Что такое триггер?

1.

Ի՞նչ
Ի՞նչ էէ տրիգերը,
տրիգերը, ինչի՞
ինչի՞ համար
համար էէ այն,
այն, նրանց
նրանց դասակարգումը
դասակարգումը ևև գործողության
գործողության սկզբունքը:
սկզբունքը:
1.
1. Տրիգերը
Տրիգերը թվային
թվային տեխնոլոգիայի
տեխնոլոգիայի էլեմենտ
էլեմենտ է,
է,
երկկայուն
երկկայուն սարք,
սարք, որն
որն անցնում
անցնում էէ վիճակներից
վիճակներից
որևէ
որևէ մեկին
մեկին ևև կարող
կարող էէ անորոշ
անորոշ ժամանակով
ժամանակով
մնալ
մնալ դրանում,
դրանում, նույնիսկ
նույնիսկ երբ
երբ արտաքին
արտաքին
ազդանշանները
ազդանշանները հեռացվում
հեռացվում են:
են: Այն
Այն
կառուցված
կառուցված էէ առաջին
առաջին մակարդակի
մակարդակի
տրամաբանական
տարրերից
տրամաբանական տարրերից (ԵՎ-ՈՉ,
(ԵՎ-ՈՉ, ԿԱՄԿԱՄՈՉ
ՈՉ ևև այլն)
այլն) ևև պատկանում
պատկանում էէ երկրորդ
երկրորդ
մակարդակի
մակարդակի տրամաբանական
տրամաբանական սարքերին։
սարքերին։
Այն
Այն համարվում
համարվում էէ հիշող
հիշող էլեմենտ:
էլեմենտ:
2.
2. Գործնականում
Գործնականում տրիգերները
տրիգերները
արտադրվում
արտադրվում են
են միկրոսխեմաների
միկրոսխեմաների
տեսքով
առանձին
տեսքով առանձին փաթեթում
փաթեթում կամ
կամ
ներառված
են
որպես
խոշոր
ինտեգրալ
ներառված են որպես խոշոր ինտեգրալ
սխեմաների
սխեմաների (LSI)
(LSI) կամ
կամ ծրագրավորվող
ծրագրավորվող
տրամաբանական
տրամաբանական զանգվածների
զանգվածների (PLM)
(PLM)
մեջ:
մեջ:
3.
3. Մենք
Մենք կդիտարկենք՝
կդիտարկենք՝
11 Տրիգերի
Տրիգերի սինխրոնիզացման
սինխրոնիզացման
դասակարգումը
դասակարգումը ևև տեսակներ
տեսակներ
22 Տրիգերների
Տրիգերների տեսակները
տեսակները ևև ինչպես
ինչպես են
են
դրանք
աշխատում
դրանք աշխատում
2.1
2.1 RS
RS Տրիգեր
Տրիգեր
2.2
2.2 D-Տրիգեր
D-Տրիգեր
2.3
T-Տրիգեր
2.3 T-Տրիգեր
2.4
2.4 JKJK- Տրիգեր
Տրիգեր
4.
4. Գործնական
Գործնական օգտագործումը
օգտագործումը
Տրիգերները
բաժանվում
Տրիգերները բաժանվում են
են երկու
երկու մեծ
մեծ դասի.
դասի.
ասինխրոն;
ասինխրոն;
սինխրոն
սինխրոն (տակտային):
(տակտային):
Նրանց
Նրանց միջև
միջև հիմնական
հիմնական տարբերությունն
տարբերությունն այն
այն է,
է, որ
որ ասինխրոն
ասինխրոն
սարքերում
սարքերում ելքային
ելքային ազդանշանի
ազդանշանի մակարդակը
մակարդակը փոխվում
փոխվում էէ մուտքի
մուտքի
(մուտքերում)
ազդանշանի
փոփոխության
հետ
միաժամանակ:
(մուտքերում) ազդանշանի փոփոխության հետ միաժամանակ:
Սինխրոն
Սինխրոն տրիգերների
տրիգերների դեպքում
դեպքում վիճակի
վիճակի փոփոխություն
փոփոխություն տեղի
տեղի էէ
ունենում
միայն
դրա
համար
հատուկ
նախատեսված
մուտքում
ունենում միայն դրա համար հատուկ նախատեսված մուտքում
սինխրոնիզացնող
սինխրոնիզացնող (ստրոբ)
(ստրոբ) ազդանշանի
ազդանշանի առկայության
առկայության դեպքում:
դեպքում: Այդ
Այդ
նպատակով
տրամադրվում
է
հատուկ
մուտք՝
նշանակված
C
տառով
նպատակով տրամադրվում է հատուկ մուտք՝ նշանակված C տառով
(clock):
(clock):
5.
5. Տրիգների
Տրիգների տեսակները
տեսակները ևև ինչպես
ինչպես են
են դրանք
դրանք գործում
գործում
RS
RS Տրիգեր
Տրիգեր
Ասինխրոն,
Ասինխրոն, բիստաբիլ
բիստաբիլ սարքի
սարքի ամենատարածված
ամենատարածված տեսակը
տեսակը RS
RS տրիգերն
տրիգերն
է:
է: Այն
Այն վերաբերում
վերաբերում էէ 0-ի
0-ի ևև 1-ի
1-ի առանձին
առանձին վիճակի
վիճակի կարգավորումներով
կարգավորումներով
տրիգերներին:
տրիգերներին: Դրա
Դրա համար
համար կա
կա երկու
երկու մուտք.
մուտք.
SS –– տեղադրում;
տեղադրում;
R
R –– վերականգնում
վերականգնում /սբրոս/:
/սբրոս/:
Կա
Կա ուղիղ
ուղիղ ելք
ելք Q,
Q, ևև կարող
կարող էէ լինել
լինել նաև
նաև հակադարձ
հակադարձ ելք
ելք Q1:
Q1: Դրա
Դրա վրա
վրա
տրամաբանական
տրամաբանական մակարդակը
մակարդակը միշտ
միշտ հակառակ
հակառակ էէ Q
Q մակարդակին.
մակարդակին. սա
սա
կարող
է
հարմար
լինել
սխեմաներ
մշակելիս:
Նկ.
1
կարող է հարմար լինել սխեմաներ մշակելիս: Նկ. 1
A

2.

A
6.
6. Կարևոր.
Կարևոր. Այն
Այն տարբերակը,
տարբերակը, երբ
երբ երկու
երկու մուտքերում
մուտքերում կա
կա տրամաբանական
տրամաբանական տարբերակ,
տարբերակ, արգելված
արգելված է:
է: Տրիգերը
Տրիգերը
կբերվի
կբերվի կամայական
կամայական վիճակի:
վիճակի: Շղթաներ
Շղթաներ մշակելիս
մշակելիս պետք
պետք էէ խուսափել
խուսափել այս
այս իրավիճակից:
իրավիճակից:
7.
7. Կա
Կա RS
RS տրիգերի
տրիգերի այլ
այլ տարբերակ:
տարբերակ: Այն
Այն ունի
ունի լրացուցիչ
լրացուցիչ մուտք՝
մուտք՝ C:
C: Շրջումը
Շրջումը տեղի
տեղի էէ ունենում,
ունենում, երբ
երբ բավարարվում
բավարարվում են
են
երկու
երկու պայմաններ.
պայմաններ.
ա./
ա./ Set
Set կամ
կամ Reset
Reset մուտքում
մուտքում բարձր
բարձր մակարդակի
մակարդակի առկայությունը.
առկայությունը.
բ./
սինխրո
ազդանշանի
առկայությունը.
բ./ սինխրո ազդանշանի առկայությունը.
Նման
Նման տարրը
տարրը օգտագործվում
օգտագործվում էէ այն
այն դեպքերում,
դեպքերում, երբ
երբ միացումը
միացումը պետք
պետք էէ հապաղվի,
հապաղվի, օրինակ,
օրինակ, մինչև
մինչև անցողիկ
անցողիկ
երևույթների
երևույթների ավարտը:
ավարտը: RS
RS –– տիպի
տիպի տրիգգերները
տրիգգերները սակավ
սակավ են
են օգտագործվում:
օգտագործվում:
DD- ՏՐԻԳԵՐ
ՏՐԻԳԵՐ
B

3.

B
D-տրիգերը
D-տրիգերը պատկանում
պատկանում էէ C
C մուտքով
մուտքով սինխրո-ազդանշանի
սինխրո-ազդանշանի կառավարմամբ
կառավարմամբ սինխրոնիզացվող
սինխրոնիզացվող
սարքերի
սարքերի կատեգորիային:
կատեգորիային: Կա
Կա նաև
նաև տվյալների
տվյալների մուտք,
մուտք, որը
որը նշանակվում
նշանակվում է՝
է՝ D-ով
D-ով (Տվյալներ):
(Տվյալներ):
Ֆունկցիոնալության
Ֆունկցիոնալության առումով
առումով սարքը
սարքը դասակարգվում
դասակարգվում էէ որպես
որպես տրիգեր,
տրիգեր, որը
որը տեղեկատվություն
տեղեկատվություն էէ
ստանում
ստանում մեկ
մեկ մուտքագի
մուտքագի միջոցով:
միջոցով:
Քանի
Քանի դեռ
դեռ սինխրոազդանշանի
սինխրոազդանշանի մուտքում
մուտքում կա
կա տրամաբանական
տրամաբանական մեկը,
մեկը, Q
Q ելքի
ելքի ազդանշանը
ազդանշանը կրկնում
կրկնում էէ
այդ
այդ ազդանշանը
ազդանշանը տվյալը
տվյալը մուտքագրելով
մուտքագրելով (թափանցիկության
(թափանցիկության ռեժիմ):
ռեժիմ): Հենց
Հենց որ
որ ստրոբի
ստրոբի մակարդակը
մակարդակը գնա
գնա
00 վիճակի,
վիճակի, Q
Q ելքի
ելքի մակարդակը
մակարդակը կմնա
կմնա նույնը,
նույնը, ինչ
ինչ եղել
եղել էէ անկման
անկման պահին:
պահին: Այս
Այս կերպ
կերպ կարող
կարող ենք
ենք
ցանկացած
ցանկացած պահի
պահի ամրագրել
ամրագրել մուտքային
մուտքային մակարդակը
մակարդակը ելքի
ելքի վրա:
վրա: Նկ.2
Նկ.2
Գործնականում
Գործնականում երկու
երկու տեսակի
տեսակի բիստաբիլ
բիստաբիլ սարքեր
սարքեր կարելի
կարելի էէ միավորել
միավորել մեկ
մեկ չիպի
չիպի մեջ:
մեջ: Օրինակ,
Օրինակ, D
D ևև RS
RS
տրիգերները:
տրիգերները: Այս
Այս դեպքում
դեպքում առաջնահերթություն
առաջնահերթություն ունեն
ունեն Set/Reset
Set/Reset (RS)
(RS) մուտքերը:
մուտքերը: Եթե
Եթե ​դ​դրանց
րանց վրա
վրա կա
կա
տրամաբանական
տրամաբանական զրո,
զրո, ապա
ապա սարքը
սարքը իրեն
իրեն պահում
պահում էէ սովորական
սովորական D-trigger-ի
D-trigger-ի նման:
նման: Նկ.3
Նկ.3
Նկ. 2
Նկ. 3

