Лейкоцитоздар

1.

БЖ Касенов
1

2. Лейкоцитоздар

– шеткі
қанда лейкоциттердің
саны көбеюі.
Қалыпты жағдайда
лейкоциттердің саны
9
4 – 9 х 10 /л
БЖ Касенов
2

3. Лейкоцитоздардың жіктелуі

Организмдегі маңызы бойынша
Физиологиялық
Патологиялық
Патогенезі бойынша
Нағыз (лейкопоэздің белсенділенуі)
Қайта бөліністік (тамыр ішінде
лейкоциттердің қайта бөлінісі)
БЖ Касенов
3

4. Лейкоциттік өрнекте лейкоциттердің басымырақ ұлғаюы бойынша

Нейтрофилдік
лейкоцитоз
Эозинофилдік лейкоцитоз
Базофилия
Лимфоцитоз
Моноцитоз
БЖ Касенов
4

5. Физиологиялық лейкоцитоз

НАҒЫЗ
Жаңа туылғандардың
Алғашқы
Жүкті
Жүктіліктің
әйелдердің
ҚАЙТА БӨЛІНІСТІК
Миогендік
Ауқаттық
Эмоциялық
екі апта
5-6 айында
және босанғаннан соң 2
–ші аптада
Ауыр
қол жұмысын
атқарғанда
Тамақ ішкеннен кейін
2-3 сағаттан соң
психикалық қозудың
салдарынан
БЖ Касенов
5

6. Патологиялық лейкоцитоз

Жұқпалық
Қабынулық
Уыттанулық
Постгеморрагиялық
Өспелерде
БЖ Касенов
6

7.

Нағыз лейкоцитоздың патогенезі
Бүліндірүші жайт
интерлейкин, (ИЛ-1, ИЛ – 6), ӨТЖЖ және басқа
цитокиндердің түзілуі
Сүйек кемігінде тіректік жасушалар және Тлимфоциттердің түрткіленуі
колония түрткілеуші жайттардың (КТЖ) түзілуі
лейкопоездің
белсенділенуі
Сүйек кемігінен лейкоциттердің көп шығуы
БЖ Касенов
7

8.

Колония түрткілеуші жайттар
Гранулоциттік
КТЖ
Өсу күшейткіші және
гранулоциттердің жетілуі
ГранулоциттықӨсу күшейткіші және
макрофагтық КТЖ гранулоциттердің, моноциттердің,
макрофагтардың жетілуі
ИЛ-3, ИЛ -5, ИЛ-17, эозинофилдер түзілуінің
эозинофилдердің
күшейткіштері
хемотаксистік
факторы, эотаксин
ИЛ-2, ИЛ-4, ИЛ-7,
Ил-12
лимфоциттердің өсіп өнуі және
нақтылануының күшейткіштері
MХП - моноциттік
хемотаксистік
моноциттердің белсенділенуі
БЖ Касенов
8

9. Қайта бөліністік лейкоцитоздың патогенезі

Лейкоциттердің тамыр ішінде қайта
бөлінісі (қабырғалық жиынтығынан қан
ағымына түсуі)
Қордағы лейкоциттердің шеткері қанға
шығарылуы
БЖ Касенов
9

10. Нейтрофилдік лейкоцитоз нейтрофилдер мөлшерінің 65% (6,0 х 109/л) жоғары болуы

Бөлшектенген
ядролы
нейтрофилдер
БЖ Касенов
10

11.

Іріңді
қабыну кезінде
асептиқалық қабыну кезінде
(миокард инфаркты, тромбофлебит,
қан құйылуы, жабық сынықта)
регенераторлық анемияларда
аутоинтоксикацияларда (уремия,
подагра)
жәндіктер шаққанда
өспелерде байқалады.
БЖ Касенов
11

12. Нейтрофилдердің дегенерациялық түрлері

анизоцитоз (әр түрлі жасушалардың болуы)
пойкилоцитоз (нейтрофилдердің пішінінің өзгеруі)
ұытты түйіршіктенуі (цитоплазма нәруыздарының
коагуляциясы)
цитоплазма және ядроның вакуолизациясы
гипохроматоз –ядроның боялу қабілетінің жоғалуы
фрагментация – ядроның кейбір бөлшектерінің бөлініп
шығуы
пикноз –хроматиннің құрылымдарының қатаюы
кариорексис –ядроның бөліктерге ыдырауы
ядроның гиперсегментациясы
БЖ Касенов
12

