Podstawy zarządzania

1. PODSTAWY ZARZĄDZANIA

SYLLABUS NA ROK 2016 / 2017,
STUDIA STACJONARNE
Prof. dr hab. Tadeusz Oleksyn
1

2. Informacje ogólne (1)

1.
2.
3.
4.
5.
6.
Formy prowadzenia przedmiotu: wykłady, ćwiczenia
Liczba godzin wykładów: 30
Liczba godzin ćwiczeń: 30
Liczba punktów ECTS: 5
Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne
Cele przedmiotu w zakresie wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych:
- Dostarczenie wiedzy z zakresu podstaw zarządzania.
- Stworzenie bazy dla łatwiejszego rozumienia informacji z zakresu
innych przedmiotów związanych z zarządzaniem: zarządzania
strategicznego, zarządzania zasobami ludzkimi, i in.
- Wykształcenie umiejętności uczenia się w zakresie problematyki nauk o
zarządzaniu oraz nawyku korzystania z literatury przedmiotu.
2

3. Cele ogólne (2)

7.
- Zrozumienie istoty zarządzania (czym jest, czemu służy, i jak się je realizuje).
- Poznanie cech wspólnych i różniących zarządzanie w sektorach prywatnym i
publicznym, specyfiki dowodzenia w armii i organizacjach paramilitarnych oraz
specyfiki administrowania.
- Poznanie podstawowych pojęć, ewolucji i wyzwań współczesnego zarządzania.
Zakładane efekty kształcenia w zakresie umiejętności:
- Wykształcenie umiejętności i nawyku samodzielnego studiowania literatury
przedmiotu, krytycznej analizy i porównywania tekstów związanych z
przedmiotem, określonych w obowiązkowej i zalecanej literaturze oraz w
materiałach wskazanych przez wykładowcę i prowadzącego ćwiczenia.
- Umiejętność indywidualnego i zespołowego realizowania projektów, opracowań i
ćwiczeń na zadane tematy – po ukierunkowaniu przez prowadzącego zajęcia.
3

4. Cele ogólne (3)

8. Zakładane efekty kształcenia w zakresie kompetencji społecznych:
- Zrozumienie istoty ról zarządczych i pracowniczych oraz organizacji
jako systemu, w szczególności społecznego.
- Poznanie misji społecznej właścicieli i menedżerów oraz zbliżenie
mentalne i emocjonalne w kierunku środowiska ludzi zarzadzania.
9. Warunki zaliczenia przedmiotu:
1) Obecność i aktywność na zajęciach
2) Zaliczenie ćwiczeń na pozytywny stopień
3) Egzamin pisemny lub testowy w pierwszym terminie, pisemny,
testowy lub ustny w dalszych terminach.
4

5. TEMATYKA WYKŁADÓW (1)

Temat 1: Informacja o przedmiocie. Istota i różne rodzaje zarządzania (2 h)
Ogólna informacja na temat przedmiotu, oczekiwań wobec studentów,
literatury, sposobu uczenia się przedmiotu oraz wymagań
egzaminacyjnych.
Zarządzanie jako działanie praktyczne i nauki o zarządzaniu.
Użyteczność teorii i warunki tej użyteczności.
Wyjaśnienie pojęcia zarządzanie, jego klasycznego i współczesnego
(szerszego) rozumienia. Dlaczego trzeba zarządzać. Kto zarządza.
Różne oblicza zarządzania: rządzenie, dowodzenie, zarządzanie w
sektorach prywatnym i publicznym, administrowanie. Specyfika
zarządzania w różnych branżach, dużych i małych organizacjach,
spółkach akcyjnych i innych spółkach handlowych, podmiotach
własności indywidualnej, podmiotach ze sfery budżetowej.
5

