Бастауыш мектептегі тәрбие жұмысының өзгешелігі

1.

Тақырыбы:
Бастауыш мектептегі тәрбие
жұмысының өзгешелігі
Орындаған: Жанабилова А.С.
П-225 топ студенті
Тексерген: Серикова Н.У.

2.

Мақсаты:
Мектептің есігін ашқан жас ұрпаққа адам
бойындағы қасиеттерді қастерлеп, өмір
талабына сай заңдылықтарды түсіндіру,
үйрету. Әдептілік, имандылық, инабаттылық ,
мейірімділік, қайырымдылық, құндылықтары
қалыптасқан халқымыздың асыл да абыройлы
қасиеттерін жас ұрпақтың сана – сезіміне,
ақыл – парасатына ұялата білу, рухани жаны
таза адам болуға тәрбилеу.

3.

Бастауыш мектеп жасындағы баланы
тәрбиелеу – жалпы тәрбие үрдісінің ең
неізгі кезеңі. Тәрбие – бұл өмірлік
шығармашылық.
Оқыту үрдісі педагогикалық үрдістің
басты қараушыс болып табылады. Оқыту
үрдісі мұғалім мен оқушының бірлескен
әрекеті негізінде оқыту мен оқудың
бірлігін көрсетеді.

4.

Қазіргі таңда оқыту:
-Екі жақты сипатта;
-Мұғалім мен оқушылардың бірлескен
әрекеті;
-Жоспарлы ұйымдастыру мен
басқару;
-Тұтастығы және бірлігі;
-Балалардың жас ерекшелігіне
сәйкестігі;

5.

Мұғалім мен оқушының бірлескен әрекетінде
мына кезеңдер айқындалады.
• Оқушының оқуға қызығушылығын ояту;
• Оқушының білім, білік, тәжірибесін
айқындау;
• Жаңа тақырыпты меңгеруін
ұйымдастыру;
• Өткенді пысықтау;
• Оқытудың нәтижелілігін айқындау;

6.

Біздің басты мақсатымыз – білім
сапасы. Білімнің сапалы болуы тікелей
мұғалімге , оның білім дәрежесі мен
іздену шеберлігіне байланысты.
Мұғалім тікелей оқыту мен тәрбиелеу
үрдісіне жаңалықты енгізуші,
оқушымен бірлесе жұмыс істейтін
белсенді әрекет иесі. Сондықтан да,
ол мектепке жаңалық енгізуде шешуші
роль атқарады.

7.

Ғалым педагог Л.В. Занков: «Оқыту –
оқушының рухани дамуын
қамтамасыз етуі қажет», - дейді.
Көрнекті психолог Л.С.Выготский:
«Жақсы оқыту деп, ол баланың
дамуына ілгері жүретін, оны жетекке
алатын оқуды айтады», - деп
тұжырымдайды.

8.

Қазіргі ғалымдану мен техниканың қарқынды
даму кезінде оқу – тәрбие үрдісін ізгілендіру өзекті
мәселелердің бірі болып отыр.
Оқу - тәрбие үрдісін ізгілендіру – жеке
тұлғаның еркін дамуы үшін оның бойында жалпы
азаматтық құндылықтардың қалыптасуын
қамтамасыз ететін дидактикалық ұстаным
ретінде басшылыққа алынуы тиіс.
Мектептің бастауыш сатысында оқу –
тәрбие үрдісін оқушылардың өзара іс - әрекетімен
мұғалім мен оқушының өзара қарым – қатынасын
дұрыс ұйымдастыру арқылы оқушының ойлау
белсенділігін арттыруға, сабақта интерактивтік
әдісті тиімді пайдалануға болады. Мұнда негізгі
және жетекші үрдіс – іс - әрекетті оқытуды
ұйымдастыру.

9.

12 жылдық білім беруге көшу бұл:
Әлемдік білім кеңестігіне енуге өзге елдің даму үрдісіндегі үлгілерді зерделеу,ұлттық
сана қалыптастыру
дың басым бағыты.
Әрбір жеке тұлғаға білім
алудың өмірлік
жолын еркін
таңдау мүмкіндігі туады
Білім мазмұнын жаңарта отырып,оқу үрдісінде өз іс-әрекетін ұйымдастыра
алатын тәжірибесін үйлестіре
алатын тұлға қалыптасады.

