Kompyuter tarmoqlari

1.

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari
Universiteti
KOMPYUTER
TARMOQLARI
“Kompyuter injiniringi” fakulteti
“Kompyuter tizimlari” kafedrasi
F bino 6, 7-qavatlar

2.

Kompyuter tizimlari
kafedrasi
KOMPYUTER
TARMOQLAR
I
8-mavzu
Ethernet texnologiyasi

3.

Ethernet
texnologiyasi
Yuqori tezlikdagi Ethernet avlodlari: Fast
Ethernet, Gigabit Ethernet, 10G Ethernet,
100G va 40G Ethernet, 400G, 200G va 50G
Ethernet

4.

Fast Ethernet bilan bog'liq asosiy atamalar
Ethernet
Ethernet simli kompyuterlar
oilasi bo'lib, u asosan simli ulanish
orqali ma'lumotlarni uzatish yo'lini
belgilaydigan keng qo'llaniladigan
tarmoq texnologiyasidir. U paketlarni
almashtirish
printsipi
asosida
ishlaydi va Ethernet protokolidan
foydalanadi. Ethernet texnologiyasi
tarmoqqa ulangan qurilmalarga
paketlar to'qnashuvisiz muloqot
qilish imkonini beradi. Ethernet
tarmog'ida ma'lumotlar paketlarga
bo'linadi
Ma'lumot uzatish tezligi (DTR)
Ma'lumot uzatish tezligi,
shuningdek,
ma'lumotlar
o'tkazuvchanligi sifatida ham
tanilgan. Bu ulangan tarmoq
ichidagi
ma'lumotlarni
bir
qurilmadan ikkinchisiga uzatish
tezligi. DTR asosan sekundiga
bitlarda (bit/s) yoki sekundiga
asosiy
kilobitlarda
(Kbps)
o'lchanadi
Ethernet
Tarmoq kengligi
Bu asosan ulangan tarmoq
tashuvchisi orqali ma'lumotlarni
uzatishning maksimal tezligiga
ishora qiladi. Bular ma'lumotni qay
darajada tashiy oladigan vositaning
imkoniyatlarini ifodalaydi. O'tkazish
qobiliyati aslida ulanish orqali
o'lchangan vaqt ichida yuborilishi
mumkin bo'lgan ma'lumotlar hajmi
- soniyada megabitlarda (Mbps)
hisoblanadi

5.

Fast Ethernet haqida tushuncha
Fast Ethernet
Fast Ethernet
Ma'lumotlar uzatish tezligini oshirish orqali
an'anaviy Ethernetni yaxshilash bo'lgan tarmoq
texnologiyasi. Fast Ethernet an'anaviy Ethernetga
nisbatan ulkan rivojlanishni ifodalaydi, bu tarmoq
muhitida ma'lumotlarni uzatish tezligini oshirishga
bo'lgan talabni qondiradi. Elektr va elektronika
muhandislari instituti (IEEE) 802.3 spetsifikatsiyasi
orqali aniqlangan original Ethernet standarti 10
Mbit/s tezlikda ishlaydi. Biroq, tarmoq tezligini
oshirish talabi kuchayganligi sababli, ilg'or Ethernet
standartlariga ehtiyoj paydo bo'ldi
IEEE 802.3u spetsifikatsiyasi ostida
standartlashtirilgan Fast Ethernet ma'lumotlar
uzatish tezligini oshirish uchun bir nechta
yaxshilanishlarni
olib
keldi.
Asosiy
yaxshilanishlardan biri an'anaviy Ethernet bilan
solishtirganda turli xil signalizatsiya usullari va
media turlaridan foydalanishga aylandi. Fast
Ethernet ham o'ralgan juftlik, ham optik tolali
kabelga yordam beradi

6.

Fast Ethernet turlari
100Base-TX
100Base-FX
100Base-TX ma'lumotlarni uzatish
qulayligi uchun Cat5e kabellari
sifatida belgilangan o'ralgan juft
mis kabellardan foydalanadi
100Base-FX - bu turli xil
kabellarda joylashgan Fast
Ethernetning yana bir turi, ya'ni
ma'lumotlarni uzatish uchun
optik tolali kabel
U asosan mahalliy tarmoqlarda
(LAN) ishlatiladi
U asosan 120 Kms masofadagi
uzoq muddatli kabellarda
qo'llaniladi va elektromagnit
shovqinlarni talab qiladi
U to'liq dupleks va yarim dupleks
rejimlarida ishlaydi va 100 Mbit / s
gacha ma'lumotlarni uzatish
tezligini qo'llab-quvvatlaydi
U 100 Mbit / s gacha DTR ni
qo'llab-quvvatlaydi va u yuqori
o'tkazish qobiliyatini ham taklif
qiladi
Bu kompyuterlar kabi ulanish
qurilmalarida qo'llaniladi.
printerlar va LAN muhiti
Bu odatda turli binolar bo'ylab
qurilmalarni ulashda yoki mis
kabellari qo'li yetmaydigan
muhitda qo'llaniladi

7.

