ХҮІІ-ХҮІІІғғ. Иран мемлекеті

1. Сабақтың тақырыбы :

ХҮІІ-ХҮІІІғғ. Иран мемлекеті

2. Сабақтың мақсаты:

Білімділік: XVII-XVIII ғ. Иранадағы Сефевиттер
әулеті билеген кездегі елдің әлеуметтікэкономикалық жағдайын баяндай отырып,
халқытың феодалдық езгіге ұшырап, монархиялық
тәртіптің орнағандығы туралы білім беру.
Дамытушылық :Оқушылардың ұжымдасып топ
болып жұмыс істеу дағдыларын жетілдіру,тіл
байлығын, ой - өрісін дамыту, өз бетімен
ізденулеріне арналған қосымша материалдарды
оқуға дағдыландыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды дүние жүзі тарихын
құрметпен қарауға баулу, Белсенді, білімді
азаматтарды тәрбиелеу.

3. Үй тапсырмасын тексеру: сахналық көрініс

1 топ
2 топ
3 топ
Осман империясы
Қытай мемлекеті
Үндістан мемлекеті
Айсұлтан
Шерхан
Айгерім
Керім
Жарылқасын
Малика
Гүлжан
Айғаным
Аида
Алтынай
Нұрила
Жанерке
Балнұр
Сайра
Бақдаулет
Наурызбай
Асилия
Мұрат
Ердаулет
Әділет
Назым
Темірлан
Бекжан
Айнаш
Жадыра
Мұхтар
А.Нұрдаулет
Т.Нұрдаулет
Арнұр

4.

1.XVII ғасырдағы Ирандағы Сефевид мемлекетi:
XVII ғасырда Иран Сефевидтер әулетi билеген
феодалдық аграрлық ел болды. Бџл уақытта
Сефевид мемлекетiнiң құрамына Иран
жерiнен басқа, XVI—XVII ѕасырларда жаулап
алынған Закавказье, Кавказдың бiр бөлiгi,
Мерв даласына дейiнгi Орта Азияның бiр
бөлiгi, Ауғанстанның Герат, Фаррах және
Қандағарды қосқандағы батыс жағы және
бүкiл Белуджистан түгел кiрдi. Иранның
негiзгi кәсiбi мал шаруашылығы, егiншiлiк пен
қолөнер болды.
Сефевидтiк Иран I Аббас (1587—1629) шахтың кезiнде аса жоғары қуаттылыққа
жеттi. XVII ғасырдың соңы мен XVIII ғасырдың басында сефевидтердiң соңғы
шахы сұлтан Хосейн (1694—1722) билiгi кезiнде феодалдық қанаудың күшеюi
мен халықтың ауыр тұрмыс жағдайы Сефевид мемлекетiн дағдарысқа әкелдi.

5. Сөздікпен жұмыс

Дивани –мемлекеттік меншіктегі
жер
Хассэ- отбасылық меншіктегі жер
Сойырғал –мұрагерлікпен мәңгі
пайдалануға берілетін жер

6.

2.Нәдiр шах тұсындағы Иранның iшкi және
сыртқы жағдайы:
Иран халқының ауғандарға қарсы күресiн түркiлердiң
афшар тай- пасынан шыққан Нәдiр басқарды. 1729 жылы
Нәдiр ауғандарды иран жерiнен түгел қуып шығады.1736
Иранның шахы болды. халық нара- зылығын аяусыз басып
жаныштады. Бұл қатыгездiк оның елдегi беделiн түсiрдi.
1747 жылы Нәдiр шахты Хорасанда бүлiкшiлер "өлтiрдi.
Нәдiр шах өлген соң оның құрған державасы ыдырай
бастады.

7. Иранда Каджар әулетiнiң билiкке келуi

1796 жылы Иран шахы болып Аға Мұхамед
хан тағайындалды. Ирандағы Каджар
әулетiнiң астанасы Тегеран қаласы болды.
Иран жерi әкiмшiлiк жағынан вилаеттер
(облыс) мен эялеттерге (провинция) бөлiндi.
қоѕамдық-саяси өмiрiнде мџсылман дiнiнiң,
оның iшiнде, шиит бағытын џстаушылардың
рөлi күштi болды. Мұсылман дiнбасылары
қџран мен шариғатты елдегi қоѕамдық
тәртiптi сақтауда негiзгi құрал ретiнде
пайдаланды.

8. «Шатасқан әріптер» ойыны

х
а
л
ы
қ
ә
з
д
а
м
у
к
а
у
ә
и
с
ұ
н
а
о
л
в
в
с
с
и
п
н
е
г
а
э
ы
р
е
а
т
с
н
у
л
а
б
б
а
о
и
е
м
н
и
ж
п
й
т
к
а
д
ж
а
р
ы
а
п
н
ә
д
і
р
р
р
о
ш
а
һ
з
а
ғ
и
з
щ
г
ө
х
ш
а
х
в
һ
у
қ
ш
з
л
а

9. толықтыру тест

1.XVII ғ. Иран....................................... феодалдық аграрлық ел
болды.
2.Иранның негізгі кәсібі................................. болды.
3................... жылы Нәдір ауғандарды Иран жерінен түгел қуып
шықты.
4.Егіншілікпен айналысатын отырықшы шаруаларды
.............................. деп атады.
5........................ жылы Мир Махмұд басқарған әскер .....................
шабуыл жасады.
6. 1796 жылы Иран шахы болып ............................ тағайындалды.

10.

Жауабы:
1.Сефевидтер әулеті билеген
2.Мал шаруашылығы, егіншілік пен қолөнер
3.1729ж
4.раяттар
5. 1722ж, Иранға
6. Аға мұхаммед хан

11.

12.

Иранда ХҮІІ-ХҮІІІ
ғасырларда
феодалдық
жер
иеленудің
қандай
түрлері
болды?
Нәдір шах қандай елдерге
басқыншылық
жорықтар
жасады?
Каджар әулеті билікке
қашан, қалай келді?
Иранда мұсылман дінінің
ықпалы қандай болды?

13. Бағалау :

60
70
80
90
100

14. Үйге тапсырма :

1. XVII-XVIII ғасырдағы Иранның тарихымен
толығырақ мағлұматтар оқып, дайындалып келу
2.әскери өнері
мен танысып келу
3.красворд құрастырып келу
тақырыпқа байланысты.