Развіццё_эканомікі_БССР_у_20_30_я_1гг_2

1. Развіццё эканомікі БССР у 20-30-я гг.

НЭП, Індустрыялізацыя,
Калектывізацыя

2.

3. Эканоміка ў пачатку 20-х

Негатыўныя фактары:
Наступствы Першай сусветнай
Грамадзянская вайна
Польска-савецкая вайна
Палітыка савецкай улады
«ваенны камунізм»

4. Сакавік 1921 г. – Х з’езд РКП (б) – новая эканамічная палітыка.

5. Штуршок

люты – сакавік 1921 г. – выступленне
маракоў у Кранштаце

6. Прычыны

Неабходнасць аднаўлення зруйнаванай
эканомікі, пры ўмове адсутнасці дапамогі
звонку;
Незадаволенасць сялян і працоўных
палітыкай “ваеннага камунізму”, якая
адлюстроўвалася ў выступленнях.

7. Мэты

Умацаванне на эканамічнай аснове
саюза працоўных і сялян дзеля
захавання савецкай улады;
Аднаўленне эканомікі і таварнаграшовых адносінаў.
Сродак: абмежаванае ўвядзенне
капіталістычных механізмаў

8.

9. Ход у сельскай гаспадарцы

Замена харчразвёрсткі харчпадаткам.
Харчпадатак – разлічваўся з плошчаў пасеву і
абвяшчаўся да пачатку сельгас. прац;
Уведзена свабоднае выкарыстанне
прадукцыі, якая засталася пасля выплаты
падаткаў;
Дазволена арэнда зямлі і выкарыстанне
наёмнай працы;
Ствараліся камітэты сялянскай
узаемадапамогі;
Дазволены свабодны выбар форм
землекарыстання.

10.

11. Формы землекарыстання

Індывідуальнае
ТСЗ (таварыствы па сумеснай апрацоўцы
зямлі)
Арцелі
Камуны

12. Прышчэпаўшчына

Палітыка актыўнай
хутарызацыі, якая
праводзілася наркамам
земляробства Д.Ф.
Прышчэпавым. У яе выніку
на хутары было пераселяна
каля 12% сялянскіх
гаспадарак.

13. Ход у прамысловасці

Пераход
прадпрыемстваў да
гаспадарчага разліку і
самафінансавання
прадпрыемстваў;
Развіццё дзяржаўнай
кааперацыі і
прыватнага гандлю;
Канцэсіі.

14. Ход у прамысловасці

1922-1924 г. – грашовая рэформа.

15.

16. Змены ў сацыяльнай сферы

Адмена ўсеагульнай працоўнай павінасці;
Адмена ўраўняльнай заробнай платы;
Аднаўленне платы за транспарт,
камунальныя і іншыя паслугі.

17. Вынікі

Ажыўленне сельскай гаспадаркі і да 1925
г. быў адноўлены даваенны ўзровень.
Адноўлены і пабудаваны новыя заводы
(“Энэргія”, “Метал” у Мінску, Старэўскі
шклозавод, шклозавод у Барысаве,
Копыльскі кафлевы завод і інш.). Усяго
106 новых прадпрыемстваў.
Развіццё чыгункі і аўтобуснага
транспарта.

18.

19. Нэпманы

Спецыфічны слой
насельніцтва, які
здолеў узбагацца за
перыяд НЭПу і
ўтварыў сваю
культуру.
У БССР нэпманы былі
пераважна яўрэі.

20.

21. Мінусы НЭПа

Незадаволенасць простага народа;
Крызісы збыту і нажніцы коштаў
сельскагаспадарчай і прамысловай
прадукцый;
Рост хабарніцтва і бюракратызацыя.

22. Індустрыялізацыя

1925 г. - XIV з’езд РКП
(б).
Індустрыялізацыя –
працэс стварэння
буйной машынай
вытворчасці ў
прамысловай і іншых
галінах гаспадаркі.

23. Крыніцы фінансавання

Сродкі з сельскай
гаспадакі;
Сродкі ад заводаў;
Продаж карцін і царскіх
каштоўнасцяў;
Манаполія на гарэлку;
Манаполія на валюту;
Дзяржаўныя займы ў
насельніцтва;
Канфіскацыі.

24. Сродкі

Насаджэнне
буйной цяжкай
прамысловасці;
Планавая
эканоміка;
Манаполія
дзяржавы на
гандаль і
вытворчасць.

25. Планавая эканоміка

1928-1932
1933-1937
1938-1941

26. Асаблівасці індустыялізацыі ў Беларусі

У першыя гады асноўная частка сродкаў
укладалася ў паліўную, гарбарную,
швейную, папяровую, харчовую
прамысловасці.
З-за недахопу сродкаў у рэспубліцы
фінансаванне вялося за кошт саюзных
рэспублік.

27. Агітацыйная праца

Рух за засваенне
новай тэхнікі
Стаханаўскі рух
1938 г. – уведзена
званне Героя
сацыялістычнай
працы.

28. Вынікі

Створана новая матэрыяльна-тэхнічная база
вытворчасці і пабудавана звыш 1000
прадпрыемстваў;
Створаны новыя галіны прамысловасці:
паліўная, машынабудаўнічая, хімічная,
радыётэхнічная і інш.;
Пагоршылася матэрыяльнае становішча
насельніцтва;
Пашырэнне рэпрэсіўных метадаў.

29.

30. Калектывізацыя

XV з’езд РКП (б) –
1927 г.
Калектывізацыя –
гэта аб’яднанне
індывідуальных
сялянскіх гаспадарак
у буйныя
калектыўныя
гаспадаркі (калгасы).

31. Прычыны

Неабходнасць фінансавання
індустрыялізацыі.
Неабходнасць пераадолець крызіс
хлебанарыхтовак (1927).

32.

33. Падлягала калектывізіцыі:

Зямля;
Сельгас прылады (сеялкі, жаткі, веялкі);
Коні;
Пабудовы сельгас прызначэння.
Не падлягалі калетывізацыі:
Хатнія рэчы;
Жылыя пабудовы;
Хатнія жывёлы.

34. Этапы калектывізацыі

І этап – 1927-1929 гг. – дабравольная.
ІІ этап – 1929-1939 гг. – суцэльная
(прымусовая).
1930 г. – 58% у калгасах; 1939 – 90%.
1929 г. – артыкул І.В. Сталіна “Год
вялікага пералому”.
1930 г. – Артыкул “Головокруженіе от
успеха”.
1932 г. – Закон аб абароне
сацыялістычнай маёмасці (закон аб 5
каласках).

35. Палітыка раскулачвання

Згодна з пастановай «аб прыкметах
кулацкіх гаспадарак» ад 21 мая 1929 г.
кулацкімі лічыліся:
Гаспадаркі, якія стала выкарыстоўваюць
наёмную працу;
Выкарыстанне механічных прылад
(маслабоек, млыноў і г.д.);
Калі гаспадары займаюцца гандлем;
Калі гаспадары здаюць у наём
памяшканні, машыны ці зямлю.

36.

37. МТС

- машынна-трактарныя станцыі.
Пачалі стварацца ў 1928 г. для падтрымкі
калектывізацыі, звычайна 1 на раён (у
БССР першая МТС была створана ў 1930 г.
у Койданаўскім р-не). За карыстанне
тэхнічнымі сродкамі МТС дзяржава
атрымоўвала ад калгасаў і саўгасаў
натуральную плату збожжам і
прадуктамі жывёлагадоўлі.