GERMANIYA 1923-1946 YILLARDA

1.

Germaniya 1923-1946 yillarda
GERMANIYA
Ko'chmas mulk obyektlarining
1923-1946
YILLARDA
tasniflanishi
Bobanazarova Fayoza
501-Guruh

2.

Reja:
1. Veymar Respublikasi
Germaniya
1923-1946 yillarda
2. Hipernflatsiya va iqtisodiy inqiroz
Ko'chmas mulk obyektlarining
3. Minx birlashuvi
va fashistlar partiyasi
tasniflanishi

3.

Veymar Respublikasi 1919-yilda Germaniyada tashkil topgan
va 1933-yilgacha davom etgan davlat tuzumidir. Ushbu
respublika Germaniya imperiyasining Birinchi jahon urushi
natijasida qulashidan so‘ng tashkil etildi. Uning konstitutsiyasi
1919-yil 11-avgustda qabul qilindi. Veymar Respublikasi
davrida Germaniya og‘ir iqtisodiy inqiroz, giperinflyatsiya va
siyosiy beqarorlikdan aziyat chekdi. 1923-yilda inflyatsiya
t.me/slaydai_bot
shunchalik kuchaygan ediki, nemis markasi juda qadrsizlandi.
1929-yilgi buyuk depressiya ham Germaniyada jiddiy ijtimoiy
va iqtisodiy muammolarni keltirib chiqardi. 1933-yilda Adolf
Gitlerning hokimiyatga kelishi bilan Veymar Respublikasi
barham topdi. Respublikaga kapitalizatsiya va demokratik
islohotlar xos edi, ammo siyosiy radikalizm uning
barqarorligiga putur yetkazdi.
...

4.

Gipernflatsiya iqtisodiyotda narxlar umumiy darajasining juda
yuqori sur’atlarda o‘sishi hodisasi bo‘lib, odatda oylik
inflyatsiya 50% yoki undan ko‘pni tashkil qiladi. Bu ko‘pincha
iqtisodiy inqirozlarning boshlanishiga olib keladi. Masalan,
1923-yilda Germaniyada gipernflatsiya darajasi oylik
yetgan edi. 2008-yilda Zimbabveda esa yillik
t.me/slaydai_bot29,500%ga
inflyatsiya darajasi 89.7 sekstillion foizni tashkil qilgan.
Iqtisodiy inqirozlar odatda iqtisodiy ishlab chiqarishning
sezilarli darajada pasayishi, ishsizlikning oshishi va moliyaviy
bozorlarda katta yo‘qotishlarga olib keladi. Masalan, 19291933 yillardagi Buyuk Depressiya davrida AQShda ishchi
kuchi ishtiroki 25%ga tushgan, va yalpi ichki mahsulot 30%ga
qisqargan.
...

5.

Uzbekistonda Minx birlashuvi va fashistlar partiyasi
haqida ma'lumotlar cheklangan. Minx birlashuvi tarixiy
voqea yoki harakat sifatida keng ma'lum emas,
shuningdek, O'zbekiston hududida faoliyat ko'rsatgan
fashistlar partiyasi mashhur bo'lmagan. Yaqin tarixda
O'zbekistonda asosan kommunistik mafkura
tarqalgan bo'lib, ikkinchi jahon urushi davrida sobiq
t.me/slaydai_bot
Sovet Ittifoqining bir qismi sifatida faoliyat olib borgan.
Agar Minx birlashuvi deb tarixiy, siyosiy yoki madaniy
harakat tushunilsa, aniqroq ma’lumotlar keltirish
uchun qo’shimcha kontekst yoki nom keltirilishi kerak.
Fashizmga qarshi kurash esa Sovet ittifoqining
so'nggi ko'ngilochar paradi va mafkuraviy merosi
bilan belgilangandir.
...

6.

Adolf Gitler Germaniyada 1933-yil 30-yanvarda kansler
lavozimiga keldi. Keyinroq, 1934-yilda u prezident Paul fon
Gindenburg vafotidan so‘ng "Führer und Reichskanzler"
(rahbar va kansler) sifatida butun hokimiyatni qo‘lga kiritdi.
Gitler va uning Natsistlar partiyasi 1932-yilgi saylovlarda
Dietga (parlamentga) kirish uchun katta ustunlik oldi va
ko‘pchilik ovoz oldi, lekin aniq ko‘pchilikni qo‘lga kirita olmadi.
t.me/slaydai_bot
Shunga qaramay, siyosiy muammolar va koalitsiya tuzishdagi
qiyinchiliklar tufayli, prezident Gindenburg Gitlerni kansler etib
tayinlashga majbur bo‘ldi. 1933-yilda "Reyxstag yong‘ini"
voqeasi sodir bo‘lib, Gitlerga favqulodda vakolatlarni qo'lga
olish imkonini berdi. Bu esa unga shaxsiy hokimiyatni
kuchaytirish va diktatura tuzishga yo‘l ochdi.
...

