спираль а

1. 2 Дәріс.Білім мазмұны жаңартылған мектеп географиясын оқу бағдарламасының спиралдық жүйемен құрылу ерекшеліктері

2.

БІЛІМ МАЗМҰНЫН ЖАҢАРТУДЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ
Әлемдегі өзгерістер
ЖаҺандану
Адами ресурстардың мобильділігі
Нанотехнологияның дамуы
Интернет жүйенің дамуы
БАҚ ықпалының дамуы
Прагматикалық көзқарастың дамуы
Білімдегі жаңалықтардың дамуы
Мектептен күтілетін нәтиже
Еңбек нарығынан өз орнын таба алуға бейімдеуші XXI
ғасыр дағдылары:
1. Мәселені шешу және сыни ойлау дағдылары;
2. Көшбасшылық және ынтымақтастықтағы жұмыс;
3. Жаңа жағдайға бейімделу дағдысы және икемділігі;
4. Бастамашылық және кәсіпкерлік дағдылар;
5. Жазбаша және ауызша өз ойын сауатты жеткізу дағдысы;
6. Ақпаратты іздеу, табу дағдысы;
7. Білуге құмарлық және қиял.
Тони Вагнер (2010)
Оракова Амангул Шахарбековна

3. Жаңартылған білім мазмұнының ерекшелігі

ЖАҢАРТЫЛҒАН БІЛІМ МАЗМҰНЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
1. Құндылыққа бағытталған оқу
2. Оқу мақсаттары арқылы күтілетін нәтижеге бағытталу
3. Спиральдік ұстаным негізінде оқу мақсаттарын құру
4. Өмірмен байланыс және практикалық бағытталу
5. Пәнаралық және пәнішілік кірігу (интеграция)
6. Үштілділік білім беру
7. Критериалды бағалау жүйесі
8.Белсенді оқу әдістерін, тәсілдерін қолдану.
Оракова Амангул Шахарбековна

4.

БІЛІМ МАЗМҰНЫН ЖАҢАРТУДАҒЫ АЛҒЫ ШАРТТАРДЫҢ БІРІ
Білім сапасының халықаралық талаптармен үйлеспеуі
Қазақстан оқушыларының нәтижесі Еуропалық біліктілік рамкасының 3 деңгейіне сәйкес.
Әлем университеттерінің бакалавр деңгейінде білім алу үшін нақты міндеттерді шешуге қойылып отырған
талап 4 деңгей.
Ағымдағы нәтиже
Қажетті нәтиже
3- деңгей:
4-деңгей:
Білім аймағындағы жалпы ұғымдар, фактілер,
ұстанымдар туралы білімі
Білім аймағы бойынша кең мәнмәтіндегі теориялық
және практикалық білімі
базалық әдістерді қолдана отырып тапсырмаларды
орындауға бағытталған танымдық білімдер мен
практикалық дағдылар;
Нақты міндеттеді шешуге бағытталған танымдық,
практикалық білім.
Оқу жағдайында өзін-өзі басқару
Оқуды жетілдіру және бағалауда жауапкершілікті
қабылдау.
тапсырманы орындауға деген жауапкершілігі;
тапсырманы орындау барысындағы жағдайларға сай
өзін бейімдеу.
Оракова Амангул Шахарбековна

5. Білім аймақтары бойынша күтілетін нәтиже

2. Оқу мақсаттары арқылы күтілетін нәтижеге бағытталу
Білім аймақтары бойынша күтілетін нәтиже
• Күтілетін нәтиже – бастауыш, негізгі, орта білімді
қамтитын, әр білім аймағы бойынша ұзақ мерзімді
сипаттағы мақсаттар жүйесі.
НӘТИЖЕ
Оперативтік
мақсаттар
Оперативтік
мақсаттар
Негізгі мектеп
ТІЛ ЖӘНЕ
ӘДЕБИЕТ
Математика
және
Информатика
ДЕНЕ
ШЫНЫҚТЫРУ
БІЛІМ
АЙМАҚТАРЫ
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ
ӨНЕР
АДАМ ЖӘНЕ
ҚОҒАМ
Оракова Амангул Шахарбековна
Оперативтік
мақсаттар
Жоғарғы
мектеп
Бастауыш
мектеп