Fast Ethernetning ahamiyati
01
Ma'lumot uzatish
tezligining oshishi
03
Kengaytirilgan
tarmoq unumdorligi
05
Moslashuvchanlik
02
Xarajatlarning
samaradorligi
04
Masshtablilik
05
O'tkazish qobiliyatini talab
qiluvchi ilovalarni qo'llabquvvatlash

8.

Fast Ethernet ilovalari
Ma'lumotlar markazlari
Ta'lim muassasalari
Fast Ethernet odatda serverlarni, saqlash
qurilmalarini va tarmoq uskunalarini ulash uchun
ma'lumotlar markazi muhitida o'rnatiladi. Bu
serverlar va saqlash massivlari o'rtasida tezkor
ma'lumotlarni uzatishni osonlashtiradi, ma'lumotlar
markazida
joylashgan muhim
ilovalar va
xizmatlarni qo'llab-quvvatlaydi
Fast Ethernet tarmoqqa ulangan o'quv muhitini
qo'llab-quvvatlash
uchun
maktablar
va
universitetlar
kabi
ta'lim
muassasalarida
qo'llaniladi. Bu talabalar va o'qituvchilar uchun
ta'lim tajribasini boyitib, onlayn ta'lim resurslari,
hamkorlik
vositalari
va
elektron
ta'lim
platformalaridan foydalanish imkonini beradi
Kuzatuv tizimlari
Telekommunikatsiya
Fast Ethernet yuqori aniqlikdagi video
tasmalarini
IP-kameralardan
monitoring
stantsiyalari yoki yozib olish qurilmalariga
uzatish uchun kuzatuv tizimlarida qo'llaniladi.
Bu real vaqt rejimida kuzatuv tasvirlarini
kuzatish va yozib olishni ta'minlaydi, xavfsizlik
va kuzatuv imkoniyatlarini oshiradi
Fast
Ethernet
telekommunikatsiya
tarmoqlarida markaziy ofislar, uyali aloqa
minoralari va tarmoqni yig'ish punktlari o'rtasida
qayta ulanish uchun ishlatiladi. Bu keng ko'lamli
telekommunikatsiya tarmoqlari orqali ovoz,
ma'lumotlar va video trafikni samarali uzatish
imkonini beradi

9.

Gigabit Ethernet va 10 Gigabit Ethernet
Gigabit Ethernet
10 Gigabit Ethernet
Ethernet standartlariga asoslangan
tarmoq texnologiyasi bo'lib,
soniyasiga 1 milliard bitgacha yoki
sekundiga 1 gigabit (1 Gbps)
ma'lumotlarni uzatish tezligini
ta'minlaydi
10 Gigabit Ethernet - 10GbE, 10GE yoki
10G Ethernet nomi bilan ham tanilgan sekundiga 10 milliard bit (10Gbps)
ma'lumotlar tezligini taklif qiluvchi
tarmoq standarti
1999-yilda IEEE (Elektrotexnika va
elektronika muhandislari instituti)
tomonidan standartlashtirilgan Gigabit
Ethernet soniyasiga 10 yoki 100 megabit
(Mbps) tezlikni yetkazib beruvchi Fast
Ethernetning evolyutsiyasidir. U mis
asosidagi kabellar yoki optik tolali
kabellar orqali ishlaydi
Gigabit Ethernet avvalgi Ethernet
standartlariga to'liq mos kelishi
sababli, u ko'pincha 10/100 Mbit / s
mahalliy tarmoqlarga (LAN) xizmat
ko'rsatadigan korporativ magistral
tarmoqlarda qo'llaniladi
2002-yilda chiqarilgan 10 Gigabit
Ethernet Fast Ethernet (100Mbps) yoki
Gigabit Ethernet (1Gpbs) ga qaraganda
ancha yuqori maʼlumotlarni uzatish
tezligini taklif etadi. Gigabit Ethernet
singari, 10GbE optik tolali yoki mis
kabellar orqali ishlashi mumkin
O'zining yuqori o'tkazish qobiliyati va
past kechikishi bilan 10GbE sun'iy
intellekt (AI) , 5G va IoTning o'sib
borayotgan ma'lumotlar talablarini
qondirish uchun korporativ LAN va keng
maydon tarmoqlarida (WANs) keng
qo'llanilmoqda

10.

Gigabit Ethernet
Ikki stantsiyali Ethernet
Ko'p stansiyali Ethernet

11.

