Yonaltirish jarayonlari

1.

Yonaltirish jarayonlari
Routing processes

2.

Tarmoqda yo’nalishni aniqlash.
Tarmoq marshrutlash - bu bir yoki bir nechta tarmoqlar bo'ylab
biror yo'lni tanlash jarayoni. Marshrutlash tamoyillari telefon
tarmoqlaridan tortib jamoat transportigacha bo'lgan har qanday
tarmoq turiga taalluqli bo'lishi mumkin. Paketli kommutatsiya
tarmoqlarida (Internetda) marshrutlash Internet protokoli (IP)
paketlarining kelib chiqish joyidan manziligacha borishi uchun
yo'llarni tanlash tarmoq marshrutlash deyiladi. Ushbu Internetmarshrutlash qarorlari marshrutizatorlar deb ataladigan
tarmoqning maxsus qismi tomonidan qabul qilinadi.

3.

Tarmoqda yo’nalishni aniqlash.

4.

Tarmoqda yo’nalishni aniqlash.
Ma'lumotlar
paketi
A kompyuteridan
B
kompyuteriga o'tishi uchun u 1, 3 va 5-tarmoqlar
yoki 2 va 4-tarmoqlar orqali o'tishi mumkin. Paket
2 va 4-tarmoqlar orqali qisqaroq yo'lni bosib o'tadi,
lekin 1, 3 va 5-tarmoqlar paketlarni yo'naltirishda 2
va 4-ga qaraganda tezroq bo'lishi mumkin. Tarmoq
marshrutizatorlari shu holatda tanlovlarni amalga
oshiradi.

5.

Tarmoqda yo’nalishni aniqlash.
Protokol - har qanday ulangan kompyuter
ma'lumotlarni tushunishi uchun ma'lumotlarni
formatlashning
standartlashtirilgan
usuli.
Marshrutlash protokoli esa tarmoq yo'llarini
aniqlash yoki e'lon qilish uchun ishlatiladigan
protokol.

6.

Tarmoqda yo’nalishni aniqlash.
Quyidagi protokollar ma'lumotlar paketlariga Internetda o'z yo'lini topishga
yordam beradi:
TPC/IP: Internet protokoli (IP) har bir ma'lumot paketi uchun kelib chiqish va
manzilni belgilaydi. Routerlar har bir paketning IP sarlavhasini tekshirib,
ularni qaerga yuborishni aniqlaydi.
BGP: Border Gateway Protocol (BGP) marshrutlash protokoli qaysi tarmoqlar
qaysi IP manzillarni nazorat qilishini va qaysi tarmoqlar bir-biriga ulanishini
e'lon qilish uchun ishlatiladi. (Ushbu BGP e'lonlarini amalga oshiradigan yirik
tarmoqlar avtonom tizimlar (AS) deb ataladi.) BGP dinamik marshrutlash
protokoli.

7.

Tarmoqda yo’nalishni aniqlash.
Quyidagi protokollar paketlarni AS(Autonom systems) ichida yo'naltiradi:
OSPF: Open Shortest Path First (OSPF) protokoli odatda tarmoq marshrutizatorlari tomonidan
paketlarni belgilangan manzilga jo'natish uchun eng tez va eng qisqa mavjud marshrutlarni
dinamik ravishda aniqlash uchun ishlatiladi.
RIP: Marshrutlash ma'lumotlari protokoli (RIP) bir tarmoqdan ikkinchisiga eng qisqa yo'lni
topish uchun "hop count" dan foydalanadi, bu erda "hop count" paket yo'lda o'tishi kerak
bo'lgan routerlar sonini bildiradi. (Paket bir tarmoqdan ikkinchisiga o'tganda, bu "hop" deb
nomlanadi.)
Boshqa ichki marshrutlash protokollariga EIGRP (Asosan Cisco routerlari bilan foydalanish
uchun kengaytirilgan ichki shlyuz marshrutlash protokoli) va IS-IS (Oraliq tizimdan oraliq
tizimga) kiradi.

8.

Marshrutlash protokollari asoslarini
tushunish
Marshrutlash protokollari turli tarmoq qurilmalari
o'rtasida
tarmoq
topologiyasi
ma'lumotlarini
almashish
uchun
mo'ljallangan
bo'lib,
ular
ma'lumotlar paketlari A qurilmadan B qurilmaga yetib
borishi uchun eng yaxshi yo'lni aniqlashlari mumkin.
Marshrutlash protokollarining ikkita asosiy toifasi
mavjud: ichki shlyuz protokollari (IGPs) va tashqi
shlyuz protokollari (EGP). IGPlar bitta avtonom tizim
(AS) ichida, EGP esa turli avtonom tizimlarni ulash
uchun ishlatiladi. RIP va BGP mos ravishda IGP va
EGP misollaridir.

9.