7.

...
Gitler (Adolf Hitler) Germaniya siyosiy maydonida kuchli ta'sir
ko'rsatgan shaxs edi. 1933 yilda u Germaniya kansleri
lavozimiga tayinlandi va Natsistlar partiyasi kuchga kirib,
t.me/slaydai_bot
diktatorlikni o'rnatdi. Gitlerning hokimiyatga kelishi bilan
totalitar rejim tasnifi boshlanib, fa/w/politik o'zgarishlar ro'y
berdi. Shu yili "Yong'in dekreti" va "Vakolatlar to'g'risidagi
qonun" qabul qilinib, Gitlerga keng vakolatlar berildi. Gitlerning
yovuzligiliklari boshlangan bu davrda yahudiylarga,
kommunistlarga va boshqa guruhlarga nisbatan repressiya va
ta'qiblari kuchaydi. Hitlerning maqsadi Germaniyani iqtisodiy
va harbiy holda kuchli, yagona millat sifatida qurish edi. Bu
esa keyinchalik ikkinchi jahon urushi va insoniyat tarixidagi
ko'plab fojealarni keltirib chiqardi.

8.

Nyurnberg qonunlari 1935-yilda Germaniyada qabul qilingan
antisemit siyosatining bir qismidir. Ushbu qonunlar "Reyx
fuqarolari to'g'risidagi qonun" va "Nemis qoni va nemis
sharafini himoya qilish to'g'risidagi qonun" dan iborat edi.
Nyurnberg qonunlariga ko'ra, yahudiylar "Reyx fuqarolari"
maqomidan mahrum qilingan va ular bilan nemislar o'rtasida
nikoh va jinsiy aloqalar taqiqlangan edi. Shuningdek,
t.me/slaydai_bot
yahudiylarning davlat ishlarida va harbiy xizmatda ishlashlari
taqiqlangan. Ushbu qonunlar natijasida Germaniyada
yahudiylar jamiyatdan izolyatsiya qilindi va ularning asosiy
huquqlari cheklangan. Bu holat Ikkinchi jahon urushi davrida
juda ayanchli tarixiy voqealarga olib keldi.
...

9.

XULOSA
Fashistlangan Germaniyada, 1933-yilda Adolf Gitler
hokimiyatga kelishi bilan propaganda va ijtimoiy nazorat
kuchaydi. Propaganda vazirligi Jozef Gebbels rahbarligida
ishladi va ommaviy axborot vositalari, kino, musiqa va san’atni
nazorat qildi. Radio va filmlar orqali natsistlar mafkurasini
tarqatish ustuvor bo‘ldi. Gitler Yoshlari tashkiloti bolalarni
t.me/slaydai_bot
mafkuraviy tarbiyalash uchun tashkil qilingan. 1936-yilda
Berlin Olimpiadasi xalqaro miqyosda fashizmni targ‘ib qilish
uchun katta sahna bo‘ldi. Natsistlar axloqsizlikka qarshi
kurashni bahona qilib kitoblarni yondirdilar hamda dissident va
ozchilik guruhlarga qarshi tazyiqlarni kuchaytirdilar. 1935yildagi Nyurnberg qonunlari yahudiylarni fuqarolikdan mahrum
qildi va ularni segregatsiyaga uchratdi. Bu davrda hukumat
jamiyatni to‘liq nazorat qilish maqsadida turli usullardan
foydalandi.
...

10.

Foydalanilgan adabiyotlar
1.Yoqubov A. - "XX asr tarixi" (O‘rta maktablar va oliy o‘quv yurtlari uchun darslik). Toshkent: O‘qituvchi
nashriyoti, 2005.
2.To‘xtayev I. - "Jahon tarixi: Imperializm davri va XX asr". Toshkent: Ma’naviyat, 2001.
...
3.Berdiyorov U. - "Ikkinchi Jahon urushi tarixi va uning oqibatlari". Toshkent: Sharq, 2003.
4.Karimov A. - "XX asrning o‘rta qismi: totalitar rejimlar va demokratik harakatlar". Toshkent: Fan va
texnologiya, 2007.
t.me/slaydai_bot
5.Nazarov K. va boshqalar - "Germaniyada fashizmning kuchayishi va ikkinchi jahon urushi". Toshkent:
Universitet nashriyoti, 2010.
6.G‘ulomov R. - "XX asrda xalqaro munosabatlar". Toshkent: Fan, 1998.
7.Ikkinchi Jahon urushi arxiv hujjatlari tahlillari (O‘zbekistondagi tarixiy hujjatlar yig‘ilmalaridan
foydalanilgan).