6. Қазақстандық қоғамның құндылықтары және білім беру құндылықтары

Қазақстандық патриотизм және
азаматтық жауапкершілік
ҰЛТТЫҚ ҚАУІПСІЗДІК
ЖӘНЕ ЕЛІМІЗДІҢ
БҮКІЛӘЛЕМДІК,
ӨҢІРЛІК МӘСЕЛЕЛЕРДІ
ШЕШУГЕЖАҺАНДЫҚ
ТҰРҒЫДАН ҚАТЫСУЫ
ТАРИХТЫҢ,
МӘДЕНИЕТ ПЕН
ТІЛДІҢ
БІРТҰТАСТЫҒЫ
ҚАЗАҚСТАННЫҢ
ТӘУЕЛСІЗДІГІ
ЖӘНЕ АСТАНА
Мәңгілік
Ел
ЖАЛПЫҒА
БІРДЕЙ ЕҢБЕК
ҚОҒАМЫ
ҚОҒАМЫМЫЗДАҒЫ
ҰЛТТЫҚ БІРЛІК,
БЕЙБІТШІЛІК ПЕН
КЕЛІСІМ
ЗАЙЫРЛЫ ҚОҒАМ
ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ
РУХАНИЯТ

7.

3. Спиральдік ұстаным негізінде оқу мақсаттарын құру
ОҚУ МАҚСАТТАРЫ ОҚУ ЖЫЛЫНДА ҚАЙТАЛАНЫП
ОТЫРАДЫ
ТАҚЫРЫПТАР КҮРДЕНЕ, ТЕРЕҢДЕЙ ТҮСЕДІ
ҚИЫНДЫҚ ДЕҢГЕЙІ ӨСЕДІ
Оракова Амангул Шахарбековна

8.

4. Өмірмен байланыс және практикалық бағытталу
Білім парадигмасының жаңаруы
Білімдік парадигмадан жүйелілік-әрекеттік парадигмағы көшу
(құзырлылық)
ӘРЕКЕТТІК КОМПОНЕНТ
ӘРЕКЕТТІК
КОМПОНЕНТ
Оракова Амангул Шахарбековна
11 - жылдық білім
Жаңартылған білім

9.

4. Практикалық бағытталу
оқудағы амалдар
Дағдыны дамытуға бағытталу
Пәндер бойынша білімді кіріктіру
МЖМББС
Өмірмен байланысы
Практикалық жұмыс
Мұғалімнің әрекет етудегі еркіндігі
Практика
Оракова Амангул Шахарбековна
Ақпаратты
талдау
Білім алу

10.

5. Пәнаралық және пәнішілік кірігу (интеграция)
«География» - «Информатика», «Математика», «Биология», «Экономика» пәндерін кіріктіретін білім
аймағы
Әрекет түрі: макеттер жасау, карта құрастыру, компьютерлік графика, экономикалық көрсеткіштер
графигін құрастыру 3D - үлгілеу, (дәстүрлі және виртуальды)
Өз шығармаларын зерттеу,
жасау
Сыни ойлауын дамыту
География
Технология
Шығармашылық, танымдық,
эмоционалдық,
коммуникативтік және
әлеуметтік дағдыларды
дамыту
Оракова Амангул Шахарбековна
Құрал жабдықтарды жасауды
оқыту

11. Тәрбие мен оқуды кіріктіру

Тәрбие жұмысының негізгі
бағыттары
• Патриоттық тәрбие Руханиадамгершілік тәрбие
• Зияткерлік даму
• Мәдениетті дамыту
• Физикалық (дене-бітімінің)
дамуы, Көшбасшылық
сапаны дамыту
Тәрбие жұмысын жүзеге асыру
Академиялық пәндер
арқылы қоршаған орта ,
қауіпсіздік, адам және қоғам
т.б.;
Қосымша білім (үйірмелер);
Сабақтан тыс іс-шаралар;
Ұлттық және мемлекеттік
мерекелерге арналған ісшаралар.
Мектепте жағымды орта құру
Ата-аналармен
қауымдастық құру
Оракова Амангул Шахарбековна
Жергілікті қауымдастықпен ынтымақтастық орнату
Мұғалімдерге ресурстық қолдау көрсету
Жобалар:
Оқушылар қауымдастығы;
Өлкелік зерттеушілік
экспедициялар;
Жазғы демалыс;
Волонтерлік, қоғамға қызметету,
әлеуметтік акциялар;
Зияткерлік ойындар;
Әдеби кітаптар оқу

12.

