Global ilish

1.

Global ilish
Bajardi: Meyliev Nodirbek, Toxirov
Najmiddin, Sharavatov Sahobiddin

2.

Global ilish o’zi nima?
• Rojer (2011) global isishni yer atmosferasi va okeanlarining o'rtacha
haroratining oshishi, ayniqsa iqlim o'zgarishiga olib keladigan barqaror
o'sish deb ta'riflaydi.
• Gope (2013) global ilishni iqlimga g'ayritabiiy o'zgarishlarni keltirib
chiqaradigan inson faoliyatining ta'siri deb ataydi.
• Eng oddiy shaklda uni ortib borayotgan global harorat sifatida
aniqlash mumkin.

3.

Global ilish sabablari
• Elektr stansiyalari
• O’rmonlarning kesilishi
• O‘g‘itlardan foydalanish
• Avtomobillardan chiqayotgan
chiqindi gazlar

4.

Elektr stansiyalari, ayniqsa ko‘mir
va gazda ishlaydiganlari, ko‘p
miqdorda CO₂ chiqaradi. Bu
issiqxona effektini kuchaytirib,
global ilishni tezlashtiradi.

5.

6.

O‘g‘itlardan foydalanish
natijasida azot oksidi (N₂O)
ajraladi, bu kuchli issiqxona
gazi bo‘lib, global ilishni
tezlashtiradi.

7.

8.

01
02
03
04

9.

01
02
03
04

10.

Oxirgi 30 yil ichida tabiiy ofatlar
soni 3 barobar oshdi. Tabiiy
ofatlardan qariyib 100 millionga
yaqin kishi aziyat chekgan. Bularga
global ilish bevosita bog’liq.
01
02
03
04

11.

01
02
03
04

12.

BMTning 2024 yilgi hisobotiga ko'ra,
quruq yerlar dunyo yerlarining 40%i
dan ortig'ini tashkil qiladi va so'nggi
yillarda bu ko’rsatgich oshib
bormoqda. Bu holatning sabablaridan
biri esa albatta global ilishdir.
01
02
03
04

13.

Global ilish jarayonini sekinlashtirish
1
2
3
Qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalanish
Plastmassalarni qayta ishlash
Yashil maydonlarni ko’paytirish

14.

Quyosh energiyasi
Quyosh nurlanishidan
olingan energiyadir va
uni elektr energiyasiga
aylantirish mutlaqo
tabiatga beziyondir.

15.

Gidro elektr
stansiyalari
Suv oqimining
energiyasini gidravlik
turbinalar yordamida
elektr energiyasiga
aylantirib beradi.Buni ham
tabiatga ziyoni tegmaydi.

16.

Shamol elektr
stansiyasi
Shamol oqimining kinetik
energiyasini elektr
energiyasiga aylantiruvchi
qurilma.Bu turda energiya
olishning atrof - muhitga
zarari yo’q.

17.

Plastikni qayta ishlash
Plastikni qayta ishlash jarayoni
hozirgi kunda juda past ko’rsatgichda
ketmoqda. Hozirda, plastiklarning
faqatgina 9% i qayta ishlanadi.
Agarda shu ko’rsatgich oshirilsa,
global ilish sur’ati sekinlashadi.

18.

Daraxt ekish
Daraxtlar global ilishga sabab
bo’layotgan CO₂ gazini yutadi.
Har bir yetuk daraxt yiliga o‘rtacha
20–25 kg CO₂ ni o‘zlashtiradi.
Shu bois, ko‘p daraxt ekish orqali
atmosferadagi issiqxona gazlarini
kamaytirish mumkin.

19.

Foydalanilgan manbalar
Wikipedia
Pinterest
9-sinf Geografiya darslik

20.

E’tiboringiz
uchun
rahmat!