Никотинге тәуелділік. Ұшатын иісі бар заттарға тәуелділік. Салыстырмалы жасқа байланысты ерекшеліктері

1. Казак Ресей Медициналык Университети Психиатрия және наркология кафедрасы

СӨЖ
Тақырыбы:<<Никотинге тәуелділік.Ұшатын иісі бар заттарға
тәуелділік.Салыстырмалы жасқа байланысты ерекшеліктері.>>
Орындаған: Жақсылық С.П

2.

ЖОСПАР:
• Кіріспе:
• Негізгі бөлім:
• Темекі шегудің зияндылығы туралы не білеміз?
• Темекі шегудің типтері.
• Неге адамдар темекі шегеді?
• Никотинге тәуелділік дегеніміз не?
• Темекі шегуді тоқтату.
• Қорытынды.

3.

4.

Кіріспе:
• Темекі тарту-адамдардың ең кең тараған әдеттерінің бірі.Бұл қазіргі
уақытта ең кең тараған заңды наркотик.Бүкіл әлемде темекі
тартатындар өте көп.АҚШ-та 50млн,Европалық аймақта шамамен
250млн.
• Никотин-фармакологиялық әсер көрсететін темекі түтініне тән
негізгі компонент болып табылады.Ол 1827 жылы
ашылған,майлы,мөлдір,жағымсыз иісті,ащы дәмді сұйықтық,су және
алкогольде жақсы ериді.Никотин-алколоид және барлық темекі
өнімдерінің негізгі құрылымы және темекі тартуға адамдардың
әуестенуінің басты себебі болып табылады,ал темекіге әуестену
темекілік токсикомания тудырады.Темекіні қолданудың негізгі сипаты
қарай квалификациялауға болады-бұл
шылым,сигаралар,трубкалар,бидилер,темекіні иіскеу,шайнау.

5.

6.

Темекі құрамына келесі компоненттер кіреді.
1.Никотин:0,8-1,3
2.Көміртегі:8,5-13,5
3.Белоктар:8,4-13,5
4.Шайыр:5,9-6
Темекі түтінінің өнімі
1.Қатты фаза-фильтрмен ұсталып қалады,қатты бөлшектерден
тұрады.
2.Газ тәрізді фаза-фильтрден өтіп,тыныс арқылы шығарылады.

7.

Влияние курения на здоровье
МОЗГ
• инсульт
ГУБЫ, РОТ,
ГЛОТКА
• рак
ГОРТАНЬ, ТРАХЕЯ
• воспаление
• рак
ПИЩЕВОД,
ЖЕЛУДОК
• рак
• пептическая язва
ПОДЖЕЛУДОЧНАЯ
ЖЕЛЕЗА
• рак
КОСТИ
• остеопороз
НЕРВНАЯ СИСТЕМА
• невриты
КОЖА, ЗУБЫ
• “лицо курильщика”
ЛЕГКИЕ, БРОНХИ
• бронхит
• эмфизема
• рак
СЕРДЦЕ
• ишемическая
болезнь сердца
МОЧЕПОЛОВАЯ
СИСТЕМА
• бесплодие
• выкидыши
• задержка
развития плода
• рак
• нарушение
половых функций
ПЕРИФЕРИЧЕСКИЕ
СОСУДЫ
• перемежающаяся
хромота
• гангрена
R.Richmond, 1996

8. Темекіге патологиялық әуестіктің түзілу сатылары:

• “Бастапқы саты”.
• Ұзақтығы 30 күнді құрайды және
психосоматикалық диссоциация сиптомдарының
дамуымен сипатталады.

9.

«Құрылу сатысы.»
Темекі тартуға патологиялық әуестік синдромы
түзілуін сипаттайтын 2-3 жылға дейінгі
ұзақтықпен.Осы сатыда темекі тартушының
темекі іздеу және тарту мүмкіндігіне бағытталған
жүріс-тұрысы өзгереді.Темекі тартуға патологиялық
әуестік түзілуінің негізгі белгісі жүйелі,күнделікті
тарту болып табылады.

10.

«Идеаторлы»
Темекі тартушының темекі тарту
жөніндегі еске алуларымен көрінетін ойлау
сферасының конституциональды
ерекшеліктерін көрсетеді.Бастапқыда бұл
естеліктер спонтанды түрде ,артынан
темекі тартуға патологиялық әуестік
түзілу дәрежесіне қарай біртіндеп пайда
болады.

11.

Вегето-қантамырлық.
Ауыздағы құрғақтық,жөтел,АҚ
лабильділігі,бас ауыруы,бас
айналуы,шөлдеу,қол треморының және т.б.
пайда болуымен сипатталады.

12.

Невротикалық.
Астениялық және афферентті
бұзылыстарбелгілерінен тұрады.Астениялық
бұзылыстар,шаршағыштық,тітіркенгіштік,бір
орында отыра алмау,еңбекке қабілеттіліктің
төмендеуі түрінде көрінеді.Аффективті көріністер
үрей,ашу,қозғалыс мазасыздығымен бірге жүреді.

13. Темекіге патологиялық әуестік ағымының типтері.