Gigabit Ethernet xususiyatlari
01
Bunda barcha satrlar buferlanadi, shuning uchun har bir
kompyuter va switch xohlagan vaqtda kadrlarni yuborishi
mumkin.
02
Kompyuter kommutatorga yagona mumkin bo'lgan
jo'natuvchi bo'lib, switch hozirda kompyuterga freym
yuborayotgan bo'lsa ham uzatish muvaffaqiyatli bo'ladi
04
03
Yarim
dupleks
rejimi
kompyuterlar switchga emas, balki
hubga ulanganda qo'llaniladi. Hub
kiruvchi kadrlarni bufer qilmaydi
U ikki xil rejimni qo'llab-quvvatlaydi, ya'ni to'liq
dupleks rejimi va yarim dupleks rejimi. To'liq
dupleks rejimi bir vaqtning o'zida ikki
yo'nalishda harakatlanish imkonini beradi. Agar
markaziy switch periferiyadagi kompyuterlarga
ulangan bo'lsa, bu rejim ishlatiladi
05
Barcha liniyalar klassik Ethernet-da qo'llaniladigan, ichki elektr bilan bog'langan.
Ushbu rejimda standart CSMA/CD protokoli talab qilinadi. 64 baytlik freym endi
klassik Ethernet-ga qaraganda 100 marta tezroq uzatilishi mumkinligi sababli,
kabelning maksimal uzunligi 100 baravar kam yoki 25 metr bo'lishi kerak

12.

Turli Ethernet uchun jadvallar
Nomi
Kabel
Maks. Segment
Afzalliklar
1000Base-SX
1000Base-LX
Optik tolali
Optik tolali
550 m
5000 m
Ko'p rejimli tola (50, 62,5 mikron)
Yagona (10 mk) yoki ko'p rejimli (50, 62,5 mk)
1000Base-CX
2 juft STP
25m
Himoyalangan o'ralgan juftlik
1000Base-T
4 juft UTP
100m
Standart toifa 5 (Cat 5) UTP
Gigabit Ethernet kabeli
Arzonroq LEDlar yordamida qisqa
to'lqin uzunligida signal berishga
erishish mumkin. 50 mikronli tola
uchun 500 m gacha ishlashi
mumkinligi sababli, bino ichidagi
ulanishlar uchun ishlatilishi mumkin
va ko'p rejimli tolalar bilan ham
ishlatilishi mumkin. Uzunroq to'lqin
uzunligida signal berish uchun
qimmat lazerlar talab qilinadi
Gigabit Ethernet, mis va tolali
kabellarni qo'llab-quvvatlaydi.
Signallarni 1Gbit/s tezlikda
yuborishda u kodlashni talab qiladi
va har bir nanosekundda bit
yuborilishi kerak
Gigabit Ethernet bilan bir qatorda yana
bir kengaytma joriy etildi. Jumbo
freymlar 9 KB gacha bo'lgan freymlarga
imkon beradi. Ushbu kengaytma
xususiydir. Agar u ishlatilsa, Ethernet
endi oldingi versiyalar bilan mos
kelmaydi, shuning uchun u standart
tomonidan tan olinmaydi. Ammo
ko'pchilik sotuvchilar tomonidan
qo'llab-quvvatlandi

13.

Gigabit Ethernet afzalliklari va kamchiliklari
Afzalliklari
1. Siz xizmatlarni arzon narxlarda sotib
olishingiz mumkin.
2. Katta hajmdagi ma'lumotlar tarmoq
bo'ylab osongina uzatilishi mumkin.
3. U to'liq dupleks sig'imni taklif qiladi,
shuning uchun tarmoqli kengligi deyarli
ikki baravar oshirilishi mumkin.
4. Bu tiqilib qolish muammolarini
kamaytiradi va ishlashni yaxshilaydi
Kamchiliklari
1. 1000Base-T da to'liq dupleks
rejimi qo'llab-quvvatlanmaydi
2. Ma'lumotlarni uzatish uchun
1000Base-T da 4 juft sim kerak
bo'ladi

14.

10 Gb Ethernet va 1 Gb Ethernet o'rtasidagi farq nima?
Tezlik
10GbE 1GbEga qaraganda oʻn barobar tezroq maʼlumotlarni uzatish tezligini
taʼminlaydi. 10GbE to'liq dupleks protokolidan foydalanadi, ya'ni u bir vaqtning
o'zida har ikki yo'nalishda 10 Gbit / s gacha ma'lumotlarni uzatishi mumkin
Foydalanish holatlari
1GbE turli stsenariylarda, uy tarmoqlaridan tortib biznes muhitlarigacha
qo'llaniladi. Aksincha, 10GbE odatda ma'lumotlar markazlari, saqlash tarmoqlari va
bulutli hisoblash infratuzilmasi kabi yuqori samarali korporativ ilovalarda qo'llaniladi
Amalga oshirish
1GbE odatda 100 metrgacha bo'lgan ulanishlar uchun 5e toifali o'ralgan mis
kabellardan va uzoq masofalardagi optik tolali kabellardan foydalanadi. 10GbE
odatda 6 yoki 6A toifali qisqa masofali kabellardan, uzoq masofalar uchun tolali
kabellardan va 10GbE quvvatga ega switchlardan, tarmoq interfeysi kartalari va
marshrutizatorlardan foydalanadi
Narxi
1GbE uskuna 10GbE uskunaga qaraganda arzonroq bo'ladi, chunki u kamroq
murakkab. Biroq, texnologiya takomillashgani sari ikkalasi o'rtasidagi xarajat farqi
qisqaradi

15.