4.

T
T Տրիգգեր
Տրիգգեր
T-տրիգերը
T-տրիգերը պատկանում
պատկանում էէ հաշվող
հաշվող
բիստաբիլ
տարրերի
դասին։
բիստաբիլ տարրերի դասին։ Նրա
Նրա
գործողության
գործողության տրամաբանությունը
տրամաբանությունը
պարզ
պարզ է.
է. այն
այն փոխում
փոխում էէ իր
իր վիճակը
վիճակը
ամեն
ամեն անգամ,
անգամ, երբ
երբ մեկ
մեկ այլ
այլ
տրամաբանական
տրամաբանական մեկ
մեկ գալիս
գալիս էէ իր
իր
մուտքին:
Եթե
մ
​
ուտքի
վրա
կիրառվի
մուտքին: Եթե ​մուտքի վրա կիրառվի
իմպուլսային
իմպուլսային ազդանշան,
ազդանշան, ապա
ապա
ելքային
ելքային հաճախականությունը
հաճախականությունը երկու
երկու
անգամ
անգամ ավել
ավել կլինի
կլինի մուտքային
մուտքային
հաճախականությունից:
հաճախականությունից: Հակադարձ
Հակադարձ
ելքի
ելքի դեպքում
դեպքում ազդանշանը
ազդանշանը կլինի
կլինի
ուղիղ
ազդանշանի
հակաֆազ:
ուղիղ ազդանշանի հակաֆազ:
Այսպես
Այսպես էէ աշխատում
աշխատում ասինխրոն
ասինխրոն TT
տրիգերը։
տրիգերը։ Կա
Կա նաև
նաև սինխրոն
սինխրոն տարբերակ։
տարբերակ։
Երբ
Երբ իմպուլսային
իմպուլսային ազդանշան
ազդանշան էէ կիրառվում
կիրառվում
սինխրոնիզացիայի
մուտքի
վրա,
սինխրոնիզացիայի մուտքի վրա, (C)
(C) ևև եթե
եթե
կա
կա տրամաբանական
տրամաբանական ազդանշան
ազդանշան TT pinpinում,
ում, (D)
(D) էլեմենտն
էլեմենտն իրեն
իրեն պահում
պահում էէ այնպես,
այնպես,
ինչպես
ինչպես ասինխրոնը.
ասինխրոնը. այն
այն բաժանում
բաժանում էէ
մուտքային
մուտքային հաճախականությունը
հաճախականությունը կիսով
կիսով
չափ:
չափ: Եթե
Եթե ​T​T pin-ը
pin-ը տրամաբանական
տրամաբանական
զրոյական
զրոյական է,
է, ապա
ապա Q
Q ելքը
ելքը սահմանվում
սահմանվում էէ
ցածր՝
ցածր՝ անկախ
անկախ ստրոբների
ստրոբների
առկայությունից:
առկայությունից:

5.

JJK-Տրիգեր
K-Տրիգեր
Այս
Այս տրիգերը
տրիգերը պատկանում
պատկանում էէ
ունիվերսալ
ունիվերսալ կատեգորիային:
կատեգորիային: Այն
Այն
կարող
կարող էէ աշխատել
աշխատել առանձին
առանձին
մուտքերով:
մուտքերով: JK
JK տրիգերի
տրիգերի
տրամաբանությունը
տրամաբանությունը նման
նման էէ RS
RS
տրիգերի
տրիգերի գործողությանը։
գործողությանը։
Արդյունքը
Արդյունքը մեկ
մեկ դնելու
դնելու համար
համար
օգտագործվում
օգտագործվում էէ JJ մուտքը
մուտքը
(Աշխատանք):
(Աշխատանք): K
K pin-ի
pin-ի վրա
վրա բարձր
բարձր
մակարդակի
մակարդակի հայտնվելը
հայտնվելը (Keep)
(Keep)
զրոյականացնում
է
ելքը:
զրոյականացնում է ելքը: RS
RS
տրիգերից
հիմնական
տրիգերից հիմնական
տարբերությունն
տարբերությունն այն
այն է,
է, որ
որ դրանց
դրանց
միաժամանակ
միաժամանակ հայտնվելը
հայտնվելը երկու
երկու
մուտքերում
մուտքերում արգելված
արգելված չէ:
չէ: Այս
Այս
դեպքում
դեպքում տարրի
տարրի ելքը
ելքը փոխում
փոխում էէ իր
իր
վիճակը
վիճակը հակառակի։
հակառակի։
Գործնական
Գործնական օգտագործման
օգտագործման օրինակ
օրինակ
RS
RS տրիգերները
տրիգերները օգտագործվում
օգտագործվում են
են որպես
որպես մակարդակի
մակարդակի սեղմիչներ
սեղմիչներ
(կոնտակտային
դրեբեզգների):
Եթե
մ
​
եխանիկական
անջատիչները
(կոնտակտային դրեբեզգների): Եթե ​մեխանիկական անջատիչները
(կոճակներ,
(կոճակներ, անջատիչներ)
անջատիչներ) օգտագործվում
օգտագործվում են
են որպես
որպես տրամաբանական
տրամաբանական
մակարդակի
աղբյուրներ,
ապա
սեղմելիս
ցատկման
էֆեկտը
մակարդակի աղբյուրներ, ապա սեղմելիս ցատկման էֆեկտը մեկի
մեկի փոխարեն
փոխարեն
բազմաթիվ
բազմաթիվ ազդանշաններ
ազդանշաններ կառաջացնի:
կառաջացնի: RS
RS տրիգերը
տրիգերը հաջողությամբ
հաջողությամբ
պայքարում
պայքարում էէ դրա
դրա դեմ:
դեմ:

6.

ՌԵԳԻՍՏՐՆԵՐ:
ՌԵԳԻՍՏՐՆԵՐ: ՆՐԱՆՑ
ՆՐԱՆՑ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ
ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ
ԵՎ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ:
ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ:
Ռեգիստրների
Ռեգիստրների նպատակն
նպատակն էէ ստանալ,
ստանալ,
պահպանել
և
տրամադրել
երկուական
պահպանել և տրամադրել երկուական
կոդավորված
կոդավորված տեղեկատվություն
տեղեկատվություն
(երկուական
(երկուական թվեր,
թվեր, բառեր):
բառեր): Դրանք
Դրանք
օգտագործվում
օգտագործվում են
են որպես
որպես անհասցե
անհասցե
պահեստավորման
պահեստավորման սարքեր,
սարքեր,
փոխարկիչներ
փոխարկիչներ ևև կոդերի
կոդերի գեներատորներ,
գեներատորներ,
թվային
թվային տեղեկատվության
տեղեկատվության ժամանակի
ժամանակի
հապաղման
սարքեր,
հապաղման սարքեր,
հաճախականության
հաճախականության բաժանիչներ
բաժանիչներ ևև այլն։
այլն։
** զուգահեռ
զուգահեռ ռեգիստրներ;
ռեգիստրներ;
** հաջորդական
հաջորդական
ռեգիստրներ;
ռեգիստրներ;
** շեղող
շեղող ռեգիստրներ,
ռեգիստրներ,
** պարաֆազ
պարաֆազ ևև միաֆազ
միաֆազ
ռեգիստրներ
ռեգիստրներ (միաֆազ
(միաֆազ ––
ռեգիստրում
ռեգիստրում ստացվում
ստացվում էէ
թվաի
կոդը,
թվաի կոդը,
պարաֆազում
պարաֆազում -- թվի
թվի կոդի
կոդի
հետ
հետ մեկտեղ
մեկտեղ ստացվում
ստացվում էէ
նաև
նաև նրա
նրա հակադարձ
հակադարձ
կոդը);
կոդը);
Զուգահեռ
Զուգահեռ ռեգիստրներ
ռեգիստրներ
Զուգահեռ
Զուգահեռ ռեգիստրներն
ռեգիստրներն օգտագործվում
օգտագործվում են
են երկուական
երկուական կոդով
կոդով ներկայացված
ներկայացված
տեղեկատվությունը
տեղեկատվությունը պահելու
պահելու համար:
համար: Նման
Նման ռեգիստրները
ռեգիստրները պետք
պետք էէ ստանան
ստանան մուտքային
մուտքային
տեղեկատվության
զուգահեռ
կոդը՝
սինխրոազդանշանի
առկայության
պահին
տեղեկատվության զուգահեռ կոդը՝ սինխրոազդանշանի առկայության պահին (սա
(սա
կարող
կարող էէ լինել
լինել կարճ
կարճ իմպուլս
իմպուլս կամ
կամ իմպուլսի
իմպուլսի ֆրոնտ)
ֆրոնտ) ևև պահել
պահել այն
այն մինչև
մինչև հաջորդ
հաջորդ
սինխրոազդանշանի
սինխրոազդանշանի ստացումը:
ստացումը: Զուգահեռ
Զուգահեռ ռեգիստրներ
ռեգիստրներ կառուցելու
կառուցելու համար
համար առավել
առավել
հարմար
հարմար են
են մեկ
մեկ ցիկլով
ցիկլով D-տրիգերները:
D-տրիգերները:
Նկարում
Նկարում ցույց
ցույց էէ տարված
տարված զուգահեռ
զուգահեռ ռեգիստրի
ռեգիստրի օրինակ՝
օրինակ՝ օգտագործելով
օգտագործելով պոտենցիալով
պոտենցիալով
կառավարվող
կառավարվող միատակտ
միատակտ D-տրիգերները:
D-տրիգերները: Այն
Այն պահին
պահին կարճ
կարճ դրական
դրական իմպուլսներ
իմպուլսներ են
են
կիրառվում
C1,
C2
սինխրոնիզացնող
մուտքերի
վրա,
D1...D4
մուտքերից
երկուական
կիրառվում C1, C2 սինխրոնիզացնող մուտքերի վրա, D1...D4 մուտքերից երկուական
կոդը
կոդը փակցվում
փակցվում էէ տրիգերներին,
տրիգերներին, ևև այն
այն կարելի
կարելի էէ կարդալ
կարդալ Q1...Q4
Q1...Q4 ելքերում:
ելքերում:

7.

Հաջորդական ռեգիստրներ
Հաջորդական ռեգիստրները (կամ շեղող ռեգիստրները) լայնորեն օգտագործվում են թվային տեխնիկայում՝
հաջորդական կոդը զուգահեռ կամ զուգահեռը հաջորդականի փոխարկելու համար:
Հաջորդական ռեգիստրները կարող են իրականացվել ՄԻԱՅՆ ընդունման իմպուլսի ֆրոնտով կառավարվող
երկտակտանի տրիգերներով: Ստորև բերված նկարը ցույց է տալիս շեղող ռեգիստրը օգտագործելով D
տրիգերները, որոնք միացված են հաջորդաբար:
Առաջին տրիգերի D1 մուտքն օգտագործվում է ռեգիստրում տեղեկատվությունն ստանալու համար հաջորդական
կոդի տեսքով:
«C» մուտքի ազդանշանի բարձրացող ֆրոնտի վրա D1 մուտքի տեղեկատվությունը կգրվի առաջին / T1/ տրիգերում,
իսկ տրամաբանական մակարդակը, որը եղել է Q1 ելքում մինչև սինխրոազդանշանի բարձրացող ֆրոնտը, կգրվի
երկրորդ տրիգերում: . Եվ այսպես, յուրաքանչյուր հաջորդ տրիգեր դրվում է այն վիճակին, որում նախկինում եղել է
նախորդը, դրանով իսկ տեղեկատվությունը մեկ բիթ տեղափոխելով աջ:

8.

Պարաֆազ
Պարաֆազ զուգահեռ
զուգահեռ ռեգիստրներ.
ռեգիստրներ.
Պարաֆազային
Պարաֆազային զուգահեռ
զուգահեռ ռեգիստրները
ռեգիստրները (PPR)
(PPR) այնքան
այնքան բազմազան
բազմազան չեն,
չեն, որքան
որքան միաֆազները:
միաֆազները: Բոլոր
Բոլոր PR-ները,
PR-ները,
իրենց
իրենց գործառնական
գործառնական սկզբունքով,
սկզբունքով, մեկ
մեկ ցիկլի
ցիկլի են
են ևև իրականացվում
իրականացվում են
են T-տիպի
T-տիպի տրիգերների
տրիգերների վրա:
վրա: Նկարը
Նկարը ցույց
ցույց էէ
տալիս
տալիս PR
PR -ի
-ի սխեմա
սխեմա երկու
երկու մուտքերի
մուտքերի համար
համար (A
(A ևև No-A
No-A թվերը
թվերը գրանցելու
գրանցելու համար):
համար): Թվի
Թվի կոդը
կոդը ռեգիստրին
ռեգիստրին տրվում
տրվում էէ
երկու
երկու կապուղիներով
կապուղիներով (ուղիղ
(ուղիղ ևև հակադարձ),
հակադարձ), իսկ
իսկ սինխրոազդանշանը
սինխրոազդանշանը միաժամանակ
միաժամանակ բացում
բացում էէ ուղիղ
ուղիղ ևև հակադարձ
հակադարձ
կապուղիների
փականները:
կապուղիների փականները:
Միաֆազ
Միաֆազ ևև պարաֆազ
պարաֆազ ռեգիստրների
ռեգիստրների համեմատական
համեմատական ​գ​գնահատում
նահատում կատարելիս
կատարելիս պետք
պետք էէ նշել,
նշել, որ
որ միաֆազներն
միաֆազներն
ամենաարդյունավետն
են,
երբ
կատարվում
են
ԲԻՍ-ի
վրա,
քանի
որ
դրանք
պարունակում
են
2
անգամ
ամենաարդյունավետն են, երբ կատարվում են ԲԻՍ-ի վրա, քանի որ դրանք պարունակում են 2 անգամ ավելի
ավելի քիչ
քիչ
տեղեկատվության
մուտքեր,
քան
պարաֆազ
ռեգիստրները:
տեղեկատվության մուտքեր, քան պարաֆազ ռեգիստրները:

9.

ՇԵՂՈՂ
ՇԵՂՈՂ ՌԵԳԻՍՏՈՐՆԵՐ:
ՌԵԳԻՍՏՈՐՆԵՐ:
Շեղող
Շեղող ռեգիստրները
ռեգիստրները մի
մի շարքով
շարքով միացված
միացված տրիգերների
տրիգերների շղթա
շղթա են:
են: Նրանց
Նրանց գործարկման
գործարկման հիմնական
հիմնական եղանակը
եղանակը այս
այս
տրիգերների
մեջ
գրված
կոդի
բիթերը
տեղափոխելն
է:
Այսինքն,
սինխրո
ազդանշանի
առկայությամբ
տրիգերների մեջ գրված կոդի բիթերը տեղափոխելն է: Այսինքն, սինխրո ազդանշանի առկայությամբ
յուրաքանչյուր
յուրաքանչյուր նախորդ
նախորդ տրիգերի
տրիգերի պարունակությունը
պարունակությունը շղթայում
շղթայում հերթականությամբ
հերթականությամբ վերագրվում
վերագրվում էէ հաջորդ
հաջորդ
տրիգերին:
տրիգերին: Ռեգիստրում
Ռեգիստրում պահվող
պահվող կոդը
կոդը յուրաքանչյուր
յուրաքանչյուր սինխրոազդանշանի
սինխրոազդանշանի հետ
հետ մեկ
մեկ նիշով
նիշով տեղափոխվում
տեղափոխվում էէ դեպի
դեպի
ավելի
ավելի բարձր
բարձր կամ
կամ դեպի
դեպի ավելի
ավելի ցածր
ցածր համարներով
համարներով բիտեր,
բիտեր, ինչն
ինչն էլ
էլ տալիս
տալիս էէ այս
այս տիպի
տիպի ռեգիստրների
ռեգիստրների անվանումը:
անվանումը:
Շեղող
Շեղող ռեգիստրներում
ռեգիստրներում հաճախ
հաճախ շփոթություն
շփոթություն էէ առաջանում
առաջանում շեղման
շեղման ուղղության
ուղղության անվանման
անվանման վերաբերյալ:
վերաբերյալ:
Գոյություն
ունի
շեղման
երկու
տեսակ՝
աջ
(հիմնական
ռեժիմը,
որն
ունեն
բոլոր
շեղող
ռեգիստրները)
Գոյություն ունի շեղման երկու տեսակ՝ աջ (հիմնական ռեժիմը, որն ունեն բոլոր շեղող ռեգիստրները) ևև ձախ
ձախ
(միայն
որոշ,
շրջելի
շեղող
ռեգիստրներ
ունեն
այս
ռեժիմը):
(միայն որոշ, շրջելի շեղող ռեգիստրներ ունեն այս ռեժիմը):
ՌՌ ՌՌՌՌՌ
ՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌ
ՌՌՌՌՌ ՌՌՌ
ՌՌՌ ՌՌՌՌՌ
ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ
ՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌ
ՌՌՌՌ ՌՌՌՌ
ՌՌՌՌ ՌՌՌՌ
ՌՌՌՌՌՌ
ՌՌՌՌ
ՌՌ ՌՌ
ՌՌ Ռ:
Ռ: ՌՌՌՌ
ՌՌՌՌ ՌՌ
ՌՌ ՌՌ
ՌՌՌՌՌ
ՌՌՌ ՌՌՌ
ՌՌՌՌՌ
ՌՌ ՌՌՌՌՌ
ՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌ
ՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌ,
ՌՌՌՌՌ, ՌՌՌ
ՌՌՌ ՌՌ
ՌՌ
ՌՌ
ՌՌՌ
ՌՌ
ՌՌ
ՌՌՌ
ՌՌ
ՌՌՌՌՌՌ
,
Ռ
Ռ
ՌՌՌՌՌՌ
ՌՌՌ
ՌՌՌՌ
ՌՌՌ
ՌՌՌՌ
ՌՌՌ
ՌՌՌ
ՌՌ
ՌՌՌ
Ռ
ՌՌՌՌ
Ռ
ՌՌՌՌ
ՌՌՌՌ
ՌՌՌՌ
ՌՌ
ՌՌ
ՌՌ
Ռ:
ՌՌ ՌՌՌ ՌՌ ՌՌ ՌՌՌ ՌՌ ՌՌՌՌՌՌ, Ռ ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌ ՌՌ ՌՌՌ ՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌ ՌՌ ՌՌ Ռ:

10.

