вариационный ряд (1)

1.

Астана қаласы әкімдігінің
«Әдістемелік орталығы» МКҚК
Алгебра
7 сынып
I I тоқсан

2.

Статистика элементтері
7.3.3.1 бас жиынтық, кездейсоқ
таңдама

3.

Бүгінгі сабақта:
басты жиынтық, кездейсоқ таңдама,
вариациялық қатар, варианта ұғымдарын
меңгереміз

4.

Ақпаратты талдау үшін көп ұйымдарда статистика қажет

5.

Статистика қай салаларда керек?
Мектеп
зертханалар
Балабақшалар
Аурухана
Статистика
Супермаркет
Мемлекет
Банк
Жоғарғы оқу
орындары

6.

Анықтама: зерттеуді қажет ететін жалпы
сипаттамасы бар барлық обьектілер мен құбылыстар
жиынын бас жиынтық деп атайды
Мысалы, 7 сынып оқушыларының 2 тоқсан бойынша
математика білім деңгейін анықтау үшін әрбір
оқушының білім деңгейін тексеріп, олардан мектептің 7сынып оқушыларына тән көрсеткіштерді анықтайды

7.

Көп жағдайда бас жиынтық әрбір элементін қарастыру мүмкін
бола бермейді. Сондықтан оның кейбір бөлігін ғана зерттеп, оны
бас жиынтыққа тән қасиет деп қабылдайды.

8.

Аяқ киім фабрикасының менеджері 7-сыныпта оқитын
кездейсоқ 15 ер баланы аяқ киім өлшемдерін сұрастырып
мынадай мәлімет алды:
36, 38, 39, 37, 36, 36, 38, 38, 37, 37, 37, 39, 39, 36, 38.
Мұндағы келтірілген деректер кездейсоқ таңдалынды, ал бас
жиынтық – Қазақстандағы барлық 7-сынып оқушыларының аяқ
киім өлшемдері

9.

36, 38, 39, 37, 36, 36, 38, 38, 37, 37, 37, 39, 39, 36, 38.
Мұндағы таңдама көлемі - n=15, таңдама құрамына
енген элементтер саны
Бұл ақпаратты осы қалпында зерттеу қолайсыз болады.
Сондықтан оны өсу ретімен (немесе кему ретімен) жазған
дұрыс: 36, 36, 36, 36, 37, 37, 37, 37, 38, 38, 38, 38, 39, 39, 39
Сандарды өсу ретімен немесе кему ретімен жазылуы
вариациялық қатар деп аталады. Ал оның құрамындағы
әрбір мәнді варианта деп аталады

10.

Енді вариациялық қатардағы әрбір варианта
таңдамада неше рет кездесетінін қарастырайық
36, 36, 36, 36, 37, 37, 37, 37, 38, 38, 38, 38, 39, 39, 39
36 – 4 рет, 37 – 4 рет, 38 – 4 рет, 39 – 3 рет кездеседі. Оны
кесте түрінде көрсетейік:
Х - варианта
36
37
38
39
n - саны
4
4
4
3
Мұндай әрбір вариантаның кездесу санын – абсолютті
жиілік деп атайды

11.

Қорытынды:
• басты жиынтық, кездейсоқ таңдама,
вариациялық қатар, варианта ұғымдарын
меңгердік.