• Кезеңдік-күніне 10нан 20 темекіге дейін тарту,аш
қарынға тартқысы келмеу,науқас тарту жөнінде
ұмытумен жарқын аралықтардың болуы сияқты
белгілермен сипатталады.
• Үнемі- күніне 20 темекіден артық тартады,темекі
тарту жөніндегі үнемі ойлар болады,темекіні
автоматты түрде бірінің артынан бірін тартады.

14.

Никотиндік синдром дамуының клиникалық
көріністері мен даму сатылары.
• 1-саты:Темекі тарту жүйелі сипатта болады.Никотинге
толеранттылық жоғарылайды,осы кезде темекінің ең көп
мөлшері қолданылады.Темекі тарту еңбекке қабілеттілікті
жоғарылататындай сезім пайда болады,өзін жақсы
сезінеді.Физикалық әуестік болмайды.Никотинге
толеранттылық өседі.Соматикалық,неврологиялық немесе
психкалық бұзылыстардың көріністері болмайды.Бұл
сатының ұзақтығы 3-5жыл.

15.

• 2-саты:Никотинді қолдвнудың күндізгі нормасының
белгіленуімен,апогей деңгейіне жетіп,жоғары көрсеткіште
тұрақталатын жоғары толеранттылық,шамамен күніне 1-2
қорапша.Физикалық тәуелділік элементтері таңертеңгі
жөтел,жайсыздық сезімі,үнемі темекіні жалғастыру
жөніндегі ойлар түрінде көрінуі мүмкін.Соматикалық
сәтсіздіктің алғашқы симпторы бронхит,асқазан
ауруларының бастапқы симптомдары,жүрек аймағындағы
жағмсыз сезімдер,пульс өзгерісі,АҚ тербелісі түрінде
көрінеді.Тартуды тоқтату кезінде пайда болатын невроз
тәрізді симптоматиканың айқындылығы шамалы,және
бастағы жағымсыз ауырлық сезімі,ұйқы
бұзылы,тітіркенгіштіктің жоғарылауы,еңбекке
қабілеттіліктің аздп төмендеуімен көрінеді.Берілген саты
ұзақтығы индивидуальды,орта есеппен 5 жылдан 15-20
жылдарға дейін.

16.

• 3-саты:Никотинге толеранттылық,сонымен қатар
психикалық әуестік те құлдырайды.Темекі тарту автоматты
сипатқа ауысады.Абстиненция ауыр емес,әртүлі
көріністермен болуы мүмкін.Ол бастағы ауырлық,тәбеттің
төмендеуі немесе жоғарылауы,көп мөлшерде сұйықтық
қолдану,бұлшық еттік және вегетативті жайсыздық болуы
мүмкін.Темекінің таңертеңгі уақыттарда жайсыз
сезімдерді,әсіресе темекі тартушының таңертеңгі жөтелін
басу үшін шылымды аш қарынға тартқысы келеді.Бұл
сатыда жүрек-қантамыр жүйесі қызметі өзгерісінің
белгілері,қатерлі жаңа түзілістер және олардың алдында
болатын жағдайлар,және айқын невростения байқалады.

17.

18. В какой степени Вы готовы бросить курить?

Инструкция: ответьте на вопросы, выбрав один наиболее
подходящий ответ и оценив его в баллах. Суммируйте баллы.
• 1) Бросили бы Вы курить,
если бы это было легко
сделать?
ОТВЕТ
Определённо нет
Вероятно
нет
Возможно
да
Вероятно
да
Определённо да
БАЛЛ
0
1
Сумма
2
3
баллов:__
4
• 2) Как сильно Вы хотите
бросить курить?
ОТВЕТ
Не
хочу
БАЛЛ
0
Слабое желание
1
В средней степени
2
Сильное желание
3
Однозначно хочу
4
Инструкция: Сумма баллов:
больше 6
4–6
ниже 3
высокая мотивация к отказу от курения, можно с успехом отказаться от курения.
слабая мотивация,можно начать со уменьшения курения.
мотивация к отказу от курения отсутствует,
можно попытаться снизить интенсивность курения.

19.

СПОСОБЫ
ПРЕОДОЛЕНИЯ
ТАБАКОКУРЕНИЯ
Психотерапия
Седативная
регулирующая
стимулирующая
устраняющая стереотип
Заместительная
аутогенная тренировка
медикаменты
рефлексотерапия
Аверсионная
Вспомогательная
рефлексотерапия
медикаменты
питание
витамины
С В 1 В 12 РР А Е
Рефлексотерапия

20.

ПРЕИМУЩЕСТВА НЕКУРЕНИЯ
ПЕРЕД КУРЕНИЕМ ТАБАКА
Сохранить
здоровье
Не лишаться
удовольствия
от жизни
Иметь
привлекательную
внешность
Сохранить
работоспособность
Получить
Не вредить себе
престижную
и близким
Не тратить
работу
попусту время
Не тратить деньги
Завоевать уважение
на то, за что потом
некурящих
нужно дорого
авторитетов
платить
Не буду
курить, чтобы:
Удачи, желающим бросить курить!

21.

Назарларыңызға рахмет!!!