GERMANIYA (1)

1.

GERMANIYA
Iqtisodiy o’rni va makroiqtisodiy
ko’rsatkichlari.
Tayyorlandi:
Xolboyev Raxmatillo
Anarova Nargiza
Yaxshilikova Shodiyona
O’ktamova Sabrina
Abdug’aniyeva Rayhona

2.

Germaniya - dunyoning iqtisodiyoti yuqori darajada rivojlangan davlatlardan biri. Yalpi ichki mahsulotning 71%
xizmat koʻrsatish sohasiga toʻgʻri keladi, qolgan 29% esa sanoat va qurilishga toʻgʻri keladi. Xizmat koʻrsatish
sohasi GFR iqtisodiyotining asosini tashkil qiladi. Hozirgi paytda telekommunikatsiya va axborot tarmoqlari
jadal rivojlanib bormoqda. GFRning bank-moliya sektori Yevropa Ittifoqidagi eng qudratli sektordir. Dunyoning
eng yirik 50 bankidan 8 tasi Germaniyaga qarashli. ITTKI tizimiga Germaniyaning YIMlarining 2,5% sarflanadi.
Xizmat koʻrsatish sohasida ijtimoiy xizmatlarga alohida joy ajratilgan. Ijtimoiy ehtiyojlarga ajratiladigan asosiy
mablagʻlar nafaqaxoʻrlar pensiyasi (xarajatning 1/3 qismi) va ishsizlik boʻyicha nafaqalarga sarflanadi.
Germaniya aholini tibbiy yordam muassasalari bilan taʼminlash boʻyicha dunyoda yetakchi oʻrinni egallagan.
Shuningdek, mamlakatda turizm yaxshi rivojlangan. Germaniyada tosh, qoʻngʻir koʻmir (dunyoda 1-oʻrin) va kaliy
tuzlari qazib olinadi. Olingan tabiiy gaz mamlakat ehtiyojining faqat 1/3 qismini qoplaydi. Germaniyada elektr
quvvatini asosan AES (30%) va IES (63%) ishlab chiqaradi. Mamlakatda mashinasozlik sanoati yetakchi oʻrinni
egallaydi, u sanoatning 1/2 va eksport mahsulotlarining 1/2 qismini tashkil qiladi. Mamlakat dunyoda yengil
avtomobillar ishlab chiqarish boʻyicha 3-oʻrinda turadi (yiliga 5 mln. dan ortiq).

3.

VOLKSWAGEN - bu germaniyaning eng yirik kompaniyalaridan biri bo’lib u 1937yilda 1937-yilda Berlinda Ferdinand Porsche tomonidan yaratilgan „Gesellschaft zur
Vorbereitung des Deutschen Volkswagens mbH“ („Quvonch orqali kuch“ milliy
sotsialistik tashkiloti qoshidagi nemis xalq avtomobillarini tayyorlash jamiyati)
firmasidan deb bilinadi. 1938-yil boshida Volfsburgdagi birinchi Volkswagen zavodining
qurilishi boshlandi; oʻsha-yilning 16-sentyabrida kompaniya Volkswagenwerk GmbH
deb qayta nomlandi.

4.

BASF - buGermaniyaning Lyudvigshafen shahrida joylashgan
dunyodagi eng yirik kimyoviy konserniKompaniya keng turdagi
mahsulotlar, jumladan, kimyo, plastmassa, maxsus mahsulotlar,
ekinlarni himoya qilish vositalarini ishlab chiqaradi, shuningdek, neft
va gaz biznesi bilan shug'ullanadi. BASF iqtisodiy muvaffaqiyatni
ijtimoiy va ekologik mas'uliyat bilan birlashtiradi.

5.

Siemenssanoatni avtomatlashtirish, elektrlashtirish,
temir yo'l transporti va sog'liqni saqlashga
ixtisoslashgan nemis texnologiya guruhiKompaniya
Evropadagi eng yirik muhandislik kompaniyalaridan biri
bo'lib, haydovchi texnologiyasidan (motorlar, chastota
konvertorlari) maishiy texnikagacha bo'lgan turli xil
uskunalarni ishlab chiqaradi.

6.

KOMPANIYALARNING 2023-YILDAGI
HOLATI
KOMPANIYA NOMI
VOLKSWAGEN
BASF
Siemens
Jami yetkazib berish
9.4 million avtomabil
sotildi va bu
kompaniyaga 10 foiz
foyda olib keldi o’tgan
yilga nisbatan
Umumiy foyda
Kompaniya
shunda umomiy
hisobda 11.8 foiz
foyda ko’rdi
Savdodan tushgan daromad
322,3 milliard
yevro, bu 2022-yilga
nisbatan 15 foizga
ko‘p.
BASR 2023-yil 16.4
tonna kimyoviy
mahsulot sotgan
Kompaniya 21.1 foiz
zarar ko’rgan
68.902 million yevro
savdo bu 2022 yilga
nisbatan 18.425
million kam
77.8 milliard yevro
dovardan olingan
15.4 foiz foyda ko’rgan
77,8 milliard yevro
foyda ko’rgan

7.