ՇԵՂՈՂ
ՇԵՂՈՂ ՌԵԳԻՍՏՈՐՆԵՐ:
ՌԵԳԻՍՏՈՐՆԵՐ:

11.

ՀԱՇՎԻՉՆԵՐ
Հաշվիչը
Հաշվիչը հաջորդական
հաջորդական սարք
սարք է,
է, որը
որը նախատեսված
նախատեսված էէ մուտքային
մուտքային իմպուլսները
իմպուլսները հաշվելու
հաշվելու ևև դրանց
դրանց թիվը
թիվը երկուական
երկուական կոդով
կոդով գրանցելու
գրանցելու
համար։
համար։ Ցանկացած
Ցանկացած հաշվիչներ
հաշվիչներ կառուցված
կառուցված են
են N
N միանման
միանման տիպի
տիպի փոխկապակցված
փոխկապակցված բիթային
բիթային սխեմաների
սխեմաների հիման
հիման վրա,
վրա, որոնցից
որոնցից
յուրաքանչյուրը
յուրաքանչյուրը սովորաբար
սովորաբար բաղկացած
բաղկացած էէ տրիգերից
տրիգերից ևև մի
մի քանի
քանի տրամաբանական
տրամաբանական միացումից,
միացումից, որը
որը նախատեսված
նախատեսված էէ տրիգերների
տրիգերների
կառավարման
կառավարման ազդանշաններ
ազդանշաններ ստեղծելու
ստեղծելու համար:
համար:
Երկուական
Երկուական ասինխրոն
ասինխրոն հաշվիչներ
հաշվիչներ Հաշվիչի
Հաշվիչի ամենապարզ
ամենապարզ տեսակը
տեսակը երկուականն
երկուականն է,
է, որը
որը կարելի
կարելի էէ կառուցել
կառուցել T-տրիգգերի
T-տրիգգերի հիման
հիման
վրա։
վրա։ T-տրիգերը
T-տրիգերը փոխում
փոխում էէ իր
իր վիճակը
վիճակը -հակառակին,
-հակառակին, երբ
երբ սիխրոիմպուլսները
սիխրոիմպուլսները հասնում
հասնում են
են իր
իր մուտքին:
մուտքին: T-տրիգերն
T-տրիգերն իրականացնելու
իրականացնելու
համար
համար մենք
մենք կօգտագործենք
կօգտագործենք ունիվերսալ
ունիվերսալ D-տրիգեր
D-տրիգեր հետադարձ
հետադարձ կապով՝
կապով՝ ինչպես
ինչպես ցույց
ցույց էէ տրված
տրված Նկար
Նկար 11-ում:
11-ում:
Նկար 11. Հաշվիչ T-տրիգերի
իրականացում ունիվերսալ Dտրիգերի վրա
Քանի
Քանի որ
որ T-տրիգերի
T-տրիգերի սխեման
սխեման փոխում
փոխում էէ իր
իր
վիճակը
վիճակը հակառակը,
հակառակը, երբ
երբ իմպուլսներ
իմպուլսներ են
են
ստացվում
ստացվում մուտքին,
մուտքին, այն
այն կարելի
կարելի էէ
համարել
որպես
մեկ
կարգանի
համարել որպես մեկ կարգանի հաշվիչ,
հաշվիչ,
որը
որը հաշվում
հաշվում էէ մինչև
մինչև երկու:
երկու: T-տրիգերի
T-տրիգերի
մուտքի
մուտքի ևև ելքի
ելքի ազդանշանների
ազդանշանների
ժամանակային
ժամանակային դիագրամները
դիագրամները
ներկայացված
ներկայացված են
են Նկար
Նկար 22-ում:
22-ում:
Նկար 22 T-տրիգերի մուտքի և ելքի ազդանշանների
ժամանակային դիագրամներ

12.

Հաշվիչի
Հաշվիչի միացումը,
միացումը, որը
որը թույլ
թույլ էէ տալիս
տալիս հաշվել
հաշվել տասնվեցից
տասնվեցից պակաս
պակաս իմպուլսների
իմպուլսների ցանկացած
ցանկացած քանակ,
քանակ, ներկայացված
ներկայացված էէ Նկար
Նկար 33-ում:
33-ում:
Մուտքում
Մուտքում ստացված
ստացված իմպուլսների
իմպուլսների թիվը
թիվը կարելի
կարելի էէ գտնել
գտնել Q0
Q0 ...
... Q3
Q3 հաշվիչների
հաշվիչների ելքերին
ելքերին միացնելով
միացնելով ռեգիստր:
ռեգիստր: Այս
Այս թիվը
թիվը կներկայացվի
կներկայացվի
երկուական
երկուական կոդով
կոդով::
Նկար
Նկար 33.
33. Չորս
Չորս բիթանոց
բիթանոց հաշվիչի
հաշվիչի սխեման,
սխեման, որը
որը կառուցված
կառուցված էէ ունիվերսալ
ունիվերսալ D-տրիգերների
D-տրիգերների վրա
վրա
Որպեսզի
Որպեսզի հասկանանք,
հասկանանք,
թե
թե ինչպես
ինչպես էէ աշխատում
աշխատում
երկուական
երկուական հաշվիչի
հաշվիչի
միացումը,
միացումը, օգտագործենք
օգտագործենք
այս
այս շղթայի
շղթայի մուտքի
մուտքի ևև
ելքի
ելքի ազդանշանների
ազդանշանների
ժամանակային
ժամանակային
դիագրամները,
դիագրամները, որոնք
որոնք
ներկայացված
ներկայացված են
են Նկար
Նկար
44-ում:
44-ում:
Նկար
Նկար 44.
44.

13.

Բոլոր
Բոլոր տիրգերների
տիրգերների սկզբնական
սկզբնական վիճակը
վիճակը լինի
լինի զրո:
զրո: Այս
Այս վիճակը
վիճակը մենք
մենք տեսնում
տեսնում ենք
ենք ժամանակային
ժամանակային
դիագրամներում:
Այն
գրված
է
Աղյուսակ
1-ում:
Այն
բանից
հետո,
երբ
սինխրոազդանշանը
դիագրամներում: Այն գրված է Աղյուսակ 1-ում: Այն բանից հետո, երբ սինխրոազդանշանը (որը
(որը ընկալվում
ընկալվում էէ
ընկնող
ընկնող եզրով)
եզրով) հասնում
հասնում էէ հաշվիչի
հաշվիչի մուտքին,
մուտքին, առաջին
առաջին տրիգերն
տրիգերն իր
իր վիճակը
վիճակը փոխում
փոխում էէ հակառակի,
հակառակի, այսինքն՝
այսինքն՝ մեկի:
մեկի:
Նույն
Նույն աղյուսակում
աղյուսակում գրենք
գրենք հաշվիչի
հաշվիչի ելքերի
ելքերի նոր
նոր վիճակը։
վիճակը։ Քանի
Քանի որ
որ առաջին
առաջին սինխրոազդանշանից
սինխրոազդանշանից հետո
հետո առաջին
առաջին
տրիգերի
տրիգերի վիճակը
վիճակը փոխվել
փոխվել է,
է, այս
այս տրիգերն
տրիգերն իր
իր մեջ
մեջ պարունակում
պարունակում էէ երկուական
երկուական թվի
թվի ամենափոքր
ամենափոքր բիթը
բիթը (մեկ):
(մեկ):
Աղյուսակում
մենք
կտեղադրենք
դրա
արժեքը
շատ
ճիշտ
տեղում,
ինչպես
ընդունված
է
ցանկացած
բազմանիշ
Աղյուսակում մենք կտեղադրենք դրա արժեքը շատ ճիշտ տեղում, ինչպես ընդունված է ցանկացած բազմանիշ
թվեր
թվեր գրելիս:
գրելիս: Այստեղ
Այստեղ մենք
մենք առաջին
առաջին անգամ
անգամ բախվում
բախվում ենք
ենք թվերի
թվերի գրանցման
գրանցման կանոնների
կանոնների ևև սխեմաների
սխեմաների վրա
վրա
ազդանշանների
տարածման
կանոնների
հակասության
հետ:
ազդանշանների տարածման կանոնների հակասության հետ:
Տրվում
Տրվում էէ հաջորդ
հաջորդ սինխրոիմպուլսը
սինխրոիմպուլսը հաշվիչի
հաշվիչի մուտքին:
մուտքին: Առաջին
Առաջին տրիգերի
տրիգերի արժեքը
արժեքը կրկին
կրկին կփոխվի
կփոխվի ճիշտ
ճիշտ
հակառակը:
հակառակը: Այս
Այս անգամ
անգամ առաջին
առաջին տրիգերի
տրիգերի ելքի
ելքի ևև հետևաբար
հետևաբար երկրորդ
երկրորդ տրիգեչի
տրիգեչի մուտքի
մուտքի մոտ
մոտ կձևավորվի
կձևավորվի ընկնող
ընկնող
եզր:
եզր: Սա
Սա նշանակում
նշանակում է,
է, որ
որ երկրորդ
երկրորդ տրիգերն
տրիգերն իր
իր վիճակը
վիճակը նույնպես
նույնպես կփոխի
կփոխի հակառակի:
հակառակի: Սա
Սա հստակ
հստակ տեսանելի
տեսանելի էէ
Նկար
44-ում
ներկայացված
ժամանակային
դիագրամներում:
Նկար 44-ում ներկայացված ժամանակային դիագրամներում:
Շարունակելով
Շարունակելով վերլուծել
վերլուծել ժամանակի
ժամանակի դիագրամը,
դիագրամը, կարող
կարող ենք
ենք որոշել,
որոշել, որ
որ 0-ից
0-ից մինչև
մինչև 15
15 թվերը
թվերը հաջորդաբար
հաջորդաբար
հայտնվում
հայտնվում են
են վերը
վերը նշված
նշված հաշվիչի
հաշվիչի շղթայի
շղթայի ելքերում:Այս
ելքերում:Այս թվերը
թվերը գրված
գրված են
են երկուական
երկուական ձևով:
ձևով: Երբ
Երբ հաջորդ
հաջորդ
սինխրոազդանշանը
սինխրոազդանշանը հասնում
հասնում էէ հաշվիչի
հաշվիչի հաշվող
հաշվող մուտքին,
մուտքին, նրա
նրա տրիգերների
տրիգերների պարունակությունը
պարունակությունը մեծանում
մեծանում էէ 11ով:
ով: Հետևաբար,
Հետևաբար, նման
նման հաշվիչներն
հաշվիչներն անվանում
անվանում են
են գումարող
գումարող երկուական
երկուական հաշվիչներ
հաշվիչներ /increment/:
/increment/:
Սխեմաների
Սխեմաների վրա
վրա երկուական
երկուական հաշվիչի
հաշվիչի խորհրդանշական
խորհրդանշական գրաֆիկական
գրաֆիկական նշանակումը
նշանակումը ներկայացված
ներկայացված էէ Նկար
Նկար 5-ում:
5-ում: Երկուական
Երկուական
հաշվիչներ
սովորաբար
ունենում
են
միկրոսխեմայի
համար
զրոյականացման
մուտք
R
որը
թույլ
է
տալիս
զրոյական
հաշվիչներ սովորաբար ունենում են միկրոսխեմայի համար զրոյականացման մուտք R որը թույլ է տալիս զրոյական արժեք
արժեք գրել
գրել
հաշվիչի
հաշվիչի բոլոր
բոլոր տրիգերներում:
տրիգերներում: Այս
Այս վիճակը
վիճակը երբեմն
երբեմն կոչվում
կոչվում էէ հաշվիչի
հաշվիչի սկզբնական
սկզբնական վիճակ:
վիճակ:
Կան
Կան պատրաստի
պատրաստի միկրոսխեմաներ
միկրոսխեմաներ ասինխրոն
ասինխրոն երկուական
երկուական հաշվիչների
հաշվիչների
համար:
Նման
հաշվիչի
դասական
օրինակ
է
555IE5
չիպը:
Նմանատիպ
համար: Նման հաշվիչի դասական օրինակ է 555IE5 չիպը: Նմանատիպ
սխեմաներ
սխեմաներ կան
կան CAD
CAD ծրագրային
ծրագրային ապահովման
ապահովման մեջ
մեջ ծրագրավորվող
ծրագրավորվող
տրամաբանական
տրամաբանական ինտեգրալ
ինտեգրալ սխեմաների
սխեմաների համար:
համար:
Նկար
Նկար 5.
5.