10 Gigabit Ethernet qanday ishlaydi?
01
10 Gigabit Ethernet boshqa Ethernet
xizmatlari kabi ishlaydi , ma'lumotlarni
uzatish uchun o'xshash formatdagi
freymlar va paketlardan foydalanadi.
Shuning uchun u an'anaviy Ethernet
bilan to'liq mos keladi va mavjud
tarmoqlarga oson integratsiya qilinadi.
Biroq, 10GbE va an'anaviy Ethernet
o'rtasida sezilarli farqlar mavjud
02
Birinchidan, 10 Gigabit Ethernet
ishlatiladigan kabel turiga qarab
ma'lumotlarni turlicha kodlash va
modulyatsiya qilish orqali yuqori
ma'lumotlarni uzatish tezligiga erishadi
03
Ikkinchidan, 10GbE faqat to'liq dupleks
rejimida ishlash uchun mo'ljallangan. Bu
shuni anglatadiki, u bir vaqtning o'zida
ma'lumotlarni har ikki yo'nalishda bir
kanalda uzatadi, tarmoq samaradorligini
oshiradi va kechikishni kamaytiradi
04
1Gbps Ethernet singari, 10GbE
tarmoqning maqsadi va kirishiga
qarab har xil turdagi optik tolali yoki
mis kabellardan foydalanishi mumkin

16.

10 Gigabit Ethernet turlari
IEEE turli masofalardagi LAN, WAN va boshqa ilovalar uchun turli xil 10 Gigabit Ethernet standartlarini joriy qildi. Mis
asosidagi kabellar 100 metrgacha bo'lgan ulanishlar uchun ishlatilishi mumkin. Uzoq masofalar uchun 10GbE quyidagilardan
foydalanadi:
Ko'p rejimli tola , yorug'lik signalini turli kanallar uchun 300 metrgacha bo'lgan bir nechta yo'llarga ajratadi.
40km (25 milya) yoki undan ortiq uzoqroq masofalarga mos keladigan yagona yo'lga ega yagona rejimli tola
IEEE standartlariga qo'shimcha ravishda, bir nechta ishlab chiqaruvchilar maksimal 80km (50 milya) masofaga ega bo'lgan
10GBASE-ZR/ZW kabi xususiy 10GbE turlarini taklif qilishadi.
Nomi
IEEE standarti
Kabel
Maksimal masofa
10GBASE-CX4
802.3ak-2004
Mis-Copper (twinaxial)
15 m
10GBASE-T
802.3an-2006
Mis -Copper (o'ralgan juftlik)
100 m
10GBASE-LRM
802.3aq-2006
Fibre (ko'p rejimli)
220 m
10GBASE-SR/SW
(LAN/WAN uchun)
802.3ae-2002
Fibre (ko'p rejimli)
300 m
10GBASE-LR/LW
(LAN/WAN uchun)
802.3ae-2002
Fibre (bitta rejim)
10 km
10GBASE-ER/EW
(LAN/WAN uchun)
802.3ae-2002
Fibre (bitta rejim)
40 km

17.

10 GbE ning afzalliklari nimada?
Ko'pgina ilg'or kompyuterlar va mobil qurilmalar endi fayllarni 10 Gbit/s
tezlikda o'qiy oladi. Biroq, ko'plab qurilmalar ulanganda va tarmoq orqali
ma'lumot almashganda, muammolar paydo bo'lishi mumkin.
10 Gigabit Ethernet bu muammoni hal qiladi. 10GbE bilan kontentni yuklab
olish yoki yuklash uchun 10Gbps gacha tezlikka erishishingiz mumkin.
10 Gigabit Ethernet 1 GbE ga qaraganda ancha yuqori tarmoqli kengligi va
past kechikishni ta'minlaydi.
Bir nechta kompyuterlar server
klasterida tarmoqli kengligi
bo'lsa ham, ma'lumotlar
to'siqlarini oldini olish
Uzilishlar va kechikishlarni
bartaraf etib, barqaror aloqa orqali
xodimlarning unumdorligini
oshirish
Mijozlarning javob vaqtini
yaxshilash , ayniqsa ko'plab
mijozlar va xodimlar bir
vaqtning o'zida ulanganda
Bir nechta Gigabit Ethernet portlarini
birlashtirish o'rniga bitta server
yordamida ulanish tezligini oshirish
orqali IT-ni soddalashtirish
Routerga jismoniy kirishni talab
qiluvchi to'liq tolali tarmoq bilan
xavfsizligingizni mustahkamlash

18.

10 Gigabit Ethernet nima uchun ishlatiladi?
Ma'lumotlar markazlari
Tarmoq xizmati provayderlari
Bulutli hisoblash
o'zaro bog'langan ma'lumotlar
markazlari , serverlar, saqlash
tizimlari va tarmoq uskunalari
magistral tarmoqlarni yoqish va
mijozlar uchun ishonchli
xizmatlarni ta'minlash
bulutli muhitlarni ulash va virtual
xizmatlarni taqdim etish
10 Gigabit Ethernet yuqori tezlik va past kechikish muhim
bo'lgan turli biznes ilovalarida qo'llaniladi
Bank va moliyaviy xizmatlar
real vaqt rejimida savdo
operatsiyalarini amalga oshirish va
mijozlarga ishonchli xizmat
ko'rsatish
Media va o'yin-kulgi
Ta'lim va tadqiqot
video va boshqa kontent yaratish
uchun katta fayllar bilan ishlash
hamkorlik va ma'lumotlar
almashish uchun universitetlar va
tadqiqot tashkilotlarini bog'lash

19.