6. Үштілділік білім беру
1
• Ерте бастан табиғи ортада
қалыптасатын тіл
Оқу қазақ тілді сыныптарында
• 1* - қазақ тілі
• 2**– орыс тілі
• Я3*** – ағылшын тілі
2
• Арнайы оқу барысында
қалыптасатын тіл
Оқу орыс тіліндегі мектептерде
• Я1* – орыс тілі
• Я2**– казақ тілі
• Я3*** – ағылшын тілі
Оракова Амангул Шахарбековна
3
• Әлеуметтік
ортасыз
арнайы оқу барысында
қалыптасатын тіл

13.

7. Критериалды бағалау жүйесі
Критериалды бағалау
Формативное
бағалау
Бөлімді\тақырыпты
бағалау
Оракова Амангул Шахарбековна
Жиынтық бағалау
Тоқсандық жиынтық
бағалау
Білім деңгейі
бойынша жиынтық
бағалау

14. «География» және «Жаратылыстану» пәндері бойынша оқу бағдарламасы

1. «География»/«Жаратылыстану» пәнін оқыту
мақсаты мен міндеттері
2. Оқыту үдерісін ұйымдастырудағы педагогикалық әдіс-тәсілдер
3. Оқу жетістіктерін бағалау тәсілдері
4. Пән мазмұнын ұйымдастыру
Оқу жүктемесінің бөлінуі
Оқу бағдарламасының мазмұны
Оқу мақсаттарының жүйесі
Ұзақ мерзімді жоспар

15.

Пәннің мақсаты
- Дүниенің географиялық бейнесін тұтас қабылдайтын, географиялық ойлау
қабілеті дамыған, географияның әдістері мен тілін білетін және қолданатын,
географиялық мәдениеті бар тұлға тәрбиелеу.
• Аумақтық
табиғиқоғамдық жүйелердің
қасиеттері
мен
заңдылықтары туралы
көзқарастар жиынтығы
• Географиялық ойлау –
географиялық
нысандар, үдерістер
мен
құбылыстарды,
олардың арасындағы
байланыстарды тану
және
олардың
маңызды қасиеттерін
бейнелеу
Дүниенің
географиялық
бейнесі
• Тұлғаның
бойындағы
Жер, қоршаған орта,
табиғат туралы, оның
алуантүрлілігінің
себептері, халқы мен
шаруашылық әрекеті
туралы
білім
мен
«адам – табиғат –
қоғам – мәдениет»
жүйесіндегі
өмірлік
құндылықтарды
меңгеруінің көрінісі
Географиялы
қ ойлау
Географиялы
қ мәдениет

16. «География» пәнінің міндеттері

1
географияның ғылыми пән ретіндегі рөлі мен оның қазіргі заманғы адамзат
мәселелерін, сондай-ақ ғаламдық мәселелерді шешудегі әлеуетін түсінуге
мүмкіндік беру
2
оқушылардың
бойында
табиғат
пен
қоғам
арасындағы
өзара
байланыстарға, осы байланыстардың кеңістіктік ерекшеліктеріне ғылыми
көзқарастарды қалыптастыру
3
қоғамдық өндірістің, табиғатты қорғау мен табиғатты тиімді пайдаланудың
ғылымижаратылыстану, әлеуметтік-экономикалық негіздерін ашу
4
оқушылардың географиялық зерттеу әдістері мен зерттеу дағдыларын
игеруіне ықпал жасау
5
оқушылардың география
меңгеруіне ықпал ету
6
7
ғылымының
түсініктері
мен
терминдерін
кеңістіктік ойлау мен картографиялық дағдыларды қалыптастыру
географиялық білімді күнделікті өмірде, өз іс-тәжірибесінде пайдалану
дағдыларын қалыптастыру

17.

Пән бойынша оқу жүктемесінің үлесі
Сынып
Апталық жүктеме
Жылдық жүктеме
7-сынып
2 сағат
68 сағат
8-сынып
2 сағат
68 сағат
9-сынып
2 сағат
68 сағат
10-сынып
ЖМБ/ҚГБ
4 сағат/1 сағат
136 сағат/34сағат
11-сынып
ЖМБ/ҚГБ
4 сағат/2сағат
136 сағат/68сағат

18.

Пән мазмұны
Бөлім
1. Географиялық зерттеу
әдістері
2. Картография және
географиялық деректер
базасы
3. Физикалық география
4. Әлеуметтік география
5. Экономикалық география
6. Елтану және саяси
география негіздері
Бөлімше
1.1 Зерттеулер мен зерттеушілер
2.1 Географиялық карталар
2.2 Географиялық деректер базасы
3.1 Литосфера
3.2 Атмосфера
3.3 Гидросфера
3.4 Биосфера
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер
4.1 Халықтар географиясы
5.1 Табиғи ресурстар
5.2 Әлеуметтік-экономикалық ресурстар
5.3 Дүниежүзілік шаруашылықтың салалық
және аумақтық құрылымы
5.4 Дүниежүзілік шаруашылықтың даму
үрдістері мен көрсеткіштері
6.1 Дүние жүзі елдері

19.

