Басқару құқықтық актілерін дайындау және қабылдау тәртібі. Басқару актілеріне қойылатын талаптар

1.

Басқару құқықтық актілерін дайындау және
қабылдау тәртібі. Басқару актілеріне
қойылатын талаптар
Қуанышқызы Нұргүл
ЭҚНҚ-311

2.

Құқықтық акт – республикалық референдумда,
жиында, жергілікті қоғамдастықтың жиналысында
уәкілетті мемлекеттік органдар не лауазымды адам
қабылдаған, нормативтік немесе жеке өктем құқықтық
ұйғарымдарды қамтитын белгiленген нысандағы
жазбаша ресми құжат.
Басқарудың құқықтық актілері – атқарушы билік
органдары мен лауазымды тұлғалардың белгіленген
тәртіппен шығаратын, мемлекеттік биліктік сипаты бар,
басқару қатынастарын реттейтін немесе нақты
басқару ісін шешетінзаңға тәуелді заңды актісі.

3.

Негізгі нормативтік құқықтық актілер:
Конституция
Конституциялық заңдар
Кодекстер
Заңдар
Қазақстан Республикасы Призидентінің конституциялық күші бар жарлықтары және
Президенттің басқа нормативтік құқықтық жарлықтары
Парламент пен оның палаталарының нормативтік қаулылары
Қазақстан Республикасы Үкіметінің нормативтік қаулылары
Конституциялық Кеңестің, Жоғарғы Соттың, Орталық сайлау комиссиясының
нормативтік қаулылары
Қазақстан Республикасы министрлерінің және орталық мемлекеттік органдардың басқа
басшыларының нормативтік бұйрықтары
Мемлекеттік комитеттердің нормативтік қаулылары, басқа да орталық мемлекеттік
органдардың нормативтік қаулылары
Маслихаттар мен әкімдердің нормативтік құқықтық актілері

4.

Туынды нормативтік құқықтық актілер
Регламент
Ереже
Қағида
Нұсқаулық

5.

Басқарудың құқықтық актілерін әртүрлі негіздер бойынша жіктеуге болады:
• заңдық қасиеттері бойынша
• әрекет ету мерзімі бойынша
• әрекет ететін аумағы бойынша
• құзіретінің сипаты бойынша
• көрініс сипаты бойынша
күрделілік деңгейі бойынша
қабылдау тәртібі бойынша

6.

Басқарудың құқықтық актілерін құзіретінің сипаты бойынша мынадай 3 түрге
бөлуге болады:
жалпы актілер;
салалық актілер;
салааралық актілер;
Басқарудың құқықтық актілерінің түрлері Құқықтық актілер басқару
органының басқару деңгейіне қарай былайша бөлінеді:
Жалпы
Салалық (салааралық)
Аймақтық (жергілікті)
Локальдық (ұйымішілік)

7.

Көптеген мамандардың жұмыстарында
құқықтық актілерді қабылдау процесі
мынадай кезеңдерге бөлінеді:
Құқықтық актілерді қабылдау процесіне
әсер ететін жағдайлар
А) актіні шығарудың қажеттілігін анықтау;
ол жоғары тұрған нормативтік құқықтық
актіде көзделсе; жаңа актіге мұқтаждық
туындаса.
Б) акт жобасын дайындау;
күшіндегі заңнаманың жайына, оның жаңа
мәселелерді шешу мүмкіндігіне талдау
жасау; басқа актілерді өзгерту қажеттігін
анықтау.
В) актіні қарау және қабылдау;
басқа мемлекеттерде мұндай мәселелерді
құқықтық құралдар көмегімен шешудің
тәірибесін зерттеу.
Г) орындаушыларға жеткізу, жариялау
жаңа актіні қабылдауға байланысты оларды
келісімді жүйеге келтірудің қисынын
іздестіру.