13. Нейтрофилдердің ядролық жылжуының түрлері

Нейтрофилдердің ядролық солға
жылжуы – жас нейтрофилдердің көбейуі,
лейкопоездің белсенділенуін мәлімдейді
БЖ Касенов
13

14. Гемопоез

БЖ Касенов
14

15. Сүйек кемігінде нейтрофилдердің жетілуі

БЖ Касенов
15

16. Ядросы солға жылжыған нейтрофилдік лейкоцитоз

БЖ Касенов
16

17.

Гипорегенерациялық ядролық солға жылжу –
таяқшаядролы нейтрофилдердің мөлшерінің
көбейуі (5% жоғары)
Регенерациялық ядролық солға жылжу –
таяқшаядролы нейтрофилдердің көбейуі және
метамиелоциттердің пайда болуы
Гиперрегенерациялық ядролық солға жылжу –
нейтрофилдердің жас түрлерінің– миелоциттердің,
промиелоциттердің және тіпті миелобласттардың
пайда болуы , анэозинофилиямен жиі қабаттасуы,
іріңді-сепсистік аурулардың асқынуын көрсетеді
БЖ Касенов
17

18.

Нейтрофилдердің
ядролық оңға жылжуы – көп
бөлшектенген ядролы нейтрофилдердің
лейкоциттердің дегенерациясы белгілерімен
және таяқшаядролы нейтрофилдер санының
азаюымен қабаттасып пайда болуы.
БЖ Касенов
18

19. - Эозинофилді лейкоцитоз -

эозинофилдердің жалпы санының
5%-дан (0,3 х 10х9/л) артық
көбейуі
Қарапайымдар ауру туындатқанда
(аскаридоз, описторхоз, лямблиоз
ж.б.), аллергиялық және
аутоиммундық ауруларда
(коллагеноздарда),
глюкокортикоидтардың аз
өндірілуінде, созылмалы
миелолейкозда.
БЖ Касенов
19

20. Эозинофилдік лейкоцитоз

БЖ Касенов
20

21. Базофилдер(а), нейтрофилдер (b), эозинофилдер (с)

Базофилия
- қанда базофилдердің мөлшерінің артуы.
Гемолиздік анемияларда, гемофилияда,
егілу кезінде, бөгде нәруыздарды
еңгізгенде, созылмалы миелолейкозда,
созылмалы жаралы колит кезінде болуы
мүмкін.
БЖ Касенов
21

22. Лимфоцитоз - лимфоциттердің мөлшерінің 45% (3,0 х 109/л) жоғары болуы

Лимфоциттер
БЖ Касенов
22

23.

Физиологиялық лимфоцитоз 10 жасқа
дейінгі балаларда, вегетариандықтарда
кездеседі.
Лимфоцитоз созылмалы бактериалық
жұқпаларда қабаттасады (мерез,
туберкулез, бруцеллез), жедел вирустық
жұқпалар (көк жөтел), протозойлық
жұқпалар (токсоплазмоз). Созылмалы
лимфолейкозға тән.
БЖ Касенов
23

24. Моноцитоз

Қанда моноциттердің мөлшері 9%
(0,6 х 10х9/л) жоғары болуы.
Моноцитоз иммундық үрдістерде
байқалады, вирустық жұқпаларда
кездеседі (шешек, қызылша,
қызамық, инфекциялық паротит,
жұқпалық мононуклеозда), күл
ауруында, қарапайым жұқпаларда
(лейшманиоз, малярия).
-
БЖ Касенов
24

25. Лейкоцитоздардың маңызы

Лейкоцитоз бүліндірүші жайттардың
әсеріне организмнің қорғаныстық
серпілісі болып табылады, организмнің
арнайы және арнайы емес төзімділігінің
жоғарылауын сипаттайды.
БЖ Касенов
25

26. ЛЕЙКОПЕНИЯЛАР (лейкоцитопениялар)

-
Шеткі қанда лейкоциттердің саны
4,0 х 109/л-ден азаюы
БЖ Касенов
26

27. Жіктелуі

Лейкоциттердің жеке түрлері бойынша
Нейтропениялар
Эозинопениялар
Лимфоцитопениялар
Моноцитопениялар
Лейкопениялар жиі нейтрофилдер
санының азаюы – нейтропения
нәтижесінде дамиды.
БЖ Касенов
28

28.