Бағдарлама мазмұнындағы
жаңашылдық
Оқу бағдарламасы отандық мектеп географиясы
үшін дәстүрлі болып табылатын басты тақырыптарға,
сондай-ақ
функционалды
сауаттылықты
қалыптастыратын жаңа бөлімдерге негізделеді.
Бағдарламадағы жаңа тақырыптар
Географиялық
деректер базасы
Дүниежізілік
шаруашылықтың
даму үрдістері мен
көрсеткіштері
Геосаясат
негіздері
Елтану және саяси
география
негіздері
Қазақ халық
топонимиясы

20.

Бағдарламаның ерекшеліктері
Шиыршықты оқыту моделі, тақырыптар ретінің бірізді болуы
Білімнің қарапайым деңгейден күрделі деңгейге көшуі
Дағдылардың дамытылуы және өмірлік болуы
Белсенді, мәселелелік және жеке басқа бағытталған оқу
сияқты оқытудың заманауи тәсілдерін қолдану
Пәндік, метапәндік, сондай-ақ жеке нәтижелерге қол жеткізуге
бағытталу
Гуманистік, экологиялық және картографиялық тәсілдерді жүзеге
асыру арқылы үйлесімді географиялық ойлауды дамыту
Қолданылатын оқу тәсілдері мен ресурстарды таңдау еркіндігі
Басқа пәндермен кең байланыс

21.

Спиральді құрылым
білім мен дағдылардың сыныптан сыныпқа
ілгерілемелі дамуын қамтамасыз етеді
Уақыт
БӨЛІМ: 3. ФИЗИКАЛЫҚ ГЕОГРАФИЯ
Бөлімше: 3.2 Атмосфера
9сыны
п
9.3.2.1 Қазақстан климатын
қалыптастырушы факторларды
талдайды
8сыны
п
7сыны
п
Күрделілігі және
8.3.2.1 климат қалыптастырушы
факторларды талдайды
7.3.2.1 атмосфераның құрамын
сипаттайды

22.

Мектептік білім деңгейлері арасындағы география
бойынша білім мен дағдылардың сабақтастығы
Бастауыш мектеп
Физикалық
география
Экономикалы
қ және
әлеуметтік
география
Негізгі мектеп
«Жаратылыстану» пәні 1-6 сынып
• Табиғатты тану әдістері (1-4 сынып)
• Тірі табиғат (1-4 сынып)
• Заттар және олардың қасиеттері (1-4
сынып)
• Жер және ғарыш (1-4 сынып)
• Ғалам, Жер, адам (5-6 сынып)
• Тірі және өлі табиғаттағы үдерістер
(5-6 сынып)
• Экология және тұрақты даму
(5-6 сынып)
1. Географиялық зерттеу әдістері
2. Картография және географиялық деректер
базасы
2.1 Географиялық карталар
2.2 Географиялық деректер базасы
3. Физикалық география
3.1 Литосфера
3.2 Атмосфера
3.3 Гидросфера
3.4 Биосфера
3.5 Табиғи-аумақтық кешендер
«Дүниетану» пәні (1-4 сынып)
2 Елімнің табиғаты
2.1 Жергілікті жерде бағдарлану
2.2 Климат және ауа-райы
2.3 Табиғат жағдайлары және олардың
әсері
2.4 Туризм
4. Әлеуметтік география
4.1 Халық географиясы
5. Экономикалық география
5.1 Табиғи ресурстар
5.2 Әлеуметтік-экономикалық ресурстар
5.3 Дүниежүзілік шаруашылықтың салалық
және аумақтық құрылымы
5.4 Дүниежүзілік
шаруашылықтың
даму
үрдістері мен көрсеткіштері
6. Елтану және саяси география негіздері
«Жаратылыстану» пәні (5-6 сынып)
2.7 Халық географиясы

23.