Marshrutlash protokollari asoslarini
tushunish
IGP-larni masofaviy vektor protokollari va havolaholat protokollari sifatida tasniflash mumkin. RIP
masofaviy vektor protokollari marshrutizatorlar
orasidagi bog’lanishlar(Hops) soniga qarab eng yaxshi
yo'lni aniqlaydi. Boshqa tomondan, EGPlar turli xil
ASlarni ulash uchun ishlatiladi va odatda Internetprovayderlar
(ISP)
tomonidan
marshrutlash
ma'lumotlarini bir-biri bilan almashish uchun
ishlatiladi. BGP eng ko'p qo'llaniladigan EGP bo'lib,
turli provayderlar va ularning mijozlari o'rtasidagi
trafikni yo'naltirish uchun javobgardir.

10.

IGP-RIP va EGP-BorderGatewayProtocol

11.

IGP-RIP
RIP - bu ma'lumotlar paketlari sayohat(travel) qilish uchun
eng yaxshi yo'lni aniqlash uchun masofaviy vektor
marshrutlash algoritmlaridan foydalanadigan IGP. Bu
kichik
va
o'rta
o'lchamdagi
tarmoqlarda
keng
qo'llaniladigan oddiy va ishlatish uchun qulay protokol.
RIP ning asosiy xususiyatlaridan biri shundaki, u yo'lni
tanlash uchun asosiy ko'rsatkich sifatida hop sonidan(hop
count) foydalanadi. Biroq, RIP ba'zi cheklovlarga ega. U
juda keng ko'lamli emas va faqat 15 tagacha hoplarni
qo'llab-quvvatlaydi va tarmoq topologiyasi o'zgarganda tez
tangi yo’nalishni tanlash imkoniyatiga ega emas.

12.

IGP-RIP
Cheklovlarga qaramay, RIP boshqa marshrutlash
protokollariga nisbatan ba'zi afzalliklarga ega. Misol
uchun, uni sozlash oson va minimal ma'muriy harakatlarni
talab qiladi. Bundan tashqari, RIP ko'p yillar davomida
mavjud bo'lgan yaxshi tasdiqlangan protokol bo'lib, bu
muammolarni bartaraf etish va qo'llab-quvvatlash uchun
juda ko'p bilim va resurslar mavjudligini anglatadi. Va
nihoyat, RIP hali ham kichik va o'rta o'lchamdagi
tarmoqlarda keng qo'llaniladi, bu erda uning soddaligi va
foydalanish qulayligi uni mashhur tanlovga aylantiradi.

13.

BGP: Murakkab va kuchli marshrutlash
protokoli
BGP - bu ma'lumotlar paketlari sayohat qilish uchun
eng yaxshi yo'lni aniqlash uchun yo'l vektorini
marshrutlash algoritmlaridan foydalanadigan EGP. Bu
yirik korporativ tarmoqlarda va xizmat ko'rsatuvchi
provayder
tarmoqlarida
keng
qo'llaniladigan
murakkab va kuchli protokol. BGP yuqori darajada
kengaytirilishi mumkin va minglab marshrutizatorlar
va millionlab marshrutlar bilan tarmoqlarni qo'llabquvvatlashi mumkin

14.

Tarmog'ingiz uchun qaysi biri yaxshiroq?
RIP va BGP o'rtasida tanlov sizning tarmog'ingiz hajmi va
murakkabligiga, shuningdek, sizning maxsus talablaringiz va
byudjetingizga bog'liq. RIP kengaytirilgan marshrutlash xususiyatlarini
talab qilmaydigan kichik va o'rta o'lchamli tarmoqlar uchun yaxshi
tanlovdir. Bundan tashqari, uni sozlash va saqlash nisbatan oson, bu
esa cheklangan IT resurslariga ega tashkilotlar uchun yaxshi tanlov
qiladi.
Boshqa tomondan, BGP ilg'or marshrutlash xususiyatlari, siyosatga
asoslangan marshrutlash va trafik muhandisligini talab qiluvchi yirik
korporativ tarmoqlar va xizmat ko'rsatuvchi provayderlar tarmoqlari
uchun yaxshiroq tanlovdir. Biroq, BGP murakkab va amalga oshirish va
saqlash qimmat, bu cheklangan byudjetga ega bo'lgan kichikroq
tashkilotlar uchun amalga oshirilmasligi mumkin.

15.

Hop va Hop count nima?
Hop - bu paket (ma'lumotlarning bir qismi)
manbadan
manzilgacha
o'tadigan
marshrutizatorlar sonini bildiruvchi kompyuter
tarmog'i atamasi .

16.

Hop va Hop count nima?
Har safar paketlar bir kompyuter yoki qurilmadan ikkinchisiga
o'tganda, masalan, kompyuteringizdan veb-saytga va yana
orqaga (ya'ni, veb-sahifani ko'rish), marshrutizatorlar kabi bir
qator oraliq qurilmalar ishtirok etadi.
Ushbu ma'lumotlar har safar yo'riqnoma orqali o'tganda, u
ma'lumotlarni qayta ishlaydi va keyin uni keyingi qurilmaga
yuboradi. Internetda juda keng tarqalgan multi-hopli vaziyatda
bir nechta marshrutizatorlar sizning so'rovlaringizni kerakli
joyga etkazishda ishtirok etadi. Ana shu hop soni deb ataladi

17.

Hop va Hop count nima?