Миелопоездің бағаналық жасушаларының
иондаушы сәулемен, цитостатиктермен,
вирустармен, антиденелермен зақымдануы.
Қан жасушаларының көбеюі мен жетілуіне қажетті
заттардың (В12 витамині, фоль қышқылы, темір,
пиридоксин, нәруыз) тапшылығы.
Гемопоез жасушаларының микроқоршауы
зақымдануы және колония түрткілеуші
жайттардың түзілуінің бұзылуы.
Миелопоез өсіндісінің өспе тінімен ауысуы.
Лейкоциттердің қимылдық белсенділігінің тұқым
қуатын және жүре пайда болған төмендеуінен
сүйек кемігінен шығуының бұзылуы.
БЖ Касенов
29

29. Нейтропениялардың себептері

Кейбір дәрі-дәрмектерді (амидопирин,
сульфаниламидтер ж.б.) қолданғанда,
аутоиммунды ауруларда лейкоциттердің
антиденелермен қарқынды ыдырауы.
Лейкоциттердің морфологиясы мен
қызметінің толық жетілмегенінде артық
ыдырауы (В12 витамині-тапшылықты анемия,
Чедиак-Хигаси ауруы).
Нейтрофилов тамыр ішінде қайта бөлінісі,
шок кезінде, (лейкоциттердің бауыр, өкпе,
ішек бұлшық еті қылтамырларында
шоғырлануы), қабыну кезінде
лейкоциттердің үлкен аумақты алатын
«кемерленіп тұру» феномені дамығанда.
БЖ Касенов
30

30.

Агранулоцитоз
- қанда гранулоциттердің тез
азаюымен сипатталатын
синдром, (нейтрофилдер
0,75 х109/л төмен).
БЖ Касенов
31

31.

Миелотоксикалық
сүйек кемігінде
гранулоцитопоэз
тежелгенде
БЖ Касенов
Иммундық
Сүйек кемігінде немесе
қанда гранулоциттердің
антиденелермен
ыдыратылуы
Гаптендік қасиеті бар
дәрілік заттарды
қолданғанда (бутадион,
анальгин, амидопирин)
Аутоиммундық ауруларда
32

32. АГРАНУЛОЦИТОЗ

|Агранулоцитоз
кезінде
лейкограммада
нейтропения,
анэозинофилия,
салыстырмалы
лимфоцитоз
байқалады.
Агранулоцитоздың
классикалық
клиникалық көрінісі
жара-некроздық
баспа болып
табылады
БЖ Касенов
33

33.

Эозинопения
- эозинофилдер санының 0,2 х
109/л-ден төмен болуы.
Жедел жұқпаларда, сепсисте,
миелотоксикалық
агранулоцитозда,
гиперкортизолизмде байқалады.
БЖ Касенов
34

34.

Лимфоцитопения
- лимфоциттер санының 1,2 х
109/л-ден төмен болуы.
Глюкокортикоидтардың
артықшылығында, балаларда
тимустың гипоплазиясында
байқалады. Жедел сәулелік
аурудың ерте көрінісі болып
табылады.
БЖ Касенов
35

35.

Моноцитопения
- Моноциттер санының
0,09 х 109/л-ден төмен болуы.
Жедел жұқпаларда (нағыз ауру сатысында),
сепсисте, Аддисон-Бирмер анемиясында
байқалады. Қанда моноциттер санының
лимфоцитозбен қосақтасып азаюы туберкулез бен
ревматизмнің асқынуын айқындайды.
БЖ Касенов
36

36.

ЛЕЙКОПЕНИЯНЫҢ салдары
Организм төзімділігінің төмендеуі
Жұқпалардың жайылуы
Өспелер даму қауіптілігінің артуы
БЖ Касенов
37