10.

Білім беру сапасы - қоғамдағы білім беру
үрдісінің жағдайын, нәтижесін, сондай – ақ жеке
тұлғаның кәсіптілігінің қалыптасуы және даму
болашағының қажеттілігін анықтайтын
әлеуметтік категория. Білім беру сапасы білім
беру мекемелеріндегі жастарды оқыту мен
тәрбиелеу қызметтерінің әртүрлі
көрсеткіштерінің жиынтығы, яғни білім беру
мазмұны, оқыту формасы мен әдістері бойынша
анықталады.Сондықтан педагогика ғылымының
ерекшелігі де – баланың тұлғалық дамуына
бағытталған жаңа оқыту технологияларын енгізу
болып отыр.

11.

Сатыланған
және
тәртіптелген іс әрекет жүйесі
Көзделген
нәтиженің
орындалу
кепілі
Нақтылы
мақсатқа
негізделген
болашақ оқу
үрдісінің жобасы
Мұғалімнің
кәсіби
қызметін
жаңартушы
Жоспарланған
түпкі нәтижеге
жетудің кепілдік
беретіндей
іс - әрекеттер
жиынтығы
Білім беру
стандарты
ның негізгі
талаптарына
жетудің нақты
жолы

12.

Қазіргі таңда оқыту үрдісіне қойылатын талаптардың
өзгеруіне байланысты оқыту технологиялары негізінен
қолданылуда. Оқу үрдісіндегі оқыту технологиялары
дегеніміз қойылған мақсаттарға және күтілетін нәтижеге
тиімді жету жолдарын қамтамасыз ететін оқу
бағдарламаларында қамтылған білім мазмұнын меңгертудің
жүйеленеген формалары, әдіс – тәсілдері.
Бастауыш білім беру деңгейінде қолданылатын оқыту
технологиялары төмендегі негізгі талаптарға сәйкес болуы
керек.
•Оқу үрдісінде білім алушылардың өздерін еркін сезінуіне
жағдай туғызу.
•Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын дамыту,
күтілетін нәтижелерге жетуге талаптандыру.
•Жеке басдамытуға бағытталған әдіс – тәсілдерді қолдану.
•Өз бетімен жұмыс істеп, шешім қабылдауға мүмкіндіктер
туғызу.

13.

Аталған талаптардың бәріне жауап бере
алатын технология ретінде дамыта оқыту
технологиясын таңдадым. Жалпы «дамыту»,
«даму» терминдеріне баланың белгілімөлшерден
шығып, саналы іс - әрекет сатыға ауысуы деп
анықтама беріледі. Дамыта оқыту
технологиясын көрнекті ғалымдар Л:С
Выготский, М.Я. Лернер, Л.В. Занков,
В.В. Давыдов, Д.Б Эльконин толық зерттеп,
дәлелдеген.
В.В. Давыдов «Дамыта оқыту дегеніміз –
ақыл – ойдың дамуының көрсеткіші ретінде
жинақтай,қорытындылай алу дағдысы» - дейді.
Дамыта оқытуда баланың ізденушілік зерттеушілік әрекетін ұйымдастыру басты
назарда ұсталады.

14.

Дамыта оқытудың Д.Б. Эльконин,
В.В. Давыдов жасаған жүйесінің негізгі
компоненттері.
•Оқу мақсаттарының нақты қойылуы.
•Оны шешудің жолын бірге
қарастыру.
•Шешімнің дұрыстығын дәлелдеу.

15.

Оқушы алдына
оқу мақсаттарын
қоюда ешқандай дайын үлгі берілмейді.
Мақсатты шешу іштей талқылау,
сосын жинақтау арқылы жүзеге асады.
Мұғалім
сабақ
үрдісін
ұйымдастырушы,
бағыттаушы
рөлінде ғана болады. Шешім табылған
кезде
әркім оның дұрыстығын
дәлелдей білуге үйретіліп,әр оқушыға
өз ойын ,өз пікірін айтуға мүмкіндік
беріледі.

16.