01
100G Gigabit Ethernet nima?
100 Gigabit Ethernet , yuqori tezlikdagi tarmoq standarti, sekundiga 100 gigabit (Gbps) ma'lumotlar uzatish tezligi tarmoq protokoli,
Ethernet oilasining keng tarqalgan turlaridan biri bo'lgan texnologiya va ko'pchilik mahalliy tarmoqlar (LAN) va butun dunyo bo'ylab keng
tarmoqlar (AN) uchun aloqa asosini quradi. Oldingi 10GbE va 40GbE bilan solishtirganda, tezlik va sig'imda sezilarli yaxshilanishlar
mavjud
02
Yuqori o'tkazuvchanlik tarmoqlariga bo'lgan ehtiyojni qondirish uchun IEEE 2006 yilda 100G Ethernet standartini ishlab chiqish uchun
HSSG (Yuqori tezlikni o'rganish guruhi) ni yaratdi, u 2007 yilda rasmiy ravishda IEEE802.3ba guruhiga aylantirildi, bu 40G/100G Ethernet
standartini belgilaydi, shulardan asosiysi 40G ilovalari uchun. 100Gbps asosiy xizmatlari uchun. Joriy 100G Ethernet interfeysi switch
texnologiyalari jismoniy qatlam (PHY) kanalini yig'ish va to'lqin uzunligini bo'linish Multiplekslash (WDM) texnologiyasini o'z ichiga oladi.
Quadrature Phase Shift Key (QPSK) va Quadrature Amplitude Modulation (QAM) kabi yuqori tartibli kodlash va modulyatsiya usullari
mavjud. 10G Ethernet texnologiyasi bilan solishtirganda, 100G Ethernet interfeys standartlari va tarmoqli kengligi ishlashining yuqori bir
xilligini va zaiflashuv va dispersiyada yaxshiroq ishlashni ta'minlaydi

20.

01
100G Gigabit Ethernet nima?
100GbE Ethernet protokollari va foydalaniladigan tamoyillari boʻyicha oʻzidan oldingi versiya bilan deyarli bir xil boʻlsa-da, ilgʻor
texnologiyalar orqali maʼlumotlar uzatish samaradorligini 100 Gb/s gacha yetkazadi. Ushbu samaradorlik 100 GbE ni ma'lumotlar
markazlari, tarmoq infratuzilmalari va zamonaviy tarmoqlarning muhim tarkibiy qismi bo'lgan yuqori unumdorlikdagi hisoblashning
asosiga aylantirishga yordam berdi
02
100G Ethernet - bu bitta kanalda saqlanadigan eng tez Ethernet tezligi. IEEE 802.3ck 2022-yil dekabr oyida bitta 100G Gb/s kanaldan
foydalangan holda 100G Ethernetning uchinchi avlodi bo‘ldi, shuningdek, ushbu kanallarning ikkita va to‘rttasidan foydalangan holda 200G
va 400G Ethernet, mos ravishda uzatish va kabellardan foydalanishga imkon berdi. 100GBASE-CR va 100GBASE-CR 2 metrgacha bo'lgan
masofalarda twinaxial kabellar yordamida. Ikki aksli kabel orqali maksimal uzatish masofasi 2 metrni belgilaydigan 100GBASE-CR va
elektr orqa paneldan foydalanadigan 100GBASE-KR standartiga qo'shimcha ravishda, 100GBASE-ZR standarti 100G Ethernetni maksimal
80 kilometrdan ortiq masofada qo'llab-quvvatlaydi, shuningdek, ko'p kanalli arxitekturadan foydalanish orqali. DWDM tizimi. Agar iqtisodiy
samaradorlik ustuvor bo'lsa, 25G NRZ SerDes yordamida to'rt kanalli konfiguratsiya ham ishonchli uzatish vositasi bo'lishi mumkin

21.