14.

44 Բիտանոց
Բիտանոց հաշվիչի
հաշվիչի աշխատանքի
աշխատանքի ժամանակային
ժամանակային դիագրամման
դիագրամման և
և եքերի
եքերի աղյուսակը
աղյուսակը
Հաշվիչի
Հաշվիչի աշխատանքիԺամանակային
աշխատանքիԺամանակային դիագրամման
դիագրամման
Աղուսյակ
Աղուսյակ 11

15.

Հաշվիչը
Հաշվիչը կարող
կարող էէ կատարել
կատարել հետևյալ
հետևյալ միկրոգործողությունները
միկրոգործողությունները կոդի
կոդի հետ.
հետ.
*նախնական
*նախնական վիճակի
վիճակի կարգավորում
կարգավորում (զրոյական
(զրոյական կոդ
կոդ գրելը)
գրելը) -- զրոյական
զրոյական վիճակի
վիճակի կարգավորում;
կարգավորում;
** մուտքագրված
տեղեկատվության
զուգահեռ
ֆորմատի
գրանցում;
մուտքագրված տեղեկատվության զուգահեռ ֆորմատի գրանցում;
** տվյալների
տվյալների պահպանում;
պահպանում;
*պահված
*պահված տեղեկատվության
տեղեկատվության տրամադրում
տրամադրում զուգահեռ
զուգահեռ ձևով.
ձևով.
*increment
*increment -- պահպանված
պահպանված կոդի
կոդի մեկով
մեկով ավելացում;
ավելացում;
*նվազեցում
*նվազեցում -- պահպանված
պահպանված կոդի
կոդի մեկով
մեկով նվազեցում:
նվազեցում:
Հաշվիչի
Հաշվիչի հիմնական
հիմնական պարամետրերը.
պարամետրերը.
*Հաշվող
մոդուլ
M-ը
հիմնական
*Հաշվող մոդուլ M-ը հիմնական ստատիկ
ստատիկ պարամետրն
պարամետրն է,
է, որը
որը բնութագրում
բնութագրում էէ իմպուլսների
իմպուլսների առավելագույն
առավելագույն
քանակը,
որոնց
ժամանումից
հետո
հաշվիչը
դրվում
է
իր
սկզբնական
վիճակի:
քանակը, որոնց ժամանումից հետո հաշվիչը դրվում է իր սկզբնական վիճակի:
*Ելքային
*Ելքային կոդի
կոդի հաստատման
հաստատման ժամանակը
ժամանակը tk-ը
tk-ը հիմնական
հիմնական դինամիկ
դինամիկ պարամետրն
պարամետրն է,
է, որը
որը բնութագրում
բնութագրում էէ
ժամանակային
ժամանակային ընդմիջումը
ընդմիջումը մուտքային
մուտքային ազդանշանի
ազդանշանի ստացման
ստացման ևև ելքի
ելքի վրա
վրա նոր
նոր ազդանշանների
ազդանշանների հաստատման
հաստատման
պահի
պահի միջև:
միջև:
Հաշվիչների
Հաշվիչների դասակարգում
դասակարգում
1.
1. Հաշվիչ
Հաշվիչ մոդուլի
մոդուլի արժեքով.
արժեքով.
-- երկուական,
երկուական, Mkot
Mkot == 2-ի
2-ի ամբողջ
ամբողջ հզորությունը
հզորությունը (M=2
(M=2nn););
-- երկուական
երկուական կոդավորված,
կոդավորված, որտեղ
որտեղ M-ը
M-ը կարող
կարող էէ ցանկացած
ցանկացած արժեք
արժեք ընդունել.
ընդունել.
2.
2. Հաշվի
Հաշվի ուղղությամբ.
ուղղությամբ.
-- գումարող,
գումարող, կատարելով
կատարելով աճող
աճող միկրոգործողություն
միկրոգործողություն պահված
պահված մուտքային
մուտքային բառի
բառի վրա.
վրա.
-- հանում,
հանում, կատարեկով
կատարեկով նվազեցման
նվազեցման միկրոգործողություն
միկրոգործողություն պահված
պահված մուտքային
մուտքային բառի
բառի վրա.
վրա.
-- շրջելի,
շրջելի, կատարելով
կատարելով կամ
կամ ավելացման
ավելացման կամ
կամ նվազեցման
նվազեցման միկրոգործողություն՝
միկրոգործողություն՝ կախված
կախված կառավարման
կառավարման ազդանշանից:
ազդանշանից:
3.Ըստ
3.Ըստ միջբիթային
միջբիթային կապերի
կապերի կազմակերպման
կազմակերպման մեթոդի.
մեթոդի.
-- հաջորդական
հաջորդական փոխանցումով
փոխանցումով հաշվիչ,
հաշվիչ, որում
որում հաջորդաբար
հաջորդաբար մեկը
մեկը մյուսի
մյուսի հետևից
հետևից տեղի
տեղի էէ ունենում
ունենում բիթային
բիթային սխեմաների
սխեմաների
գործարկիչների
գործարկիչների միացում.
միացում.
-- զուգահեռ
զուգահեռ փոխանցումով
փոխանցումով հաշվիչ,
հաշվիչ, որում
որում բիթային
բիթային սխեմաների
սխեմաների բոլոր
բոլոր տրիգերների
տրիգերների միացումը
միացումը տեղի
տեղի էէ ունենում
ունենում միաժամանակ՝
միաժամանակ՝
համաձայն
C
սինխրո
ազդանշանի.
համաձայն C սինխրո ազդանշանի.
-- համակցված
համակցված հաջորդական-զուգահեռ
հաջորդական-զուգահեռ փոխանցումով
փոխանցումով հաշվիչ,
հաշվիչ, երբ
երբ օգտագործվում
օգտագործվում են
են փոխանցման
փոխանցման մեթոդների
մեթոդների տարբեր
տարբեր
միացումններ:
միացումններ:

16.

