Гендік инженерия

1.

Гендік инженерия
Маулен Еңлік Ди23 7 гб

2.

Гендік инженерия - технологиялар мен амалдар және
әдістердің
жиынтығы, ген арқылы басқаруды жүзеге асыру, оларды
басқа организмдерге енгізу, ДНК-дан таңдап алынған
гендерді жоюдан
кейін жасанды организмдерді өсіру.
Гендік (тектілік) инженерия кеңінен алып қараса,
ғылым болып
есептелмейді, бірақ молекулярлы және жасушалық
биология, генетика,
микробиология, вирусология сияқты биологиялық
ғылым әдістерін
пайдаланатын биотехнология құралы болып
табылады.

3.

Гендік инженерия өзгертілетін немесе генетикалық
өзгеріске ұшырайтын организмніңқасиеттерін
қалауы бойынша алу үшін қызмет етеді.Ол
молекулярлы клондау техникасын қолдана
отырып, генетикалықаппаратқа тікелей араласуға
мүмкіндік береді. Гендік инженерліктіқолданудың
мысалдары генетикалық түрленуге ұшыраған
дәндідақылдардың жаңа түрі, гендік
модификацияланған бактериялардықолдану
жолымен адам инсулинін жасап шығару, ғылыми
зерттеулерүшін эксперименталды тышқандардың
жаңа тұқымын шығару жөне т.б.Ауруларды емдеу
үшін қайта құрылған ДНК-сы бар
бактериялардыпайдалану бойынша
эксперименттер жүргізілді. Гендік инженерияны
адамға қолдану тұқымқуалаушылық ауруларды
емдеуге қолдануға болар еді. Алайда техникалық
жағынан науқастың
өзін емдеу мен оның үрпақтарының геномын
өзгертуде елеулі
айырмашылықтар бар

4.

Өнеркәсіп өндірісіне қажетті жасушалар нақты бір
белгілері бойынша, оның ішіндегі ең бастысы - өндіруге
қабілеттілігі,
белгілі бір қосындыны - аминқышқылы немесе
антибиотик, стероидты гормон немесе органикалық
қышқылды синтездеу арқылы таңдап алынады. Кейде,
мысалы, мұнай немесе су ресурстарын биоқоспаға немесе
жемге қосатын ақуызға айналдырып «ас» ретінде
пайдалануға қабілетті микроорганизм болуы керек. Кейде
жоғары температурада
немесе микроорганизмдердің басқа түрлері үшін өлім
қаупі бар заттар бар кезде дамуға қабілетті организмдер
қажет.Бұл әдістердің мақсаты - гендік,жасушаның
генетикалық аппаратын өзгертуге қол жеткізу

5.

Химиялық немесе радиациялық мутагенезді алу әдістерін жасау биологияның көрнекті
жетістігі болды және қазіргі заманғы биотехнологияда кеңінен қолданылды. Бұл
түрлендірілген организмдердің вирустарға қарсы күшін күрт көтеруге мүмкіншілік
береді. Жасушаны жаңа,өзгеше заттарды синтездеуге күштеу үшін онда ферменттердің
сәйкес келетін жиынтығы синтезделуі керек. Ал бұл үшін ондағы гендерді мақсатты
түрде өзгерту қажет немесе оған жаңа гендер енгізу керек.Тірі жасушалардағы гендерді
өзгерту - бұл, мысалы, мутагендердің -химиялық улардың немесе сәулелердің әсері
арқылы болатын мутация.Қазіргі кезде гендерді синтездеу үрдісі өте жақсы қойылған,
тіпті белгілі дәрежеде автоматтандырылған