Дамыта оқытудың негізгі идеясы:
Оқытуды әр бала жан - жақты дамитындай етіп
ұйымдастыру.
Дамыта оқытудың басты принциптері:
•Жоғары қиындықта оқыту;
•Теориялық білімнің жетекші ролі;
•Оқытудың тәрбиелік мәнінің болуы;
•Дамыта оқытудың негізгі қағидалары :
•Мұғалім мен оқушы арасындағы қарым – қатынас;
•Іс - әрекеттік оқыту тәсілі;
•Даму заңдылықтарын ескеру;
•Педагогикалық ықпалдың, дамудың алдын – алу;
•Баланы іс - әрекет субъектісі ету;
•«Жақын даму аймағында» оқыту;
•Мақсатты оқу іс - әрекеті, оқу міндеттерін шешу;

17.

Дамыта оқытудың тәсілі :
Дидактикадағы салыстыру тәсілі;
Байқау – қоршаған ортамен байланысы;
Дамыта оқытудың ерекшеліктері:
баланың дамуы үшін қолайлы жағдай туғызу;
Топтық тапсырманың әр мүшесі әр бағытын
орындайды;
Жеке оқушының жұмысы бағаланады;
Топ атынан сөйлейтін оқушыны өзге топ және
мұғалім тыңдайды;
Жеке білімді тексеру бөлек жүреді;
Дамыта оқытудың нәтижелі көрсеткіші:
Ойлай білуі;
Пайымдай білуі;
Нақтылай білуі;
Жүйелей білуі;
Дәлелдей білуі;

18.

Дамыта оқыту технологияларының
түрлері:
Эмпирикалық дамыта оқыту
(В.Занков)
Ірілендірілген дидактикалық бірліктер
( П.Эрдниев)
Өзін - өзі дамыту
(В.Селевко)
Мазмұнды жалпылау
( В.Давыдов)

19.

Оқытудың
негізгі
мақсатта
рын
нақтылау
Соңғы
нәтижені
талқылау,
бағалау
Ұжымдық
жұмыс бөлініс
іс - әрекет
«Дамыта оқыту»
технологиясы
ның
құрылымының
Теория
лық ойлауды
қалыптас
тыру
Оқу
алгаритмі.
міндеттерін
қою мен
сатылап шешу
Оқушылар
дың білім
игеру іс әрекеті
Ұғымдар мен
негізгі әрекет
тәсілдерін
игеру

20.

Дәстүрлі оқыту мен дамыта
оқытудың
өзара ерекшеліктері
Дамыта оқыту
Дәстүрлі оқыту
Дәстүрлі оқытудың 3 құрамдас
бөлігі:
Үлгіні көрсету.
Түсіндіру.
Бақылау, бағалау.
Мұғалім – оқулық – оқушы
Дамыта оқытудың 3 құрамдас
бөлігі:
Оқу мақсаттарының қойылуы.
Оны шешудің жолын бірлесе
қарау.
Шешімнің дұрыстығын
дәлелдеу.
Оқушы – оқулық – мұғалім

21.

Дәстүрлі оқыту дегеніміз – пәндік білім,
біліктердің белгілі бір жиынтығын беру,
нәтижесінде догмалық ойлауы басым, дайын
нұсқаулар мен бұйрықтарды орындай білетін
адамды тәрбиелеу.
Дамыта оқыту дегеніміз – оқыту мақсаты,
міндеттері, әдіс –тәсілдері, баланың даму
заңдылықтарына сәйкестендірілген оқытуды
айтамыз. Жүйенің басты мақсаттарының бірібаланы оқыта отырып жалпы дамыту, оның
еркіндігін қалыптастыру, өз бетінше ізденуге,
шешім қабылдауға дағдыландыру,
жеке қасиеттерін ескеру, басшылыққа алу, әрі
қарай ұшқырлау, тұлғалыққа бағыттау.

22.

1.Сұрақ –жауап
2.Әңгімелесу
1. Проблемалы
ойлау
2. Талдау
3. Түсіндіру
3. Іздену
4.Көрнекілік
4. Салыстыру
5. Байқау

23.

Жаттау, есте
сақтау
Дербес жұмыс істеу,
алған білімді
пайдалана білу

24.