V
V ազդանշանը
ազդանշանը որոշում
որոշում էէ հաշվման
հաշվման ուղղությունը.
ուղղությունը.
V=0
գումարող
հաշվիչ
V=0 գումարող հաշվիչ
V=1
V=1 հանող
հանող հաշվիչ
հաշվիչ
Փոխանցումների
Փոխանցումների զուգահեռությունը
զուգահեռությունը
Միջբիտային
Միջբիտային փոխանցումներ
փոխանցումներ
Վերը
Վերը դիտարկված
դիտարկված բոլոր
բոլոր հաշվիչներն
հաշվիչներն հաջորդական
հաջորդական փոխանցումով
փոխանցումով հաշվիչներ
հաշվիչներ են,
են, քանի
քանի որ
որ յուրաքանչյուր
յուրաքանչյուր
հաջորդ
հաջորդ տրիգերի
տրիգերի միացումը
միացումը տեղի
տեղի էէ ունենում
ունենում միայն
միայն նախորդ
նախորդ տրիգերն
տրիգերն անցնելուց
անցնելուց հետո:
հետո:
*Հաջորդական
փոխանցումով
հաշվիչի
առավելությունը
նրա
ներքին
կառուցվածքի
*Հաջորդական փոխանցումով հաշվիչի առավելությունը նրա ներքին կառուցվածքի պարզությունն
պարզությունն է։
է։
*Հաջորդական
փոխանցումով
հաշվիչի
թերությունը
այն
է,
որ
երկար
ժամանակ
է
պահանջվում
tk
ելքային
*Հաջորդական փոխանցումով հաշվիչի թերությունը այն է, որ երկար ժամանակ է պահանջվում tk ելքային
կոդիի
կոդիի հաստատման
հաստատման համար
համար
Զուգահեռ
Զուգահեռ փոխանցմամբ
փոխանցմամբ հաշվիչներ
հաշվիչներ
Այս
հաշվիչների
գործնական
Այս հաշվիչների գործնական իրականացման
իրականացման դժվարությունն
դժվարությունն այն
այն է,
է, որ
որ հաշվիչի
հաշվիչի բիթերի
բիթերի քանակի
քանակի աճի
աճի հետ
հետ ավելանում
ավելանում էէ նաև
նաև «ԵՎ»
«ԵՎ»
տրամաբանական
տրամաբանական տարրի
տարրի մուտքերի
մուտքերի թիվը,
թիվը, որոնք
որոնք օգտագործվում
օգտագործվում են
են փոխանցման
փոխանցման սխեմաներում:
սխեմաներում:
Փոխանցման
Փոխանցման սխեմաներ
սխեմաներ
Ելքային
Ելքային կոդի
կոդի սահմանման
սահմանման ժամանակը
ժամանակը tmax=1ttr.group
tmax=1ttr.group
Ե՛վ
զուգահեռ,
և՛
համակցված
փոխանցումով
Ե՛վ զուգահեռ, և՛ համակցված փոխանցումով սխեմաներում,
սխեմաներում, հաջորդ
հաջորդ միացման
միացման համար
համար հաշվիչը
հաշվիչը պատրաստելիս
պատրաստելիս պետք
պետք էէ անցնի
անցնի
«AND»
«AND» տրամաբանական
տրամաբանական տարրի
տարրի tcode
tcode == tdelay
tdelay ժամանակը:
ժամանակը:
Փոխանցման
Փոխանցման սխեմաներ
սխեմաներ

17.

Միջանցիկ
Միջանցիկ /սկվազնոյ/
/սկվազնոյ/ փոխանցման
փոխանցման սխեմաներ
սխեմաներ
ԿՈԴԱՎՈՐԻՉ (ՇԻՖՐԱՏՈՐ, ԿՈԴԵՐ)
Կոդավորիչը
Կոդավորիչը -- դիրքային
դիրքային տասնորդական
տասնորդական կոդի
կոդի փոխարկիչն
փոխարկիչն էէ զուգահեռ
զուգահեռ երկուականի:
երկուականի:
Կոդավորիչներն
Կոդավորիչներն օգտագործվում
օգտագործվում են
են բոլոր
բոլոր կառավարման
կառավարման սարքերում,
սարքերում, որոնք
որոնք աշխատում
աշխատում են
են երկուական
երկուական
տրամաբանությամբ,
տրամաբանությամբ, բայց
բայց օպերատորի
օպերատորի հարմարության
հարմարության համար
համար նրանք
նրանք ունեն
ունեն տասնորդական
տասնորդական ստեղնաշար:
ստեղնաշար:
n
n
Ամբողջական
Ամբողջական կոդավորիչն
կոդավորիչն ունի
ունի 22 մուտք
մուտք ևև nn ելք
ելք (նկ.
(նկ. 2,
2, կ):
կ):
Կոդավորչի
Կոդավորչի գործառնական
գործառնական ռեժիմն
ռեժիմն այն
այն վիճակն
վիճակն է,
է, երբ
երբ ակտիվ
ակտիվ ազդանշանը
ազդանշանը կիրառվում
կիրառվում էէ կոդավորիչի
կոդավորիչի միայն
միայն մեկ
մեկ
մուտքի
մուտքի վրա:
վրա: Թե
Թե ինչպես
ինչպես էէ ապահովվում
ապահովվում նման
նման ռեժիմը,
ռեժիմը, դա
դա առանձին
առանձին խնդիր
խնդիր է՝
է՝ կապված
կապված առաջնահերթությունների
առաջնահերթությունների
կազմակերպման
կազմակերպման հետ
հետ (այս
(այս թեմայի
թեմայի շրջանակից
շրջանակից դուրս)։
դուրս)։
Կազմենք
Կազմենք կոդավորիչի
կոդավորիչի աշխատանքային
աշխատանքային վիճակների
վիճակների աղյուսակը:
աղյուսակը: Դրանք
Դրանք այն
այն տողերն
տողերն են,
են, որոնցում
որոնցում ակտիվ
ակտիվ
ազդանշանը,հավասար
ազդանշանը,հավասար էէ 1-ի,
1-ի, տրվում
տրվում էէ կոդավորիչի
կոդավորիչի միայն
միայն մեկ
մեկ մուտքին:
մուտքին: Այսինքն՝
Այսինքն՝ ամբողջական
ամբողջական հավաստիության
հավաստիության
աղյուսակի
աղյուսակի 256
256 տողերից
տողերից կառանձնացնենք
կառանձնացնենք միայն
միայն 88 տող,
տող, որոնք
որոնք համապատասխանում
համապատասխանում են
են կոդավորիջ
կոդավորիջ
աշխատանքի
աշխատանքի սկզբունքին
սկզբունքին (Աղյուսակ
(Աղյուսակ 1կ):
1կ):

18.

Աղյուսակ
Աղյուսակ 1-ի
1-ի վերլուծությունը
վերլուծությունը ցույց
ցույց էէ
տալիս.
տալիս.
Q4=1,
Q4=1, եթե
եթե a7=1
a7=1 կամ
կամ a6=1
a6=1 կամ
կամ a5=1
a5=1 կամ
կամ
a4=1,
այսինքն.
a4=1, այսինքն.
Q4=a7+a6+a5+a4;
Q4=a7+a6+a5+a4;
Q2=1,
Q2=1, եթե
եթե a7=1
a7=1 կամ
կամ a6=1
a6=1 կամ
կամ a3=1
a3=1 կամ
կամ
a2=1,
a2=1, այսինքն.
այսինքն.
Q2=a7+a6+a3+a2;
Q2=a7+a6+a3+a2;
Q1=1,
Q1=1, եթե
եթե a7=1
a7=1 կամ
կամ a5=1
a5=1 կամ
կամ a3=1
a3=1 կամ
կամ
a1=1,
a1=1, այսինքն.
այսինքն.
Q1=
Q1= a7+a5+a3+a1.
a7+a5+a3+a1.
Աղուսյակ
Աղուսյակ 11
Տրամաբանական
Տրամաբանական միացումները,
միացումները, որոնք
որոնք
համապատասխանում
համապատասխանում են
են
տրամաբանական
տրամաբանական
արտահայտությունների
արտահայտությունների մի
մի շարքին,
շարքին,
ներկայացված
է
Նկ.
2.
Այստեղ
ներկայացված է Նկ. 2. Այստեղ a0
a0
ազդանշանը
ազդանշանը կոդավորիչի
կոդավորիչի «0»
«0» մուտքում
մուտքում չի
չի
տրվում
տրվում որևէ
որևէ տրամաբանական
տրամաբանական տարրի,
տարրի,
քանի
քանի որ
որ երբ
երբ a0=1,
a0=1, բոլոր
բոլոր «ԿԱՄ»
«ԿԱՄ»
տրամաբանական
տրամաբանական տարրերի
տարրերի ելքերում
ելքերում
կլինի
կլինի զրոներ:
զրոներ:
Նկար
Նկար 22

19.

Կոդավորիչի
Կոդավորիչի կիրառումը
կիրառումը թվային
թվային
համակարգերում
համակարգերում
Հիմնական
Հիմնական գործարքներից
գործարքներից էէ ստեղնաշարից
ստեղնաշարից
առաջնային
տեղեկատվության
առաջնային տեղեկատվության ներմուծումը:
ներմուծումը:
Տասնորդական
թվանշանի
կոդի
Տասնորդական թվանշանի կոդի
մուտքագրման
մուտքագրման ֆունկցիոնալ
ֆունկցիոնալ սխեման
սխեման
ներկայացված
ներկայացված էէ Նկ.
Նկ. 15-ում.
15-ում. Ստեղնը
Ստեղնը
սեղմելով՝
սեղմելով՝ կոդավորիչի
կոդավորիչի համապատասխան
համապատասխան
մուտքում
գրանցվում
է
տրամաբանական
մուտքում գրանցվում է տրամաբանական 1,
1,
որը
ելքում
վերածվում
է
կոդի
՝4որը ելքում վերածվում է կոդի ՝4թվանշանային
թվանշանային երկուական
երկուական տասնորդական
տասնորդական
կոդի՝
կոդի՝ «լուսավորվում
«լուսավորվում է»
է» VD1
VD1 –– VD4.
VD4. LEDLEDներով:
ներով:
Код ASCII
PC-ի
PC-ի ստեղնաշարի
ստեղնաշարի կոդավորումը
կոդավորումը ստանդարտ
ստանդարտ է:
է:
Առաջին
ստանդարտացված
կոդը
ASCII
կոդն
է
Առաջին ստանդարտացված կոդը ASCII կոդն է
(անգլերեն
(անգլերեն ամերիկյան
ամերիկյան
ստանդարտ
ստանդարտ կոդ
կոդ տեղեկատվության
տեղեկատվության փոխանակման
փոխանակման
համար),
համար), որը
որը ներդրվել
ներդրվել էէ ԱՄՆ-ում
ԱՄՆ-ում 1963
1963 թվականին
թվականին ևև
որը
որը հիմք
հիմք էէ հանդիսանում
հանդիսանում ժամանակակից
ժամանակակից կոդերի
կոդերի
համար
համար (KOI-8
(KOI-8 ևև այլն)
այլն)
տասնորդական
տասնորդական թվեր;
թվեր;
լատինական
այբուբեն;
լատինական այբուբեն;
ազգային
ազգային այբուբեն;
այբուբեն;
կետադրական
կետադրական նշաններ;
նշաններ;
վերահսկման
վերահսկման նիշերը.
նիշերը.
Օրինակ,
Օրինակ, «&»
«&» ստեղնի
ստեղնի կոդը
կոդը 2616=001001102
2616=001001102 էէ (նկ.
(նկ. 17):
17):
Նկ.
Նկ. 15
15

20.