География бойынша дағдыларды
күшейту
Пән бойынша
дағдылар
Тілдік
дағдылар
Белсенді оқу
түрлері
Дамытатын
әдістер
Зерттеу
Талдау
Талқылау
Анықтау
Айқындау
Шешу
Ұсыну
Көрсету
Шешу/есептеу
Жіктеу
Топтастыру
Суреттеу
Белгілеу
Компьютер/интерн
етті қолдану
• Растау
• Дәлелдеу
• Іскерлік ойындар
• Дербес оқу және бірбірін оқыту
• Географиядағы «дереу"
тапсырмалар,
яғни
теорияны
оқымай,
бірден тәжірибе мен
тапсырмаларға көшу
• Физикалық,
химиялық,
биологиялық және тб.
үдерістерді модельдеу –
географияны
оқытуды
басқа
пәндермен
кіріктіру
• Жазбаша жұмыстар
• Мәтінмен жұмыс
• Пән тілін дамыту
• Тыңдалым
Метапәндік
дағдылар
Жеке тұлғаға
бағытталған
дағдылар
Жоба әдісі
Коммуникациялық
әдістер
• Жеке және топта
• Танымдық жобалар
• Конструкторлық
жобалар
• Зерттеу жобалары
• Әлеуметтік жобалар
• Қысқа
мерзімді,
орта мерзімді және
ұзақ
мерзімді
жобалар
• Мазмұнды талдау
• Есептемелерді
рәсімдеу
• Тәжірибелік
жағдайларды
талдау
• Дербес оқу және
бір-бірін оқыту
• Оқушылардың
жоба бойынша
жеке және топтық
жұмыстары
• Жоба тақырыбын,
сондай-ақ
қолданылатын
ресурс пен
тәсілдерді таңдау
еркіндігі

24.

Географияның басқа пәндермен
байланысы
Информати
ка
Информатика
Математи
ка
Математика
• Географиялық ақпарат
• ГАЖ-технологиясы
• Есептеулер, формулалар
• Картометриялық жұмыстар
• Биосфера жайында оқу
Биология
Экономик
а
Биология
Биология
Экономика
• Өсімдіктер және жануарлар
әлемі
• Өндіріс пен халықтың
орналасуы
• Ресурстардың орналасуы,
оларды басқару

25. Оқу жоспары:

•Тілдік мақсаттар туралы
•Ұзақ мерзімді жоспар
•Орта мерзімді жоспар
•Қысқа мерзімді жоспар үлгісі

26.

Жаңартылған оқу бағдарламаларының ерекшеліктері
26
- Пән мазмұнының спиралді
қағидатпен берілуі
- оқытудың тәрбиелік әлеуетін
арттыру, оқушының
адамгершілік-рухани
қасиеттерін қалыптастыру;
- Блум таксономиясы бойынша
оқу мақсаттарының
иерархиясы;
- білім беру деңгейлері
аралығында пән бойынша
сабақтастықты ескеруге
мүмкіндік беретін толық оқу
курсы бойынша педагогикалық
мақсат қою;
- бір білім беру аясындағы және
пәнаралық байланысты жүзеге
асыру мақсатында «ортақ
тақырыптардың» берілуі
- бөлімдердің мазмұны мен
ұсынылған тақырыптардың
уақыт талабына сәйкес келуі,
әлеуметтік дағдыларды
қалыптастыруға назар
аударылуы;
- оқу үдерісін ұзақ мерзімді,
орта мерзімді және қысқа
мерзімді жоспарлар арқылы
ұйымдастыру;
- оқытудағы жүйелі-әрекеттік
ұстаным (оқушының білім алу
үдерісіне белсенді қатысу)

27. Спиральді оқу бағдарламасының басымдықтары:

оқушыларды межеленген оқу мақсаттарына қол жеткізу үшін
бұрын алған білімдерін қолдануға жетелеу ұсынылады;
жаңа білім алдыңғы біліммен тығыз байланысты және бұған
дейін алынған ақпарат тұрғысынан қарастырылады;
әрбір қайталап оқыған сайын тақырыптың немесе пәннің
күрделілігі арта түседі;
спиральді оқу бағдарламасы қарапайым идеялардан анағұрлым
күрделі идеяларға қисынды жолмен ауысуға мүмкіндік береді.

28. Талқылауға арналған сұрақтар

- Болашақтың мамандықтары қандай болуы мүмкін?
- Біз оқушыларымызды әлі өзіміз елестете алмайтын
болашақ өмірге қалай дайындаймыз?
- Оларға қандай дағдылар қажет болады?
- Бұл біздің оқыту үдерісі туралы дәстүрлі түсінігімізді
қалай өзгертеді?