100G Ethernet Evolutsiyasi
01
Ethernet LAN texnologiyasi 1973 yilda
Kaliforniyadagi Xerox Palo Alto tadqiqot
markazida paydo bo'lgan. U dastlab kompyuter
ish stantsiyalari, serverlar va printerlar o'rtasida
ma'lumotlarni uzatish uchun ishlab chiqilgan
02
Bu o'z davridagi yangi yutuq edi, chunki
muhim, qimmat asosiy kompyuterlar ilgari
kompyuter tarmoqlarida hukmronlik qilgan.
Ethernet ning dastlabki ulanish tezligi
sekundiga atigi 2,85 megabit (Mbps) edi
03
1980 yilda Digital Equipment Corporation, Intel
va Xerox sotuvchilari konsorsiumi 10 Mbit/s
Ethernet standarti bo'lgan DIX Ethernet
standartini chiqardi. Natijada, Ethernet 1980yillargacha maksimal 10 Mbit/s tezlik bilan
cheklangan edi
04
1995 yilda 100 Mbit/s, jumladan, turli xil
o'ralgan juftlik va optik tolali media
tizimlari joriy etildi. To'rt yil o'tgach,
1000 Mbit/s (1 GbE) Ethernet joriy etildi
05
1 GbE dan 10 GbE ga o'tish taxminan 7
yil davom etdi, ammo 10 GbE dan 40
GbE ga o'tish faqat 4 yil davom etdi
06
Keyinchalik, ma'lumotlar markazlari 40
GbE ni bosqichma-bosqich bekor
qilganligi sababli, 100 GbE tarmoq
uskunasining narxi pasayishni boshladi
va 100 GbE tarmoqlarni keng qo'llash
boshlandi

22.

100G Ethernet IEEE standartlari
IEEE 802.3cu
IEEE 802.3ck
IEEE 802.3ct
IEEE 802.3cu standarti Ethernet
jismoniy qatlami va boshqaruv
parametrlariga kiritilgan oʻzgartirish
boʻlib, bir rejimli tola orqali 100Gb/s
va 400Gb/s tezlikda maʼlumotlarni
uzatish imkonini beradi. Standart
xarajatlarni kamaytirish va zichlikni
oshirish uchun 100G optikadan
foydalangan holda 100G va 400G
Ethernet uchun tejamkor va energiya
tejamkor bir rejimli tolali
interfeyslarni yoqishga qaratilgan
IEEE 802.3ck, birinchi navbatda, 100G,
200G va 400G elektr interfeyslarini
belgilaydi, 2022 yil sentyabr oyida qabul
qilish uchun ovozga qo'yilgan.
Tugallangach, standart 100Gbps elektr
interfeyslarini yoqish va 100, 200 yoki
400G Ethernet uchun yuqori zichlikdagi
yoki arzonroq elektr interfeyslarni ishlab
chiqishni qo'llab-quvvatlash uchun
mo'ljallangan.
IEEE 802.3ct, birinchi navbatda,
DWDM (zich to'lqin uzunligi bo'linmasi
multiplekslash) tizimlari orqali 100G
ishlashini belgilaydi, yakunlandi va
nashrdan oldin yakuniy ko'rib
chiqilmoqda. Bu standart muhim
ahamiyatga ega, chunki u kamida 80
kilometrlik 100G ulanish uzunligini
qo‘llab-quvvatlaydigan DWDM
texnologiyasi uchun birinchi Ethernet
spetsifikatsiyasi

23.

100 GbE Ethernetning afzalliklari
Tezlikning muhim afzalliklari
Murakkab tarmoq talablariga
javob beradi
Orqaga muvofiqlik
U mavjud infratuzilma bilan
moslikni qo'llab-quvvatlaydi,
qabul qiluvchilar yoki modullarni
almashtirish orqali mavjud
kabellarni qayta ishlatishga
imkon beradi. Bu joylashtirishni
soddalashtiradi va quvvat va joy
talablarini kamaytiradi, bu esa
xarajatlarni tejash imkonini beradi
yuqori ma'lumotlarni uzatish
tezligini ta'minlaydi va
korporativ tarmoqlarda,
ayniqsa ma'lumotlar
markazlari va server
xonalarida fayllarga kirish
tezligini oshiradi
Internet-trafikning o'sishiga va
virtual serverlar va
ma'lumotlar markazlaridagi
qurilmalarning murakkab
so'rovlariga moslashadi, real
vaqtda yangilanishlarni va
samarali ishlov berishni
ta'minlaydi
Mahsulotni keng qo'llabquvvatlash
Tarmoq yukini engillashtiradi
Rivojlanayotgan texnologiyalarni
qo'llab-quvvatlaydi
100GbE magistral
tarmoqlarda tortishuvlarni va
asosiy tarmoqni ortiqcha
yuklash xavfini kamaytirishga
yordam beradi
To'g'ridan-to'g'ri xotiraga
masofadan kirish (RDMA) va
boshqa rivojlanayotgan
texnologiyalarni qabul qiluvchi
tashkilotlar uchun, kelajakda
o'sish uchun
moslashuvchanlikni oshiradi
tarmoq interfeysi kartalari,
serverlar, switchlar va boshqalar
kabi 100GbE-ga mos
mahsulotlarning keng
assortimenti allaqachon mavjud
bo'lib, ular tugunlar va ulanishlar
sonini kamaytiradi, ish faoliyatini
yaxshilaydi va egalik qilishning
umumiy narxini pasaytiradi

24.