Դեշիֆրատոր 3 բիտանոց ռեգիստրի վրա
Աշխատանքի
Աշխատանքի սկզբունքը
սկզբունքը

21.

Դեշիֆրատորներ
Դեշիֆրատորները
Դեշիֆրատորները /վերծանիչներ/
/վերծանիչներ/ թույլ
թույլ են
են տալիս
տալիս փոխարկել
փոխարկել
երկուական
կոդի
մի
տեսակը
մյուսին:
Օրինակ,
փոխակերպեք
երկուական կոդի մի տեսակը մյուսին: Օրինակ, փոխակերպեք
դիրքային
դիրքային երկուականը
երկուականը գծայինի
գծայինի կամ
կամ տասնվեցականի:
տասնվեցականի:
Փոխակերպումն
Փոխակերպումն իրականացվում
իրականացվում էէ ըստ
ըստ հավաստիության
հավաստիության
աղուսյակների
այնտեղ
նկարագրված
կանոնների
աղուսյակների այնտեղ նկարագրված կանոնների համաձայն:
համաձայն:
Դեշիֆրատորներ
Դեշիֆրատորներ կառուցելը
կառուցելը դժվար
դժվար չէ:
չէ: Դեշիֆրատոր
Դեշիֆրատոր կառուցելու
կառուցելու
համար
կարելի
է
օգտագործել
կամայական՝
հավաստիության
համար կարելի է օգտագործել կամայական՝ հավաստիության
աղյուսակի
աղյուսակի տրամաբանական
տրամաբանական սխեմաների
սխեմաների սինթեզման
սինթեզման
կանոնները:
կանոնները:
Դիտարկենք
Դիտարկենք վերծանիչի
վերծանիչի մշակման
մշակման օրինակ՝
օրինակ՝
երկուականից
տասնորդական
կոդի:
երկուականից - տասնորդական կոդի: Տասնորդական
Տասնորդական
կոդը
կոդը սովորաբար
սովորաբար ներկայացված
ներկայացված էէ որպես
որպես մեկ
մեկ բիթ
բիթ մեկ
մեկ
տասնորդական
տասնորդական թվի
թվի համար:
համար: Տասնորդական
Տասնորդական
համակարգում
համակարգում կա
կա տասը
տասը թվանշան,
թվանշան, ուստի
ուստի մեկ
մեկ
տասնորդական
թվանշան
ցուցադրելու
համար
տասնորդական թվանշան ցուցադրելու համար
անհրաժեշտ
անհրաժեշտ էէ վերծանիչի
վերծանիչի տասը
տասը ելք:
ելք: Այս
Այս ելքային
ելքային
կոնտակտների
կոնտակտների ազդանշանը
ազդանշանը կարող
կարող էէ դիտվել
դիտվել
տասնորդական
տասնորդական ցուցիչով:
ցուցիչով: Ամենապարզ
Ամենապարզ դեպքում,
դեպքում,
կարելի
կարելի էէ պարզապես
պարզապես գրել
գրել ցուցադրվող
ցուցադրվող թվանշանը
թվանշանը LEDLEDիի վերևում:
վերևում:
Դեշիֆրատորները
Դեշիֆրատորները պատրաստվում
պատրաստվում են
են որպես
որպես
առանձին
առանձին չիպեր
չիպեր կամ
կամ օգտագործվում
օգտագործվում են
են որպես
որպես
ավելի
ավելի բարդ
բարդ չիպերի
չիպերի մաս:
մաս: Մեր
Մեր օրերում
օրերում տասական
տասական
կամ
կամ ութական
ութական համակարգի
համակարգի դեշիֆրատորներն
դեշիֆրատորներն
օգտագործվում
օգտագործվում են
են հիմնականում
հիմնականում որպես
որպես այլ
այլ չիպերի
չիպերի
անբաժանելի
անբաժանելի մաս,
մաս, ինչպիսիք
ինչպիսիք են
են մուլտիպլեքսորները,
մուլտիպլեքսորները,
դեմուլտիպլեքսատորները,
դեմուլտիպլեքսատորները, ROM-ը
ROM-ը կամ
կամ RAM-ը:
RAM-ը:
Ճիշտ
Ճիշտ նույն
նույն կերպ,
կերպ, կարելի
կարելի էէ ստանալ
ստանալ սխեմա
սխեմա
ցանկացած
ցանկացած այլ
այլ դեշիֆրատորի
դեշիֆրատորի (վերծանիչի)
(վերծանիչի) համար:
համար:
Ամենատարածված
Ամենատարածված սխեմաներն
սխեմաներն են
են ութական
ութական ևև
տասնվեցական
թվերի
դեշիֆրատորները:
տասնվեցական թվերի դեշիֆրատորները: Նման
Նման
դեշիֆրատորները
դեշիֆրատորները ներկայումս
ներկայումս գործնականում
գործնականում քիչ
քիչ են
են
օգտագործվում
օգտագործվում ցուցադրման
ցուցադրման համար:
համար: Հիմնականում
Հիմնականում
նման
դեշիֆրատորներն
օգտագործվում
նման դեշիֆրատորներն օգտագործվում են
են որպես
որպես
ավելի
ավելի բարդ
բարդ թվային
թվային մոդուլների
մոդուլների բաղադրիչներ։
բաղադրիչներ։
Դեշիֆրատորի
Դեշիֆրատորի սխեմայի
սխեմայի իրականացնելու
իրականացնելու համար
համար
կօգտագործենք
կօգտագործենք «ԵՎ»
«ԵՎ» միացման
միացման մեթոդը,
մեթոդը, քանի
քանի որ
որ դրա
դրա
հավաստիության
հավաստիության աղյուսակում
աղյուսակում յուրաքանչյուր
յուրաքանչյուր ելքում
ելքում կա
կա
միայն
միայն մեկ
մեկ տրամաբանական
տրամաբանական միավոր:
միավոր: Արդյունքում
Արդյունքում մենք
մենք
ստանում
ստանում ենք
ենք դեշիֆրատոր
դեշիֆրատոր որի
որի միացումներն,
միացումներն,
իրականացվում
իրականացվում էէ ըստ
ըստ հավաստիության
հավաստիության Աղյուսակ
Աղյուսակ 1-ի:
1-ի:
Նկ.
Նկ. 22 Երկու
Երկու –– տասական
տասական դեշիֆրատորի
դեշիֆրատորի УГО
УГО –– Ն:
Ն:

22.

Հավաստիության Աղյուսակ 1
Երկուականից – տասնորդական վերծանիչի
սխեման 1

23.

Դեշիֆրատորների
Դեշիֆրատորների ընդլայնում
ընդլայնում (կասկադավորում):
(կասկադավորում): Դեշիֆրատորներն
Դեշիֆրատորներն ունեն
ունեն սահմանափակ
սահմանափակ թվով
թվով հասցեի
հասցեի մուտքեր
մուտքեր ևև
տեղեկատվական
տեղեկատվական ելքեր:
ելքեր: Դրանց
Դրանց ավելացումը
ավելացումը հնարավոր
հնարավոր էէ կառուցելով
կառուցելով (կասկադային)
(կասկադային) սխեմաներ,
սխեմաներ, որը
որը կարելի
կարելի էէ անել
անել երկու
երկու
եղանակով.
եղանակով.
1.
1. Մի
Մի քանի
քանի Դեշիֆրատորներներ
Դեշիֆրատորներներ միավորելով
միավորելով բրգաձեւ
բրգաձեւ սխեմայի
սխեմայի մեջ,
մեջ, կամ՝
կամ՝
2.
2. Թույլատրող
Թույլատրող մուտքերի
մուտքերի հաջորդական
հաջորդական միացման
միացման միջոցով
միջոցով էլեմենտների
էլեմենտների կամ
կամ ուղղակիորեն
ուղղակիորեն միմյանց
միմյանց հետ:
հետ:

24.

