Байланыс жолдарының біріншілік және екіншілік параметрлері

1.

Байланыс жолдарының
біріншілік және екіншілік
параметрлері
5-дәріс
(І-бөлім)

2. Жоспар:

1. Әуе жолдары тізбектерінің біріншілік
параметрлері.
2. Симметриялық кабель тізбектерінің
біріншілік параметрлері;
3. Әуе және кабельді жолдардың
симметриялық тізбектерінің толқындық
параметрлері;
4. Құрылымдық кабельдердің есілген
жұптарының біріншілік параметрлері.

3. ¦сынылатын єдебиет

Ұсынылатын әдебиет
1. Виноградов В.В., Кустышев С.Е., Прокофьев В.А.
Линии железнодорожной автоматики,
телемеханики и связи. М.: Маршрут, 2002, 416с.

4. Симметриялыќ немесе коаксиалды тізбектердіњ біріншілік параметрлері:

Симметриялық немесе коаксиалды
тізбектердің біріншілік параметрлері:
белсенді электрлік кедергі – R
индуктивділік – L
сыйымдылық – C
оқшаулағыш өткізгіштігі – G
Байланыс техникасында біріншілік параметрлерді
жолдың 1 км қашықтығында анықтайды.
Біріншілік параметрлер байланыс тізбектері
бойымен тарату сапасын және оның электрлік
қасиеттерін сапаттайды.

5. 1. Єуе жолдары тізбектерініњ біріншілік параметрлері

1. Әуе жолдары тізбектерінің біріншілік
параметрлері
Кедергі R, Ом/км
0
l0
S
R0 =
S
l
ρ0 - меншікті
кедергі,
l – жол
ұзындығы, км,
S – қима орны,
мм2
R0=2550d 2 2
d
d – сым
диаметрі, мм
R'0=R0[1 + α'(t0-200)]
R 1 F x R0
R0 –
20º С кезіндегі
кедергі
F(x) –
кесте немесе
график түрінде
көрсетіледі

6. Екісымды тізбектіњ т±раќты токка кедергісініњ мєндері [Ом/км], диаметр d=4 мм болѓанда:

Екісымды тізбектің тұрақты токка кедергісінің
мәндері [Ом/км], диаметр d=4 мм болғанда:
• Қарапайым болат
• Мысты болат
• Жұмсақ мыс
• Қатты мыс
• Алюминий
• Биметалл
22 Ом/км
23,3 Ом/км
2,8 Ом/км
2,84 Ом/км
4,66 Ом/км
4 Ом/км

7.

Индуктивтілік L, Гн/км
2a d
4
L 4 ln
r Q x 10
d
а – сымдар
арасындағы
ара-қашықтық,
d – сым диаметрі,
Q(x) – сыртқы
эффектті ескеруші
функция,
x = |k|d
сыртқы
индуктивтілік
ішкі
индуктивтілік

8.

Сыйымдылық С, Ф/км
C
r 10 6
2a d
36 ln
d
1,05
Тізбек сыйымдылығы – БЖ
бойымен энергияның таралу
жылдамдығын ескереді.
εr –ортаның
салыстырмалы
диэлектрлік
өткізгіштігі .
Коэффициент 1,05 –
әуе байланыс жолдары
үшін иенгізіледі,
изоляторлардың
бар екендігін ескереді.

9.

Өткізгіштік G, См/км
G0 – тұрақты токқа
өткізгіштігі,
G = G0+kf
k – оқшаулағыш
жағдайын ескеруші
коэффициент,
ƒ – айнымалы ток
жиілігі, Гц
G0 ≈ 0,01·10-6 См/км,
k ≈ 0,05·10-9
Құрғақ ауадағы
G0 ≈ 0,05·10-6 См/км,
k ≈ 0,25·10-9
Ылғал ауадағы
Тізбектер оқшаулағышының
өткізгіштігі - оқшаулағыш
материалына тәуелді

10. 2. Симметриялыќ кабель тізбектерініњ біріншілік параметрлері

2. Симметриялық кабель тізбектерінің
біріншілік параметрлері
Әуе байланыс жолдарымен салыстырғанда,
кабельдердің ерекшеліктерін атап өтетін болсақ,
өткізгіштер арасындағы ара-қашықтық сымдар
диаметрімен және көршілес жұптарға дейінгі арақашықтықпен шамалас болады.
Сол себепті, бұл жерде жақындық эффекттісі
үлкен рөль атқарады.
Сонымен қатар, сымдардың барлық шоғырын
еседі, соның салдарынан өзекше ұзындығы кабель
ұзындығынан асып кетеді.

11.

Кедергі R, Ом/км
R0 2550
2
dd
R0 2550
2
2
d
PG x
a R
R R0 1 F x
2
d
1
H
x
a
χ мәні орам диаметріне D
байланысты өзгереді.
G(x) және Н(х) графиктер бойынша
анықталады және сымдар
жақындығын ескереді.
Егер D=30÷80 мм,
онда χ=[1,01÷1,07]
ΔR – қосымша кедергі , ол құйынды
токтардан пайда болады ƒ>30 кГц

12.

Р параметрі есу типін
анықтайды:
Р=1 жұпты есу кезінде
Р=2 екі еселенген
(қосарланған) жұпты
есу кезінде
Р=5 жұлдызды есу
кезінде

13.

Индуктивтілік L, Гн/км
2a d
L 4 ln
r Q x 10 4
d
χ - қатты тартып
байлау
коэффициенті.
Егер D=30÷80 мм,
онда χ=[1,01÷1,07]

14.

Сыйымдылық С, Ф/км
C
р 10 6
2a d
36 ln
d
ψ – сымдардың жақындасуының әсерінен
сыйымдылықтың жоғарылауын ескеретін коэффициент,
εр – аралас оқшаулағышы бар сымдарға арналған
жұптардың нәтиже беруші диэлектрлік өткізгіштігі

15.

Өткізгіштік G, См/км
С – тізбек сыйымдылығы [Ф/км],
tgδp – аралас оқшаулағыштың
тангенс жоғалу бұрышы
G = ωСtgδр
V1 r1tg 1 V2 r 2 tg 2
tg p
r1V1 r 2V2

16. 3. Ќ±рылымдыќ кабельдердіњ есілген ж±птарыныњ біріншілік параметрлері

3. Құрылымдық кабельдердің есілген
жұптарының біріншілік параметрлері
RG – энергияның сәйкесінше сымдағы, экрандағы және
оқшаулағыштағы жоғалуларды ескереді.
CL – есілген жұптың реактивтілігін, сонымен қатар оның
жиіліктік қасиеттерін анықтайды.