100G Gigabit Ethernet keng qo'llanilgan turli sohalar
Ma'lumotlar markazlari
Ma'lumotlar markazlari ma'lumotlar dunyosi arxitekturasining asosi bo'lib, katta hajmdagi
ma'lumotlarni joylashtirish va qayta ishlash imkonini beradi. 100GbE serverlar, saqlash va
tarmoq qurilmalari o'rtasida yanada samarali hamkorlikni ta'minlaydi va ma'lumotlar markazlari
tarmoqlarida sezilarli farq qiladi. Ma'lumotlar markaziga tayangan holda, ma'lumotlarni qayta
ishlash tezroq, unumdorlik yuqori va tarmoqdagi muammolar kamroq bo'ladi
Bulutli infratuzilma
So'nggi yillarda sun'iy intellektning jadal rivojlanishi bilan AWS, Azure va Google Cloud
bulutli hisoblash xizmati jadal rivojlandi va 100 GbE yuqori tezlikdagi ishlashi ushbu
xizmat ko'rsatuvchi provayderlarga mijozga tezroq ulanish va ma'lumotlar bazasini
tezkor uzatishda yordam berishi mumkin
Yuqori unumli hisoblash (HPC)
Katta ma'lumotlarni almashadigan va ilmiy tadqiqotlar va simulyatsiyalar olib
boruvchi keng miqyosli HPC klasterlari uchun ultra tezkor tarmoqlar katta
ma'lumotlar to'plamlarini yanada samarali boshqarish uchun ham muhimdir.
100GbE ham borgan sari HPC muhitida magistral arxitekturaga aylanib bormoqda
Ko'ngilochar va ommaviy axborot vositalari
OAV va ko'ngilochar sanoatining eng muhim tarmoq ehtiyojlari past kechikish va
yuqori o'tkazish qobiliyatidir. 100GbE real vaqt rejimida ma'lumotlarni uzatish
imkonini beruvchi, iste'molchilarga yaxshi onlayn video tajribasini taqdim etish
uchun media yetkazib berish, kontent yaratish va yuqori aniqlikdagi video va audio
fayllarni uzatish uchun platformalarni quradi

25.

400Gb Ethernet texnologiyasi
400G - bu bitta optik to'lqin uzunligida soniyasiga 400 gigabitgacha bo'lgan tezlikda
ma'lumotlarni uzatishi mumkin bo'lgan yangi avlod optik tarmoq texnologiyasi .
“400G”, “400GbE” va “400Gbps” baʼzan bir-birining oʻrnida ishlatilsa-da, ular bir xil emas:
35%
55%
80%
01
02
03
400G odatda bitta optik to'lqin
uzunligida 400 Gbit / s sig'im
yoki ma'lumot uzatish tezligini
taklif qiluvchi optik tarmoq
yechimlariga ishora qiladi.
400GbE (400Gb Ethernet) IEEE
802.3bs 400 Gigabit Ethernet
standartiga asoslangan
xizmatlari uchun navbatdagi
sig'im darajasidir - kontekstga
qarab ko'pincha "400G" bilan
almashtirilishi mumkin
400 Gbps - bu tarmoqlarning
ma'lumotlar uzatish tezligi - bitta
to'lqin uzunligida soniyasiga 400
milliard bit

26.

400G qanday ishlaydi?
400G bitta optik to'lqin uzunligida ma'lumotlarni uzatish hajmini 400 Gbit / s ga oshirish uchun
yuqori belgilar tezligi va ilg'or modulyatsiya formatlarini birlashtirib ishlaydi .
U to'rtta 100 GbE mijoz xizmatini yoki bitta 400 GbE mijoz xizmatini tashish uchun ishlatilishi
mumkin.

27.

400G to'lqin uzunligining afzalliklari
400G tarmog'ingizni soddalashtiradi, bu to'plamdagi bir
nechta to'lqin uzunliklari o'rniga bitta 400 Gbps ulanishni
ta'minlaydi. Uskuna xarajatlarini tejang va vaqt o'tishi
bilan har bir bit narxini kamaytiring
To'g'ri sozlanganda, 400G yuqori tezlik va yuqori samaradorlik
har bir bit uchun past kechikishni anglatishi mumkin. Shunday
qilib, 400G sizga ustunlik berishi mumkin, ayniqsa ma'lumotlar
tezligi biznesingiz uchun juda muhim bo'lsa
Xarajatlarni tejash
Oson masshtablilik
Yuqori tezlikdagi optik
uzatgichlar kabi eng yangi 400G
apparati tarmoq arxitekturasini
kengaytirish imkonini beradi.
Kichikdan boshlang va talab
oshgani sayin yuqori quvvatlarga
o'ting
Past kechikish
Yuqori sig'im
Kattaroq tarmoq shaffofligi
IEEE 802.3bs 400GbE
standarti bitta to'lqin
uzunligida to'rt barobar tezroq
ma'lumotlarni uzatish tezligiga
erishadi
Kengaytirilgan tarmoqli kengligi va
soddalashtirilgan, rivojlangan tarmoq
infratuzilmasini ta'minlash orqali 400G oldingi
avlod texnologiyasiga qaraganda shaffofroq
bo'lishi mumkin

28.

