Armoqda manzillilik tamoyillari tushunchasi

1.

Toshkent amaliy fanlar universiteti
Informatika kafedrasi
Kompyuetr tarmoqlari fani
4-amaliy mashg’ulot
Tarmoqda manzillilik
tamoyillari tushunchasi

2.

Ishning maqsadi:
• Tarmoqda manzillilik tamoyillari haqida bilimga
ega bo’lish
• Fizik sath va uning tashkil etuvchilari haqida
tushunchaga ega bo’lish
• Cisco Packet Tracer dasturida yulduz topologiyasi
loyihasini yaratish

3.

O’tilgan mavzuni takrorlash
1-topshiriq. Quyidagi IP manzilga ega bo’lgan
kompyuterlarni bog’lang.
T.R.
Birinchi kompyuter
Ikkinchi kompyuter
1.
192.168.150.32
192.168.150.15
2.
192.168.200.14
192.168.200.15
3.
20.0.0.81
20.0.0.36
4.
40.0.0.1
40.0.0.58

4.

O’tilgan mavzuni takrorlash
2-topshiriq. Quyidagi IP manzilga ko’ra pastki
tarmoq niqobini aniqlang.
T.R.
IP manzil
1.
192.168.150.32
2.
128.108.20.94
3.
20.0.10.81
4.
40.10.0.1
Ikkilik sanoq
sistemasi oktetlari
Pastki tarmoq niqobi

5.

O’tilgan mavzuni takrorlash
3-topshiriq. Pastki tarmoq niqobi manziliga ko’ra
IP manzilni aniqlang.
T.R.
Pastki tarmoq niqobi
1.
255.255.0.0
2.
255.0.0.0.
3.
255.255.255.0
4.
255.255.0.0
IP manzil

6.

Tarmoqda manzillilik tamoyillari
Tarmoqda manzillilik tamoyillari — bu
ma'lumotlarni
uzatishda
manzilni
aniq
belgilash va ma'lumotlarni to'g'ri yo'naltirishni
ta'minlashga
yordam
beruvchi
asosiy
printsiplardir. Ular tarmoq protokollari va
arxitekturasi asosida qabul qilingan qoidalar
to'plamidir.

7.

Quyidagi asosiy tamoyillarni keltirish
mumkin:
Manzil belgilash:
Bu manzillar IP manzillari,
MAC manzillari va boshqalar
bo'lishi mumkin.
Yo'naltirish:
Ma'lumotlar paketlari
manzilga yetkazilishi uchun
yo'naltirish (routing)
mexanizmlari ishlatiladi.
Protokollar:
TCP/IP kabi protokollar
manzillilik tamoyillarini
belgilaydi.
Tarmoq arxitekturasi:
Tarmoqda manzillilik
tamoyillari turli arxitekturalar,
masalan, "client-server" yoki
"peer-to-peer" modellarida
qo'llaniladi.
Manzil iyerarxiyasi:
Tarmoq manzillari iyerarxik
tuzilishga ega bo'lishi kerak.
Bu orqali manzillarni
boshqarish va boshqalar bilan
bog'lanish osonlashadi.

8.

MAC-manzil (Medium Access Control Address)
Tarmoq kartasi, Bluetooth yoki Wi-Fi adapteri bo'lgan har bir qurilma MAC manziliga
ega (o’rta kirishni boshqarish manzili). Bu ishlab chiqaruvchi tomonidan qurilmaga
berilgan noyob va o’zgarmas raqam.
MAC harflar va raqamlardan tashkil topgan o'n ikki belgidan iborat. Birinchi oltitasi
ishlab chiqaruvchining kodini ko'rsatadi, qolgan oltita raqam qurilmaning maxsus
identifikatoridir.

9.

Yulduz topologiyasi
tarmog’ini loyihalash
Cisco Packet Tracer simulyatorida yulduz
topologiyasini loyihalash

10.

Cisco Packet Tracer simulyatorida
yulduz topologiyasini loyihalash
• Cisco Packet Tracer dasturini ishga
tushiring.
• Cisco Packet Tracer dasturini ishga
tushiring.
• 1 ta HUB, 1 ta server va 3 ta
kompyuterni joylang.
• 1 ta Switch, 1 ta server va 3 ta
kompyuterni joylang.
• Har bir kompyuterga IP manzil bering.
• Har bir kompyuterga IP manzil bering.
• To‘g‘ri mis (Медный прямой)
yordamida kompyuer bilan Hubni
ulang.
• To‘g‘ri mis (Медный прямой)
yordamida kompyuer bilan Switchni
ulang.
• Axborot uzatilishiuni tekshiring
• Axborot uzatilishiuni tekshiring
Hub va Switch orqali axborot uzatilishini kuzating va farqini daftaringizga yozib oling.

11.

1 ta HUB, 1 ta server va 3 ta kompyuterni joylang.
Har bir kompyuterga IP manzil bering.

12.

To‘g‘ri mis (Медный прямой) yordamida kompyuer bilan
Hubni ulang

13.

Axborot uzatilishiuni tekshiring

14.

Quyidagi kompyuterlarning IP manziliga mos pastki tarmoq niqobini bering
1-kompyuter IP
manzili
Pastki tarmoq
niqobi
2-kompyuter IP
manzili
192.168.1.1
192.168.1.2
162.168.1.1.
192.168.2.2
10.1.1.1
10.24.45.43
15.256.21.18
15.256.21.19
10.1.1.15
10.1.1.15
Pastki tarmoq
niqobi
Uyga vazifa