6. TEMATYKA WYKŁADÓW (2)

Temat 2: Podmioty i funkcje zarządzania – 2 godziny
Zarządzanie – kierowanie – przywództwo. Kierownik - menedżer – lider.
Zarządzanie przez: właścicieli, wynajętych menedżerów, specjalistów.
Naczelne kierownictwo, kierownicy średniego szczebla i pierwszej linii
Menedżerowie a liderzy – co ich łączy i co różni.
Funkcje zarządzania w ujęciu klasycznym i współczesnym
Temat 3: Przedsiębiorca i przedsiębiorczość (2 godziny)
Klasyczny przedsiębiorca (jednocześnie założyciel, zarządzający i
ponoszący całe ryzyko); w praktyce występuje tylko w sektorze małych i
średnich przedsiębiorstw (MSP).
Cechy i typy przedsiębiorców.
Przedsiębiorczość jako kompetencje. Wewnętrzna przedsiębiorczość.
6

7. TEMATYKA WYKŁADÓW (3)

Temat 4: Menedżerowie i ich kompetencje; role organizacyjne – 2 godziny.
Wykształcenie się grupy społeczno – zawodowej menedżerów.
Menedżeryzm jako koncepcja (J. Burnham, P. F. Drucker), założenia,
ideologia i praktyka. Kontrowersje.
Kompetencje menedżerów na różnych szczeblach zarządzania.
Role organizacyjne i kierownicze.
Temat 5: Koncepcje i ewolucja zarządzania (tylko ogólne wprowadzenie) –
2 godziny
Wojskowe korzenie zarządzania, ich introdukcja w organizacjach cywilnych i
łagodzenie.
Naukowe zarządzanie i Szkoła administracyjna
Podejście systemowe i sytuacyjne. Gry organizacyjne.
Nowa fala i postmodernizm w zarządzaniu
New Public Management
7

8. TEMATYKA WYKŁADÓW (4)

Temat 6: Style zarządzania i style przywództwa (ogólne
wprowadzenie) – 2 godziny
Styl zarządzania a styl przywództwa.
Narodowe style zarządzania w: USA, Japonii, Niemczech, Wielkiej
Brytanii, Francji, krajach skandynawskich, Polsce.
Wybrane typologie stylów przywództwa (Lippita i White’a, Blake’a i
Mouton, Reddina, Fiedlera, Likerta).
Sytuacyjny styl przywództwa.
Temat 7: Organizacja – różne typy, otoczenie – 2 godziny.
Organizacja – różne znaczenia.
Podmioty własności indywidualnej i spółki handlowe różnych typów
Zewnętrzne otoczenie organizacji i wzajemne interakcje. Kształtowanie
relacji z otoczeniem i wizerunku firmy.
Interesariusze - specyfikacja, ich role, zbieżności i konflikty interesów.
8

9. TEMATYKA WYKŁADÓW (5)

Temat 8: Zarządzanie jako proces informacyjno - decyzyjny – 2 godziny
Decydowanie – istota, demokratyzacja.
Proces decyzyjny, jego etapy i optymalizacja.
Indywidualne i kolegialne podejmowanie decyzji – silne i słabe strony.
Komunikacja w organizacji – jej istota, cechy, formy. Komunikacja formalna i
nieformalna, werbalna i niewerbalna; mowa ciała.
Systemy informacyjne w organizacji
Temat 9: Metody organizatorskie, zarządzanie procesami i projektami
(tylko ogólne wprowadzenie) – 2 godziny.
Metody organizatorskie: CPM, PERT, normowanie pracy, wartościowanie
pracy, reinżynieria.
Metody heurystyczne – ogólne wprowadzenie (burza mózgów, drzewo
celów, metoda morfologiczna, metoda delficka, synektyka, metoda
adwokata diabła, metoda 6–3–5 .
Zarządzanie procesowe.
Zarządzanie projektami.
9