Մուլտիպլեկսորներ
Մուլտիպլեկսորներ ևև Դեմուլտիպլեկսորներ
Դեմուլտիպլեկսորներ
Մուլտիպլեքսորը
Մուլտիպլեքսորը համակցված
համակցված թվային
թվային սարք
սարք է,
է, որն
որն ապահովում
ապահովում էէ մի
մի քանի
քանի մուտքային
մուտքային ազդանշաններից
ազդանշաններից մեկի
մեկի Dj
Dj մեկ
մեկ ելքային
ելքային
Q-ի
Q-ի փոխանցում՝
փոխանցում՝ մուտքային
մուտքային Ai
Ai հասցեի
հասցեի կոդի
կոդի համաձայն:
համաձայն:
Եթե
Եթե ​կ​կան
ան nn հասցեի
հասցեի մուտքեր,
մուտքեր, ապա
ապա հնարավոր
հնարավոր էէ իրականացնել
իրականացնել m=2
m=2nn հասցեի
հասցեի ազդանշանների
ազդանշանների համակցություններ,
համակցություններ, որոնցից
որոնցից
յուրաքանչյուրն
յուրաքանչյուրն ապահովում
ապահովում էէ m
m մուտքերից
մուտքերից մեկի
մեկի ընտրությունը:
ընտրությունը: Ինչպես
Ինչպես շիֆրատորներում
շիֆրատորներում (դեշիֆրատորներում),
(դեշիֆրատորներում),
մուլտիպլեքսորի
մուլտիպլեքսորի մուտքերի
մուտքերի ևև ելքերի
ելքերի թիվը
թիվը գրվում
գրվում էէ «n-ից
«n-ից 1»
1» ձևով
ձևով
Դեշիֆրատորը
Դեշիֆրատորը ելքերից
ելքերից մեկում
մեկում առաջացնում
առաջացնում էէ տրամաբանական
տրամաբանական մեկը՝
մեկը՝ համապատասխան
համապատասխան սխեմայի
սխեմայի մուտքային
մուտքային երկուական
երկուական
կոդի
կոդի համաձայն:
համաձայն: Դեշիֆրատորի
Դեշիֆրատորի ելքերից
ելքերից ստացվող
ստացվող ազդանշանները
ազդանշանները համակցվում
համակցվում են
են սխեմաներով,
սխեմաներով, որոնք
որոնք իրականացվում
իրականացվում են
են
երկու
երկու մուտքային
մուտքային AND
AND տարրերի
տարրերի վրա:
վրա: Արդյունքում,
Արդյունքում, միայն
միայն այդ
այդ AND
AND տարրի
տարրի ելքում
ելքում կձևավորվի
կձևավորվի տրամաբանական
տրամաբանական մեկը,
մեկը, որի
որի
մեկ
մեկ մուտքն
մուտքն ապահովված
ապահովված էէ տրամաբանական
տրամաբանական մեկով,
մեկով, դեշիֆրատորի
դեշիֆրատորի ելքից,
ելքից, իսկ
իսկ երկրորդ
երկրորդ մուտքին
մուտքին տրվում
տրվում էէ համապատասխան
համապատասխան
մուտքային
մուտքային Dj-ն:
Dj-ն:
Բոլոր
Բոլոր AND
AND տարրերի
տարրերի ելքերից
ելքերից մուլտիպլեքսորի
մուլտիպլեքսորի սխեմաները
սխեմաները մեկ
մեկ Q
Q ելքի
ելքի մեջ
մեջ միավորելու
միավորելու համար
համար օգտագործվում
օգտագործվում էէ OR
OR տարր:
տարր:
Տրամաբանական
Տրամաբանական միավորը
միավորը ձևավորվում
ձևավորվում էէ իր
իր ելքում,
ելքում, եթե
եթե առկա
առկա էէ տվյալ
տվյալ պահին
պահին հարցվող
հարցվող մուտքային
մուտքային Dj
Dj -- ում.
ում. Դեշիֆրատորի
Դեշիֆրատորի
վրա
վրա հիմնված
հիմնված մուլտիպլեքսորի
մուլտիպլեքսորի ֆունկցիոնալ
ֆունկցիոնալ դիագրամը
դիագրամը ներկայացված
ներկայացված էէ Նկ.
Նկ. –– 1-ում
1-ում մուլտիպլեքսորի
մուլտիպլեքսորի УГО-ն
УГО-ն էլեկտրական,
էլեկտրական, ևև
ֆունկցիոնալ
ֆունկցիոնալ սխեմամները
սխեմամները ներկայացված
ներկայացված են
են Նկ-2-ում.
Նկ-2-ում.
Նկ.
Նկ. 11

25.

Մուլտիպլեքսերները
Մուլտիպլեքսերները օգտագործվում
օգտագործվում են
են զուգահեռ
զուգահեռ կոդերը
կոդերը
հաջորդական
փոխարկիչներ
կառուցելու
համար:
Դրա
հաջորդական փոխարկիչներ կառուցելու համար: Դրա համար
համար
մուլտիպլեքսորի
տեղեկատվական
մուտքերին
տրամադրվում
մուլտիպլեքսորի տեղեկատվական մուտքերին տրամադրվում էէ
զուգահեռ
զուգահեռ թվային
թվային կոդ,
կոդ, իսկ
իսկ հասցեի
հասցեի մուտքերին
մուտքերին տրվում
տրվում էէ
երկուական
երկուական կոդեր,
կոդեր, որոնք
որոնք փոխվում
փոխվում են
են մեկով:
մեկով: Այս
Այս
հաջորդականությունը
կարող
է
առաջանալ,
օրինակ,
հաջորդականությունը կարող է առաջանալ, օրինակ,
սինխրոազդանշաններից
սինխրոազդանշաններից երկուական
երկուական հաշվիչի
հաշվիչի միջոցով:
միջոցով:
Արդյունքում,
մուտքային
զուգահեռ
կոդի
բիթերի
Արդյունքում, մուտքային զուգահեռ կոդի բիթերի արժեքները
արժեքները
հերթով
կփոխանցվեն
մուլտիպլեքսորի
ելքին՝
հաջորդական
հերթով կփոխանցվեն մուլտիպլեքսորի ելքին՝ հաջորդական
մշակման
մշակման համար:
համար:
Նկ.
Նկ. 22
Մուլտիպլեկսորների
Մուլտիպլեկսորների սխեման
սխեման ևև հավաստիության
հավաստիության աղյուսակը:
աղյուսակը:

26.

Դեմուլտիպլեկսորներ
Դեմուլտիպլեկսորներ
Դեմուլտիպլեքսորները
Դեմուլտիպլեքսորները
սարքեր
սարքեր են,
են, որոնք
որոնք թույլ
թույլ
են
են տալիս
տալիս մեկ
մեկ
մուտքային
մուտքային ազդանշանը
ազդանշանը
տեղափոխել
տեղափոխել մի
մի քանի
քանի
ելքերի
ելքերի վրա:
վրա:
Դեմուլտիպլեքսատորը
Դեմուլտիպլեքսատորը
կարող
կարող էէ կառուցվել
կառուցվել ճիշտ
ճիշտ
նույն
տրամաբանական
նույն տրամաբանական
«ԵՎ»
«ԵՎ» սխեմաների
սխեմաների հիման
հիման
վրա,
ինչ
մուլտիպլեքսոր
վրա, ինչ մուլտիպլեքսոր
կառուցելիս:
կառուցելիս:
Մուլտիպլեքսորից
Մուլտիպլեքսորից զգալի
զգալի
տարբերությունը
տարբերությունը մի
մի
քանի
քանի մուտքեր
մուտքեր մեկի
մեկի մեջ
մեջ
առանց
առանց լրացուցիչ
լրացուցիչ
սխեմաների
սխեմաների միավորելու
միավորելու
ունակությունն
ունակությունն է:
է:
Դեմուլտիպլեքսորի
Դեմուլտիպլեքսորի
սխեման
սխեման ցուցադրված
ցուցադրված էէ
Նկար
Նկար ԴՄ-ում:
ԴՄ-ում: Այս
Այս
շղթայում
շղթայում օգտագործվում
օգտագործվում
էէ երկուական
երկուական
դեշիֆրատոր՝
դեշիֆրատոր՝
դեմմուլտիպլեքսորի
դեմմուլտիպլեքսորի
հատուկ
հատուկ ելքը
ելքը ընտրելու
ընտրելու
համար,
համար, ինչպես
ինչպես
մուլտիպլեքսորում:
մուլտիպլեքսորում:
Այնուամենայնիվ,
Այնուամենայնիվ, եթե
եթե
հաշվի
հաշվի առնենք
առնենք ինքնին
ինքնին
դեշիֆրատորի
դեշիֆրատորի
միացման
միացման սխեման,
սխեման,
կարող
կարող ենք
ենք զգալիորեն
զգալիորեն
պարզեցնել
պարզեցնել
դեմուլտիպլեքսորը:
դեմուլտիպլեքսորը:
Բավական
Բավական էէ
պարզապես
պարզապես ևս
ևս մեկ
մեկ
մուտք
ավելացնել
մուտք ավելացնել
դեշիֆրատորում
դեշիֆրատորում
ներառված
ներառված
յուրաքանչյուր
յուրաքանչյուր «AND»
«AND»
տրամաբանական
տրամաբանական
տարրին՝
տարրին՝ In:
In: Այս
Այս
շղթան
շղթան հաճախ
հաճախ կոչվում
կոչվում
էէ դեշիֆրատոր՝
դեշիֆրատոր՝
աշխատանքի
աշխատանքի
թույլտվության
թույլտվության
մուտքով:
մուտքով:
Դեմուլտիպլեքսատորի
Դեմուլտիպլեքսատորի
գրաֆիկական
գրաֆիկական
պատկերը՝
պատկերը՝ УГО
УГО -- նն
ներկայացված
ներկայացված էէ Նկար
Նկար
ԴՄ2-ում:
ԴՄ2-ում: Այս
Այս նկարում
նկարում
In
In մուտքը
մուտքը նշանակված
նշանակված
էէ որպես
E
մուտք,
որպես E մուտք, իսկ
իսկ
ելքերը
ոչ
մի
կերպ
ելքերը ոչ մի կերպ չեն
չեն
անվանվում,
մնացել
անվանվում, մնացել են
են
միայն
միայն դրանց
դրանց թվերը։
թվերը։
Նկ.
Նկ. ԴՄ
ԴՄ
Նկ.
Նկ. ԴՄ
ԴՄ 22

27.

Материнская
Материнская
плата
плата
Блок
Блок Питания
Питания
Блок
Блок синхро
синхро
генератора.
генератора.
Графические
Графические или
или
матричные
матричные адаптеры
адаптеры
Новые.
Новые.