8
6,1
6,1
6
3,9
4
3,6 3,7
03.янв
3,1
2,8
2
2
3,1
3,1
3,4
1,8
1,4
1
0
2019
2020
2021
2022
2023
-0,3
-2
-4
-4,1
-6
inflyatsiya
ishsizlik darajasi
YAIM o'sish
2024-0,2
Dastlabki rasmiy ma’lumotlarga
ko‘ra, Germaniyada ishsizlik darajasi
2024-yil dekabr oyidan buyon 0,4
punktga oshib, 6,4 foizga yetgan.
Bu mamlakatda ishsizlar soni o‘tgan
yilga nisbatan 187 ming nafarga oshib, 2
million 993 ming kishiga yetganini
bildiradi. Yanvar oyida ishsizlar soni
oxirgi marta 2015-yilda yuqori bo‘lgan,
o‘shanda 3,032 million kishi bor edi.
Yanvar oyida ishsizlikning keskin o‘sishi
odatiy holdir, chunki ko‘plab mavsumiy
mehnat shartnomalari Yangi yil bilan
tugaydi va qurilish kabi ob-havoga sezgir
bo‘lgan ishlar to‘xtatiladi.
Shu bilan birga, nemis ish beruvchilari
Federal bandlik agentligi tomonidan
e’lon qilingan ma’lumotlarni tashvishli
signal deb bilishadi.
Germaniya ish beruvchilar uyushmalari
konfederasiyasi prezidenti Rayner
Dulgerning fikricha, “Germaniya
iqtisodiyotining iqtisodiy va tarkibiy
zaifligi mehnat bozoriga bor kuchi bilan
zarba bermoqda”.

8.

Germaniya va AQSh o‘rtasidagi savdo aloqalari yildan-yilga barqaror davom etib kelmoqda.
2019–2024-yillar kesimida Germaniyaning AQShga eksporti deyarli har yili yuqori darajada
saqlangan. 2019-yilda eksport hajmi 42,3 mlrd dollarni tashkil etgan bo‘lsa, 2021-yilda u
42,7 mlrd dollarga yetgan. 2022-yilda eksport keskin oshib, 45,8 mlrd dollarga chiqdi.
Keyingi yillarda biroz pasayish kuzatilgan bo‘lsada, 2023-yilda eksport 43,4 mlrd dollar,
2024-yilda esa 42,1 mlrd dollarni tashkil qilgan.Import ko‘rsatkichlari ham shu davrda
nisbatan barqaror bo‘lgan. 2019-yilda Germaniyaning AQShdan importi 40,9 mlrd dollar
bo‘lgan. 2020–2021-yillarda bu ko‘rsatkich kamayib, mos ravishda 33,8 mlrd va 37,5 mlrd
dollarni tashkil etadi. 2022-yilda import keskin ko‘tarilib, 43,3 mlrd dollarga yetgan. 2023yilda import 39,4 mlrd dollar, 2024-yilda esa biroz kamayib 38,2 mlrd dollarni tashkil etgan.

9.

Xulosa
Germaniya bugungi kunda Yevropaning siyosiy, iqtisodiy va
texnologik markazlaridan biri hisoblanadi. Mamlakatning markaziy
geografik joylashuvi, kuchli sanoat salohiyati, rivojlangan
infratuzilmasi va innovatsion texnologiyalarga tayangan iqtisodiy
modeli uning barqaror rivojiga zamin yaratgan. Germaniya
avtomobilsozlik, mashinasozlik, kimyo, energetika, moliya va
logistika kabi yo‘nalishlarda nafaqat Yevropa, balki butun dunyo
bozorida strategik ahamiyatga ega. Mamlakatning siyosiy tizimi
federal tuzilma va kuchli demokratik institutlarga asoslangan
bo‘lib, Bundestag va Bundesrat o‘rtasidagi muvozanat siyosiy
barqarorlikni ta’minlaydi. Ilm-fan rivoji, sifatli ta’lim tizimi, yuqori
malakali mehnat resurslari esa Germaniyani global innovatsiya
markazlaridan biriga aylantirgan.

10.

E’TIBORINGIZ
https://www.siemens.com/global/en/company/investor-relations/events-publications-ad-hoc/annualreports.html
UCHUN RAHMAT
ISHLATILGAN SAYTLAR:
https://www.siemens.com/global/en/company/investor-relations/events-publications-adhoc/annualreports.html
https://www.volkswagen-group.com/en/annual-report-and-full-year-results-2023-18144
https://www.electrive.com/2025/09/02/basf-secures-customer-for-cathode-materials-fromschwarzheide/
https://www.uzanalytics.com/xalqaromunosabat/9192/