10. TEMATYKA WYKŁADÓW (6)

Temat 10: Techniki zarządzania (ogólne wprowadzenie) – 2 godziny
Istota i zastosowania.
Wybrane techniki zarządzania: zarządzanie przez cele, zarządzanie przez
wyniki, zarządzanie ofensywne, zarządzanie przez marketing, TQM.
Zarządzanie przez wartości (Management by values) czy zarządzanie
respektujące i promujące wartości?
Temat 11: Zarządzanie kulturą, czasem i zmianami (ogólne wprowadzenie) –
2 godziny
Tożsamość i kultura organizacji; kształtowanie. Składowe kultury i typy
kultur organizacji.
Zarządzanie czasem (time management) – istota, zasady.
Wprowadzenie do zarządzania zmianami. Rodzaje zmian. Opór wobec
zmian i sposoby jego przezwyciężania. Gwiazda zmian i mapa
zaangażowania. Agenci zmian.
10

11. TEMATYKA WYKŁADÓW (7)

Temat 12: Efektywność zarządzania – 2 godziny
Efektywność jako skuteczność i ekonomiczność.
Miary efektywności.
Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa (Value based management).
Efektywność pracy i współpracy
Temat 13: Zarządzanie w realiach regionalizacji i globalizacji – 2 godzin
Polska w UE – wpływ praktyk unijnych na zarządzanie w naszym kraju.
Globalizacja i jej konsekwencje pozytywne i negatywne. Wpływ globalizacji
na zarządzanie.
Zarządzanie i menedżerowie w firmach globalnych.
Zarządzanie międzykulturowe. Studia przypadków.
11

12. TEMATYKA WYKŁADÓW (8)

Temat 14: Wyzwania współczesnego zarządzania, 2 godziny.
Rozszerzanie się rozumienia i zakresu zarządzania.
Komplikowanie się zarządzania vs. zasada Pareta w zarządzaniu.
Konkurowanie vs. współdziałanie.
Organizacje sieciowe i wirtualne.
Zarządzanie w chmurze.
Zarządzanie własną firmą jako wielkie wyzwanie.
Zarządzanie wg paradygmatu zrównoważonego rozwoju.
Temat 15: Konflikty, mediacje i negocjacje. Przeciwdziałanie patologiom (2 h)
Istota, źródła i rodzaje konfliktów, ich rozwiązywanie.
Zasady prowadzenia mediacji i sylwetka mediatora.
Negocjacje – fazy, BATNA, Harvardzki Projekt Negocjacyjny.
Menedżer jako mediator i negocjator.
Patologie w organizacji i rola zarządzających w ich przezwyciężaniu.
12

13. LITERATURA

Literatura podstawowa / obowiązkowa:
Drucker P.F., Menedżer skuteczny. MT Biznes, 2009
Mintzberg H., Zarządzanie, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012
Oleksyn T. – Słownik zarządzania 2016 (przekazywany studentom w wersji elektronicznej)
Literatura uzupełniająca:
Bitkowska A., Kolterman K., Wójcik G, Wójcik K., Zarządzanie procesami w przedsiębiorstwie. Difin, Warszawa 2011
Drucker P.F. Zawód menedżer, MT Biznes, Warszawa 2004
Griffin R., Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013,
lub
Koźmiński A.K., Piotrowski W. (red.), Zarządzanie. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013
Marszalec J. A., Jak zostać przedsiębiorcą, Centrum Edisona, Warszawa 2014
Oleksyn T. (red.), Filozofia a zarządzanie. Wolters Kluwer, Warszawa 2013, rozdziały 2, 5, 10
Robbins S.P., Prawdy o kierowaniu ludźmi … i tylko prawdy, PWE, Warszawa 2003
Weiss E. (red.), Podstawy i metody zarządzania. Wybrane zagadnienia, Vizja Press, Warszawa 2008
Artykuły w periodykach: „Harvard Business Review Polska”, „Współczesne zarządzanie”, „Przegląd organizacji”,
„Organizacja i kierowanie”, „Kwartalnik nauk o przedsiębiorstwie”, „Ekonomika i organizacja przedsiębiorstwa”.
Stu najbogatszych ludzi na świecie – dodatek do czasopisma „Forbes” ; Stu najbogatszych Polaków, dodatek do
„Wprost”.
13

14. NIE MA NICZEGO LEPSZEGO DLA PRAKTYKI JAK DOBRA TEORIA

14