400G optik tarmoqlar foydalanish sahalari
№
Sanoat/tarmoq
Foydalanish misoli
1
Telekommunikatsiya
provayderlari
5G tarmoqlari va yuqori sifatli oqim va video konferentsiya
2
Data markazlari
Bulutli hisoblash, ma'lumotlar markazining o'zaro aloqalari (DCI) va
katta ma'lumotlarni qayta ishlash
3
Moliyaviy xizmatlar
Haqiqiy vaqtda savdo va tranzaktsiyalarni qayta ishlash
4
Media kompaniyalari
4K video oqimi va kontentni tarqatish
5
Ishlab chiqarish
Sanoat operatsiyalarini real vaqt rejimida nazorat qilish, shu jumladan
sanoat buyumlar Interneti (IoT)
6
Energiya va kommunal xizmatlar
Energiya infratuzilmasini, shu jumladan masofaviy saytlarni kuzatish
va boshqarish
7
Sog'liqni saqlash tashkilotlari
Katta tibbiy tasvirlar, bemorning tibbiy tarixi va tadqiqot ma'lumotlarini
almashish

29.

25G texnologiyasi
Bulutli ma'lumotlar markazlariga mo'ljallangan 25G standarti 2016 yilda 10G, 40G, 100G
standartlaridan bir necha yil o'tib rasman tasdiqlangan. 25G ning eng katta afzalligi uning SerDes
texnologiyasi bo'lib, u ketma-ket ma'lumotlarni parallel interfeyslarga va aksincha o'zgartiradi.
Bu ko'plab kiritish/chiqarish pinlari va ulanishlariga bo'lgan ehtiyojni kamaytiradi.
Turli Gigabit Ethernetdagi SerDes yo'laklari

30.

25G texnologiyasi
Aksariyat switchlar 10 Gb uzatish tezligini qo'llab-quvvatlaydigan taxminan 10 gigagertsli
soat tezligi bilan SerDes-ni ishlaydi. So'nggi yillarda SerDes texnologiyasi 25 gigagertsgacha
rivojlandi. Ushbu rivojlanish 10G/40G va 25G tarqatish samaradorligi va xarajatlaridagi farqlarga
olib keladi. 25 gigagertsli SerDes qatoridan foydalangan holda, 25G 25 Gbit / s tezlikda bitta
yo'nalishni qo'llab-quvvatlaydi, bu 10 Gigagertsli chiziqdan foydalangan holda 10G tarmoqli
kengligidan 2,5 baravar yuqori. 10G dan 25G ga o'tishda, qayta ulash kerak emas, chunki 25G
switchlari 10G kabi bir xil LC tolalaridan foydalanishi mumkin. Bundan tashqari, 25G kommutator
port zichligi 40G dan 4 baravar ko'p bo'lishi mumkin, bu esa 4 ta 10 gigagertsli yo'lni talab qiladi.
Shunday qilib, 10G-40G-100G migratsiya yo'li muqarrar ravishda xarajatlarni cheklaydi, shu bilan
birga kamroq kengaytiriladigan va samarali

31.

25G texnologiyasi
25G texnologiyasi va 40G texnologiyasi

32.

50G texnologiyasi
25G sanoatda yuqori uzatish tezligini rag'batlantiradi, shuning uchun 50G standarti 2018 yilda
400G/200G standarti bilan bir xil arxitekturada serverlar va ma'lumotlar markazlarini ulash uchun
navbatdagi yuqori tezlikdagi yechim sifatida xizmat qilish uchun ishga tushirildi. 50G tarqatish xarajatlarni
kamaytirish uchun mavjud 100G tarmog'ida 25G qurilmalarini qayta ishlatishi mumkin. Shu sababli, 50G narxi
40G ning yarmini tashkil qilishi mumkin, ammo unumdorlik 25% ga oshishi mumkin. 50G ning yuqori
unumdorligiga erishishning eng muhim texnologiyasi PAM4 (to'rt darajali impuls amplitudasi modulyatsiyasi)
hisoblanadi.
100G 50G Server ulanishiga o'tish

33.

50G texnologiyasi
50G FEC kodlashdan so'ng 53,125 Gbit/s ga yetadi, bu signal yaxlitligini saqlagan holda elektr interfeysi
orqali uzatilishi mumkin emas, shuning uchun PAM4 juft bitlarni bitta belgiga solishtirish uchun qabul
qilinadi va umumiy uzatish tezligi har bir chiziq uchun 50 Gbit/s uchun 26,5625 Gbaudni tashkil qiladi. PAM4
yuqori tezlikdagi signallarni o'zaro bog'lashda keng qo'llaniladi, bu avvalgi nolga qaytarilmaydigan (NRZ)
bilan solishtirganda arzonroq narxda yuqori uzatish samaradorligini ta'minlaydi. 50 Gbauddagi PAM4 1*2*50
Gbaud arxitekturasi orqali 100Gga yoʻl beradi, bu faqat bitta lazerni talab qiladi, lekin uzatish tezligini 10G
dan 100G gacha oʻn baravar oshirishga erishadi
PAM4 yordamida 50GBASE-LR PMD arxitekturasi

34.

DWDM Transponder/Muxponder bilan 100G uzatish