Л.В.Занковтың жасаған жүйесі:
Оқыту мазмұнындағы өзгешеліктер;
Мақсттағы айырмашылықтар;
Дидактикалық принциптердегі
өзгешеліктер;
Әдіс – тәсілдердегі ерекшеліктер;
Оқытуды өзгеше ұйымдастыру;
Мұғалім еңбегінің нәтижелігін
анықтаудағы жаңа көрсеткіштер;
Мұғалім мен оқушы арасындағы
жаңаша қарым - қатынас;

25.

Л.В.Занковтың жасаған жүйесіне сәйкес
бастауыш мектептің негізгі мақсаты
баланы жалпы дамыту. Ал жалпы даму
деп байқампаздығын, ойлауын дамыту
және практикалық іс - әрекетті меңгеруі
қабылданады.
Л. В. Занковтың жасаған жүйесінің басты
дидактикалық принципі:
Жоғары қиындықта оқыту;
Теориялық білімнің жетекші ролі;
Оқытудың тәрбиелік мәнінің болуы;

26.

Тоқаш Бокин не
үшін күрескен
адам?
Мәтіннен Тоқаштың
анасына айтқан сөзін
тауып оқы
Түрмеге анасымен
бірге кім келді?
Түрмеде оған
қандай айып
тағылды?
Айыптаудың
қорытындысы
не болды?
Тоқаш айыптау
қорытындысымен
неше күннен кейін
танысты?
Тоқашқа жолығуға
кім келді?
Тоқашты кіммен
тығыз байланыста
болды деді?
Зарлы дауыс
кімнің даусы?

27.

1938 ж. Жазықсыз
жаламен
дүниеден өткен
Азаттық, тәуелсіздік,
Теңдік үшін күрескен
1894 жылы
Қостанай
облысы Таран
ауданында
дүниеге келген.
Бейімбет Майлин
Бейімбет- прозашы, ақиық ақын,
сындарлы сыншы,білікті балалар қаламгері,
Педагог, журналист, шебер драматург
Ол алғаш ауыл мектебінде,
кейін Троицк қаласындағы мед
реседе,содан соң Башқұртстан
ның астанасы Өпе(Уфа)
қаласын
дағы “Ғалия” медресесінде
білім алған.
Әдебиетімізде
әңгіме жазудың
шебері
1922 жылы
“Күлпаш”
әңгімесін жазды.

28.

Күлпаш
Бейімбет
Майлин
1894 – 1938 жж

29.

30.

31.

Өрім -өрім – тозған, жыртылған
Бөкебай- басқа жамылатын шәлі
Ызғырық- суық жел
Өлмелі кедей- өте кедей

32.

І бөлім
Үміт сәулесі
ІІ бөлім
Азапты күн

33.

34.

35.

36.

Бейімбет Майлин кім? Қайда оқыған?
Күлпаш пен Қалидың сыртқы тұрпаты
қандай?Қали неліктен бүк түсіп оранып
жатыр?
Қали мен Күлпаш Мақтымның келуін
неге асыға күтеді?

37.

«Кешегі, бүгінгі және ертеңгі Қазқстандағы білім
беру » әр ұстаздың тәжірибесінде деп өз ойымды
аяқтағым келеді. Оқытудың жаңа технологиясын
пайдалану – сапалы білім негізі. «Адам ұрпағымен мың
жасайды»- дейді халқымыз. Ұрпақ жалғастығымен
адамзат баласы мың емес миллиондаған жылдар жасап
келеді. Жақсылыққа бастайтын жарық жұлдыз оқу.
«Надан жұрттың күні – қараң, келешегі тұман», - деп
М. Дулатов айтқандай, егеменді еліміздің тірегі –
білімді ұрпақ. Сусыз, құрғақ, көлеңке жерге дән ексең
өнбейтіні сияқты, жас ұрпағымызды тәрбиелемесек
өспейді, өнбейді. Қазіргі мектеп мұғалімдерінің алдында
тұрған басты міндет- оқушылардың шығармашылық
білім дағдыларын қалыптастыру. Міне, өз ұрпағының
өнегелі, еңбексүйгіш, абзал азамат болып өсуі
үшінхалық педагогикасының негізгі мақсатын
шығармашылықпен оқу – тәрбие үрдісіне тиімді
пайдалану әрбір ұстаздың міндеті болыр табылады.