекшеленеді.

22.

23.

• Айналдыру- Мәнерлеп сырғанау кезінде жыланның қисықтығы бір
немесе екі конькидің пышағында көптеген әр түрлі айналымдардың
пайда болуына әкелді. Тұрақты айналу бар (мысалы, «көлбеу»),
орамадағы айналдыру («жоғарғы») және «қарлығаш» күйінде
(Либела) бұрылулар бар. Айналдыру кезінде аяқтарды өзгерту және
позицияны өзгерту айналу комбинациясын жасауға мүмкіндік береді.
• Секіру- Жүгіру екі топқа бөлінеді - костальды және шұлық (беріліс).
Шекпен секіру кезінде мұздан серпілу коньки шетінен, шұлықтарда конькидің саусақтарының итеруімен жүреді. Қазір коньки тебушілер
секірудің 6 негізгі түрін - қой терісі, салфетка, ритбергер, флип, луц
және акселмен айналысады. Салхоу, Риттбергер және Аксель
шеттерінен секіруге жатады; қой терісінің пальтосы, флип және луц дентикулаларға.

24.

25.

Мәнерлеп сырғанау дене
тәрбиесі ретінде
Біз теледидардан балалар «мектепке дейінгі жастағы балалар»
қатарына қосылатын «жоғары жетістіктердің спортын» көреміз,
ал 30 жастағы спортшы ардагер болып саналады. Алайда,
коньки тебу - бұл үлкен жастағы адамдар үшін жақсы дене
тәрбиесі. 1926 жылы конькимен сырғанауды игерген М.Хвостов
жазғандай, бірақ мақсатсыз «айналдыра» шыққысы келмеді,
жылдамдықпен жүгіру, хоккей және мәнерлеп сырғанау
техникасымен шұғылдану сияқты керемет таңдау болған жоқ.
Жүгіру және хоккей бәріне қызықты емес - сондықтан мәнерлеп
сырғанауға қызығатын адамдар көп (көбінесе хоккей
конькілерінде). Біреу Дэн Перцеваль экстремалды мұз айдынын
- ерлердің пластикі мен хоккейге арнайы бейімделген мәнерлеп
сырғанауды ұсынады.

26.

27.

Бұрынғы спортшылар мен ересектерде коньки
спортын меңгерген адамдар үшін жарамсыз
жарыстар бар. Егер қатысушылардың саны аз
болса, ерлер мен әйелдердің жалпы жағдайлары
болуы мүмкін (бөлу конькимен сырғанау
деңгейіне байланысты - мысалы, «қола
алдындағы» секірістерге бір төңкеріске дейін
рұқсат етіледі, луцтан басқа ), егер деңгей көп
болса, оларды жасына қарай бөлуге болады.

28.

29.

• Жеке адамдар әдетте төрт-бес топқа, жұптар екіүшке бөлінеді. Синглдер мен жұптар бір қысқа
бағдарламаны, бишілер - екі билетті қайтарады.
Мұндай жарыстарда ерекше пәндер болады мысалы, жалғыз би, импровизация (қатысушылар
музыка тыңдайды, содан кейін оларға бағдарлама
жасауға жарты сағат уақыт беріледі) немесе
міндетті фигуралар.

30.

31.

Назар аударғандарыңызға
рахмет!!!